İçeriğe atla

OpenBSD

FreeBSD ile karıştırılmamalıdır.
OpenBSD
Free, Functional, and Secure
OpenBSD 7.0 çeşitli yardımcı programlara sahip varsayılan masaüstü: top, xterm, xcalc ve glxgears
Geliştirici(ler)Theo de Raadt vd.
İşletim sistemi ailesiUnix benzeri (BSD)
Paket yöneticisiOpenBSD package tools
Son kararlı sürümü7.6[1] Bunu Vikiveri'de düzenleyin (8 Ekim 2024 (11 gün önce) (8 Ekim 2024))
Kaynak türüAçık kaynak
LisansBSD, ISC, diğer izinli lisanslar
Çekirdek türüMonolitik
Platform desteğiAlpha, x86-64, ARMv7, ARMv8 (64-bit), PA-RISC, IA-32, LANDISK, Loongson, Omron LUNA-88K, MIPS64, macppc, PowerPC, 64-bit RISC-V, SPARC64
Kullanıcı alanıBSD
Kullanıcı arayüzüDeğiştirilmiş pdksh, X11 (FVWM)
Web sitesiopenbsd.org

OpenBSD, Berkeley Yazılım Dağıtımına (BSD, Berkeley Software Distribution) dayalı ücretsiz ve özgür Unix benzeri bir işletim sistemidir. Theo de Raadt tarafından 1995 yılında NetBSD işletim sistemi projesinden çatallanarak oluşturulmuştur. De Raadt'a göre OpenBSD güvenlik önlemleri geliştirmek için bir araştırma işletim sistemidir.[2]

OpenBSD projesi birçok alt sistemin taşınabilir sürümlerini diğer işletim sistemleri için paketler halinde tutar. Projenin kod kalitesine verdiği önem nedeniyle, birçok bileşen diğer yazılım projelerinde yeniden kullanılmaktadır. Örneğin, Android işletim istemi C standart kütüphanesini,[3] LLVM regular expression kütüphanesini[4] ve Windows 10 ise LibreSSL ile OpenSSH'yi kullanmaktadır.[5]

OpenBSD adı, kaynak kodun Internet'teki kullanılabilirliğini ifade eder. Ayrıca, sistemin desteklediği çok çeşitli donanım platformlarını ifade eder.[6]

Tarihçe

Ana madde: OpenBSD sürüm geçmişi
2005 BSD kullanım anketinde her bir BSD sürümü kullanıcı oranını gösteren çubuk grafik.[7]

Aralık 1994'te Theo de Raadt, NetBSD çekirdek ekibinden istifa etmek zorunda kaldı ve kaynak depoya erişimi iptal edildi. Ekip üyeleri, bunun posta listelerindeki kişilik çatışmalarından kaynaklandığını iddia ettiler.[8]

Ekim 1995'te De Raadt, NetBSD 1.0'dan çatallanan yeni bir proje olan OpenBSD'yi kurdu. İlk sürüm olan OpenBSD 1.2, Temmuz 1996'da, ardından aynı yılın Ekim ayında OpenBSD 2.0 ile yapıldı.[9] O zamandan bu yana proje, her biri bir yıl boyunca desteklenen, her altı ayda yeni bir sürüm yayınladı.

25 Temmuz 2007'de OpenBSD geliştiricisi Bob Beck, "Herhangi bir tüzel kişiliğin OpenBSD'yi desteklemek istediğinde ilgilenmesi gereken kişi ve kuruluşlar için tek bir irtibat noktası olarak hareket etmek." amacıyla Kanada'da kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olan OpenBSD Vakfı'nın kurulduğunu duyurdu.[10]

Geliştiriciler kullanım istatistiklerini yayınlamadığı veya toplamadığı için OpenBSD'nin ne kadar yaygın olarak kullanıldığını belirlemek zordur. Eylül 2005'te, BSD Sertifikasyon Grubu BSD kullanıcılarının arasında yapmış olduğu ankette[7] yüzde 77'sinin FreeBSD, yüzde 33'ünün OpenBSD ve yüzde 16'sının NetBSD'i önünde olduğunu gösterdi.

