İçeriğe atla

Omagh Bombalaması

Omagh bombalaması (İrlandaca: Buamáil an Ómaigh), Hayırlı Cuma Anlaşması'nın imzalanmasına itiraz eden eski Geçici İrlanda Cumhuriyet Ordusu üyelerinden oluşan Gerçek İrlanda Cumhuriyet Ordusu'nun 15 Ağustos 1998 tarihinde Omagh, County Tyrone, Kuzey İrlanda'da düzenlediği bir bombalı saldırıdır.[1] 29 kişi saldırı sonucu öldü ve yaklaşık 220 kişi yaralandı.[2][3] Saldırı, BBC tarafından "Kuzey İrlanda'nın tek en kötü terör vahşeti" ve dönemin Birleşik Krallık Başbakanı Tony Blair tarafından "dehşet verici bir vahşet ve kötülük eylemi" olarak nitelendirildi.[4]

Kurbanlar arasında çok farklı kökenlerden gelen Protestanlar, Katolikler, bir Mormon genç, diğer beş genç, altı çocuk, ikizlere hamile bir kadın, iki İspanyol turist ve İrlanda'dan günlük geziye gelen diğer turistler vardı.[5][6] Bombalamanın niteliği RIRA'ya karşı büyük uluslararası ve yerel tepki yarattı ve Kuzey İrlanda barış sürecini tetikledi.[2][3] RIRA saldırıdan hemen sonra özür diledi.[7]

Saldırıda yaşamını yitirenler

  • James Barker (12), Buncrana, County Donegal, İrlanda Cumhuriyeti
  • Fernando Blasco Baselga (12), Madrid, İspanya
  • Geraldine Breslin (43), Omagh, County Tyrone, Kuzey İrlanda
  • Deborah Anne Cartwright (20), Omagh, County Tyrone, Kuzey İrlanda
  • Gareth Conway (18), Carrickmore, County Tyrone, Kuzey İrlanda
  • Breda Devine (20 aylık), Donemana, County Tyrone, Kuzey İrlanda
  • Oran Doherty (8), Buncrana, County Donegal, İrlanda Cumhuriyeti
  • Aidan Gallagher (21), Omagh, County Tyrone, Kuzey İrlanda
  • Esther Gibson (36), Beragh, County Tyrone, Kuzey İrlanda
  • Mary Grimes (65), Beragh, County Tyrone, Kuzey İrlanda
  • Olive Hawkes (60), Omagh, County Tyrone, Kuzey İrlanda
  • Julia Hughes (21), Omagh, County Tyrone, Kuzey İrlanda
  • Brenda Logue (17), Omagh, County Tyrone, Kuzey İrlanda
  • Anne McCombe (45/49?), Omagh, County Tyrone, Kuzey İrlanda
  • Brian McCrory (54), Omagh, County Tyrone, Kuzey İrlanda
  • Samantha McFarland (17), Omagh, County Tyrone, Kuzey İrlanda
  • Seán McGrath (61), Omagh, County Tyrone, Kuzey İrlanda
  • Sean McLaughlin (12), Buncrana, County Donegal, Kuzey İrlanda
  • Jolene Marlow (17), Omagh, County Tyrone, Kuzey İrlanda
  • Avril Monaghan (30), Augher, County Tyrone, Kuzey İrlanda
  • Maura Monaghan (18 aylık), Augher, County Tyrone, Kuzey İrlanda
  • Alan Radford (16/17?), Omagh, County Tyrone, Kuzey İrlanda
  • Rocio Abad Ramos (23/24?), Madrid, İspanya
  • Elizabeth (Libby) Rush (57), Omagh, County Tyrone, Kuzey İrlanda
  • Veda Short (46/56?), Omagh, County Tyrone, Kuzey İrlanda
  • Philomena Skelton (39), Drumquin, County Tyrone, Kuzey İrlanda
  • Frederick White (60), Omagh, County Tyrone, Kuzey İrlanda
  • Bryan White (26/27?), Omagh, County Tyrone, Kuzey İrlanda
  • Lorraine Wilson (15), Omagh, County Tyrone, Kuzey İrlanda

