İçeriğe atla

Oraz Yağmur

Oraz Yağmur
DoğumOrazdurdu Yağmurov
15 Ağustos 1947(1947-08-15)
Aşkabat, Türkmenistan SSC, Sovyetler Birliği
Ölüm3 Ocak 2022 (74 yaşında)
Aşkabat, Türkmenistan
MeslekYazar, Şair
MilliyetTürkmen
Dönem1972-2022

Yağmur Oraz (Yağmurov Orazdurdı), (d. 15 Ağustos 1947- ö. 3 Ocak 2022), Türkmen yazar, şair, araştırmacı

Çalışmaları ile Türk tasavvuflarını, Türk şairleri ve Mustafa Kemal Atatürk’ü Orta Asya dünyasına tanıtmış bir araştırmacı ve yazardır.

Yaşamı

Yağmur, 15 Ağustos 1947'de Aşkabat, Sovyetler Birliği'nde doğdu. 1972’de Aşkabat’ta Mahtumkulu Üniversitesi’ni bitirdi.

İlk romanı “Sisler Dağıldığında” 1989’da yayımlandı.[1] Romanda devlet adamlarının mafyayla işbirliği içinde neler yaptığını gözler önüne serdi. Eser, bir senede yüksek satış rakamlarına ulaştı. Yazarın ikinci romanı “Mahtumkuluname” 1992’de yayımlandı.

1994’te büyük Türkmen destancısı Gurt Yakup’un hayatını anlatan bir kitapçık yayımladı. “Karacaoğlan’ı Kim Zindandan Çıkarır?” başlıklı makalesi (1990) “Saçların Kara Değil mi?”(1994), “Kumru Seslim Nerdesin?”2007) kitapları Türkmenistan’da Karacaoğlan yasağının kalkmasını ve Orta Asya’da yakından tanınmasını sağladı.

Ben Atatürk” (1999) kitabı ise Mustafa Kemal Atatürk’ün Orta Asya’da tanınmasında rol oynadı. Mevlana, Yunus Emre, Hacı Bektaş Veli hakkında da kitaplar ve “Türk Dünyası’nın Şiir Antalojisi” adlı bir eseri yayımladı. Türk şairlerin bir çoğunun eserlerini Türkmen Türkçesine aktardı.

Nasrettin Hoca'nın yeni fıkralarını derleyerek, “Gülme İlacı” (2010) adı ile Kıbrıs’ta yayımladı.

Aşkabat’da Mehmet Akif Ersoy’un, Karacaoğlan’ın, Mevlâna’nın, Yunus Emre’nin ve Atatürk’ün anma günlerini organize etmiştir. Azerbaycan’da basılmış ”Karabağlı Annenin Ağıtı” ve Özbekistan’da basılmış “Degirmen taşı” isimli şiir kitapları bulunur. Türkiye’de “Aşk damlaları”, “Nuri Halmämmet”, “Kaygısız Atabay" romanları basılmıştır.

Çalışmaları, 1999 yılında Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı tarafından Liyakat Ödülü'ne layık görüldü. Ayrıca 2005 yılında Tarsus Beş Altın ödülüne ve 2008 yılında Türk Kültürüne Hizmet Ödülüne, 2009 yılında Türkiye Yazarlar Birliği'nin Büyük ödülüne layık görülmüştür. Yağmur, 3 Ocak 2022 tarihinde doğum yeri Aşkabat, Türkmenistan'da 74 yaşında öldü.[2]

Kaynakça

  1. ^ "Oraz Yağmur, Edebiyatgalesisi.net sitesi, Erişim tarihi.14.04.2014". 14 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2014. 
  2. ^ "Türkmen yazar, şair, araştırmacı: Oraz Yagmur - Avrasya'dan - Haber". TRT Avaz. 6 Ocak 2022. 9 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Ahmet Refik Erduran, Türk oyun yazarı, yayımcı ve gazeteci.

