İçeriğe atla

Ordu Yardımlaşma Kurumu

Ordu Yardımlaşma Kurumu
OYAK
Menkul değer sembolüBIST: OYYAT
EndüstriSosyal güvenlik
Kuruluş1 Mart 1961
Genel merkeziAnkara, Türkiye
Önemli kişilerE.Tümgeneral Mehmet Taş
(Yönetim Kurulu Başkanı)
Süleyman Savaş Erdem
(Genel Müdür)
Net gelir331.000.000.000,00 TL (2022)[1]
Toplam varlık480.000.000.000,00 TL[2]
Alt kuruluş(lar)Grup Şirketleri
SahibiTürkiye Cumhuriyeti
Millî Savunma Bakanlığı[3]
Çalışan sayısı+38.000 (2022)[4]
Web sitesiOyak Resmî Web Sayfası

Ordu Yardımlaşma Kurumu (OYAK), 3 Ocak 1961 tarih ve 205 sayılı kanun[5] ile kurulmuş, özel hukuk hükümlerine bağlı, TSK mensuplarının yardımlaşma ve emeklilik fonudur. OYAK'ın yönetiminde sivil devlet memurlarıyla birlikte muvazzaf askerler de vardır. Temsilciler Meclisi yönetiminde ise hizmet veren dört general bulunur.

1961 Anayasasının öngördüğü sosyal güvenlik sistemi içinde, üyelerine ana sosyal güvenlik kurumlarından (Emekli Sandığı, SSK) ayrı güvenceler sağlamaktadır. Kurum, Türkiye Cumhuriyeti Millî Savunma Bakanlığı'nın kontrolündedir.[3]

Tarihçe

Kurumun kuruluşu 3 Ocak 1961 kabul edilen Ordu Yardımlaşma Kurumu Kanununa dayanmaktadır.[6]

3 Ocak 1961 tarihli 205 sayılı kanun ile 30 Mart 1327 (1911) tarihli Askerî İkraz Sandığı Nizamnamesi yürürlükten kaldırılarak, sandığa ait tüm alacak ve borçlar Kurum'a devredilmiştir.[7]

OYAK'ın kurumlar vergisi muafiyeti

Kurumlar vergisi kanununda[8] sermaye şirketleri kurumlar vergisine tabidir; ancak OYAK bir sermaye şirketi değildir. Sermayesi ve hisse senetleri yoktur. OYAK'ın tüzel kişiliğine ait ayrı bir varlığı yoktur. Dolayısıyla kendi tüzel kişiliğine ait bir geliri de yoktur. Bütün gelirler sonuçta üyelerine aittir.[9]

OYAK'ın temel gelir kaynağını oluşturan iştirak ve finansal yatırım gelirleri stopaj yoluyla vergiye tabi tutulmaktadır. Dolayısıyla kurum bu gelirlerine ilişkin olarak, kurumlar vergisi muafiyeti olmasına rağmen neticede diğer bir vergi yoluyla vergilendirilmektedir.[10]

Yasayla öngörülen hizmetleri

  • Daimi üyelerine yapılan emeklilik, ölüm ve maluliyet yardımları,
  • Geçici üyelerine yapılan ölüm ve maluliyet yardımları,
  • Daimi üyelerinin çeşitli ihtiyaçlarını gidermek amacıyla sunulan sosyal hizmetlerdir.

Gelir kaynakları

  • Muvazzaf Subay, Astsubay ve Uzman Jandarmalar ile isteğe bağlı olarak katılan sözleşmeli Uzman erbaşların maaşlarından her ay kesilecek %10 miktar,
  • Millî Savunma Bakanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı ve Jandarma Genel Komutanlığı teşkilatında çalışan maaşlı/ücretli sivil memur ve müstahdemlerin Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı kanuna göre emekliliklerine esas olan maaş ve ücretleri tutarından her ay kesilecek %10 miktar,
  • OYAK Holding'in sermayesinin %50'sinden fazlasına sahip olduğu veya iştirak edeceği şirketlerde çalışan ve OYAK Holding'de daimi üye olmayı kabul eden bütün maaşlı ve ücretli sivil memur ve müstahdemlerin maaşları tutarından kesilecek %10 miktar,
  • Geçici üyeler olarak adlandırılan yedek subayların her ay maaşları tutarı üzerinden kesilecek %5 miktar,
  • Bağışlar,
  • Konut Ön Biriktirim Fonu'ndan yararlanmak isteyenlerin maaşları tutarından her ay kesilecek %10 ek aidatlar,

ile OYAK Holding mevcutlarının işletilmesinden elde edilecek gelirlerdir.