Kaynakça

  1. ^ (İngilizce) "Bomb Atrocity Rocks Northern Ireland" 2 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. BBC News. 16 Ağustos 1998. En son 24 Kasım 2013 tarihinde erişildi.
  2. ^ a b (İngilizce) "How the Omagh case unravelled" 2 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. BBC News. 20 Aralık 2007. En son 24 Kasım 2013 tarihinde erişildi.
  3. ^ a b (İngilizce) "Man cleared over Omagh bombing" 26 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. CNN.com. 20 Aralık 2007. En son 24 Kasım 2013 tarihinde erişildi.
  4. ^ (İngilizce) "Bravery awards for bomb helpers" 3 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. BBC News. 17 Kasım 1999. En son 24 Kasım 2013 tarihinde erişildi.
  5. ^ (İngilizce) "Those who died in the Omagh bomb, 15 August 1998" 16 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Wesley Johnston. The Ireland Story. En son 24 Kasım 2013 tarihinde erişildi.
  6. ^ (İngilizce) "Omagh Bombing: Northern Ireland's Blackest Day" 3 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Sky News. 27 Şubat 2008. En son 24 Kasım 2013 tarihinde erişildi.
  7. ^ (İngilizce) "Real IRA apologises for Omagh bomb" 12 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. BBC News. 18 Ağustos 1998.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kuzey İrlanda</span> Birleşik Krallıkın parçası olan Batı Avrupa ülkesi

Kuzey İrlanda, İrlanda Adası'nda İrlanda'nın kuzeyinde yer alan Birleşik Krallık'a bağlı özerk ülke.

<span class="mw-page-title-main">İrlandaca</span> Irlandanın resmi dili

İrlandaca (Gaelige), Hint-Avrupa dil ailesinin Kelt dilleri koluna ait bir dil. İrlanda'nın, Birleşik Krallık'a bağlı Kuzey İrlanda'nın ve Avrupa Birliği'nin resmî dilidir. İrlandaca, Batı Avrupa'da halk dili kullanılarak yazılmış en eski edebiyata sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Demokratik Birlik Partisi (Kuzey İrlanda)</span>

Demokratik Birlik Partisi, Kuzey İrlanda'daki siyasi partilerden biridir. Kuzey İrlanda'nın en büyük Birleşik Krallık'ın ise dördüncü büyük siyasi partisidir. Partinin genel başkanı Jeffrey Donaldson'dır. Parti 1971 yılında Ian Paisley ve Desmond Boal tarafından kurulmuştur.

2005 Kuşadası Saldırıları, 30 Nisan 2005 tarihinde yasa dışı silahlı örgüt PKK tarafından Kuşadası kent merkezine bırakılan bir bombayı etkisiz hale getirmeye çalıştığı sırada Başkomiser Yaşar Aykaç'ın ölümü ve 16 Temmuz 2005 tarihinde yine kent merkezinde Kadınlar Denizi minibüsüne bırakılan bir bombanın, 2'si turist 5 kişinin ölümüne yol açması ile sonuçlanan olaylar zinciri.

<i>Kanlı Pazar</i> (film, 2002) İrlanda TV filmi

Kanlı Pazar Paul Greengrass'ın yönettiği 2002 yapımı Büyük Britanya filmi. Film, 1972'de Kuzey İrlanda'nın Derry kentinde 26 göstericinin İngiliz askerleri tarafından vurulması, 13'ünün ölmesi ile sonuçlanan Kanlı Pazar'ı anlatıyor. Granada Televizyonu tarafından bir TV filmi olarak yaptırılmış olmasına karşın 20 Ocak'ta TV'de gösterilmesinden birkaç gün önce 16 Ocak'ta Sundance Film Festivali'nde prömiyer yaptı ve 25 Ocak'ta Londra sinemalarında gösterime girdi. Kanlı Pazar'ın Derry'de geçmesine karşın, filmin çekimleri Kuzey Dublin'de Ballymun'da yapıldı.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey İrlanda sorunu</span>

Kuzey İrlanda sorunu, Kuzey İrlanda'da süren ve çeşitli zamanlarda İrlanda Cumhuriyeti, İngiltere ve ana kara Avrupa'ya yayılan etnik milliyetçi çatışmalardır. "The Troubles" dönemi 1960'ların sonunda başladı ve yaygın görüşe göre 1998 Belfast Anlaşması ile sona erdi. Ancak şiddet eylemleri o zamandan beri ara sıra devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İrlanda Ulusal Kurtuluş Ordusu</span>

İrlanda Ulusal Kurtuluş Ordusu, 8 Aralık 1974 tarihinde kurulan İrlanda cumhuriyetçisi sosyalist paramiliter bir örgüttür. Hedefi Kuzey İrlanda'yı Birleşik Krallık'tan ayırıp, sosyalist Birleşik İrlanda devletini kurmaktır.