Türklerin Anadolu'ya geldikten sonra edebiyatları iki gruba ayrılmıştır. Arapça ve Farsçayı çok iyi bilen aydınların oluşturduğu "Yüksek Zümre Edebiyatı" ve İslam öncesinden gelen sözlü bir "Halk Edebiyatı". Anadolu'ya göç eden Türkler arasında aynı ayrım devam etti. Medrese eğitimi gören aydın kesim Arap ve Fars edebiyatlarının tesirini devam ettirirken, halk yine saz şairleri aracılığıyla halk edebiyatını devam ettirdi. Dolayısı ile Anadolu Türk Edebiyatı iki grupta incelenmektedir. Bu gruplardan biri halk edebiyatıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ali Püsküllüoğlu</span> Türk yazar, şair ve sözbilimci

Ali Püsküllüoğlu, Türk yazar, şair ve sözbilimcidir.

Cevat Çapan, Türk akademisyen, şair, yazar ve çevirmen.

Recep Bilginer, Türk gazeteci ve oyun yazarı.

Beşir Ayvazoğlu, edebiyatçı, şair, yazar, gazeteci.

<span class="mw-page-title-main">Fazıl Hüsnü Dağlarca</span> Türk şair

Fazıl Hüsnü Dağlarca, Türk şair. 2007 yılına kadar yayınlanmış 60'tan fazla şiir koleksiyonuyla Türkiye Cumhuriyeti'nin en üretken Türk şairlerinden birisi olan Dağlarca Struga Şiir Akşamları Altın Çelenk Ödülüne layık görüldü. 1971 yılında Şilili şair Pablo Neruda'nın aldığı Nobel Edebiyat Ödülü için hazırlanan listede adaylardan birisi olduğu 50 yıllık İsveç Akademisi arşivlerinin 2022'de kamuoyuna açılması ile ortaya çıktı.

<span class="mw-page-title-main">Necati Cumalı</span> Türk yazar ve şair (1921-2001)

Necati Cumalı, Türk yazar, şair.

<span class="mw-page-title-main">Yunus Emre</span> Türk şair ve mutasavvıf (1240–1320)

Yunus Emre (1240-1320), Anadolu sahasında yetişmiş Türk şair ve mutasavvıf. 13. yüzyılın son yarısı ve 14. yüzyılın başlarında yaşamış Türkmen bir derviş olan Yunus Emre, Anadolu'da Türkçe şiirin öncüsüdür. Tarihî şahsiyeti hakkındaki bilgiler yetersiz, hatta birbirini yalanlayıcı nitelikte olmakla birlikte biraz da menkıbelere karışmıştır. Yunus Emre hakkında biyografik bilgi veren velayetnameler ile manzum şiirler dışında temel kaynak bulunmamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Oktay Rifat</span> Türk şair, romancı ve oyun yazarı

Ali Oktay Rifat, Türk şair, oyun yazarı ve roman yazarı. Türk şiirinin en büyük isimlerinden birisi kabul edilir. Orhan Veli ve Melih Cevdet'le birlikte Garip Akımı'nın kurucularındandır. 1955 yılından itibaren İkinci Yeni adlı şiir akımına yönlenmiştir. Şiir dışında roman ve oyun türlerinde de eserler vermiştir. Şair Nazım Hikmet'in kuzenidir.

Melisa Gürpınar, Türk şair, yazardır. Şiir, oyun, roman, çocuk kitabı türlerinde eserler vermiştir.

Nedim Uçar, Türk şair ve yazar. Üçü İngilizceye de çevrilen on dört şiir kitabı, bir roman kitabı, bir hikâye kitabı ve dört tiyatro kitabı olmak üzere toplam yirmi kitabı vardır. Şiirlerinde; doğa ile birlikte, ayrılık, özlem, sevgi, umut, umutsuzluk ve yalnızlık gibi insanî duyguları işledi.

