İçeriğe atla

On İki Olimposlu

On İki Olimposlu

On İki Olimposlular ya da sadece Olimposlular (Olimpiyan), Yunan mitolojisinde dünyayı yöneten tanrılar grubudur. Kendilerinden önceki tanrı grubu olan Titanları, Titanlar Savaşı'nda yenerek yönetimi ele geçirmişlerdir. "Tanrıların Kralı" sıfatıyla Zeus, Olimposluların lideridir. Kraliçe sıfatı ise Zeus'un eşi Hera'ya aittir. Olimpos adı Yunanistan'ın en yüksek dağı olan Olimpos Dağı'ndan gelir. Tanrıların dağın zirvesinde bulutların arasında sarayları olduğuna inanılır. On iki sayısı ise karşımıza birçok mitte çıkan bir sayıdır; Yahudilikte On iki İsrail kabilesi, Çerkeslerde 12 büyük kabile, Hristiyanlıkta İsa'nın 12 Havarisi; Şiilikte On İki İmam, Zodyak'taki 12 burç gibi. Sayıya yüklenen bu bakış açısından dolayı Yunan tanrıları da 12 tanedir ve 13 sayısının uğursuzluğuna inanılır. Örneğin İskandinav mitolojisinde tanrıların yemek masasına oturan 13. tanrı Loki, iyilik tanrısı Balder'in ölümüne neden olur. Bu açıdan önceden On İki Olimposlu arasında gösterilen Hestia, Dionisos Olimpos'a gelince 13 tanrı olmasın diye yerini ona bırakıp insanların arasına karışır.

Hades'in yeraltında, Poseidon'un denizin altında olmak üzere Olimpos dışında da sarayları vardır. Ayrıca Demeter ve Hestia örneklerinde olduğu gibi tanrılar isterlerse Olimpos'tan tamamıyla ayrılabilirler ya da Herkül gibi yarı-tanrılar ya da Ganymedes gibi ölümlüler de Olimpos'a kabul edilebilir.

Olimpos tanrıları başlıca iki gruba ayrılır. Birinci kuşak denilen ilk doğanlar, Titan soyundan gelir. İkinci kuşak tabir edilen sonradan doğanlarsa tamamıyla baştanrı Zeus'un çocuklarıdır. Bu durumun yalnız iki istisnası vardır.Afrodit, titan Kronos'un babası Uranüs'ün denize düşen cinsel organından doğup, titan soyundan gelmiştir. Diğeri de Hephaistos'tur; tanrıça Hera, Hephaistos'u tek başına doğurmuştur.

On İki Olimposlu, kimi kaynaklarda farklı farklı gözükür. Aşağıdaki listede as olan 11 tanrı ve 12. tanrı olarak adları geçen tanrılar yer almaktadır;

Kuşağı Yunan İsmi Roma İsmi Resim Alan Simge Kült Merkezi
Birinci Kuşak ZeusJüpiter ZeusGökyüzü, Hava Olayları Yıldırım, Kartal, Meşe, Kalkan, Asa Olimpos
Birinci Kuşak HeraJunoHeraEvlilik, Kadın, Bereket Tavuskuşu, Nar Argos
Birinci Kuşak PoseidonNeptünPoseidonDeniz, Depremler Üç dişli Yaba, Yunus, At Panionion
Birinci Kuşak DemeterCeresDemeterTahıllar, Tarım Buğday Demeti Eleusis
İkinci Kuşak AfroditVenüsAfroditAşk, Güzellik, Sevgi Gül, Güvercin, Deniz kabuğu Kıbrıs
İkinci Kuşak AthenaMinervaAthenaBilgelik, El Sanatları, Savaş (Taktiksel Yönü) Miğfer, Aegis, Mızrak, Baykuş, Zeytin Atina
İkinci Kuşak AresMarsAresSavaş Yaban domuzu, Miğfer, Akbaba Sparta
İkinci Kuşak ApollonApollonApollonSanat ve Kehanet Lir, Karga, Defne Delfi, Didim
İkinci Kuşak ArtemisDianaArtemisAvcılık ve Kırsal Hayat Ok-Yay, Geyik Efes
İkinci Kuşak Hephaistos VulcanHephaistosAteş ve Madencilik Çekiç ve Örs Limni
İkinci Kuşak HermesMerkürHermesTanrıların Habercisi ve Ticaret Kanatlı sandalet, kask ve asa Killene Dağı
İkinci Kuşak DionisosBaküs DionysosÜzüm, Şarap ve Eğlence Üzüm, Asma, Çita, Panter gibi büyük kedigiller Nysa Dağı
Diğer Olimposlular
Kuşağı Yunan İsmi Roma İsmi Resim Alan Simge Kült Merkezi
Birinci Kuşak HadesPlütonHadesYeraltı Görünmezlik Miğferi, Kerberos -
Birinci Kuşak HestiaVestaHestiaAile Ocak -

