İçeriğe atla

OpenAL

OpenAL
Geliştirici(ler)Loki Software, Creative Technology
Güncel sürüm1.1 / Haziran 2005
İşletim sistemiLinux, Mac OS X, Windows
TürUPA
Lisansİlk sürümlerde BSD,

1.1 sürümü öncesinde LGPL,

1.1 sürümünden itibaren tescilli.
Resmî sitesiopenal.org

OpenAL (Open Audio Library), çoklu platform ses uygulama programlama arayüzü. Çok kanallı üç boyutlu seslerin verimli bir şekilde işlenmesi için tasarlanmıştır. Uygulama programlama arayüzü tarzı ve kuralları bilerek OpenGL'e benzetilmiştir. Kütüphanenin ilk sürümleri açık kaynaktır fakat sonraki sürümleri tescillidir.

Tarihçe

OpenAL ilk olarak 2000 yılında Loki Software tarafından, Windows oyunlarını Linux'a aktarma işlerinde yardımcı olması için geliştirildi. Loki Software'in kapanmasından sonra proje özgür yazılım ve açık kaynak topluluğu tarafından devam ettirildi ve NVIDIA nForce ses kartlarına ve anakartlarına uyarlandı. Kütüphane, günümüzde Apple, Blue Ripple Sound ve özgür yazılım sevenlerin desteğiyle Creative Technology tarafından geliştirilmektedir.

OpenAL ana sözleşmesi her ne kadar OpenGL ARB'yi örnek alan bir Mimari Değerlendirme Kurulu olacağını söylese de böyle bir organizasyon hiç kurulmamıştır ve OpenAL özellikleri genellikle kamuya açık e-posta listesinde ele alınmakta ve tartışılmaktadır.

1.1 sürümünden itibaren Creative tarafından geliştirilen uyarlama tescilli bir proje oldu. Bu uyarlamanın özgür lisanslı son sürümü hala projenin Subversion kaynak kod deposu üzerinden erişilebilir durumdadır. Bununla birlikte OpenAL Soft isimli yaygın bir şekilde kullanılan ve güncel bir özgür alternatifi bulunmaktadır.

UPA yapısı ve işlevselliği

Dezavantajları

Desteklenen platformlar

Uygulama programlama arayüzü aşağıdaki platformlarda mevcuttur:

İşletim sistemleri:

  1. Android
  2. AmigaOS
  3. Bada
  4. BlackBerry 10
  5. BlackBerry PlayBook
  6. BSD
  7. iOS
  8. IRIX
  9. Linux
  10. Mac OS X
  11. Microsoft Windows
  12. MorphOS
  13. OpenBSD
  14. Solaris
  15. QNX
  16. AROS

Oyun konsolları:

  1. GameCube
  2. PlayStation 2
  3. PlayStation 3
  4. Xbox
  5. Xbox 360
  6. Wii
  7. PlayStation Portable

Uygulamaları

Oyunlar

Creative Labs'a göre aşağıdaki oyunlar OpenAL'ı kullanmaktadır:

Diğer uygulamalar

  • Blender - 3B modelleme ve tarama aracı dahili oyun motoru için OpenAL'ı kullanır.
  • 3DMark - Oyuncular için başarım ölçme ve kıyaslama aracı.
  • Dolphin (emülatör) - Gamecube ve Wii emülatörü
  • Vanda Engine - Vanda Engine, 2B ve 3B sesleri simüle etmek için OpenAL 1.1'i kullanır.

