İçeriğe atla

Onarıcı adalet

Onarıcı adalet, cezalandırıcı olmaktan ve zarar vermekten çok onarıcı, eğitici, affedici, sorumluluk yükleyici, toplumsal katılımı ve müzakereyi teşvik eden, mağdurun uğramış olduğu zararın giderilmesini,[1][2] toplumun ise suç teşkil eden fiilden doğan anlaşmazlığın çözümü sürecine katılımını öngören; bu suretle suç oluşturan fiilin temeline inerek zararlı etkilerini ortadan kaldırmayı amaçlayan bir yaklaşımı ifade eder.[3][4]

Onarıcı adalet, genellikle cezalandırmaya odaklanan geleneksel adalet yöntemlerine alternatif bir teori üzerine kurulmuştur. Onarıcı adalet programları aynı zamanda geleneksel yöntemleri de tamamlayabilir.[5] Genellikle onarıcı adalet olumlu eleştirilmiş [6][7][8] olsa da son yapılan çalışmalar, onarıcı adaletin uygulandığı okul bölgelerinde akademik performansın düşüşte olduğunu göstermektedir.[9]

suçlarının tekrar işlenmesinin azaltılması da onarıcı adaletin bir hedefidir.[10] Onarıcı adalet savunucuları, Onarıcı adaletin yeniden suç işlemeyi önleyebileceğini[10][11] ve diğer potansiyel suçluları caydırabileceğini iddia ediyor.[12] Eleştirmenler ise onarıcı adaletin suç oranlarını önemli ölçüde etkilemediğini düşünüyor.[12][13]

Ayrıca bakınız

Cezalandırıcı adalet

Kaynakça

  1. ^ Wilson, Jon. "Victim-Centered Restorative Justice: An Essential Distinction" (PDF). 14 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Mayıs 2024. 
  2. ^ "Restorative Justice 101 for Victims – Just Alternatives" (İngilizce). 17 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2023. 
  3. ^ Rebecca Webber, "A New Kind of Criminal Justice" 24 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Parade, October 25, 2009, p. 6. Retrieved 8 July 2019
  4. ^ Lawrence W Sherman; Heather Strang (2007). "Restorative Justice: The Evidence" (PDF). University of Pennsylvania. 13 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Mayıs 2024. 
  5. ^ Gade, Christian B. N. (2021). "Is restorative justice punishment?". Conflict Resolution Quarterly. 38 (3). ss. 127-155. 
  6. ^ Lawrence W Sherman; Heather Strang (2007). "Restorative Justice: The Evidence" (PDF). University of Pennsylvania. 13 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Mayıs 2024. 
  7. ^ Latimer, Jeff; Dowden, Craig; Muise, Danielle (2005). "The Effectiveness of Restorative Justice Practices: A Meta-Analysis" The Prison Journal. 85(2):127–144" (PDF). 14 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Mayıs 2024. 
  8. ^ Government of Canada, Department of Justice (11 Mart 2002). "Victims' Experiences with, Expectations and Perceptions of Restorative Justice: A critical Review of the Literature". www.justice.gc.ca. 16 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2023. 
  9. ^ Barshay, Jill (6 Mayıs 2019). "The promise of 'restorative justice' starts to falter under rigorous research". The Hechinger Report (İngilizce). 17 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2023. 
  10. ^ a b Hennessey Hayes, "Assessing Reoffending in Restorative Justice Conferences" (2005) 38(1) Australian and New Zealand Journal of Criminology 77
  11. ^ Sbicca, Joshua (2016). "These Bars Can't Hold Us Back: Plowing Incarcerated Geographies with Restorative Food Justice". Antipode. 48 (5). ss. 1359-1379. doi:10.1111/anti.12247. 
  12. ^ a b John Braithwaite, "Restorative Justice: assessing optimistic and pessimistic accounts" in Michael Tonry (ed), Crime and Justice: A Review of Research (Volume 25, 1999) 1
  13. ^ Jaimie Beven et al., "Restoration or Renovation: Evaluating Restorative Justice Outcomes" (2005) 12(1) Psychiatry, Psychology and Law 194

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Adalet ve Kalkınma Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti

Adalet ve Kalkınma Partisi, 14 Ağustos 2001 tarihinde Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren bir siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "AK PARTİ" şeklindedir. Simgesi ampuldür. TBMM'de 265 milletvekili ile temsil edilmektedir. Genel başkanı Türkiye cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'dır.