Gerçek İrlanda Cumhuriyet Ordusu, Birleşik İrlanda devletini kurmayı amaçlayan İrlanda cumhuriyetçisi paramiliter bir örgüttür.

Kingsmill katliamı, güney County Armagh, Kuzey İrlanda'da Kingsmill köyü yakınlarında 5 Ocak 1976 tarihinde gerçekleşen bir katliamdır. Silahlı kişiler, bir minibüsü durdurup içinden 11 Protestan işçiyi indirdikten sonra kurşuna dizdiler. Vurulan işçilerin 10'u öldü, biri ise 18 yerden vurulmasına rağmen olaydan sağ olarak kurtuldu. Orada olan bir Katolik işçiye zarar gelmedi. Saldırıyı, kendini Güney Armagh Cumhuriyetçi Eylem Gücü olarak adlandıran bir grup üstlendi ve savunmasız altı Katolik sivilin önceki gece öldürülmesi olayına misilleme olduğunu dile getirdi. Kingsmill katliamı, 1970'lerin ortalarında bölgede gerçekleşen karşılıklı cinayetlerin en ölümcülü ve sonuncusu oldu.

Kanlı Pazar veya Bogside katliamı, 30 Ocak 1972 tarihinde Kuzey İrlanda'nın Derry kentinin Bogside bölgesinde, 26 silahsız sivil haklar protestocusunun ve çevredekilerin Britanya Ordusu askerleri tarafından vurularak öldürülmesi olayıdır. Aralarında yedi gencin bulunduğu 13 erkek olay sırasında veya hemen ardından öldü, bir kişi ise o gün aldığı yaralardan dolayı dört buçuk ay sonra öldü. İki protestocu, üzerlerine sürülen askeri araçların altında kalarak yaralandı. Yaralılardan beş kişi arkasından vuruldu. Olay, Kuzey İrlanda Sivil Haklar Derneği'nin düzenlediği bir yürüyüş sırasında meydana geldi. Katliama katılan askerler Paraşüt Alayı Birinci Tabur üyeleriydi.

Dublin ve Monaghan bombalamaları, 17 Mayıs 1974 tarihinde İrlanda'nın Dublin ve Monaghan kentlerinde bomba yüklü araçlarla gerçekleştirilen bombalı saldırı eylemleridir. 33 sivilin öldüğü ve yaklaşık 300 kişinin yaralandığı saldırılar, Kuzey İrlanda sorunu olarak bilinen çatışma döneminde bir günde en yüksek sayıda kayıp verildiği olaydır.

1996 Manchester bombalaması, Geçici İrlanda Cumhuriyet Ordusu'nun 15 Haziran 1996 tarihinde İngiltere'nin Manchester şehrinde düzenlediği bir bombalı saldırıdır. Manchester kent merkezinde Corporation Caddesi üzerinde bir minibüse yerleştirilen ve şehrin altyapısını ve ekonomisini hedef alan bomba, sigortacılar tarafından tahminen 700 milyon sterlin değerinde büyük çapta maddi zarara neden oldu. 212 kişinin yaralandığı olayda can kaybı olmadı.

Milltown Mezarlığı saldırısı veya Milltown katliamı, 16 Mart 1988 tarihinde Kuzey İrlanda'nın başkenti Belfast'taki Milltown Mezarlığı'nda gerçekleştirilen bir saldırıdır. Ulster Savunma Birliği (UDA) gönüllüsü Michael Stone, Cebelitarık'ta öldürülen üç Geçici IRA gönüllüsünün mezar törenine katılan yaslı kalabalığa el bombaları ve tabancalarla saldırdı. Mezarlığın yakınındaki bir otoyola doğru koşan Stone, kendisini kovalayan büyük kalabalığa doğru ateş açmaya ve el bombası atmaya devam etti. Yakalanıp darp edildiği sırada polis tarafından kurtarıldı ve tutuklandı. Olayda üç kişi öldü ve 60'tan fazla kişi de yaralandı. "Benzeri görülmemiş, tek kişilik saldırı" televizyon haber ekipleri tarafından görüntülendi ve dünya çapında şok etkisi yarattı.

