X Pencere Sistemi (X), daha çok GNU/Linux ve Unix benzeri işletim sistemlerinde kullanılan grafik arayüz altyapısıdır. Genel olarak ekrana çizdirme ve kullanıcıdan geribesleme alma işlerini yapan X sunucusunu ve uygulamaların sunucu ile haberleşme için kullanabileceği X kütüphanesini kapsar. Bu sunucu-istemci yapısı sistemin ağ üzerinden çalışmasına da olanak verir. Sunucu doğrudan donanımı yönetebildiği gibi, başka bir altyapı üzerinde de çalışabilir. Bu şekilde diğer işletim sistemlerinde de X sunucusu çalıştırılabilmektedir.
Xfce ya da XFCE ; GNU/Linux ve Unix benzeri sistemlerle uyumlu bir masaüstü ortamı. GNU/Linux, BSD ve Solaris gibi çekirdeklerle çalışabilir ve düşük hızlardaki makineler için idealdir. Hafif yapısı ve GTK uyumu sayesinde birçok program sorunsuz çalışmaktadır. Ayrıca Xfce geliştirme ortamı sunmaktadır. Kendisi dışında Xfce kütüphanelerini kullanmakta olan Mousepad metin düzenleyici, Xfmedia medya oynatıcısı ve Terminal gibi üçüncü parti yazılımlar bulundurmaktadır.
Xubuntu Ubuntu adlı Linux tabanlı işletim sisteminin Xfce masaüstü ortamı kullanılarak oluşturulmuş bir türevidir. Xfce masaüstü ortamını kullanmasından dolayı daha az sistem kaynağı kullanır ve eski masaüstü bilgisayarlar, dizüstü bilgisayarlar, netbooklar ve yüksek verimlilik beklenen iş istasyonları için iyi bir çözümdür.
LXDE, Unix benzeri işletim sistemleri için geliştirilen özgür ve açık kaynak kodlu bir masaüstü ortamıdır.
Chromium OS, Google tarafından geliştirilen Linux tabanlı işletim sistemi Chrome OS'un açık kaynak geliştirme sürümü. Chrome OS'un kaynak kodu BSD lisansı ile 19 Kasım 2009'da Chromium OS olarak yayımlandı.
Manjaro, Arch Linux'un sağlam altyapısını temel alarak geliştirilen, kullanıcı dostu bir GNU/Linux dağıtımıdır. Arch Linux genellikle daha deneyimli kullanıcılara hitap ederken, Manjaro bu zorluğu ortadan kaldırarak kullanım kolaylığı odaklı bir deneyim sunar. Bu sayede, Linux dünyasına yeni adım atanlar veya daha az teknik bilgiye sahip yeni Linux kullanıcılarının yanı sıra deneyimli kullanıcılar için de uygundur.
Emmabuntüs, Ubuntu / Debian üzerinden geliştirilen ve Emmaüs Toplulukları gibi insani yardım kuruluşlarına bağışlanan bilgisayarların yeniden paketlenmesini kolaylaştırmak için tasarlanmış bir Linux dağıtımıdır.
IceWM, Marko Maček tarafından X Pencere Sistemi grafik altyapısı için yazılmış bir istiflenebilir pencere yöneticisidir. Sıfırdan C++ dilinde yazılmış ve GNU LGPL lisansı altında yayımlanmıştır. Bellek ve işlemci bakımından görece olarak hafif ve Windows 95, Windows XP, Windows 7, OS/2, Motif ve diğer grafiksel kullanıcı arayüzlerine benzer temalarla gelmektedir. IceWM, hafif ve özelleştirilebilir olmasıyla beraber görünüş ve his olarak başarılı olması için tasarlanmıştır.
JWM, Joe Wingbermuehle tarafından X Pencere yöneticisi için tasarlanmış hafif bir istiflenebilir pencere yöneticisidir. JWM, C dilinde yazılmıştır ve Xlib'i minumum olarak kullanır. Özelleştirme, XML dosyası düzenlenerek yapılır; grafiksel özelleştirme şart değildir.
İstiflenebilir pencere yöneticisi tüm pencereleri belirli bir sıraya göre görüntüleyebilen ressam algoritması tekniğini kullanarak birbirlerinin üst üste gelebilmesi imkanını sağlayabilen bir pencere yöneticisidir. Üst üste pencerelerin gelebilmesini sağlayan ama kompozit pencere yöneticisi olmayan bütün pencere yöneticileri istiflenebilir pencere yöneticisi olarak değerlendirilir. İstiflenebilir pencere yöneticisi olmayan pencere yöneticilerinde pencerelerin üst üste gelebilmesini sağlayamadığı için döşemeli pencere yöneticisi olarak adlandırılır.