Uyarlamaları

OpenAL SI
OpenAL Sample Implementation, Loki'nin ilk olarak geliştirdiği ve şu anda devam ettirilmeyen uyarlamadır.
OpenAL Soft
OpenAL Soft, LGPL lisanslı, çok platformlu yazılım uyarlamasıdır. Kütüphane, hem artık kullanılmayan OpenAL Sample Implementation için uyumlu bir güncelleme hem de artık tescilli olan OpenAL için özgür bir alternatif olarak düşünülmüştür. OpenAL Soft tek kanal, çift kanal, 4 kanal, 5.1, 6.1 ve 7.1 çıktılarını desteklemektedir.
AeonWave-OpenAL
AeonWave-OpenAL, AeonWave 4D-audio kütüphanesi tarafından sağlanan donanım hızlandırmasından yararlanan LGPL lisanslı OpenAL emülasyon katmanıdır. Bu uyarlama AeonWave kütüphanesinin kullanılmasıyla HRTF'nin yanı sıra sekiz hoparlöre kadar üç boyutlu çevresel ses desteği sunar.
Rapture3D OpenAL Sürücüsü
Rapture3D OpenAL, Blue Ripple Sound tarafından sadece Windows için geliştirilen, özgür olmayan, ticari bir yazılım uyarlamasıdır. Kütüphane, diğer uyarlamalara yüksek performanslı bir alternatif olarak tasarlanmıştır.

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">BeOS</span> Multimedya, kişisel masaüstü kullanımı ve çok işlemcili bilgisayarlar için tasarlanmış işletim sistemi

BeOS, ilk olarak Be Inc. tarafından 1990 yılında kişisel bilgisayar için geliştirilmiş UNIX türevi bir işletim sistemi'dir. BeOS, Be Incorporated firması tarafından 1991 yılında piyasaya sürülmüştür. Kendine ait bir dosya sistemine (BeFS) sahiptir. İlk başta Apple için AT&T Hobbit tabanlı donanım üzerinde çalışacak şekilde tasarlanmıştır ve sonra PowerPC tabanlı işlemciler üzerinde çalışacak şekilde modifiye edilmiştir. Daha sonra BeBox için özel olarak geliştirilen BeOS, sonra diğer bilgisayarları da desteklemeye başlamıştır. BeOS multimedya, iş ve yüksek performans için geliştirilmiş bir işletim sistemidir. BeOS'un arayüzü temiz ve derli toplu olarak geliştirildi. BeOS kolay API programlama için C++ dilinde yazılmıştır. Büyük ölçüde POSIX uyumluluğu vardır.

<span class="mw-page-title-main">Android</span> Mobil işletim sistemi

Android, Google ve Open Handset Alliance tarafından, cep telefonları, tabletler ve televizyonlar için geliştirilmekte olan, Linux tabanlı, özgür ve ücretsiz bir işletim sistemidir. Sistem açık kaynak kodlu olsa da, kodlarının ufak ama çok önemli bir kısmı Google tarafından kapalı tutulmaktadır. Google tarafından ücretsiz sunulmasının sebebi, sistemin daha hızlı ve çabuk gelişmesi, birçok popüler marka tarafından kullanılması ve bu sayede reklamlarının daha fazla kişiye ulaşmasını sağlamaktır. Google, Android sistemi üzerinde çalışan Google Play marketteki oyun ve uygulamalar üzerinde aldığı reklamları yayınlayarak para kazanmaktadır. Android'in desteklenen uygulama uzantısı ".apk"dır.

<span class="mw-page-title-main">Unity (oyun motoru)</span>

Unity, öncelikli olarak bilgisayarlar, konsollar ve mobil cihazlar için video oyunları ve simülasyonları geliştirmek için kullanılan ve Unity Technologies tarafından geliştirilen çapraz platform bir oyun motorudur. İlk kez yalnızca Apple'ın 2005'teki Worldwide Developers Conference'da OS X için ilan edildi, bu tarihten itibaren 27 platformu hedeflemek üzere genişletildi. Unity oyun motoru; film sektörü, otomotiv sektörü, mimari, mühendislik ve inşaat gibi video oyunları dışındaki farklı endüstriler tarafından da benimsenmiş ve kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Qt (çalışma alanı)</span>

Qt, birden çok platformu destekleyen bir grafiksel kullanıcı arayüzü geliştirme araç takımıdır. Genellikle GUI programları geliştirmek için kullanılsa da gelişmiş kütüphanesi GUI bileşenlerinin dışında birçok araç içermektedir. Qt, en çok KDE masaüstü ortamında, Opera ağ tarayıcısında ve Skype anlık mesajlaşma programlarında kullanılmasıyla bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Unreal Engine</span> video oyunu motoru

Unreal Engine, Epic Games tarafından geliştirilen ve ilk olarak 1998 yılında yayınlanan Unreal isimli birinci şahıs nişancı oyununda kullanılan oyun motoru. Esas olarak birinci şahıs nişancı oyunları için geliştirilmesine karşın, sonraları çeşitli türlerdeki oyunlarda kullanıldı. C++ ile yazılmış kodu sayesinde yüksek derecede taşınabilirliğe sahiptir ve günümüzde birçok oyun geliştirici tarafından kullanılan bir araç haline gelmiştir.