Hestia Olimpos'taki yerini Dionisos'a bırakarak insanlar arasında yaşamaya başlamıştır. Yer altı ve ahiretin tanrısı olan Hades ise, çoğu zaman Olimpiyan sayılmasına karşın genelde yer altında yaşadığı için sürekli Olimpos'ta yaşamaz. Demeter'in kızı olan Persephone da 3 ay yer altı dünyasında kocası Hades ile yaşar, 9 ay ise Olimpos'ta diğer tanrılar ve Demeter'le yaşar.

İkinci dereceden Tanrılar

Olimpos'da yaşayan diğer tanrılar şunlardır;

Tanrıların Kökenleri

Tanrılarla ilgili başlıca eserler, Homeros'un İlyada ve Odysseia destanları ve o dönemde yazılmış Hesiodos'un İşler ve Günler adlı eseri ile Tanrıların Doğuşu (Teogoni) adlı şiirlerdir. Bu edebiyat eserleri Eski Yunan dini hakkında bilgi verir ve karmaşıklığını gösterir. Asıl yunan tanrıları, İsa'dan iki bin yıl önce Akalar ve Dorlar tarafından; Kuzey'den getirilmişti. Bu tanrıların başında ışıklı gökyüzünün tanrısı vardı ve bu tanrı, klasik yunan panteonunda, tanrıların başı Zeus'a dönüşecekti. Daha sonra yüzyıllar boyunca bu tanrı ve tanrıçalar Doğu'dan gelen tanrı ve tanrıçalarla karıştı ve onların tanrısal özellikleri daha önceki tanrılara da verildi; mesela Afrodit, özelliklerinin çoğunu İştar veya Astarte adlı Doğu tanrıçalarından almıştır. Hera ise Akhalılar'ın eski bir tanrıçasının özellikleri ve Giritlilerin ana tanrıçasıyla Küçük Asya kavimlerinin ana tanrıçasının izleri görülür.

Diğer

  • Gaia: (Toprak Ana) Toprağın ve yeryüzünün tanrıçası.
  • Uranüs: Gökyüzünün tanrısı.
  • Kronos: Satürn: Zamanın titanı.
  • Kratos: Dayanıklılık ve gücün tecessümüdür.
  • Pan: Satirlerin ve doğanın korunmasını temsil eder.

Astroloji

ZeusJüpiter, yay burcu. Aynı zamanda balık burcunu da gece yönetir.

KronosSatürn, oğlak burcu.

UranüsUranüs, kova burcu.

Afrodit: Venüs, boğa ve terazi burçları

PoseidonNeptün, balık burcu.

ApollonGüneş, aslan burcu.

ArtemisAy, yengeç burcu.

HermesMerkür, ikizler ve başak burçları

AresMars, koç burcu. Aynı zamanda akrep burcunu da gece yönetir.

HadesPlüton, akrep burcunun yöneticisi.