Özellikleri

17 farklı platformda çalışabilen OpenBSD'nin sloganı ve temel amacı "güvenlik"tir. FreeBSD ve NetBSD de bu alana önem vermesine rağmen OpenBSD bu yönüyle diğerlerinden hemen ayrılır. Bu OpenBSD nin “Güvenli yazılım bütünü” manasına gelmesinin yanında OpenBSD'de güvenlik "correctness" manasına da gelir. Theo de Raadt ve etrafındaki takım, satır satır kodları düzelterek olası bugları temizlemekte ve olabilecek güvenlik problemlerini minimuma getirmek için çalışmaktadır. (Doğal olarak FreeBSD ve NetBSD uygun olan yerlerde bu düzeltmelerden yararlanmaktadır). OpenBSD'nin güvenliği aynı anda kriptografi desteği içermesini sağlar. Böylece birçok kripto hızlandırıcı donanım desteğini kendi bünyesine katmıştır. Theo de Raadt Kanada'da yaşadığı için kriptografi ile ilgili kodların yurt dışına çıkış yasağı gibi bir problem de yaşanmamaktadır.

Diger açıkkod özgür BSD türevleri gibi OpenBSD de BSD lisansı ile dağıtılmaktadır. OpenBSD projesi, her 6 ayda bir yeni sürüm çıkarmaktadır.

Theo de raadt, the founder of OpenBSD project.

Kaynakça

  1. ^ "OpenBSD 7.6". 8 Ekim 2024. Erişim tarihi: 8 Ekim 2024. 
  2. ^ "Pledge() - A New Mitigation Mechanism". 20 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2018. 
  3. ^ "Android's C Library Has 173 Files of Unchanged OpenBSD Code". 8 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2018. 
  4. ^ "LLVM Release License". 8 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2018. 
  5. ^ "OpenSSH for Windows". 21 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2018. 
  6. ^ Grimes, Roger A. (29 Aralık 2006). "New year's resolution No. 1: Get OpenBSD". InfoWorld. 30 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2020. 
  7. ^ a b BSD Usage Survey (PDF). The BSD Certification Group. 31 Ekim 2005. s. 9. 22 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 16 Eylül 2012. 
  8. ^ Glass, Adam (23 Aralık 1994). "Theo De Raadt". 14 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2020. 
  9. ^ De Raadt, Theo (18 Ekim 1996). "The OpenBSD 2.0 release". 4 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2020. 
  10. ^ "Announcing – The OpenBSD Foundation". OpenBSD Journal. 26 Temmuz 2007. 8 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2020. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta OpenBSD ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Unix</span>

UNIX türevi işletim sistemleri çok işlemcili çok pahalı makinelerden tek işlemcili, basit ve çok ucuz ev bilgisayarlarına kadar pek çok cihaz üzerinde çalışabilen esnek ve sağlamlığı çok değişik koşullarda test edilmiş sistemlerdir. Fakat özellikle kararlı yapısı ve çok kullanıcılı-çok görevli yapısıyla çok işlemcili sunucularda adeta standart haline gelmiştir ve özellikle akademik dünyada iş istasyonları üzerinde çok yaygın bir kullanım alanı bulmuştur. UNIX, Interdata 7/32, VAX ve Motorola 68000 arasında hızla yayıldı.

<span class="mw-page-title-main">BSD</span>

BSD, Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'in kaynak kodu dağıtımı olan, AT&T'nin UNIX'i için bir eklentiler zinciridir. Birçok açık kaynak kodlu işletim sistemi projesi, 4.4 BSD-Lite olarak bilinen kaynak kodu dağıtımını temel kabul eder. Ek olarak bunlar, özellikle GNU projesi olmak üzere diğer birçok açık kod projesini de kapsar.

