İçeriğe atla

Orhan Savaşçı

Orhan Savaşçı
Doğum1940
Edremit, Van
Ölüm21 Temmuz 2021
Stockholm
Defin yeriLille Dalen Mezarlığı
Hizmet yıllarıAğustos 1960 - 16 Şubat 1972
RütbesiPilot Teğmen

Orhan Savaşçı (1940, Edremit, Van - 21 Temmuz 2021 Stockholm, İsveç), Türk asker ve devrimcidir.[1][2]

Orhan Savaşçı 1940 yılında orta halli bir ailenin iki çocuğundan biri olarak Van'da dünyaya geldi. Ankara Kurtuluş Lisesi'ni bitirdikten sonra, 1958 yılında Hava Harp Okulu'na girdi. Ağustos 1960'ta Pilot Teğmen rütbesiyle mezun oldu.

Orhan Savaşçı'nın, Ankara Üniversitesi Fizik bölümü öğrencisi ve Fen Fakültesi Öğrenci Birliği başkanı kız kardeşi Gülten Savaşçı 1966 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Fikir Kulübü başkanı Mahir Çayan ile tanışmıştı. Çift 1968 yılında nişanlanmış ve 12 Ağustos 1970 Çarşamba günü Ankara'da evlenmişti.[3]

1969 Haziran ayında, Hava Yüzbaşı Orhan Savaşçı, Hava Teğmen Saffet Alp[4] ve birçok yüzbaşı, üsteğmen ve teğmenin katılımı ile Hava Harp Okulu'nda düzenlenen toplantıyla Türk Silahlı Kuvvetleri içinde havacı subay­larla kurulan ilişkilerin merkezi bir yapıya kavuşturulması amacıy­la oy birliği ile örgüt kurma kararı alınır.

Bu toplantı sonucu kurulan Hava Kuvvetleri Proleter Devrimci Örgütü bir süre sonra, üniversiteli gençlik liderleri Mahir Çayan, Yusuf Küpeli ve Münir Ramazan Aktolga ile ilişkiye girecek ve 1970 yılı sonunda Ankara'da Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi'nin örgütü ile birleşecekti. Orhan Savaşçı THKP-C'nin kurulma sürecinde parti üyelerini temsilen kurulan ilk Genel Komite içinde yer alan askeriye kökenli tek isimdir.[2]

Orhan Savaşçı, 12 Mart Muhtırası sonrasında 16 Şubat 1972 tarihinde tutuklandı ve II. THKP-C davasında yargılandı. Önce idam, sonra müebbet hapis cezasına çarptırıldı. 1979 yılında infaz yasasıyla hapisten çıktıktan sonra Stockholm'e gitti ve oraya yerleşti.

Savaşçı, THKP-C ile ilgili anılarını, İlbay Kahraman ile yaptığı söyleşiyle 2015'te Cepheden Anılar ismiyle kitaplaştırdı.

21 Temmuz 2021'de yaşadığı Stockholm'da 81 yaşında öldü. 10 Ağustos'ta Lille Dalen Mezarlığı'nda toprağa verildi.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b "Orhan Savaşçı İsveç Stockholm'da toprağa verildi". odakdergisi.com. 10 Ağustos 2021. 28 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2021. 
  2. ^ a b Kahraman, İlbay (2015). Cepheden Anılar: Orhan Savaşçı'nın THKP-C Anıları. Ayrıntı Yayınları. ss. 19 - 21. ISBN 978-605-314-043-6. 
  3. ^ Turhan Feyizoğlu (2011). Mahir - On'ların Öyküsü. Alfa Yayıncılık. ss. 327 - 330. ISBN 9786051063690.
  4. ^ Türker, Yıldırım (4 Nisan 2011). "Kızıldere'de ölen ağabeyim". Radikal Gazetesi. 25 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Devrimci Sol</span> 1978-1994 yılları arasında etkin olmuş silahlı sol grup

Devrimci Sol ya da kısaca DEV-SOL, 1978-1994 yılları arasında faaliyet göstermiş silahlı sol grup.