Yunan tanrıları dizisi
Primordiyal tanrılar | Titanlar | Su tanrıları | Khthonik tanrılar
Olimposlu tanrı ve tanrıçalar
Zeus | Hera | Poseidon | Hades | Hestia | Demeter | Afrodit
Athena | Apollon | Artemis | Ares | Hefaistos | Hermes | Diyonisos


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yunan mitolojisi</span> Antik Yunanların oluşturduğu mitlerden oluşan mitoloji

Yunan mitolojisi, Antik Yunanistan'da dünyanın yaratılışı, tanrı, tanrıça ve kahramanların hayatı hakkındaki söylence ve öğretileri içermekle kalmayıp aynı zamanda Eski Yunan dininin gövdesini oluşturmaktadır. Günümüzde, bu mitoloji hakkındaki bilgilerimizi bu sözlü edebiyatın yazılı hâllerinden alıyoruz. Tarihçiler, mitoloji hakkında daha ayrıntılı bilgi almak için o dönemin sanatındaki ipuçlarını bile toplar.

<span class="mw-page-title-main">Hestia</span> Aile Tanrıçası

Rhea ile Kronos'un kızı olan Hestia, Zeus'un en büyük kız kardeşidir. Olimpos'taki tanrıların en kibarı olarak bilinen Hestia, aile tanrıçasıdır, bu yüzden de günlük ev hayatında önemli bir yere sahiptir. Hiçbir mitolojik anlatımda yer almadığı gibi, Antik Yunan'da ona adanan tapınakları da olmamıştır. Ama, Olimpos'ta yanan kutsal ateş ve dünyadaki yanan her ocak onun kutsal mekanı sayılır.

<span class="mw-page-title-main">Zeus</span> Yunan mitolojisinde en güçlü ve önemli; göklerin şimşeklerin ve gök gürültülerinin tanrısı

Zeus, "Tanrıların ve İnsanların Babası" ve Yunan mitolojisinde en güçlü ve önemli tanrıdır. Roma'da Jüpiter olarak da bilinir. Göklerin, şimşeklerin ve gök gürültülerinin tanrısıdır. Çoğu zaman elinde bir şimşek ile resmedilmiştir. Bereket ile özdeşleşmiştir, yağmur ondan beklenir. Titan Kronos'un ve eşi Rhea'nın en küçük çocuğu ve oğludur. Tanrıça Hera'nın kocasıdır. Simgesi şimşeğin yanında boğa, kartal ve meşe ağacıdır. Aynı zamanda tanrıların kralı olduğu için taht ve asa ile de sık sık betimlenir. Ayrıca Athena'nın ona hediyesi olan Aegis'in de taşıyıcısıdır. Zeus'un en eski kült ve bilicilik merkezi Yunanistan'daki Dodona antik şehirdir. Habercisi oğlu Hermes'tir. Gigantlar arasındaki karşıtı Kral Porphyrion'dur.

<span class="mw-page-title-main">Demeter</span> tarım ve bereket tanrıçası

Demeter, Yunan mitolojisinde tarımın, bereketin, mevsimlerin ve anne sevgisinin tanrıçasıdır. Homeros'un destanlarında, "güzel saçlı kraliçe" ya da "güzel örgülü Demeter" diye geçer. İnsanlara toprağı ekip biçmesini öğreten bu tanrıçadır. Ekinleri, özellikle de buğdayı simgeler.

<span class="mw-page-title-main">Hera</span> Yunan mitolojisinde Zeusun eşi ve ablası olan tanrıça

Hera, Yunan mitolojisinde Zeus'un eşi ve ablası olan tanrıçadır. Roma'da Juno olarak bilinir. Babası Titanlardan Kronos, annesi Rhea'dır. Olympos tanrıları arasında kraliçe vasfına sahiptir ve Evlilik Kraliçesi olarak anılır.

<span class="mw-page-title-main">Ares</span> savaş tanrısı

Yunan mitolojisinde Ares, savaş tanrısıdır. Zeus ve Hera'nın oğlu ve On İki Olimposlu'dan biridir. Roma'da Mars olarak da bilinir. Barış tanrıçası olan Athena'nın zıttıdır. Mitolojide Athena ile giriştiği mücadeleler ve sevgilisi Afrodit'le olan kaçamakları ile ünlüdür. Sparta kenti ve Trakya bölgesi tanrının başlıca kült merkezleridir. Gigantlar arasındaki karşıtı Damasen'dir.