<span class="mw-page-title-main">FreeBSD</span>

14.1  )

<span class="mw-page-title-main">Theo de Raadt</span> OpenBSD projesinin lideri

Theo de Raadt, Özgür BSD UNIX'lerin ağabeyi olarak nitelendirilen NetBSD projesini başlatan 4 kişiden birisidir. NetBSD projesinde "Takım Liderliği" yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">NetBSD</span>

NetBSD, 57 farklı mimari ile çalışan ileri seviye bir işletim sistemidir. Berkeley'deki Kaliforniya Üniversitesi'nde geliştirilmiş UNIX® türevi olan BSD'yi temel almıştır. NetBSD birçok kişi tarafından geliştirilmekte ve devam ettirilmektedir. Ayrıca devamlı yeni mimariler için geliştirim aşamalardadır.

<span class="mw-page-title-main">Android</span> Mobil işletim sistemi

Android, Google ve Open Handset Alliance tarafından, cep telefonları, tabletler ve televizyonlar için geliştirilmekte olan, Linux tabanlı, özgür ve ücretsiz bir işletim sistemidir. Sistem açık kaynak kodlu olsa da, kodlarının ufak ama çok önemli bir kısmı Google tarafından kapalı tutulmaktadır. Google tarafından ücretsiz sunulmasının sebebi, sistemin daha hızlı ve çabuk gelişmesi, birçok popüler marka tarafından kullanılması ve bu sayede reklamlarının daha fazla kişiye ulaşmasını sağlamaktır. Google, Android sistemi üzerinde çalışan Google Play marketteki oyun ve uygulamalar üzerinde aldığı reklamları yayınlayarak para kazanmaktadır. Android'in desteklenen uygulama uzantısı ".apk"dır.

<span class="mw-page-title-main">BSD lisansları</span>

BSD lisansları izin veren özgür yazılım lisansları ailesidir. Lisans ilk kez aynı isimdeki bir Unix benzeri işletim sistemi olan Berkeley Software Distribution (BSD) tarafından kullanıldı.

Bilgi işlem platformu, bir uygulama yazılımı çalıştırmak için donanım mimarisi ve bir yazılım çerçevesi, yazılım, çeşitli bazı kombinasyon veya sıralamalarını içermektedir. Tipik platformlarda bir bilgisayar mimari, işletim sistemi, programlama dilleri ve ilgili kullanıcı arabirimi içerir.

<span class="mw-page-title-main">Unix benzeri</span>

Unix benzeri işletim sistemi, resmi bir UNIX markası olmamasına karşın Unix sistemine benzer şekilde çalışan işletim sistemleridir. Unix benzeri bir yazılım, Unix komut ve kabuğuna benzer işlevlere sahiptir. Bu terimin kullanımı için bir standart yoktur ve bir yazılımın veya işletim sisteminin Unix benzeri olarak adlandırılıp adlandırılamayacağı üzerine farklı görüşler vardır.

<span class="mw-page-title-main">Özgür ve açık kaynak kodlu yazılım</span> hem kullanımı özgür olan hem de açık kaynak kodlu olan yazılım

Özgür ve açık kaynak kodlu yazılım, kullanıcılara yazılımı ve kaynak kodunu herhangi bir amaç için kullanma, inceleme, değiştirme ve dağıtma özgürlükleri veren bir lisans kapsamında yayınlanan bilgisayar yazılımıdır.

SFML (Simple and Fast Multimedia Library), bilgisayar bileşenleri için basit arayüz sağlayan platform bağımsız yazılım geliştirme kütüphanesi. C++ ile nesne yönelimli olarak geliştirilmiştir ve C, D, Java, Python, Ruby, .NET, Go, Rust, OCaml, Euphoria ve Nimrod gibi programlama dilleri için de bağlayıcıları vardır. Android ve iOS için uygulama geliştirebilmeyi sağlayacak deneysel portu SFML'nin 2.2 sürümüyle birlikte gelmiştir.

