İçeriğe atla

Orhan Okay

Orhan Okay
Doğum26 Ocak 1931
Türkiye İstanbul, Türkiye
Ölüm13 Ekim 2017 (86 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Defin yeriTopkapı Mezarlığı, İstanbul
MeslekAkademisyen, yazar
MilliyetTürk

Orhan Okay (26 Ocak 1931, İstanbul - 13 Ocak 2017, İstanbul), Türk yazar ve akademisyendir.[1]

Hayatı

Tam adı Mehmet Orhan Okay'dır. 26 Ocak 1931 tarihinde İstanbul, Balat'ta dünyaya geldi. Vefa Lisesi'ne gitti. Vefa Lisesi'nde o dönem Nurettin Topçu felsefe dersleri vermektedir. Okay, Topçu'nun talebesi olmuştur. 1955'te İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü ile Çapa Yüksek Öğretmen Okulu'nun Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'nü bitirdi.[2] Aynı sene İstanbul Üniversitesi Edebiyat fakültesinin Arap-Fars Dilleri ve Edebiyatları (Şarkiyat) bölümünden de sertifika aldı. Artvin Lisesi'nde edebiyat öğretmeni olarak görev yapmaya başladı. Askerlik sonrası (yedek subay) Diyarbakır Lisesi'nde iki yıl çalıştı. Buradan sonra, Erzurum Atatürk Üniversitesi'ne Yeni Türk Edebiyatı alanında asistan olarak çalışmaya başladı. Atatürk Üniversitesi'nde 1963'te doktor, 1975'te doçent, 1988'de profesör oldu. 1994'e kadar bu üniversitede, daha sonra Sakarya Üniversitesi'nde görev yaptı.[3] 2010 yılında İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı bölümünün kurucu hocalarından biri olarak göreve başladı ve vefatına kadar bu üniversitede görev yaptı. 1996'da emekli olup hemen ardından Fatih Üniversitesi'nde öğretim üyesi ve Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi'nde redaktör olarak çalışmaya başladı.[4] İlk yazısını 1953'te Türk Sanatı'nda yayımladı. Daha sonra, İstanbul, Hareket Türk Dili, Türk Edebiyatı, Dergâh, Milli Kültür, Türk Kültürü, Türk Yurdu, Zaman ve başka dergi ve gazetelerde yazıları yayımlandı.[5] Orhan Okay, Kocaeli Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü hocalarından Doç. Dr. Fuad Okay'ın babasıdır. 13 Ocak 2017 tarihinde,İstanbul'da öldü.[6] Kabri, Topkapı Çamlık Mezarlığındadır.[7]

Nazan Bekiroğlu[8] ve İbrahim Kavaz[9] gibi isimlerin tez danışmanıdır.

Eserleri

  • Silik Fotoğraflar (2001)
  • Sanat ve Hayat (1956)
  • Beşir Fuad: İlk Türk Pozitivist ve Naturalisti (1969)
  • Abdülhak Hamid'in Romantizmi (1971)
  • Batı Medeniyeti Karşısında Ahmed Mithad Efendi (1975)
  • Hüsn ü Aşk, Şeyh Galib (haz. Hüseyin Ayan'la) (1975)
  • Ahmet Haşim'in Şiirlerinin Sembolizm Açısından Yorumu (1977)
  • Necip Fazıl Kısakürek (1987)
  • Tanzimat Edebiyatı (Erzurum 1990)
  • Safahat, Mehmet Âkif Ersoy (haz. 1990)
  • Edebiyat ve Sanat Yazıları (1991)
  • Edebiyat ve Kültür Dünyamızdan: Makaleler Denemeler (1991)
  • Cumhuriyet Devri Hikâye ve Romanı (Erzurum 1992)
  • Ders Geçme ve Kredili Sisteme Göre Türk Dili ve Edebiyatı (1993)
  • Mehmet Âkif: Bir Karakter Heykelinin Anatomisi (1998)
  • Ahmet Hamdi Tanpınar (2000)
  • Bir Başka İstanbul (2002)
  • Mehmet Kaplan'dan Hatıralar
  • Mektuplar (2003)
  • Poetika Dersleri (2009)
  • Edebiyat ve Edebi Eser Üzerine (2014)
  • Kâğıt Medeniyeti (2014)
  • Necip Fazıl, Sıcak Yarada Kezzap (2014)
  • Mehmed Akif, Kalabalıklarda Bir Yalnız Adam (2015)
  • Anadolu'dan Hatıralarla Nurettin Topçu'nun Mektupları (2015)
  • Bir Başka Paris (2016)

Ödülleri

  • 1976: TMKV İnceleme Ödülü (Batı Medeniyeti Karşısında Ahmet Mithat Efendi kitabıyla)
  • 1977: Türkiye Yazarlar Birliği Yılın Kültür Adamı Ödülü
  • 1990: Türkiye Yazarlar Birliği Edebî Tenkit Ödülü (Sanat ve Edebiyat Yazıları kitabıyla)[10]
  • 1998: Kombassan Vakfı Mevlânâ Büyük Ödülleri-Edebiyat Ödülü.