<span class="mw-page-title-main">Kaos (mitoloji)</span>

Khaos (Xάος), Yunan mitolojisinde (boş uzam, boşluk, uçurum, kaos'un tanrısı) ilk tanrı olan Khaos, Düzen'den ya da öteki adıyla Evren'den (Kosmos) önce gelmiştir. Platon'un Timaios diyaloğunda ele aldığı şekliyle, Khaos'u yaratan ve babası olan İlk Tanrı Kronos, var olan şeyleri düzene koymuş, onlara biçim vermiş, ama onları yaratmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hefaistos</span> Yunan Mitolojisi - Tanrıların Demircisi

Hephaistos, Yunan mitolojisinde Zeus ile Hera'nın oğlu ya da Hera'nın yalnız başına doğurduğu oğlu. Tanrılar ve kahramanlar için demircilik zanaatıyla uğraşarak silahlar ve zırhlar üreten ateşler tanrısı. Aşk ve güzellik tanrıçası Afrodit'in eşidir.

<span class="mw-page-title-main">Rea</span> mitolojik karakter

Rhea, Gaia ve Uranos'un kızıdır. Tanrıların anası ve Dağlık bölgelerin tanrıçası olarak bilinir. Önceleri çoğunlukla Gaia ve Kybele ile eş tutulurken sonradan, Olimpos Dağı'nda yaşamamasına rağmen, Olimpian tanrı ve tanrıçalarının anası sayılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Poseidon</span> Yunan mitolojisinde denizler tanrısı

Poseidon (Ποσειδῶν), Yunan mitolojisinde yer alan denizler ve depremler tanrısı. Kronos ile Rheia'nın oğlu. Zeus ve Hades'in kardeşi. Roma mitolojisi'nde Neptün (Neptunus) olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Hekatonheir</span> Yunan mitolojisinde bir karakter

Hekatonkheirler, Gaia ve Uranüs'un elli başlı, yüz kollu oğulları olan Kottos, Briareus ve Gyesdir.

<i>Age of Mythology: The Titans</i> 2003 video oyunu

Age of Mythology: The Titans adlı oyun, Age of Mythology oyununun devamı niteliğindedir. Oyunu yüklemek için önceden Age of Mythology oyununun bilgisayarda yüklü olması gereklidir. Oyunun Random Map bölümüne klasik oyuna ilave olarak Atlantis Uygarlığı ve tanrıları eklenmiştir.

Percy Jackson ve Olimposlular, Amerikalı yazar Rick Riordan tarafından yaratılmış, 5 kitaptan oluşan bir kitap serisidir. Kitaplar, 21. yüzyılda Yunan Tanrılarının olduğu bir evrende geçer ve genç bir yarı tanrı olan Percy Jackson'ın, Kronos'un önderliğindeki Titanların dünyayı yok etmesini engellemeye çalışmasını konu alır.

<span class="mw-page-title-main">Titanomahia</span>

Titanomakhia veya Titanlar Savaşı,, Yunan mitolojisinde, insanların yaratılışından önce iki ilahî ırk arasında Titanlar ve Olimposlular 11 yıl sürmüş savaşlara verilen isimdir. Titanların merkezi Othrys Dağı, Olimposluların ise Olimpos Dağı'dır. Tanrıların Savaşı veya Titan Savaşı olarak adlandırıldığı da olmuştur. Bu savaş, Zeus'un babası Titan Kronos'a karşı Uranüs'un çocukları Kykloplar ve Hekatonkheirleri yer altından kurtarmasıyla başlar. Zeus Kronos'un karnından daha önce Kronos tarafından tek lokmada yutulmuş olan Poseidon, Hades, Demeter, Hera, Hestia'yı çıkartır. Hekatonheirler ve kykloplar Zeus'a minnettar kalırlar ve ona yakıcı şimşekleri ve ateşi hediye ederler. Böylece Zeus gücüne güç katmıştır. Kronos'u yenmiştir. Ateşe sahip olan ilk eril tanrıdır.

Melez Kampı, Rick Riordan'ın yazdığı Percy Jackson ve Olimposlular ve Olimpos Kahramanları serisinde, Yunan Tanrıların insanlar ile melezlerinin gittiği bir yaz okuludur.

