İçeriğe atla

OpenDocument

OpenDocument Metin
Dosya Uzantısı:.odt
Sahibi:OASIS
Biçim tipi:Metin dosyası biçimi
Standard(lar):ISO/IEC 26300
OpenDocument Hesap tablosu
Dosya Uzantısı:.ods
Sahibi:OASIS
Biçim tipi:Hesap tablosu dosya biçimi
Standard(lar):ISO/IEC 26300
OpenDocument Sunum
Dosya Uzantısı:.odp
Sahibi:OASIS
Biçim tipi:Sunu dosyası biçimi
Standard(lar):ISO/IEC 26300

OpenDocument Format (ODF) kısaca OpenDocument ya da tam adıyla OASIS OpenDocument XML biçimi; sayısal ortamda metin, hesap tablosu, çizim ve sunu gibi belgelerinizi saklamaya yarayan, ZIP sıkıştırmalı[1] XML tabanlı bir açık ve özgür belge standardıdır.

OpenOffice.org 2.0'dan itibaren tüm OpenOffice.org bileşenleri (Writer, Calc, Impress, vb) standart OASIS OpenDocument XML biçimini kullanmaya başladı. Bu sayede üreticiden bağımsız bir şekilde hazırlanan belgeler, herhangi bir editör yardımıyla açılıp incelenebilmektedir. Bu belge biçimi LibreOffice, Apache OpenOffice, açık kaynak kodlu Calligra, Google Dokümanlar arayüzü ile Microsoft 365 ürün ailesi tarafından da kullanılmaktadır.

13 Aralık 2007 tarihinde Wikimedia Vakfı tarafından yapılan açıklamayla,[2] Wiki yazılımlarında da OpenDocument standardının destekleneceğini duyurdu. WikiEducator isimli bir projenin bir parçası olarak düşünülen bu özellikle ansiklopedik Wiki maddelerinin eğitim kurumları ve öğrenciler tarafından kolay indirilebilir ve okunabilir bir biçimde sunulması hedefleniyor.

21 Mayıs 2008 günü Microsoft firması yaptığı basın duyurusu[3] ile 2009'un ilk çeyreğinde yayınlanan SP2 (Service Pack 2) ile birlikte, OpenDocument standardı Office 2007 ve sonrasındaki tüm Microsoft Office ürün aileleri tarafından desteklenmeye başlandı.

Standartlaşma süreci

İlk sürümü 3 Mayıs 2006 tarihinde kabul edilen OpenDocument biçimi, açık bir standart olma iddiasını doğrular bir şekilde, çok sayıda kelime işlemci ve ofis yazılımı tarafından desteklenmektedir.

1.2 sürümü 29 Eylül 2011 tarihinde yayınlanan, 17 Temmuz 2015 tarihinde ISO/IEC 26300:2015 adıyla ISO tarafından bir uluslararası standart olarak kabul edilen[4] OpenDocument biçimi, günümüzde pek çok ülke tarafından kamuda temel belge saklama biçimi olarak kabul edilmektedir.

Yeni geliştirmeler

OpenDocument standardının geleceğine yön verecek olan 1.3 sürümünün inceleme taslağı, Açık Belge Vakfı tarafından başlatılan kitle fonlaması projesinin desteğiyle 2019 yılının Ekim ayında tamamlandı. 25 Aralık 2019 tarihinde, OASIS Standartlar Komitesi OpenDocument standardının 1.3 sürümünü onayladı. ISO tarafından da onaylanmasıyla, 1.3 sürümünün standartlaşma sürecinin tamamlanması bekleniyor.

Dosya biçimleri

En yaygın OpenDocument dosya biçimleri şu şekilde sıralanabilir:

  • .odt ve .fodt kelime işlem için (Open Document Text bir başka deyişle Açık Belge Metni)
  • .ods ve .fods hesap tabloları için (Open Document Spreadsheet bir başka deyişle Açık Belge Hesap Tablosu)
  • .odp ve .fodp sunular için (Open Document Presentation bir başka deyişle Açık Belge Sunusu)
  • .odg ve .fodg grafikler ve çizimler için (Open Document Graphic bir başka deyişle Açık Belge Çizimi)
  • .odf matematik formülleri için (Open Document Formula bir başka deyişle Açık Belge Formülü)
  • .odb veritabanı için (Open Document Base)

Sıkıştırma

Aslında birer XML belgeleri olan OpenDocument dosyaları, kayıpsız ZIP sıkıştırma algoritmasını desteklemektedir. Bu nedenle OpenDocument dosyaları Microsoft Office belgelerine (.doc) kıyasla yüzde 40 ila 70 oranında daha az disk alanı kaplamaktadır.