SFML (Simple and Fast Multimedia Library), bilgisayar bileşenleri için basit arayüz sağlayan platform bağımsız yazılım geliştirme kütüphanesi. C++ ile nesne yönelimli olarak geliştirilmiştir ve C, D, Java, Python, Ruby, .NET, Go, Rust, OCaml, Euphoria ve Nimrod gibi programlama dilleri için de bağlayıcıları vardır. Android ve iOS için uygulama geliştirebilmeyi sağlayacak deneysel portu SFML'nin 2.2 sürümüyle birlikte gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">GnuTLS</span>

GnuTLS TLS, SSL ve DTLS iletişim kurallarının uyarlaması olan özgür bir yazılımdır. Uygulamaların ağ taşıma katmanı üzerinde güvenli haberleşmesini, X.509, PKCS #12, OpenPGP ve diğer yapılara erişebilmesi için uygulama programlama arayüzü sağlar.

<span class="mw-page-title-main">LibreCAD</span>

LibreCAD, 2B teknik çizimler için özgür bir bilgisayar destekli tasarım (CAD) uygulaması. Linux, Mac OS X, Unix ve Microsoft Windows işletim sistemleri üzerinde çalışmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Android Lollipop</span> Android işletim sisteminin 5. ana sürümü

Android Lollipop veya Android 5.0-5.1.1 Lollipop Android sürümünün Google tarafından geliştirilen 12. versiyonu olan mobil işletim sistemidir. Google yeni sürüm hakkında bilgileri Google I/O konferansında, 25 Haziran 2014 yılında açıkladı. Genellikle Google yeni sürümlerinin kod isimlerini latin alfabesinin seri harfleri ile isimlendiriyor ve yeni sürüme bu harfle başlayan yiyecek adını veriyor. Bu kez yaratılacak yeni sürümün kod adı A,B,C,D,E,F,G,H,İ,J,K harflerinden sonra "Android L" idi. Sürüm, dahili olarak "Lemon Meringue Pie" kod adını aldı. 15 Ekim 2015 yılında Google yeni sürümün isminin "L" harfine uygun olarak dünyanın en popüler şekerlemelerinden biri "Lolipop" olacağını ilan etti. Sürümün 5.0 versiyonu 28 Ekim 2015 yılında kullanıcılara tanıtıldı. Sürüm Linux kernel 3.16.1 bazında yaratıldı. Yeni sürüm ilk kez olarak "over-the-air" (OTA) aracılığıyla güncellemeye sunuldu. Onun kaynak kodu 3 Kasım 2014 yılında kullanıma verildi.

iOS SDK

iOS SDK Apple tarafından geliştirilen bir yazılım geliştirme kitidir. Kit, Apple'ın iOS işletim sisteminde mobil uygulamaların geliştirilmesine olanak tanır.

Cocoa, masaüstü işletim sistemi macOS için Apple'ın yerel nesne yönelimli programlama ve uygulama programlama arayüzüdür (API).