Hüseyin Cevahir, Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi'nin önde gelenleri arasında yer alan ve THKP'nin iki kere düzenlenen Genel Komitesi'nde yer alan sosyalist ve politik aktivist.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu</span> 1960ların ikinci yarısında kurulmuş silahlı sosyalist örgüt

Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu ya da THKO, Deniz Gezmiş, Hüseyin İnan, Yusuf Aslan, Sinan Cemgil, Alparslan Özdoğan, Kadir Manga, Taylan Özgür, Cihan Alptekin ve Mustafa Yalçıner tarafından kurulan silahlı Marksist-Leninist örgüt. Örgüt, kuruluşunu, gerçekleştirdiği bir dizi eylemden sonra 4 Mart 1971 tarihinde yayımladığı bir bildiri ile kamuoyuna duyurdu.

<span class="mw-page-title-main">Devrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi</span> 1978de kurulan ve 1994te yeniden adlandırılan komünist örgüt

Devrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi, 30 Mart 1994 tarihinde Devrimci Sol örgütünün partileşme kararı alması ile Dursun Karataş liderliğinde kurulan Türkiye'de yasa dışı kabul edilen Marksist-Leninist partidir. Örgüte bağlı olarak faaliyet gösteren Devrimci Halk Kurtuluş Partisi (DHKP), genellikle DHKP-C'nin siyasal işlerinde sorumlu olarak faaliyet göstermektedir. Devrimci Halk Kurtuluş Cephesi (DHKC) ise örgütün silahlı faaliyetlerinden sorumludur. Cephe, Türk güvenlik güçlerine, bürokratlara ve hükûmet üyelerine karşı ölümlü saldırılar gerçekleştirmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mahir Çayan</span> THKP-Cyi kuran Türk Marksist-Leninist militan

Mahir Çayan, Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesinin kurucusu Türk Marksist-Leninist militandır. 30 Mart 1972 tarihinde Tokat'ın Niksar ilçesine bağlı Kızıldere köyünde dokuz arkadaşıyla birlikte vurularak öldürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi</span> Aralık 1970te Türkiyede yasa dışı olarak kurulan Marksist-Leninist örgüt

Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi kısaca THKP-C, Mahir Çayan, Hüseyin Cevahir, Ulaş Bardakçı, Ertuğrul Kürkçü, Yusuf Küpeli ve Münir Ramazan Aktolga tarafından Aralık 1970'te Türkiye'de yasa dışı olarak kurulan Marksist-Leninist örgüttür. Kentsel gerilla savaşı stratejisini benimsediğini açıklayan örgüt, 1960 ve 70'lerde oluşan Devrimci Gençlik Hareketleri ile büyüdü. Kuruluşunun hemen ardından İstanbul ve Ankara'da banka soygunu gibi birkaç eylem gerçekleştiren örgüt, Nisan 1971'de İsrail başkonsolosu Efraim Elrom'u kaçırarak adını daha da duyurmuştur. Elrom'un kaçırılmasından sonra yapılan görüşmelerden netice alınamaması ve ardından Efraim Elrom'un öldürülmesinden sonra örgüte yönelik başlatılan operasyonlar sonucu örgütün yönetici kadrosundan birkaçı dışında tümü yakalandı. Bu operasyonlar sonrası kendi içlerinde örgütün yöntemlerine dair tartışmalar yaşamalarının ardından yönetim kadrosundan birkaç isim ihraç edildi. Mahir Çayan ve arkadaşlarının cezaevinden kaçmasının ardından yeniden bir araya gelen örgüt, şehirlerden uzaklaşıp kırlarda örgütlenme yoluna gitti ve bu sebeple Karadeniz Bölgesi'ne gittiler.

<span class="mw-page-title-main">Ulaş Bardakçı</span> Türk Marksist-Leninist devrimci

Rasih Ulaş Bardakçı, TİP, FKF, Devrimci Gençlik, THKP-C gibi örgütlerde faaliyet göstermiş Türk Marksist-Leninist militan.

Türkiye Devrimci Gençlik Federasyonu (TDGF) ya da daha yaygın ismiyle DEV-GENÇ, 1965'in sonlarında kurulan Fikir Kulüpleri Federasyonu içerisinde yer alan öğrenciler tarafından dönemin özgünlüğünde kimi fikirsel ve mücadele pratiğine dair ayrılıklar üzerine kurulan, üniversiteli sosyalist gençlik örgütlenmesidir.