IPFilter birçok Unix benzeri işletim sistemleri için güvenlik duvarı hizmetleri ve Ağ adresi dönüşümü (NAT) sağlayan açık kaynaklı bir yazılım paketidir. Yazar ve yazılım sürdürücüsü Darren Reed'tir. IPFilter hem IPv4 hem de IPv6 protokollerini destekler ve durum bilgisi olan bir güvenlik duvarıdır.

<span class="mw-page-title-main">XNU</span>

XNU, MacOS işletim sisteminde kullanılmak üzere Aralık 1996'dan beri Apple'da geliştirilen ve Darwin işletim sisteminin bir parçası olarak ücretsiz ve açık kaynaklı yazılım olarak piyasaya sürülen bilgisayar işletim sistemi çekirdeğidir. Ayrıca, iOS, tvOS ve watchOS işletim sistemlerinin çekirdeği olarak da kullanılır. XNU, "X Not Unix"'in bir kısaltmasıdır.

Güvenli kabuk,, ağ hizmetlerinin güvenli olmayan bir ağ üzerinde güvenli şekilde çalıştırılması için kullanılan bir kriptografik ağ protokolüdür. En iyi bilinen örnek uygulaması bilgisayar sistemlerine uzaktan oturum açmak için olandır.

Yazılım mühendisliğinde, bir uyumluluk katmanı, bir ana sistem üzerinde, eski veya yabancı bir sistem için yazılmış ikili dosyaların çalıştırılmasını sağlayan bir arabirimdir. Bu, yabancı sistem çağrılarını, yerel sistem çağrılarına çevirir. Yabancı sisteme yönelik bazı kütüphaneler, ana sistem üzerinde yabancı ikili dosyaları çalıştırmak için yeterli olacaktır genellikle. Donanım uyumluluğu katmanıysa donanım emülasyonu sağlayan araçlardan oluşur.

<span class="mw-page-title-main">OpenSSH</span> Set of computer programs providing encrypted communication sessions

OpenSSH istemci-sunucu mimarisinde güvenli olmayan bir ağ üzerinden güvenli bir kanal sağlayan Güvenli kabuk (SSH) protokolüne dayanan bir güvenli ağ yardımcı program paketidir.

<span class="mw-page-title-main">Replicant (işletim sistemi)</span>

Replicant, tüm özel mülk Android bileşenlerini özgür yazılım eşdeğerleriyle değiştirmeyi amaçlayan Android mobil platformuna dayalı özgür bir işletim sistemidir (OS). Birkaç farklı model akıllı telefon ve tablet bilgisayar için kullanılabilir durumdadır. Android ile aynı programlama dillerinde yazılmıştır. Değişiklikler çoğunlukla C dilindedir; değişiklikler çoğunlukla işletim sisteminin Linux çekirdeği ve onu kullanan sürücüler gibi alt düzey kısımlarındadır. Replicant ismi, Blade Runner filmindeki kurgusal replika androidlerden alınmıştır. Replicant, Free Software Foundation ve kısmen NLnet tarafından desteklenir ve sponsor olunur.

<span class="mw-page-title-main">Android-x86</span>

Android-x86, Open Handset Alliance tarafından geliştirilen Android mobil işletim sisteminin RISC tabanlı ARM çipleri yerine x86 işlemcili cihazlarda çalışmasını sağlayan, resmi olmayan bir açık kaynaklı bir projedir.

<span class="mw-page-title-main">TrueOS</span>

TrueOS, FreeBSD-CURRENT'in en son sürümleri üzerine kurulmuş, sunucu yönelimli, Unix-benzeri, geliştirilmesi artık devam etmeyen bir işletim sistemidir.

OpenVPN, yönlendirilmiş veya köprülenmiş konfigürasyonlarda ve uzaktan erişim tesislerinde güvenli noktadan noktaya veya siteden siteye bağlantılar oluşturmak için teknikler uygulayan bir sanal özel ağ (VPN) sistemidir. Hem istemci hem de sunucu uygulaması olarak mevcuttur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.