Ahmet Necdet Sözer, şair ve coğrafya profesörüdür.

<span class="mw-page-title-main">Erhan Bener</span> Türk yazar

Erhan Bener, Türk yazar ve bürokrattır.

<span class="mw-page-title-main">Süreyya Berfe</span> Önceleri İkinci Yeninin, sonradan halk şiirinin yolundan giden ve 1960 kuşağı şairleri arasında sayılan Türk şair ve yazar

Süreyya Berfe, Türk şair ve yazar. 1965'e kadar gerçek adı olan Süreyya Kanıpak'ı kullandı. Daha sonra soyadını değiştirmeye karar verdi ve Cemal Süreya'nın önerisiyle Berfe soyadını aldı. Süreyya Berfe adını kullanmaya başladı. Önceleri İkinci Yeni akımı içinde yer aldıysa da, sonradan halk şiirinin yolundan giden başka arayışlara yöneldi. 1960 kuşağı şairleri arasında sayıldı.

Arzu K. Ayçiçek,. Türk yazar, şair.

Mustafa Necati Karaer, Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı Türk yazar, şair, otobiyografici, eleştirmen. Hisarcılar akımının kurucusu. Hisar şiirinin önde gelen temsilcisi.

Hikmet Altınkaynak, Türk yazar, eleştirmen ve öğretim görevlisi.

Mustafa İlhan Geçer, Türk yazar, şair, araştırmacı, eleştirmen, güfteci. Hisar dergisinin ve Hisarcılar akımın kurucularındandır.

Nigâr Hanım ile Çiftçi Sadık Efendi'nin oğlu olarak 1923 yılında dünyaya gelen Yaşar Kemal, hayatı boyunca öykü, roman, çeviri, deneme, derleme, şiir ve röportaj alanlarında eser vermiştir. On altı yaşındayken 1939'da ilk şiiri "Seyhan"ı Görüşler adlı Adana halkevleri dergisinde yayımladı. Ortaokuldan ayrıldıktan sonra folklor derlemelerine başladı ve 1940-1941 yılları arasında Çukurova'dan ile Toroslardan derlediği ağıtları içeren ilk kitabı olan Ağıtlar, 1943 yılında Adana Halkevi tarafından; 1944 yılında ilk hikâyesi Pis Hikâye'yi yayımladı. 1940'larda Adana'da çıkan Çığ dergisi çevresinde Pertev Naili Boratav, Nurullah Ataç, Güzin Dino gibi isimlerle tanıştı. Özellikle, ressam Abidin Dino'nun ağabeyi Arif Dino'yla kurduğu yakınlık onun düşün ve yazın dünyasının gelişimini önemli bir ölçüde etkilemiştir. Kemal Sadık Göğceli adı ile çeşitli yayımlarda yazarken Yaşar Kemal adını Cumhuriyet gazetesine girince kullanmaya başladı ve 1951-1963 yılları arasında gazetede fıkra ve röportaj yazarı olarak çalıştı. 1952 yılında yayımlanan ilk öykü kitabı olan Sarı Sıcak'ta da yer alan Bebek öyküsü burada tefrika edildi. 1947'de İnce Memed'i yazdı fakat yarım bıraktı ve 1953-54'te bitirdi. Dört ciltten oluşan seri, otuz dokuz yılda tamamlandı. Teneke (1955), Dağın Öte Yüzü serisi, Üç Anadolu Efsanesi (1967), Binboğalar Efsanesi (1971), Yılanı Öldürseler (1976), Hüyükteki Nar Ağacı (1982) dahil olmak üzere yazarın birçok eseri, Çukurova'da geçmektedir. Ayrıca eserlerden sekizi tiyatro oyununa, on ikisi sinemaya ve ikisi baleye uyarlanmıştır. Yaşar Kemal'in ayrıca senaryosunu yazdığı filmleri de mevcuttur.