Kullanım

OpenDocument biçimini kullanan yazılımlar

Bir ISO standardı olan OpenDocument dosya biçimi, her geçen gün artan sayıda yazılım tarafından desteklenmektedir. Bu yazılımların en önemlilerini, hangi sürümlerinden itibaren OpenDocument biçimlerini destekledikleri (desteğin geldiği sürüm numarası ve "artı" işareti) bilgisiyle birlikte aşağıdaki listeden görebilirsiniz:

OpenDocument biçimini tercih eden ülkeler

OpenDocument standardını kullanan ülkeler
  Yerel standart
  Zorunlu NATO standardı

32 ülkenin üye olduğu Kuzey Atlantik Paktı (NATO), Kurallar ve Standartlar Uyumluluğu listesine açık endüstri standardı olan OpenDocument'i eklemiş durumdadır. NATO üyesi tüm ülkeler, ordularında OpenDocument dosya biçimlerini kullanmak zorunda.

Aynı zamanda bir ISO standardı olarak onaylanan OASIS OpenDocument XML standardı, Avrupa Komisyonu tarafından da tüm AB üyesi ülkelere öneriliyor.[11]

OpenDocument Standardı, 2009/4 Sayılı T.C Başbakanlık Genelgesi doğrultusunda, Kalkınma Bakanlığı Bilgi Toplumu Dairesi tarafından 2012 yılının Mayıs ayında yayınlanan Kamu Bilgi Sistemlerinde Birlikte Çalışabilirlik Esasları belgesinde, üzerinde işlem yapılabilen kelime işlem, çizelge, sunum ve resmi yazışmalarda kullanılacak teknik standartlardan biri olarak seçilmiştir.[12]

OpenDocument standardı, günümüzde aralarında Türkiye'nin de bulunduğu çok sayıda ülke ve özerk yönetim birimi tarafından kamusal bilgi ve hizmetlerde tercih edilmektedir. Kamusal bilgi ve hizmetlerde OpenDocument biçimini tercih eden ülkelerin listesi aşağıdadır:

Uluslararası
Ulusal Afrika
Asya
Avrupa
Güney Amerika
Eyalet vb.

