İçeriğe atla

Olyokma Irmağı

Olyokma nehri
Olyokma manzarası
Olyokma manzarası
Genel bilgiler
KaynakMuroy Sıra dağları, Olyokma-Stanovik Dağlıkları
Ağız rakımı115 m (377 ft)
Uzunluk1.436 km (892 mi)

Olyokma (RusçaOlyokma,[1] YakutçaÖlüöxüme[1]), Doğu Sibirya'daki Lena'nın koludur.

Tarihçe

1631 yazında Rus kaşif Pyotr Beketov, Olyokma nehrine Lena Nehri üzerinden ilk yolculuğunda girdi ve 1636'da Lena'nın sol kıyısındaki nehir ağzındaki bugünkü Olyokminsk şehrini kurdu.[2] Yerofey Pavloviç Habarov veya Svyatitski; Amur Nehri bölgesini keşfi ve Rusya'nın bölgeyi kolonileştirme girişimleriyle bilinir. 1649'da Vassili Poyarkov (1643-1646) sonrasında Amur'u keşfeden ikinci Rus oldu. Poyarkov'un Aldan Nehri 'ne kadar olan yolu çok zordu. Habarov bir noktada Vitim Nehri aracılığıyla Amur'a ulaşmaya çalıştı.[3] 1647'de bir avcı Yakutsk'tan Olyokma Nehri üzerinden döndü ve bunun Amur'a çıkabileceğini bildirdi. 1649 ilkbaharında Habarov, Olyokma Nehri'ne, sonra da dalı, Tungur'a kadar kendi hesabına yola çıktı ve Shilka Nehri 'ne vardı. 1650 başlarında üst Amur'a (Dauria) ulaştığında ülkenin neredeyse terk edilmiş olduğunu gördü, Kazakların onlardan önce geldiklerini gördü. İyi bir rotaya öncülük ederek Mayıs 1650'de Yakutsk'a döndü ve raporunu verdi. Toprakları övdü, Çin müdahalesinin tehlikesi konusunda uyardı ve profesyonel askerlerle daha büyük bir keşif önerdi. Yerofey Khabarov 17. yüzyılın ortalarında yaptığı keşif gezilerinde bu nehrin rotasını Lena'dan Amur 'a gitmek için kullandı.[1]

Sibirya ve Amur kaşifi Yerofey Khabarov'un heykeli


Olekma havzası
Olekma'nın ağzı

Rotası

Olyokma nehri 1.436 kilometre (892 mi) uzunluğunda ve 210.000 kilometrekare (81.000 sq mi) drenaj havzasına sahiptir.[4] Olyokma Muroy Sıra Dağları, Olyokma-Stanovik Yaylaları Mogocha 'nın batısından (Олёкминский Становик) yükselir. Olyokminsk şehri yakınındaki Lena nehrine karışmazdan önce uzaktaki arazilerden kuzeye doğru akar.[5]

Batısında Vitim, güneyinde Şilka Nehri ve Amur, doğusundaysa Aldan nehri bulunur. Sağ kolu olan, İllm nehri, Şilka'ya açılan taşımacılığa öncülük eder. İllm ve Çara Olyokma'nın diğer kollarıdır.[2]

Olyokma nehrinin Lena üzerindeki yeri
Lena'nın havzası

Biyolojik Çeşitlilik

Olyokma Nehri'nin çevresi, zengin biyolojik çeşitliliğe sahip bir bölgedir. Nehir boyunca bulunan ormanlık alanlar, çeşitli bitki ve hayvan türlerine ev sahipliği yapmaktadır.[6]

Turizm ve Koruma

Nehrin bulunduğu bölge, doğal güzellikleri ve tarihi önemi nedeniyle turistler tarafından ziyaret edilmektedir. Aynı zamanda, bu bölgedeki ekosistemin korunması için çeşitli çevresel önlemler alınmaktadır.[6]

Hidrolojik Özellikler

Olyokma Nehri'nin uzunluğu 1.436 kilometredir ve 210.000 kilometrekarelik bir drenaj havzasına sahiptir. Nehir, Lena Nehri'ne karışmadan önce kuzeye doğru akar.[7]