<i>Percy Jackson & Olimposlular: Şimşek Hırsızı</i> 2010 yapımı Chris Columbusun yönettiği Kanada-Amerika yapımı filmi

Percy Jackson & Olimposlular: Şimşek Hırsızı, 2010 yapımı, Chris Columbus'un yönettiği Kanada-Amerika yapımı filmdir. Filmin başrollerinde Logan Lerman, Brandon T. Jackson, Alexandra Daddario, Jake Abel, Rosario Dawson, Steve Coogan, Uma Thurman, Catherine Keener, Kevin McKidd, Sean Bean ve Pierce Brosnan yer alır. Hikâye Rick Riordan'ın aynı isimli kitabından uyarlanmıştır. Konusu; babası mitolojik Yunan tanrısı Poseidon, annesi ise sıradan birisi olan Percy'nin başından geçenler anlatılıyor. Zeus, en güçlü silahı olan şimşeğinin çalınması üzerine bunu Percy'nin çaldığını ve geri vermesi gerektiğini aksi hâlde savaş başlayacağını söyler. Percy'nin, şimşeği çalmadığını ispatlamak için şimşeği bulmaktan başka çaresi kalmamıştır.

<i>Son Olimposlu</i> Percy Jackson ve Olimposlular serisinin 5. ve son kitabı

Son Olimposlu, Percy Jackson ve Olimposlular serisinin 5. ve son kitabıdır. Rick Riordan tarafından yazılmıştır. Titanlar ve Olimposlular arasında geçen savaşı konu almaktadır. Savaşı Olimposlular kazanmış, kehanet gerçekleşmiş ve Luke Castellan ölmüştür.

Yunan mitolojisinde ensest temaları bolca görülür. Ensest kelime anlamı olarak yakın akrabalar arasında gönüllü ya da gönülsüz cinsel ilişkidir. Antik uygarlıklarda ensest sıkça görülür. Antik Yunanistan'da Leonidas tarihte ensest ile anılan liderlerden biridir. Mısır'da ise Firavunlar genellikle akrabaları ile evlenirdi, bu durumun sebebi ise kanı korumak ve iktidarı güçlendirmektir. Ensest, bazen Yunanistan'da tiranlığın olumlu bir işareti olarak kabul ediliyordu. Yunanlar ensest temasına günümüzden farklı bakıyordu. Dolayısıyla Antik Yunan dinin temeli olan sözlü anlatımlarda ensest görülmesi gayet normaldir. Yunan tanrıları hasta olmadıkları için ensest kökenli hiçbir hastalık görülmemiştir.

Zeus, Amerikan çizgi romanlarında yer alan bir tanrı, Marvel Comics tarafından tasarlanmış kurgusal bir karakterdir. Karakter, Yunan mitolojisindeki Zeus adlı baş tanrıya dayanmaktadır.

Pluto,, Marvel Comics tarafından yayınlanan Amerikan çizgi romanlarında ortaya çıkan kurgusal bir tanrıdır. Karakter aynı adı taşıyan Greko-Romen tanrısına dayanmaktadır. Plüton ilk olarak 1966'da Thor'un 127. sayfalarında Stan Lee tarafından uyarlanıp Jack Kirby tarafından çizildi. Pluto, Yeraltı, ölüm ve ölülerin Olympian tanrısıdır ve Hades'in Hükümdarı'dır. Karakterin hikâyesinin çoğu, geleneksel Yunan Mitininkiyle paralellik gösterir. Yani, babaları Kronos'u yendikten sonra, Plüton ve kardeşleri Zeus ve Neptün ile kız kardeşleri Hera, Hestia ve Demeter, Kronos'un imparatorluğunu aralarında paylaşmak için kura çektiler. Plüton, ölülerin yargıcı olarak Yeraltı Dünyasının kontrolünü ele geçirdi. Ancak Marvel Evreninde Pluto, sık sık hiçbir Yunan Mitinin desteklemediği Zeus'u devirmeyi planlayan entrikacı bir tanrı olarak gösterilir. Herkül ve Thor'un maceralarında sık sık kötü bir karakter olarak yer almıştır.