Ordunun Duası
Ordunun Duası, Mehmet Âkif Ersoy'un 1920'de Türk Kurtuluş Savaşı döneminde Türk ordusunu yüreklendirmek amacıyla yazdığı bir şiiridir. Safahat'ta yer almayan ve Ali Rıfat Çağatay tarafından nihavend makamında marş olarak bestelenen şiir yayımlandıktan bir süre sonra Türk askerî birliklerince kullanılmaya başlandı.[1] Şiir, şairin Cenk Şarkısı şiiriyle beraber İstiklâl Marşı'na yakın mısralar barındırmakta ve İstiklal Marşı'nın bir prototipi olarak görülmektedir.[2][3]
İstiklâl Marşı'yla benzerliği
Akif'in Balkan Savaşları sonrasında Türk ordusunun cesaretini artırmak amacıyla milliyetçilik ve bağımsızlık motifleriyle dolu şiirler yazması ve Ordunun Duası şiirinin marş olarak bestelenmesi, onun Türk Kurtuluş Savaşı sonrasında istiklal marşı yazımına zihnen uygun bir isim olduğunun işareti olarak görülmüştür. Ordunun Duası şiirinin de daha sonra yazacağı İstiklâl Marşı'na mana ve içerik olarak yakın olduğu, bu nedenle "Akif'in zihninde çok önceden benzer duyguları ve ifadeleri kanıksadığı"[4] sıkça vurgulanır.[5][6] Ayrıca, İstiklal Marşı'nın yazılış süresi tartışmalarında, Akif'in 48 saatte İstiklal Marşı'nı yazabilmesinde, daha önce Türk ve Türk ordusunun duygularına yönelik Ordunun Duası gibi benzer şiirler yazmış olmasının etkisine dikkat çekilmekedir.[7]
Her iki şiir retoriklerindeki benzerlikler:
| Ordunun Duası (1920) | İstiklâl Marşı (1921)[8][9] |
|---|---|
| Bir dileğim var ölürüm isterim | Cânıcânanı bütün varımı alsın da Hûda |
| Yurduma tek düşman ayak basmasın | Arkadaş! Yurduma alçakları uğratma sakın |
| Türk eriyiz silsilemiz kahraman | Kahraman ırkıma bir gül… Ne bu şiddet bu celâl? |
| Müslümanız Hakk’a tapan Müslüman | Hakkıdır, Hakk’a tapan milletimin İstiklâl |
| Mescidimin boynuna çan asmasın | Değmesin ma’bedimin göğsüne nâmahrem eli |
Kaynakça
- ^ İstiklal Marşı’nın Yazılışı ve Kabulü 26 Eylül 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Atatürk Ansiklopedisi, t.y.
- ^ Sakallı, F. (2018). Mehmet Âkif Ersoy’un ‘Cenk Şarkısı’ ve ‘Ordunun Duası’ Şiirlerinde İstiklâl Marşı’nın İpuçları 26 Eylül 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 10 (18), 267-278.
- ^ Çitçi, Sinan, Mehmet Âkif’in Şiirinde Kavlî Dua, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi The Journal of International Social Research Vol. 1/4 (2008): 114-128.
- ^ Yüzüncü Yılında İstiklâl Marşı ve Mehmet Âkif (PDF). Samsun: Samsun Kültür Yayınları. 2021. s. 358, 208,. 14 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Ekim 2022.
- ^ Mehmet Akif ve İstiklal Marşı. Nar Yayınları. 2014. 14 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2022.
- ^ Yalçın Sarıkaya (ed.), "100. Yılında İstiklal Marşı ve Mehmet Akif Ersoy", Düşünce Dünyasında Türkiz: Ulusal Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl/Year: 12, Sayı/No: 58, Nisan/April 2021, s. 176.
- ^ Safi, İ. (2021). İSTİKLÂL MARŞI’NIN YAZILIŞ AMACINA UYGUN OLARAK AÇIKLAMASI 14 Ekim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, 2 (1), 1-34: s. 4.
- ^ Çiftçi, Sinan (2008), agm., s. 123.
- ^ Sakallı, F. (2018), agm., s. 272-273.