Cihan Alptekin, Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu, Devrimci Gençlik ve Devrimci Liseliler kurucularından siyasi aktivist.

<span class="mw-page-title-main">Marksist-Leninist Silahlı Propaganda Birliği</span> 1970li yıllarda silahlı eylemler düzenlemiş Marksist-Leninist örgüt

Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi/Marksist-Leninist Silahlı Propaganda Birliği (THKP-C/MLSPB) 1970'li yıllarda aktif olarak silahlı eylemler düzenlemiş Marksist-Leninist örgüt. Örgütün legal yapılanması Devrimci Kurtuluş örgütüdür.

Yusuf Küpeli,, Türk devrimci, 68 Kuşağı önderlerinden ve Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi kurucularındandır.

Kurtuluş Hareketi, 1971'deki örgütsel yenilgiden sonra hapisten çıkan bir kısım Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi kadrolarının, THKP-C'nin aynı isimli haftalık yayın organı Kurtuluş dergisinin ismini alarak 1976'da aylık olarak yayımlamaya başladıkları Kurtuluş Sosyalist Dergi çevresinde oluşturdukları Marksist-Leninist siyasi harekettir.

68 kuşağı, tüm dünyada etkisini hisettiren 1968 kuşağı protestolarının Türkiye'deki yansıması olarak Deniz Gezmiş, Mahir Çayan, Kemal Bingöllü, İbrahim Kaypakkaya, Behice Boran, Sevgi Soysal, Şirin Cemgil, İlkay Demir, Gülten Savaşçı, Hatice Alankuş, Füsun Özbilgen, Necmiye Alpay, Hasan Yalçın, Cihan Alptekin, Hüseyin İnan, Yusuf Aslan, Harun Karadeniz, Sinan Cemgil, Ali Haydar Yıldız, Rasih Ulaş Bardakçı, Kadir Manga, Ahmet Atasoy, Alpaslan Özdoğan, Hüseyin Cevahir, Ömer Ayna, Taylan Özgür, Doğu Perinçek, Zülfü Livaneli gibi isimlerin liderliğinde oluşturulan Marksist-Leninist sentezli hareketin adıdır.

Efraim Elrom (Hofstadter) (İbrani: אפרים אלרום‎, 23 Ocak 1911 - 22 Mayıs 1971), İsrail'in İstanbul Başkonsolosu.

Hava Kuvvetleri Proleter Devrimci Örgütü, 1969 yılının haziran ayında Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi kurucularından Mahir Çayan'ın kayınbiraderi Hava Yüzbaşı Orhan Savaşçı öncülüğünde kurulmuş sosyalist örgüt.

Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi/Acilciler, 1974'te İlker Akman, Yüksel Eriş ve Engin Erkiner tarafından kurulan Marksist-Leninist örgüttür. 1972 yılında Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi'nin dağılmasından sonra kurulan örgütün başlarda herhangi bir adı yoktu ve THKP-C adını kullanmayı tartışıyorlardı. 1975 yılında Engin Erkiner tarafından kaleme alınan "Türkiye Devriminin Acil Sorunları" isimli broşür örgütün çevresinde toplandığı görüş haline geldi ve "Acilciler" olarak anılmaya başlandılar.

Oğuzhan Müftüoğlu, Türk Marksist-Leninist aktivist, gençlik lideri ve siyasetçidir. Türkiye Devrimci Gençlik Federasyonu Merkez Yürütme Kurulu Üyesi-Basın Sekreteri, THKP-C üyesi, Devrimci Yol kurucusu, Özgürlük ve Dayanışma Partisi Kurucusu, Sol Parti üyesi. Devrimci Gençlik Dergisi (1975-1980), Devrimci Yol Dergisi (1977-1980), Yeniden Dergisi (1995-1998), BirAdım Dergisi (1999-2001), BirGün Gazetesi yazarıdır.

Gülten Savaşçı Türk devrimci ve Mahir Çayan'ın eski eşi.

Saffet Alp, Türk asker ve devrimci.

12 Mart Muhtırası öncesinde Marksist-Leninist tezler çerçevesinde, Kara Kuvvetleri bünyesindeki solcu subaylar tarafından kurulmuş illegal devrimci örgüt.