Downing Street Deklarasyonu, Birleşik Krallık Başbakanı John Major ve İrlanda Başbakanı Albert Reynolds tarafından 15 Aralık 1993 tarihinde Downing Sokağı 10 Numara başbakanlık ofisinde yayınlanan bir ortak deklarasyondur.

<span class="mw-page-title-main">Mark Farren</span> İrlandalı futbolcu

Mark Farren, İrlandalı eski futbolcudur. Futbola 1999-2000 yılları arasında Tranmere Rovers ve Huddersfield Town takımlarının alt yapısında başladı. Oyuncu Donegal, İrlanda doğumludur. Sırasıyla 2000-2001 sezonu Finn Harps FC from 2001-2003 sezonu Monaghan United FC 2003-2012 sezonları arası Derry City FC ve hastalanmadan hemen önce son olarak 2013-2014 sezonlarında Glenavon FC formalarını giymiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ulster Kraliyet Polisi</span> 1922 - 2001 arasında Kuzey İrlandanın polis teşkilâtı

Ulster Kraliyet Polisi, Kuzey İrlanda'nın polis teşkilâtıydı. 1 Haziran 1922 tarihinde İrlanda Kraliyet Polisi'nin yerine kurulmuş olup zirvede olduğu dönemde yaklaşık 8,500 memur ile ek olarak 4,500 rezerve sahipti.

<span class="mw-page-title-main">İrlanda Cumhuriyeti'nde COVID-19 pandemisi</span>

COVID-19 salgını 29 Şubat 2020'de İrlanda'ya ulaştı ve üç hafta içinde tüm illere yayıldı. Salgın toplumu birçok şekilde etkiledi. 12 Mart'ta hükûmet tüm okulları, kolejleri, çocuk bakım tesislerini ve kültür kurumlarını kapattı ve büyük toplanmaların iptalini önerdi. Aziz Patrick Günü şenlikleri iptal edildi ve Taoiseach, Leo Varadkar o gece ulusa seslendi. 24 Mart'ta neredeyse tüm işletmeler, mekanlar ve tesisler kapatıldı; ancak dörde kadar toplantıya izin verildi. Üç gün sonra hükûmet, "zorunlu olmayan" seyahat ve ev dışındaki kişilerle temas kurmayı yasakladı. Garda Síochána'ya, tekrar tekrar genişletilen ve en erken 18 Mayıs'a kadar yürürlükte olan önlemleri uygulama yetkisi verildi.

Warrington bombalamaları, 1993 yıllarında Birleşik Krallık'ın kentleri olan; Warrington ve Chesire'de yaşanan iki bombalı saldırı. İlk saldırı 26 Şubat'ta, bir gaz depolama tesisinde gerçekleşti. Bu ilk saldırı büyük maddi zarara sebep oldu fakat hiçbir yaralanma yaşanmadı. Bu sırada saldırıdan sorumlu kişiler bir polisi yaraladı ve bunlardan ikisi araç kovalamasıyla yakalandı. İkinci saldırı 20 Mart'ta yaşandı, iki küçük bomba Warrington kentindeki Bridge Street'te patladı; iki çocuk öldü ve 56 kişi yaralandı.

İrlanda'da bulunan göllerin alfabetik bir sıralaması aşağıda yer almıştır. Lough sözcüğü İrlandaca göl anlamına gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Omagh</span>

Omagh, Kuzey İrlanda, County Tyrone ilçe kasabasıdır. Drumragh ve Camowen nehirlerinin Strule'yi oluşturmak için birleştiği yerde bulunur. Kuzey İrlanda'nın başkenti Belfast, 68 mil (109.5 km) Omagh'ın doğusunda ve Derry 34 mil (55 km) kuzeyindedir.