<span class="mw-page-title-main">Tecavüz</span> Rıza olmadan cinsel ilişkiyi kapsayan bir cinsel saldırı türü

Irza geçme veya tecavüz, kişinin rızası dışında cinsel ilişkide bulunulmasını kapsayan bir cinsel saldırı türü. Tecavüz; fiziksel güç, baskı, otorite istismarı kullanılarak ve rıza veremeyecek durumdaki reşit olmayan, bilinci kapalı veya zihinsel engelli kişilerle cinsel ilişkiye girerek gerçekleştirilir.

<span class="mw-page-title-main">Ceza hukuku</span>

Ceza hukuku, suç ve ceza kavramlarını inceleyen kamu hukuku bölümüdür. Genel veld Bailey, özel ceza hukuku olarak ikiye ayrılır.

<span class="mw-page-title-main">Adalet</span> Yasalarla sahip olunan hakların herkes tarafından kullanılmasının sağlanması

Adalet, en geniş bağlamda, hem adil olanın sağlanmasını hem de felsefi açıdan neyin adil olduğunun tartışmasını içerir. Adalet kavramı; etik, akılcılık, hukuk, din, eşitlik ve hakkaniyeti de içeren birçok alana, farklı görüşlere ve perspektiflere dayanmaktadır. Sıklıkla adaletin genel tartışması felsefe, dinbilim ve dindeki genel durumu ve hukuk bilimi ve hukukun uygulanması gibi prosedürel adalette bulunan iki farklı alana yoğunlaşır.

Ölüm cezası olarak da bilinen ve daha önce adli cinayet olarak adlandırılan idam cezası, bir suçun cezası olarak bir kişinin öldürülmesinin devlet tarafından onaylanmış uygulamasıdır ve genellikle kişinin söz konusu cezayı gerektiren normları ihlal etmekten sorumlu olduğu sonucuna varmak için yetkili, kurallarla yönetilen bir süreci takip eder. Bir suçlunun bu şekilde cezalandırılmasını emreden hüküm, ölüm cezası olarak bilinir ve cezanın yerine getirilmesi eylemi infaz olarak adlandırılır. Ölüm cezasına çarptırılan veya infaz edilmeyi bekleyen mahkumlara "idam mahkumu" denir. Etimolojik olarak idam terimi, kafa kesme yoluyla infaz anlamına gelir, ancak infazlar asma, vurma, zehirli iğne, taşlama, elektrik verme ve gaz verme gibi birçok yöntemle gerçekleştirilir.

<span class="mw-page-title-main">Nürnberg Uluslararası Askerî Ceza Mahkemesi</span> İkinci Dünya Savaşının sonunda bir dizi askeri yargılama

Nürnberg Uluslararası Askeri Ceza Mahkemesi veya Nürnberg mahkemeleri, Ekim 1945'te, ABD, Birleşik Krallık, Fransa ve Sovyetler Birliği'nin açtığı dava. Almanya'nın Nürnberg şehrinde yapıldığı için bu isimle anılmıştır. Nazi liderlerine karşı suçlama 4 noktada toplanıyordu: Barışa karşı suç, insanlığa karşı suç, savaş suçları ve ilk üç noktada listelenen suç eylemlerinin ''ortak bir plan ve komplo süreci ile gerçekleştirilmesi.'' 216 oturum süren yargılamalar 1 Ekim 1946 tarihinde sona erdi ve üçü beraat eden, 22'si için idam cezası istenen 24 sanık şu cezalara çarptırıldı: Daha hafif suçlamalarla yargılananlardan 4 kişi 10 ile 20 yıl arasında hapis cezası aldı: Karl Dönitz, Baldur von Schirach, Albert Speer ve Konstantin von Neurath. Üçü ömür boyu hapse mahkûm edildi: Rudolf Hess, Walter Funk ve Erich Raeder. On ikisi hakkında idam cezası verildi ve bunlardan Hans Frank, Wilhelm Frick, Juluis Streicher, Alfred Rosenberg, Ernst Kaltenbrunner, Joachim von Ribbentrop, Fritz Saucker, Alfred Jodl, Wilhelm Keitel ve Arthur Seyss 16 Ekim 1946 tarihinde idam edildi. Firardaki Martin Bormann'a yokluğunda idam cezası verildi. Hermann Göring ise asılmasına saatler kala zehir içerek kendi hayatına son verdi.