Carbon, Macintosh bilgisayarları çalıştıran işletim sistemi olan Mac OS X için Apple'ın C tabanlı uygulama programlama arayüzlerinden (API) biridir. Carbon, Mac OS 8 ve Mac OS 9 işletim sistemlerinde çalışan programlar için iyi bir geriye dönük uyumluluk sağlamıştır. Geliştiriciler, “klasik” Mac OS ve Macintosh işletim sistemleri yazılımlarını OS X platformuna taşımak için uygulamayı azami çaba harcayarak çok az bir çaba ile kullanabilirler. OpenStep'te ortaya çıkan tamamen farklı Cocoa API sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">PlayStation 3 sistem yazılımı</span>

PlayStation 3 sistem yazılımı, PlayStation 3'ün güncellenebilir bellenimi ve işletim sistemidir. Sony'nin Playstation 3 için kullandığı taban, hem FreeBSD'nin hem de CellOS adlı NetBSD'nin bir çatalıdır. PlayStation 2 Linux'un ardılı, PlayStation 4 sistem yazılımının öncülüdür.

FMOD, bir ses efektleri ve oyun geliştirme aracıdır. Firelight Technologies, tarafından geliştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Homebrew (video oyunları)</span>

Homebrew, genellikle kullanıcı tarafından programlanamayan veya tescilli depolama yöntemlerini kullanan tescilli donanım platformlarını hedefleyen hobi sahipleri ve amatör geliştiriciler tarafından üretilen video oyunlarına veya diğer yazılımlara sıklıkla uygulanan bir terimdir. Homebrew, resmi olmayan, topluluk tarafından sağlanan araç zincirleri kullanılarak yapılan yazılımları veya Net Yaroze, PlayStation 2 için Linux veya Microsoft XNA gibi resmi geliştirme kitleri kullanılarak geliştirilen oyunları içerebilir. Commodore 64 gibi, tüketici tarafından programlanabilir olması amaçlanan bir sistem için profesyonel olmayan bir geliştirici, basitçe hobi olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">RPCS3</span> PlayStation 3 yazılımı için emülatör

RPCS3, Windows, Linux, FreeBSD ve MacOS sistemlerinde çalışan PlayStation 3 için ücretsiz ve açık kaynaklı bir konsol emulatoru ve hata ayıklayıcısıdır. PlayStation 3 oyunlarının ve yazılımlarının kişisel bir bilgisayarda oynatılmasına ve hatalarının ayıklanmasına olanak tanır. Program C++ dilinde yazılmıştır ve X86-64 CPU'larında çalışabilmektedir. Arka uç oluşturucuları olarak OpenGL ve Vulkan'ı içeriyior.

<span class="mw-page-title-main">PCSX2</span>

PCSX2, yüksek düzeyde uyumluluk ve işlevsellik ile çok çeşitli PlayStation 2 video oyunlarını Windows, Linux ve MacOS için ücretsiz ve açık kaynaklı bir PlayStation 2 öyküncüsüdür. PCSX2, PlayStation 2'deki orijinal oyun deneyimini yakından yansıtabilse de, 8192×8192'ye kadar özel çözünürlükleri kullanma, kenar yumuşatma ve doku filtreleme gibi geleneksel bir PlayStation 2'deki oynanışa göre bir dizi iyileştirmeyi destekler.

<span class="mw-page-title-main">PCSX-Reloaded</span>

PCSX, PlayStation 1 oyunlarını bilgisayarda çalıştırmaya yarayan ücretsiz ve açık kaynaklı bir konsol emulatörüdür. Yıllar içinde, PCSX-Reloaded (PCSXR) ana sürüm olduğundan dolayı geliştirme birkaç kez el değiştirdi. 2021 itibarıyla emulatör artık aktif geliştirme aşamasında değildir. PCSX-Reloaded'ın daha yeni bir sürümü PCSX-Redux, 2019 yılında yayınlandı.

mpv (medya oynatıcısı)

mpv, MPlayer, mplayer2 ve FFmpeg tabanlı özgür ve açık kaynaklı bir medya oynatıcı yazılımıdır. Unix benzeri işletim sistemleri ve Microsoft Windows dahil olmak üzere çeşitli işletim sistemlerinde çalışır ve mpv-android adlı bir Android uyarlamasına sahiptir. ARM, PowerPC, x86/IA-32, x86-64 ve MIPS mimarisi üzerinde çalışır yani çapraz platformdur.

Bink Video, Epic Games'in bir parçası olan Epic Games Tools tarafından geliştirilmiş olup video için tescilli bir dosya biçimidir.