AfterStep, X Pencere Sistemi için tasarlanmış istiflenebilir bir pencere yöneticisidir. AfterStep masaüstü konfigürasyonu için esneklik, geliştirilmiş görsellik, sistem kaynaklarının etkili kullanımı gibi özellikler sunmak için geliştirilmiştir. MachTen gibi dağıtımlarda kullanılmıştır. AfterStep köken itibari ile NeXTSTEP'e benzeyecek şekilde düzenlenmiş FVWM'nin bir çeşididir fakat geliştirme döngüsü ilerledikçe kökeni FVWM'den ayrışmaya başladı. 2000'de Linux websitesi TuxRadar AfterStep'i "geniş kapsamlı konfigürasyon seçenekleri ile bazı görkemli temalar yaratabilme imkanı sağlayan hızlı ve güvenilir" şeklinde överek yılın en iyi pencere yöneticisi olarak seçti.
Artix Linux veya Artix, systemd yerine OpenRC, runit, s6, suite66 veya dinit kullanan Arch Linux tabanlı bir yuvarlanan sürümlü Linux dağıtımıdır.
LXQt, özgür ve açık kaynaklı hafif bir masaüstü ortamıdır. LXDE ve Razor-qt projelerinin birleşmesinden oluşmuştur.
Razor-qt, artık geliştirilmesi durmuş özgür ve açık kaynaklı masaüstü ortamıdır. Qt uygulama yazılım çatısı altında hafif masaüstü amacıyla "basitlik, hız ve sezgisel arayüz" isteyen kullanıcılar için geliştirilmiştir.
SparkyLinux, masaüstü odaklı geliştirilmiş, Debian tabanlı bir işletim sistemidir. Önceden yüklenmiş çeşitli masaüstü ortamı seçeneklerinden birini seçmek mümkündür. Tüm uygulamaların en güncel sürümünü temin edebilmek için SparkyLinux her sene 3-4 kez yayımlanır.
Blackbox, X Pencere Sistemi için tasarlanmış özgür ve açık kaynak kodlu istiflenebilir penceresi yöneticisidir.
AwesomeWM, C ve Lua programlama dillerinde geliştirilmiş X Pencere Sistemi için tasarlanmış dinamik bir pencere yöneticisidir. Lua, pencere yöneticisini yapılandırmak ve genişletmek için de kullanılır. Gelişimi bir dwm çatalı olarak başladı. Son derece küçük ve hızlı olmayı, ancak kapsamlı bir şekilde özelleştirilebilir olmayı hedefliyor. Kullanıcının klavyeyi kullanarak pencereleri yönetmesini mümkün kılar.
Hafif bir Linux dağıtımı, "özellik açısından zengin" bir Linux dağıtımına göre daha düşük bellek kullanan ve/veya daha az işlemci hızına ihtiyaç duyan bir dağıtımdır. Donanıma yönelik daha düşük talepler, ideal olarak daha duyarlı bir makine ile sonuçlanır ve/veya daha az sistem kaynağına sahip cihazların verimli bir şekilde kullanılmasına imkan sağlar. Daha düşük bellek ve/veya işlemci hızı gereksinimleri, yazılım şişkinliğinden kaçınarak, yani pratik kullanımı veya avantajı çok az olduğu veya hiç olmadığı veya talebin olmadığı veya düşük olduğu algılanan özellikleri dışarıda bırakarak elde edilir.
dwm, xmonad ve awesome dahil olmak üzere diğer birçok X pencere yöneticisinin gelişimini etkileyen Suckless tarafından X Pencere Sistemi için geliştirilmiş minimalist bir dinamik pencere yöneticisidir. Harici olarak wmii'ye benzer, ancak dahili olarak çok daha basittir. dwm, basitliğe ek olarak performans ve güvenlik için tamamen C ile yazılmıştır ve kaynak kodunu düzenlemenin yanı sıra herhangi bir yapılandırma arayüzünden yoksundur. Projenin yönergelerinden biri, kaynak kodunun asla 2000 SLOC'yi aşmaması ve kullanıcı tarafından yapılandırılabilen seçeneklerin hepsinin tek bir başlık dosyasında yer almasıdır.
StumpWM', geliştirici Shawn Betts'in ratpoison'un giderek büyük ve "lisp yoğun" olduğunu fark etmesiyle oluşturulan bir Döşemeli Pencere Yöneticisi'dir. Ratpoison'un halefi olarak tasarlanan StumpWM, GPL-2.0 veya sonrası lisansının şartları altında yayımlanmıştır.