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ Dosya hiyerarşisini görmek için bir ODT dosyasını Linux ortamında unzip komutuyla açabilirsiniz
  2. ^ "Wikis Go Printable". 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2013. 
  3. ^ "Microsoft Expands List of Formats Supported in Microsoft Office". 18 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2013. 
  4. ^ Vignoli, Italo. "Open Document Format (ODF) 1.2 published as International Standard 26300:2015 by ISO/IEC". The Open Document Foundation. 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2015. 
  5. ^ Sneddon, Joey. "FreeOffice Update Adds .ODT File Saving, Dark Mode". OMG! Ubuntu!. 17 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2019. 
  6. ^ "OpenXML/ODF Translator Add-ins for Office". 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2014. 
  7. ^ "Microsoft Expands List of Formats Supported in Microsoft Office". Microsoft Corporation. 21 Mayıs 2008. 18 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2012. 
  8. ^ "File format reference for Word, Excel, and PowerPoint". Microsoft Docs. 6 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2019. 
  9. ^ "View OpenDocument Format (ODF) files in Office 2016 for Mac". Office Support. Microsoft. 11 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2016. 
  10. ^ Foley, Mary Jo (17 Nisan 2012). "Microsoft adds ODF support, URL shortening to its SkyDrive storage service". ZDNet. 5 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2012. 
  11. ^ "IDA promotes the use of open document formats for e-government interoperability". 1 Haziran 2004. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2013. 
  12. ^ a b "Birlikte Çalışabilirlik Esasları Rehberi, Sürüm 2.1" (PDF). BilgiToplumu.gov.tr. T.C. Kalkınma Bakanlığı. 14 Ocak 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2015. 
  13. ^ "NATO Interoperability Standards and Profiles". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2014. 
  14. ^ "IDA promotes the use of open document formats for e-government interoperability". IDA Report 22. IDABC. Haziran 2004. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2012. 
  15. ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2016. 
  16. ^ "ODF 1.2 on Dutch "apply or explain" list". 2 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2016. 
  17. ^ "Öppna standarder - Programvaror och tjänster 2014" (PDF). []
  18. ^ "Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12 kwietnia 2012 r. w sprawie Krajowych Ram Interoperacyjności, minimalnych wymagań dla rejestrów publicznych i wymiany informacji w postaci elektronicznej oraz minimalnych wymagań dla systemów teleinformatycznych". Internetowy System Aktów Prawnych. 18 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2016. 
  19. ^ "ESOP » Portugal publishes open standards catalog. ODF, PDF and several other standards are mandatory". Esop.pt. 31 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2013. 
  20. ^ "Štandardy pre informačné systémy verejnej správy". 15 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2015. 
  21. ^ "Guidance: Open Document Format (ODF) and procurement". Gov.uk. 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2015. 
  22. ^ "Home Office Open Document Format adoption plan". GOV.UK. 17 Eylül 2015. 6 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2019. 
  23. ^ "New obligatory IT standards for the state sector adopted". 2 Temmuz 2009. 11 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2013. 
  24. ^ "Norveç'ten OOXML'ye kısmi veto". Sol Haber. 16 Temmuz 2009. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2015. 
  25. ^ "Estándares de ofimática" (PDF). Agestic.gub.uy. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Mayıs 2013. 
  26. ^ "Massachusetts Verdict: MS Office Formats Out". eWeek. 24 Eylül 2005. 19 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2012. 
  27. ^ Stefan Krempl (5 Ocak 2010). "Munich administration switches to OpenDocument Format". 28 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2016. Open source OpenDocument Format (ODF) is now the main document exchange standard, with PDF being used for non-editable files. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Apache OpenOffice</span> Apache tarafından geliştirilen açık kaynaklı yazılım

Apache OpenOffice, Apache Yazılım Vakfı önderliğinde özgür yazılım topluluklarınca geliştirilen, özgür ve ücretsiz bir ofis yazılımları ailesidir. Kelime İşlemci, Hesap Tablosu, Sunum, Çizim, Formül ve Veritabanı bileşenlerini içerir.

<span class="mw-page-title-main">ISO</span> uluslararası ölçü standart kurumu

ISO, Uluslararası Standartlar Teşkilatı, Uluslararası Elektroteknik Komisyonu'nun çalışma sahasına giren elektrik ve elektronik mühendisliği konuları dışında, bütün teknik ve teknik dışı dallardaki standartların belirlenmesi çalışmalarını yürütmek gayesiyle resmi olarak 23 Şubat 1947 tarihinde Cenevre'de kurulan uluslararası teşkilât.

PDF, platformlar arası taşınabilir ve yazdırılabilir belgeler oluşturmak amacıyla üretilmiş sayısal bir dosya biçimidir.

Office Open XML ya da bilinen adıyla OOXML, XML tabanlı bir dosya sistemi olup, elektronik belgelerin saklanmasını amaçlar.

Microsoft Office 2007, Windows'ta çalışan Microsoft'un büro yazılımı Microsoft Office'in 12. sürümüdür. Beta sürümünün ilk zamanlarında adı Office 12'ydi. Microsoft Office 2007, Service Pack 2 ya da 3 yüklenmiş Windows XP'de, Service Pack 1 ya da üstü yüklenmiş Windows Server 2003'te ve Windows Vista'da çalışmaktadır. Desteği ise Windows Vista ile birlikte 10 Ekim 2017'de bitmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kelime işlemci</span> yazılar için girdi, çıktı ve düzenleme işlerine yarayan cihaz veya bilgisayar programı