Üyeleri

Daimi üye sıfatıyla, Türk Silahlı Kuvvetleri kadrolarında görevli bütün muvazzaf Subay, Sözleşmeli Subay, Astsubay, Sözleşmeli Astsubay ve Uzman Jandarmalar ile Emekli Maaşı Sistemine giren üyeler ve ölümleri halinde sisteme devam etmek isteyen eşleri ile Uzman Erbaşlar, Millî Savunma Bakanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı teşkilatında, OYAK Holding ve OYAK'ın sermayesinin %50'sinden fazlasına sahip olduğu şirketlerde çalışanlardan arzu edenler ve Geçici üye sıfatıyla, muvazzaflık hizmetini yapmakta olan Yedek Subaylardan oluşmaktadır.

2019 yılı Mart ayında OYAK'a 6.494 üye katılmış olup, toplam üye sayısı aynı tarih itibarıyla 424.921 olmuştur.

Organizasyon yapısı

OYAK'ın yönetim ve denetimi Temsilciler Kurulu, Genel Kurul, Yönetim Kurulu, Denetleme Kurulu ve Genel Müdürlük aracılığıyla gerçekleştirilmektedir.

  • Temsilciler Kurulu; OYAK'ın en geniş katılımlı organıdır. Temsilciler Kurulu, sayıları 50'den az 100'den fazla olmamak üzere Millî Savunma Bakanlığı koordinasyonunda, daimi üye adedi dikkate alınarak birlik ve kuruluşlarda görevli daimi üyeler arasından, birlik ve kuruluşların kumandan veya amirlerince tespit olunacak temsilcilerden oluşur. Temsilciler Kurulu, her üç yılda bir geçmiş 3 yılın mali hesaplarını inceler ve 20 asil, 10 yedek Genel Kurul üyesini seçer.
  • Genel Kurul; her yıl gerçekleştirilen olağan ve gereken hallerde gerçekleştirilen olağanüstü toplantılarla, OYAK'ın faaliyet raporlarını ve bilançolarını değerlendirerek, ileriye dönük kararlar alır. Temsilciler Kurulunun seçtiği 20 üye ile Yasada belirtilen 20 üyeden oluşur.
  • Yönetim Kurulu; OYAK'ın yönetiminden sorumludur. Görev süresi 3 yıldır. Üyelerinden 3 ünü Genel Kurul, 4 ünü ise Yasada belirtilen komisyon seçer. Genel Müdür, Yönetim Kurulunun doğal üyesidir ve kararlarda oy sahibidir.
  • Denetleme Kurulu; 3 kişiden oluşur. Görev süresi 3 yıldır. Hizmet, yardım ve faaliyetlerin kararlara ve mevzuata uygun olup olmadığı, OYAK'ın verimlilik, tasarruf ve bireysel eşitlik ilkelerine göre çalışıp çalışmadığının denetimini yapar.
  • Genel Müdürlük; Bir Genel Müdür ve ihtiyaca göre belirlenen sayıda Genel Müdür Yardımcısından oluşur. OYAK'ı Genel Müdür temsil eder.

İştirakleri

Merkezi Ankara'da bulunan OYAK'ın finans, enerji, sanayi ve hizmet dallarında faaliyet gösteren 30 iştiraki[11] ve bunlar altında 91 şirketi bulunmaktadır.

Sanayi Grubu

Finans Grubu

  • OYAK Anker Bank GMBH
  • OYAK Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
  • Oyak Portföy Yönetimi A.Ş.
  • OYAK European Finance PLC

Hizmet Grubu

Enerji Grubu

Gıda Tarım ve Hayvancılık

  • Hektaş Ticaret Türk A.Ş.
  • Sagra Grup Gıda Üretim ve Ticaret A.Ş.
  • Tamek Grup Gıda Üretim A.Ş.
  • Satem Grup Gıda Dağıtım ve Pazarlama A.Ş.