<span class="mw-page-title-main">Delil</span>

Delil hukuki işlemlerde bir şeyi teyit etmeye yönelik kullanılan ipuçlarıdır. Bu ipuçları, karara varılırken hangi ispatların dikkate alınması veya hangilerinin dikkate alınmaması gerektiğini belirler. Deliller belgesel delil, maddi delil, dijital delil, aklayıcı delil, suçlayıcı delil, uydurma delil türlerinde olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Temizlik</span> Sovyet siyasi baskı, hapis ve infaz kampanyası

Büyük Temizlik, Büyük Tasfiye veya Büyük Terör, Sovyetler Birliği'nde 1936-1938 yılları arasında yapılan siyasi baskı kampanyasıdır. Komünist Parti ve devlet görevlileri arasında temizliğe yol açarken, Kızıl Ordu ile toprak sahiplerinin baskı altına alınmasına ayrıca geniş çapta polis araştırması, tutuklamalara ve keyfî infazlara yol açmıştır. Rus tarihçesinde en yoğun tasfiye harekâtıdır, 1937-1938 arası Yejovşçina, Sovyet gizli polisi NKVD'nin şefi Nikolay Yejov'un adından kaynaklanır. 600.000 ila 1.2 milyon kişinin öldüğü tahmin edilmektedir.

Basit şekliyle taksir bir kişinin kendisinden beklenen özen ve dikkati göstermeden sergilediği davranışın kanunda öngörülen sonuca yol açması durumudur.

<span class="mw-page-title-main">Pensilvanya Üniversitesi</span> ABD, Pensilvanyada kurulu vakıf üniversitesi

Pensilvanya Üniversitesi, Amerika Birleşik Devletleri'nin (ABD) Pensilvanya eyaletinin en büyük şehri olan Philadelphia'da bulunan ve ABD üniversitelerinin Sarmaşık Ligi üyesi olan özel bir araştırma üniversitesidir. Kendisini ABD'nin dördüncü en eski yüksek öğretim kurumu olarak görmekte ise de, aslında okul olarak Benjamin Franklin ve diğer Philadelphia önde gelenleri tarafından 1749'da kurulmuş olup, bu bakımdan ABD'nin beşinci en eski yüksek öğretim kurumu olmaktadır.

Avrupa Birliği hukuku, üye ülkelerin ulusal hukuklarının yanı sıra tek yargısal sistemdir. Avrupa Birliği yasaları pek çok alanda, özellikle de Avrupa ortak pazarında üye ülkelerin hukuk kurallarını geçersiz kılar. Avrupa Birliği'nin antlaşmalar aracılığıyla yayınladığı yasalar doğrudan etki kuralıyla tüm üye ülkelerin iç hukuklarına girer ve tüm ülkeler için bağlayıcıdır. Avrupa Birliği'ne katılabilmek için birlik yasalarına koşulsuz tabi olunmasının kabul edilmesi gerekmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İnsanlığa karşı suçlar</span> savaş yasalarının ciddi bir ihlalini oluşturan devlet destekli eylem

İnsanlığa karşı suçlar, fiili bir otorite, genellikle bir devlet tarafından veya onun adına işlenen ve insan haklarını ağır biçimde ihlal eden, yaygın veya sistemik suç eylemleridir. Savaş suçlarından farkı, savaş dışında da işlenebilen, bireysel olmayan eylemler olmasıdır. Suçun resmi bir politikanın parçası olması gerekmiyor ve yalnızca yetkililer tarafından hoş görülmesi yeterlidir.

Law Enforcement Assistance Administration (LEAA), Amerika Birleşik Devletleri Adalet Bakanlığına bağlı bir devlet kurumudur. Eyalet çapındaki ve yerel kolluk kuvvetlerine federal çapta kaynak sağlanması işini yönetir ve eğitim programları, araştırma, eyalet planlama ajansları ile yerel suçları önleme girişimlerini mali açıdan destekler.