Kelime işlemci, 1970 ve 1980'li yıllarda popüler olan elektronik yazı makinelerine denilmekte olan terimdir. Bu cihazların ilk biçimlerinde hafıza bulunmadığından bir nevi elektrikli daktilo görünümündedirler. Ancak özellikle 80'li yıllardan sonra her bir satırın kağıda yazılmadan önce düzenlenebilmesini sağlayan dijital bir panel eklenmiş zamanla da tüm metnin daha sonra düzenlenmek üzere kaydedilebildiği hafıza çipleri ile geliştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">LibreOffice</span> açık kaynaklı ve ücretsiz bir ofis yazılımı seti

LibreOffice, The Document Foundation tarafından geliştirilen açık kaynaklı ve ücretsiz bir ofis yazılımı seti. 2010 yılında, StarOffice'in açık kaynaklı bir türevi olan OpenOffice.org'dan çatallanmıştır. LibreOffice paketi; kelime işlemci, elektronik tablo, slayt gösterisi, çizim, veritabanı ve matematiksel formüller oluşturma programlarını içerir. 100'den fazla sayıda dilde kullanılabilir. LibreOffice bir özgür yazılım olup adındaki Libre sözcüğü İspanyolca ve Fransızcada "özgür" anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">LibreOffice Writer</span> LibreOfficein kelime işlemci bileşeni

LibreOffice Writer, özgür ve ücretsiz LibreOffice yazılım ailesinin kelime işlemci uygulaması. Yerel dosya biçimi olarak bir ISO/IEC standardı olan OpenDocument Format (ODF) biçimlerinden .odt biçimini kullanır. Ayrıca Microsoft Word'ün yerel dosya biçimlerindeki mevcut belgeleri açabilir, aynı biçimde kaydedebilir, sıfırdan bu biçimlerde belge üretebilir.

<span class="mw-page-title-main">LibreOffice Calc</span> LibreOfficein hesap tablosu aracı

LibreOffice Calc, özgür ve ücretsiz LibreOffice yazılım ailesinin hesap tablosu uygulaması. Yerel dosya biçimi olarak bir ISO/IEC standardı olan OpenDocument Format (ODF) biçimlerinden .ods biçimini kullanır. Ayrıca Microsoft Excel'in yerel dosya biçimlerindeki mevcut belgeleri açabilir, aynı biçimde kaydedebilir, sıfırdan bu biçimlerde belge üretebilir.

<span class="mw-page-title-main">LibreOffice Impress</span> LibreOffice yazılım ailesinin sunu uygulaması

LibreOffice Impress, özgür ve ücretsiz LibreOffice yazılım ailesinin sunu uygulaması. Yerel dosya biçimi olarak bir ISO/IEC standardı olan OpenDocument Format (ODF) biçimlerinden .odp biçimini kullanır. Ayrıca Microsoft Word'ün yerel dosya biçimlerindeki mevcut belgeleri açabilir, aynı biçimde kaydedebilir, sıfırdan bu biçimlerde belge üretebilir.

<span class="mw-page-title-main">LibreOffice Draw</span>

LibreOffice Draw, özgür ve ücretsiz LibreOffice yazılım ailesinin vektörel çizim ve şema oluşturma uygulaması. Yerel dosya biçimi olarak bir ISO/IEC standardı olan OpenDocument Format (ODF) biçimlerinden .odt biçimini kullanır. Microsoft Visio'nun yerel dosya biçimlerindeki (.vsd) dosyalarını içeri aktarabilir.

Bir açık dosya biçimi, sayısal verileri saklamak için genellikle standart organizasyonları tarafından yayımlanmış ve herkesçe kullanılıp uyarlanılabilicek belirtimlerdir. Örneğin açık biçimler hem sahipli hem de ücretsiz ve özgür yazılımlarda her birinde kullanılan tipik yazılım lisanslarıyla birlikte kullanılabilir. Açık biçimlerin aksine kapalı biçimlerde ticari sırlar olduğu kabul edilir. Açık biçimler eğer telif hakkı, patent, ticari marka ve benzeri diğer kısıtlamalar içermiyor ve herkes istediği amaçla maddi bir maliyet olmaksızın kullanabiliyorsa özgür dosya biçimleri olarak anılır.