Kapatılan

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "2022 Faaliyet Raporu" (PDF). 23 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Ocak 2024. 
  2. ^ "2022 Faaliyet Raporu" (PDF). 23 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Ocak 2024. 
  3. ^ a b Terkoğlu, Barış (21 Haziran 2021). "Üzgünüm ama Sedat Peker haklı çıktı". Cumhuriyet. 21 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2021. 
  4. ^ "2022 Faaliyet Raporu" (PDF). 23 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Ocak 2024. 
  5. ^ "205 sayılı Yasa" (PDF). 2 Kasım 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2013. 
  6. ^ Acar, Erkan (3 Ocak 1961). "Ordu Yardımlaşma Kurumu Kanunu". TC Adalet Bakanlığı. 14 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2008. 
  7. ^ "ORDU YARDIMLAŞMA KURUMU KANUNU Geçici Madde 1" (PDF). 23 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2013. 
  8. ^ "Kurumlar Vergisi Kanunu - Verginin Konusu, MADDE 1". 25 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2015. 
  9. ^ "OYAK Kanunundaki vergi düzenlemeleri". 25 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2015. 
  10. ^ "OYAK'ın elde ettiği gelirler üzerinden kaynaktan kesinti yoluyla ödenen gelir vergisi stopajı" (PDF). 25 Eylül 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2015. 
  11. ^ "2019 Faaliyet Raporu" (PDF). OYAK. 21 Kasım 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2021. 

Dış bağlantılar

OYAK Tarihçesi

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Koç Holding</span> Türkiyede bir şirketler topluluğu

Koç Holding, 1926 yılında Vehbi Koç tarafından kurulan holdingdir. Türkiye'nin ilk holdingi ve en büyük özel kuruluşlarından birisidir. Holding merkez binası Üsküdar, Nakkaştepe'dedir.

Sabancı Holding, 1967 yılında kurulan Türk şirketler topluluğudur. 2020 yılı itibarıyla 40 milyondan fazla müşteriye, 14 ülkede yaklaşık 60 bin çalışan ile hizmet vermektedir.

Uzman çavuş, en az ortaöğretim veya dengi okul mezunu veya en az ilköğretim okulu mezunu olup, muvazzaflık hizmetini çavuş rütbesi ile tamamlayanlardan, muvazzaflık hizmetini müteakip Türk Silâhlı Kuvvetlerinin devamlılık arz eden teknik ve kritik görev yerlerinde veya çavuş kadro görev yerlerinde, Uzman Erbaş Kanun esaslarına göre istihdam edilenler ile yönetmelikte belirtilen esaslara göre uzman onbaşılıktan uzman çavuşluğa geçirilen askeri şahısları ifade eder.

Uzman onbaşı, en az ilköğretim okulu veya dengi okul mezunu olup, muvazzaflık hizmetini onbaşı veya er olarak tamamlamayı müteakip, Türk Silahlı Kuvvetlerinin devamlılık arz eden teknik ve kritik erbaş kadrolarında istihdam edilen sözleşmeli personeldir.

ING, Türkiye merkezli bir bankadır. 1984'te Bank of Boston'ın İstanbul şubesi olarak kurulan banka, 1993'te Ordu Yardımlaşma Kurumu tarafından satın alındı ve faaliyetlerine 1996'dan itibaren Oyak Bank olarak devam etti. 2007'de merkezi Hollanda'da bulunan ING Group'a satılarak ING adıyla hizmet vermeye başladı. 2020 itibarıyla Türkiye'nin sekizinci büyük özel bankasıdır.

Kurumlar vergisi (KV), kurum kazançları üzerinden alınan doğrudan/dolaysız bir vergi türüdür. Gelir üzerinden alınan vergiler kategorisindedir. Ancak gelir vergisi gibi subjektif değil, objektif nitelikte bir vergidir; bu nedenle artan oranlı tarife yapısına değil, düz/sabit oranlı tarife yapısına sahiptir.

Vergi hukuku, kamu hukuku içinde yer alan ve devletin mali faaliyetlerinin hukuki yönünü inceleyen mali hukukun bir alt dalıdır. Mali hukuk; vergi (gelir) hukuku, harcama (gider) hukuku ve bütçe hukuku olmak üzere üç alt sınıflandırmaya tabidir. Vergi hukuku, devletin kamu gücüne dayanarak elde ettiği kamu gelirlerinin hukuki rejimini inceler.