Hakkında Dosya Hazırlayan Dergiler

  • Yedi İklim, Şubat 2017, Sayı 323.
  • Hece, Şubat 2017, Sayı 243.
  • Dergâh, Mart 2017, Sayı 325.
  • Türk Edebiyatı, Mart 2017, Sayı 521.

Kaynakça

  1. ^ Sözlüğü, Türk Edebiyatı İsimler. "M. Orhan Okay". teis.yesevi.edu.tr. 27 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2024. 
  2. ^ M. Orhan Okay 27 Kasım 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., www.biyografya.com. Erişim Tarihi: 19.03.2020
  3. ^ Orhan Okay Kimdir? Hayatı, Eserleri 20 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., www.turkedebiyati.org. Erişim Tarihi: 19.03.2020
  4. ^ M. ORHAN OKAY 5 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., islamansiklopedisi.org.tr. Erişim Tarihi: 19.03.2020
  5. ^ Orhan Okay hayatını kaybetti! 20 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., www.haberturk.com, Erişim Tarihi: 19.03.2020
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2017. 
  7. ^ M. Orhan Okay, www.biyografya.com. Erişim Tarihi: 19.03.2020
  8. ^ Tez No: 347024 Tez Adı (Doktora): Halide Edip Adıvar'ın romanlarının roman tekniği bakımından incelenmesi Danışman Hocası: Orhan Okay
  9. ^ Tez No: 19203 Tez Adı (Doktora): Sait Faik Abasıyanık: Yazar ve eser Danışman Hocası: Orhan Okay
  10. ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Hamdi Tanpınar</span> Türk şair, romancı, deneme yazarı, edebiyat tarihçisi, siyasetçii

Ahmet Hamdi Tanpınar ; Türk şair, romancı, deneme yazarı, edebiyat tarihçisi, siyasetçi ve akademisyendir.

Vedat Günyol, Türk çevirmen, eleştirmen, yayımcı ve yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Tarık Buğra</span> Türk yazar ve gazeteci (1918–1994)

Süleyman Tarık Buğra, Türk gazeteci ve roman, hikâye, oyun ve fıkra yazarı.

<span class="mw-page-title-main">İskender Pala</span> Türk profesör, şair ve yazar

İskender Pala, Türk profesör, yazar ve divan edebiyatı araştırmacısı, T.C. Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Politikaları Kurulu Başkanı.

İsmail Kara,, Türk ilahiyatçı.

<span class="mw-page-title-main">D. Mehmet Doğan</span> Türk yazar ve gazeteci

D. Mehmet Doğan, Türk yazar ve gazeteci.

Hasan Akay, Türk edebiyatçı ve akademisyen.

Nurettin Topçu, Türk yazar, akademisyen ve fikir adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Nurullah Ataç</span> Türk yazar, şair

Nurullah Ataç, Türk eleştirmen, denemeci, yazar, şair.

<span class="mw-page-title-main">Sezai Karakoç</span> Türk şair, yazar, düşünür ve siyasetçi (1933–2021)

Ahmet Sezai Karakoç, Türk şair, yazar, düşünür ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Beşir Fuad</span> Osmanlı asker, çevirmen, gazeteci ve fikir adamı

Beşir Fuad, Türk asker, çevirmen, gazeteci ve fikir adamı.

Mehmet Akif İnan, Türk şair, yazar, araştırmacı ve öğretmendir.

Mehmet Kaplan,, Türk edebiyat kuramcısı, eleştirmen, edebiyat tarihçisi, yazardır.

Mustafa Kutlu, Türk yazar. Hikâye ve denemeleriyle tanınır.

Zeynep Kerman,, Türk edebiyat kuramcısı ve tarihçisidir.

Jale Özata Dirlikyapan, Türk akademisyen. Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi'nde edebiyat, sanat, iletişim ve teorik edebiyat üzerine dersler vermektedir.

Dr. Arif Yılmaz,, Türk akademisyen, araştırmacı, yazar, şair

Fevziye Abdullah Tansel, Türk edebiyat tenkitçisi. Babası muhtelif doğu vilayetlerinde kadılık yapmış Abdullah Hulûsi Efendi annesi ise Dobriç müftüsü Yörükoğlu Mustafa Efendi sülalesinden Sârâ Hanım'dı. Fevziye Abdullah 1921'de kız kardeşleriyle beraber Fatih'e taşındı. 1931 yılında İstanbul Kız Lisesi’nden mezun oldu. 1934'te İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nde Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü ve Yüksek Muallim Mektebi’nden mezun olduktan sonra Konya Kız Öğretmen Okulu, Ankara Erkek Lisesi (1935-1936) ve Ankara Atatürk Lisesi’nde (1936-1963) edebiyat muallimliği yaptı. Akademi yaşantısında ilk görev yerleri Gazi Eğitim Enstitüsü ve (1963) Ankara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi'ydi (1964). Kasım 1936 - Haziran 1941 tarihleri arasında Ülkü'nün yazı işleri müdürlüğü görevini yürüttü. Columbia Üniversitesi ve Near and Middle East Institute'de misafir öğretim üyeliğinde bulundu ve burada modern Türk edebiyatı üzerine derler verdi. Tansel 1978 yılında ise emekliye ayrıldı.

Abdurrahman Şen Türk gazeteci ve yazar.

Abdullah Uçman, Türk akademisyen.