Anahtar Deliği Biçimlendirme Dili Internet tabanlı, iki boyutlu haritalar ve üç boyutlu Dünya tarayıcılar içinde coğrafi şerhi ve görselleştirme ifade etmek için bir XML gösterimdir. KML başlangıçta Anahtar Deliği Dünya Görüntüleyicisi olarak seçildi, Google Earth ile kullanılmak üzere geliştirilmiştir. 2004 yılında Google tarafından satın alınan Keyhole, Inc tarafından yaratıldı. KML 2008'de Open Geospatial Consortium tarafından uluslararası bir ölçüt haline getirilmiştir. Google Earth'te görüntüleyebilirsiniz ve grafiksel KML dosyalarını düzenlenmesi mümkün olan ilk program olmuştur. Bu tür Marble gibi diğer projeler de KML desteği geliştirmeye başlamıştır.

Scribd, bünyesinde e-kitap, sesli kitap ve çizgi romanlar barındıran, dijital kütüphane servisi.

<span class="mw-page-title-main">Microsoft Word Viewer</span>

Microsoft Word Viewer, Microsoft tarafından geliştirilmiş Microsoft Word belgelerini görüntüleyebilen ve yazdırabilen, Microsoft Windows için ücretsiz bir programdır. Word Viewer, bir Word belgesindeki metnin panoya kopyalanmasını ve bir kelime işlemciye yapıştırılmasını sağlar. En son yapılan sürüm Word 2007 ile uyumludur. O zamandan beri Office Online ve Word'nin ücretsiz mobil sürümleri yerini almıştır. Microsoft Word Viewer'ın lisans koşullarına göre, yazılım yüklenebilir ve yalnızca Microsoft Office yazılımıyla oluşturulan belgeleri görüntülemek ve ekrana almak için kullanılabilir. Yazılım, başka herhangi bir amaç için kullanılamaz. Kullanıcılar, yalnızca alıcılara dosyayı görüntülemesine ve basmasına olanak tanımak için yazılımı Microsoft Office yazılımıyla oluşturulan bir dosya ile dağıtabilir.

<span class="mw-page-title-main">TextEdit (yazılım)</span>

TextEdit, ilk olarak NeXT'in NextStep ve OpenStep'te bulunan, basit, açık kaynaklı bir kelime işlemci ve metin düzenleyicidir. Apple 'nin NeXT'i satın almasından bu yana MacOS ile dağıtılıyor ve Linux gibi diğer Unix benzeri işletim sistemleri için bir GNUstep uygulaması olarak mevcuttur. Apple Advanced Typography tarafından desteklenmektedir ve birçok gelişmiş tipografi özelliğine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Microsoft Office 2013</span> Microsoft Office ürününün 2013 yılında piyasaya sürülen versiyonu

Microsoft Office 2013, yeni özellikleri arasında genişletilmiş dosya formatı desteği, kullanıcı arabirimi güncellemeleri ve dokunma desteği içerir. Office 2013, X86 ve x64 sistemleri için uygundur ve Windows 7, Windows Server 2008 R2 veya her ikisinin de sonraki bir sürümünü gerektirir. Windows RT cihazlarında Office 2013'ün bir sürümü bulunur. Ana destek 10 Nisan 2018'de sona erdi. Genişletilmiş destek 11 Nisan 2023'te sona erecek.

<span class="mw-page-title-main">Microsoft Office 2021</span> Microsoft Office ürününün 2021 yılında piyasaya sürülen versiyonu

Microsoft Office 2021, Microsoft Windows ve macOS işletim sistemleri için Microsoft Office uygulama paketinin bir sürümüdür. Office 2019'un halefidir ve 5 Ekim 2021'de Windows 11 ile birlikte yayımlanmıştır.

ISO 639-5:2008 "Dil adlarının temsili için kodlar - Bölüm 5: Dil aileleri ve grupları için Alfa-3 kodu", Uluslararası Standartlar Teşkilatı (ISO) tarafından yayınlanan oldukça eksik bir uluslararası standarttır. ISO Teknik Komitesi 37, Alt Komite 2 tarafından geliştirilmiştir ve ilk olarak 15 Mayıs 2008'de yayınlanmıştır. ISO 639 standart serisinin bir parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Doc (bilişim)</span>

.doc, Microsoft'un tescilli Microsoft Word kelime işlemci belgeleri için kullanılan bir dosya uzantısıdır. Microsoft, uzantıyı 1983'ten beri kullanıyor.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.