Opera Meydanı
| Opera Meydanı | |
|---|---|
 | |
 Haritadaki yeri | |
| Eski adı | Hergele Meydanı, Hergelen Meydanı, İtfaiye Meydanı |
| Adını veren | Opera Sahnesi |
| Türü | Kent meydanı |
| Sağlayıcı | Ankara Büyükşehir Belediyesi |
| Trafik durumu | Araç ve yaya |
| Trafik akışı | Sağ |
| Konum | Anafartalar, Altındağ, Ankara |
| Koordinatları | 39°56′14.4″K 32°51′15.4″D / 39.937333°K 32.854278°D |
Opera Meydanı; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir kent meydanı. Atatürk Bulvarı üzerinde, Sıhhiye ve Ulus Meydanlarına eşit mesafede bulunur. Eskiden ev sahipliği yaptığı pek çok fabrika, atölye ve üretim tesisi sayesinde bir dönem şehrin sanayi merkezlerinden birisi olan meydan;[1] son yıllarda daha çok Gençlik Parkı, PTT Pul Müzesi, Melike Hatun Camii ve diğer tarihi binalarıyla şehrin turistik noktalarından biri haline gelmiştir. Ayrıca; birçok ulaşım arterinin de kesişme noktasıdır.
İsim
Henüz İncesu Deresinin ıslah edilip üstünün asfaltla kapatılmadığı yıllarda; ölümü yaklaşmış olan yaşlı atların serbest bırakılıp gezdiği, bataklık ve çayır karışımı bir alanda bulunan meydana başlarda Hergele Meydanı denmiştir. Şehirlerarası otobüslerin yazıhanelerinin bu meydana taşınmasından sonraysa söyleniş değişikliğine maruz kalıp "herkesin geldiği yer" anlamında Hergelen Meydanı olarak anılmaya başlamıştır.[2] Cumhuriyetin ilk yıllarında ise Ankara İtfaiyesinin bu meydanda konumlanmış olmasından dolayı İtfaiye Meydanı adını alan meydan,[3] bugün güneybatı ucunda bulunan Opera Sahnesi'nin açılmasıyla artık Opera Meydanı olarak anılır olmuştur.[4]
Tarihçe
1923 yılında Cumhuriyet'in ilan edilmesiyle birlikte hızlı bir bayındırlık sürecine giren Ankara, 1950'li yılların başına kadar tek merkezli bir kent olarak gelişim gösterdi. Bu süreçte şehirdeki bütün eğlence ve kültür mekanları, kamu binaları, bankalar ve konaklama tesisleri de günümüz Ulus semtinin sınırları içerisinde inşa edildi. Başkent olmasının yanı sıra genç cumhuriyetin diğer şehirleri için de bir örnek temsil etmesi maksadıyla oldukça planlı ve nizami bir şekilde imar faaliyetlerinin sürdürüldüğü, hatta zamanla bu meselenin bir ideolojiye dönüştüğü Ankara'da, sırasıyla Lörcher ve Jansen Planları uygulandı. Bu planlarda, adeta bir atardamar gibi uzun bir hat boyunca şehri ortadan ikiye bölen Atatürk Bulvarı üzerinde başta Hakimiyet-i Milliye Meydanı olmak üzere Sıhhiye, Zafer ve Cumhuriyet Meydanlarından oluşan dört ana nokta tasarlandı. Fakat bu tasarılar içerisinde yer almayan Opera Meydanının ortaya çıkışı ise diğerlerinin aksine planlı değil, tesadüfi oldu.[5][6]
1930'lu yıllardan itibaren Yeni Şehir olarak adlandırılan ve yaklaşık olarak Sıhhiye civarına denk düşen bölge, Ulus'un "tek merkez" olma unvanını elinden almaya başladı. Alternatif eğlence mekanlarının, bulvar kafeleri olarak anılan yeni pastane ve restoranların açılmasıyla birlikte insan yoğunluğu da bu hat boyunca güneye doğru kaydı. II. Evkaf Apartmanı'nın yenilenerek Küçük Tiyatro olarak hayata geçirilmesi, önceleri Sergi Evi olarak anılan Opera Sahnesi'nin inşa edilmesi ve son olarak bu erken cumhuriyet döneminin en büyük simgelerinden biri olan Gençlik Parkı'nın ıslah edilmesiyle birlikte Ulus ve Sıhhiye arasında bir ara merkez oluştu. Pek çok kültürel binaya ev sahipliği yapması nedeniyle de bir dönemin sanat merkezi haline gelen bu nokta, artık Opera Meydanı olarak anılmaya başlandı.[5]
Konum
 |  Osmanlı Bankası Binası | Atatürk Bulvarı |  PTT Pul Müzesi |
| |||
| İstanbul Caddesi |  | Ahmet Adnan Saygun Caddesi | |||||
 'Opera Meydanı'  | |||||||
 | |||||||
 Gençlik Parkı ve Opera Sahnesi | Atatürk Bulvarı |  Melike Hatun Camii |
Kaynakça
- ^ Okan Saykun; Çiğdem Baskıcı; Murat Karataş; Uğur Ursavaş (Kasım 2013). "Bozkırdan Sanayinin Başkentine: Ankara Sanayi Tarihi" (PDF). Ankara: Ankara Sanayi Odası. 2 Nisan 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2020.
- ^ Gözaydın, Nevzat (Şubat 2018). "Başkent'te Yer Adları Üzerine..." (PDF). Türk Dili, 794. s. 24. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2020.[]
- ^ Kılıç, Abdurrahman. "Bir İtfaiye Duayeni: Baki Akansel" (PDF). İstanbul Teknik Üniversitesi. s. 2. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2020.[]
- ^ "Bina Kimlikleri Söyleşileri 5 / Sergievi - Opera Binası". Mimarlar Odası. 24 Aralık 2009. s. 34.
- ^ a b Önder, Demet. "Cumhuriyet Dönemi Ankara'sında Kentsel Eğlence-Dinlence Coğrafyasının Değişimi: Toplumsallaşmanın Mekânından Tüketimin Mekânına" (PDF). Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi. ss. 247-249. 19 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2020.
- ^ Dinçer, Güven (Ocak 2014). "Ulus'tan Samanpazarı'na Anafartalar Caddesi'nin Öyküsü" (PDF). İdealKent, 11. ss. 51-52. ISSN 1307-9905. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2020.[]