Ayrıca bakınız

  • Dünyanın en uzun nehirleri

Kaynakça

  1. ^ a b c "KNAB, the Place Names Database of EKI". Eki.ee. 17 Haziran 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2013. 
  2. ^ a b Олёкма // Great Soviet Encyclopedia, in 30 vols. / Ch. ed. A.M. Prokhorov . - 3rd ed. - M., 1969-197
  3. ^ Basil Dymytryshyn, 'Russia's Conquest of Siberia', 1985, volume one, document 75
  4. ^ Şablon:GVR
  5. ^ "Russian State Water Register - Olyokma River". 27 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2020. 
  6. ^ a b "Olyokma Nehri". 27 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz.  Tarih değerini gözden geçirin: |erişimtarihi= (yardım)
  7. ^ "Olyokma Nehri". 27 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Avrasya</span> bir bütün olarak Avrupa ile Asya

Avrasya, Avrupa ile Asya'yı kapsayan coğrafi bölgeye verilen isim.

Havza, bir nehir ya da göl havzası, nehrin kaynağı ile sonlandığı yer arasında kalan, nehre su veren tüm alanı kapsamaktadır. Akarsuyun ana kolu ve yan kolları ile birlikte sularını topladığı ve drene ettiği bu alana akaçlama havzası da denilir.

<span class="mw-page-title-main">Fırat</span> Türkiyeden başlayıp Basra Körfezine uzanan ırmak

Fırat, Güneybatı Asya'nın en uzun ırmağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tuna</span>

Tuna, Almanya'nın güneyinde Kara Orman bölgesinde Donaueschingen kasabasında Brigach ve Breg nehirlerinin birleşmesiyle meydana gelen nehir.

<span class="mw-page-title-main">Lena (nehir)</span> Baykal Dağlarında 1640 m yüksekte doğan nehir

Lena, Baykal Gölü'nün 20 km batısında, Orta Sibirya Platosunun güneyindeki Baykal Dağları'nda 1640 m yüksekte doğan nehir. Lena, Kirenga ve Vitim ırmakları ile birleşerek kuzeye doğru akar. Yakutsk'tan içeri girerek Olyokma Irmağı ile birleşir ve oradan da Aldan Nehri ile birleşerek akmaya devam eder. Verkhoyansk sırası ırmağı kuzeybatıya doğru saptırır, Lena en önemli sol kolu Viljuj Nehri ile birleştikten sonra yolunu doğruca Kuzey Buz Denizi'nin bir parçası olan Laptek Denizi'ne doğrultur.

<span class="mw-page-title-main">Yangtze</span> Asyanın en uzun nehri

Yangtze Nehri, Yangzi Jiang veya Gök Irmak; Asya'nın en uzun, dünyanın Nil ve Amazon'dan sonra üçüncü en uzun nehridir. Uzunluğu 6.370 km olup Çin'in batısından Doğu Çin Denizi'ne akar. Çincede anlamı "uzun nehir"dir. Dünyada sadece bir ülkeyi sulayan en büyük nehirdir. Tibet Platosu'ndan Min adıyla doğar, Yibin'de Jinsha nehriyle birleşerek Yangtze adını alır. Çongçing, Vuhan, Nankin ve Şanghay'dan geçerek Yangtze Deltası'ndan Doğu Çin Denizi'ne dökülür. Nehir, denge profiline ulaşmış olup ulaşım için elverişlidir. Yolcu ve yük taşımacılığı yapılır. Özellikle delta bölgesine çok yakında bulunan ve dünyanın en büyük limanlarından olan Şanghay Limanı nehir üzerinde en yoğun gemi trafiğinin yaşandığı yerdir.

<span class="mw-page-title-main">Seyhun</span> Kırgızistan, Özbekistan, Tacikistan ve Kazakistandan geçen bir akarsu

Seyhun veya Siriderya, Orta Asya'da bir nehirdir. Ceyhun nehri ile birlikte tarihi Maveraünnehir bölgesini oluştururlar.