<i>Justice League: Adalet Birliği</i> 2017 yapımı Zack Snyder filmi

Justice League: Adalet Birliği , DC Comics'in süper kahraman takımı Adalet Birliği'nden uyarlanan Amerikan yapımı süper kahraman filmi. DC Extended Universe'in beşinci yapımı olarak ayarlandı. Filmi Zack Snyder yönetirken senaryo Chris Terrio tarafından yazıldı. Filmin oyuncu kadrosunda Ben Affleck, Henry Cavill, Gal Gadot, Ezra Miller, Jason Momoa, Ray Fisher, Amy Adams, Amber Heard, J. K. Simmons ve Willem Dafoe yer almaktadır. Filmin temel çekimleri 11 Nisan 2016'da başladı.

Tecavüz türleri, tecavüzün meydana geldiği duruma, mağdurun kimliğine veya özelliklerine, failin kimliğine veya özelliklerine gibi çeşitli kriterlere göre sınıflandırılması sonucu oluşan kategorileri içerir. Aşağıda açıklanan tecavüz türleri birbirini dışlamaz: belirli bir tecavüz, örneğin hem hapishanede tecavüz hem de toplu tecavüz olarak veya hem velayet tecavüzü hem de bir çocuğa tecavüz olarak birden fazla kategoriye girebilir.

<span class="mw-page-title-main">Erkeğe yönelik şiddet</span>

Erkeğe yönelik şiddet, erkeklere veya oğlanlara karşı işlenen şiddettir. Erkekler hem şiddetin mağduru hem de failleri olarak sık sık görülmektedir. Erkeklere yönelik cinsel şiddet, çoğu toplumda kadınlara yönelik olandan farklı muamele görmekte ve uluslararası hukuk tarafından büyük ölçüde tanınmamaktadır. Erkeklere yönelik şiddet hem erkekler hem de kadınlar tarafından gerçekleştirilirken, ABD Adalet İstatistikleri Bürosu verilerine göre erkeklerin erkekleri öldürdüğü cinayetler, toplam cinayetlerin %65,3'ünü oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Avram Bunaciu</span> Rumen politikacı

Avram Bunaciu, Adalet Bakanı, Dışişleri Bakanı ve Romanya devlet başkanının vekili olarak görev yapmış Rumen komünist bir politikacıdır.

Hakikat ve Uzlaşma Komisyonu, apartheid'in sona ermesinden sonra Güney Afrika'da toplanan mahkeme benzeri onarıcı bir adalet organıydı. Ağır insan hakları ihlallerinin kurbanı olarak tanımlanan tanıklar, deneyimleri hakkında ifade vermeye davet edildi ve bazıları kamuya açık oturumlar için seçildi.

Cezalandırıcı adalet, suçun temeline inmeden 'suç' olmasına odaklanan ve faile eş değer yaptırım uygulayan bir yaklaşımdır. Suç işlerken rasyonel olan kişileri bu eylemlerden vazgeçirebilmek için o eylemin doğuracağı faturanın ağırlaştırılması yani kişinin yeteri şiddette cezalandırılması gerekmektedir. İntikamın aksine, cezalandırıcı adalet kişisel değildir, doğal sınırları vardır, başkalarının acılarından zevk almaz. Cezalandırıcı adalet, suçlunun caydırılması, sürgün edilmesi ve rehabilitasyonu gibi diğer cezalandırma yaklaşımlarıyla çelişir.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Şiya es-Sudani</span> Iraklı siyasetçi

Muhammed Şiya Sabbar es-Sudani 27 Ekim 2022'den beri Irak başbakanı olarak görev yapan Iraklı bir siyasetçidir. Başbakanlık görevinden önce sanayi ve madenler bakanı, çalışma ve sosyal işler bakanı, ticaret bakanı vekili, maliye bakanı vekili, göç ve yerinden rdilenler bakanı vekili, tarım bakanı vekili ve insan hakları bakanı olarak çeşitli bakanlık görevlerinde bulunmuştur. 2009-2010 yıllarında Meysan valisi olarak görev yapmıştır.