<span class="mw-page-title-main">Ziraat Bankası</span> Kamusal sermayeli Türk bankası

T.C. Ziraat Bankası A.Ş., Türkiye'deki faaliyet gösteren altı kamu bankasından biri. 1863 yılında Osmanlı Devleti döneminde Midhat Paşa tarafından kurulan Memleket Sandıkları'nın devamı niteliğindedir.

<span class="mw-page-title-main">Yüksek Seçim Kurulu (Türkiye)</span> Türkiyede seçim işleriyle ilgili en yüksek devlet kurumu

Yüksek Seçim Kurulu (YSK), Türkiye Cumhuriyeti'nde, Yargıtay ve Danıştay'ın kendi içlerinden çıkardıkları üyelerden oluşan, Türkiye'deki seçimlerin genel yönetimi ile denetimini sağlayan ve seçimlerin yargısal denetimini sağlayan bir karma idari ve yargı merciidir. 1950 yılında kurulun oluşturulması ile seçimler üzerinde yargı denetimi esas alındı. Milletvekili tutanaklarının iptali yetkisi meclise verildi. 1954'te yapılan değişikliklerle bu yetki YSK'ye verildi ve kurulun teşekkülü belirlendi. Kurulun başkanının Yargıtay Başkanı olacağı, üyelerin de Yargıtay ve Danıştay üyelerinden seçileceği, kurulun vereceği kararların kesin nitelikte olduğu hükme bağlandı. 1957 yılında yapılan değişiklikle, partilerin seçimlere ittifak yaparak girmeleri engellendi.

<span class="mw-page-title-main">Adnan Başer Kafaoğlu</span> Türk siyasetçi

İlhami Adnan Başerkafaoğlu, Türk siyasetçi.

Oypa, Türkiye'deki eski bir süpermarketler zinciri.

Türkiye Tütüncüler Bankası A.Ş. adıyla 17 Eylül 1924 tarihinde Akhisar ve civarında 250 ortak tarafından kuruldu. Genel müdürlüğü 1955'te İzmir'e taşındı.

<span class="mw-page-title-main">İller Bankası</span> Kamusal sermayeli Türk kalkınma ve yatırım bankası

İLBANK A.Ş., bütün işlemlerinde kuruluş kanunu ve özel hükümlerine bağlı, tüzel kişiliğe sahip, Türkiye Cumhuriyeti Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın ilgili kuruluşu olan bir kamu kurumudur.

<span class="mw-page-title-main">Sümer Holding</span>

Sümer Holding AŞ, Türkiye’de faaliyet gösteren holding kuruluşu.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de engelli hakları</span> Engelli bireylerin Türkiyedeki hakları

Engelli hakları, mevcut engel durumu nedeniyle engellilerin, sağlıklı bireyler gibi eşit haklara erişiminin sağlanması için engellilere verilen pozitif ayrıcalık sağlayan haklara verilen genel ad.

Vergilendirme Türkiye ekonomisinde önemli bir yer tutmaktadır. Türkiye'nin GSYİH'ye oranı %41,65'tir (2021). Vergiler genelde hükûmet tarafından alınır, ancak bazı özel vergiler belediyeler aracılığıyla alınmaktadır.

Sönmez Endüstri Holding A.Ş. kısaca Sönmez Holding, 30 Haziran 1975 yılında Ali Osman Sönmez tarafından kurulan holding, hâlen Bursa'nın en büyük özel kuruluşlarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Bolu Çimento</span> Türk çimento şirketi

Bolu Çimento 1968 yılında 500.000 TL sermaye ile kurulmuştur. 1 Haziran 1974 yılında ise üretime başlamıştır. Bolu Çimento'nun yıllık klinker üretim kapasitesi 1,5 milyon ton, çimento üretme kapasitesi 4 milyon ton'dur.

Lütfü Yücelik ; Türk iş insanı. ER-ÇİM-SAN Holding, Aşkale Çimento T.A.Ş. ve Erzurum Ticaret ve Sanayi Odası yönetim kurulu eski başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Çimsa</span>

Çimsa, Sabancı Holding tarafından Beton, Çimento, Hammadde sektörü üzerine kurulan Sanayi şirkettir. Çimsa ayrıca sahibi olan Sabancı holding ile ortak kurduğu Çimsa Sabanci Cement BV aracılığı ile uluslararası sektörde faaliyet göstermektedir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.