<span class="mw-page-title-main">Yakutsk</span>

Yakutsk, Rusya'nın uzak doğusundaki Yakutistan'ın başkentidir.

<span class="mw-page-title-main">Liao Nehri</span>

Liao Nehri Kuzeydoğu Çin'in baş nehridir (1.345 km). Liaoning ili ve Liaotung Yarımadası, isimlerini bu nehirden alır.

<span class="mw-page-title-main">Ticino Nehri</span> Po nehrinin bir kolu

Ticino Nehri, Po nehrine dökülen bir sol-koldur. İsmini, geçtiği İsviçre kantonundan alır.

Drenaj sistemini belli bir drenaj havzasında dere, nehir ve göller oluşturmaktadır. Drenaj sistemi içerisinde bulunan sert veya yumuşak kayaların olup olmadığı, arazi eğimi ve topografyası önemlidir. Jeomorfolog ve hidrologlar akarsuları drenaj havzasının bir parçası olarak görmektedirler. Bir drenaj havzasındaki yer altı ve yer üstü suların akışlarını topografya belirler. Drenaj havzaları birbirlerinden topografik engellerle ayrılırlar. Drenaj havzasını bütün akış kolları temsil eder. Sayıları ve uzunlukları topografyaya bağlı olarak havzayı genişletebilir ve şeklini değiştirebilir. Drenaj sistemini en son denize veya göle dökülen nehir temsil eder.

<span class="mw-page-title-main">Yana Nehri</span>

Yana Nehri, Rusya'nın Saha Cumhuriyeti'nde bulunan bir nehirdir. Nehir, 872 km uzunluğunda olup batıda Lena ve doğuda İndigirka nehirleri arasında yer alır ve Laptev Denizi'ne dökülür.

<span class="mw-page-title-main">İndigirka</span> Rusyada bir nehir

Indigirka batıda Yana ve doğuda Kolima nehirleri olan Rusya bünyesindeki Yakutistan'da bir nehirdir. Nehrin uzunluğu 1.726 km2dir. Drenaj alanının büyüklüğü 360.000 km2dir.

<span class="mw-page-title-main">Vitim Nehri</span>

Vitim Nehri, Lena'nın önemli bir koludur. Baykal Gölü 'nin doğusundaki kaynağı ile Vitim kuzeyden Transbaykal dağları ve Bodaybo kasabasından akar. Kaynak nehri Vitimkan da dahil olmak üzere, 1978 km uzunluğundadır ve 225.000 km² drenaj havzasına sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Sinyaya (Lena)</span>

Sinyaya nehri, Saha Cumhuriyeti, Doğu Sibirya 'da bir nehirdir. Sinyaya nehri, Lena nehrinin sol kollarından biridir. Uzunluğu 597 kilometre (371 mi) dir ve drenaj havzasının büyüklük miktarı 30.900 kilometrekare (11.900 sq mi) dir.

<span class="mw-page-title-main">Asa Nehri</span> Kazakistan ve Kırgızistanda bir nehir

Asa, yukarı kesimlerde Teris, Kırgızistan'da Talas ilinin Kara-Buura ilçesi ve Kazakistan'da Jambıl eyaletinin Jambıl, Jualı, Talas ve Sarısu ilçelerinden akan bir nehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Badam Nehri</span> Kazakistanda bir nehir, Aris Nehrinin sol kolu

Badam, Kazakistan'ın Türkistan Eyaleti'nde Töle Bi, Sayram ve Ordabası ilçelerinden akan bir nehirdir. Aris Nehri'nin sol koludur.

<span class="mw-page-title-main">Olenti (Tuzdy)</span> Kazakistanda bir nehir

Olenti, Kazakistan'da Batı Kazakistan eyaletinden akan bir nehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Yerofey Habarov</span>

Yerofey Pavloviç Habarov veya Svyatitsky, Amur nehri bölgesini keşfetmesi ve bölgeyi Rusya için kolonileştirme girişimleriyle tanınan bir Rus girişimci ve maceracıydı.

<span class="mw-page-title-main">Vasili Poyarkov</span>

Vasili Daniloviç Poyarkov, Amur bölgesinin ilk Rus kaşifi.