İçeriğe atla

Olympic Yarımadası

Koordinatlar: 47°47′54″K 123°37′05″B / 47.79833°K 123.61806°B / 47.79833; -123.61806
Olympic Yarımadası ve Olympic Ulusal Parkı haritası
Olympic Yarımadası'nın uydu görüntüsü
Olympic Sahili Milli Deniz Canlıları Sığınağı
Queets Nehri
Olympus Dağı

Olympic Yarımadası (İngilizce: "Olympic Peninsula"), Kuzeybatı ABD'de Washington eyaletinin batısında bulunan ve bu eyaletin en büyük metropoliten şehri olan Seattle ile arasında Puget Boğazı bulunan bir büyük yarımada şeklinde arazidir. Bu yarımadanın batısında Büyük Okyanus, kuzeyinde Juan le Fuca Boğazı, doğusunda Hood Kanalı bulunur. ABD topraklarının (Alaska ve Hawaii hariç) birbirine bağlı eyaletleri için en batı kara noktası Alava Burnu ve en kuzeydoğuda bulunan kara noktası olan Flattery Burnu bu yarımada üzerindedir. ABD'nin birbirine bağlı eyaletletleri toprakları içinde en son olarak keşfi yapılmış arazilerin çoğu da Olympic Yarımadasında bulunmaktaydı. 1898 ile 1900 arasinda Arthur Dodwell ve Theodore Rixon bu yarımadanın topoğrafisini ve kerestecilik kaynaklarını gösteren haritaları hazırlamadan önce bu yarımada arazisinin kesin haritası bulunmamaktaydı.[1]

Coğrafya

Köppen iklim sınıflandırmasına göre Olympic Yarımadası'nın iklim türleri

Olympic Yarımadası'nda büyük araziler, özellikle Hoh Yağmur Ormanı, Queets Yağmur Ormanı ve Quinault Yağmur Ormanı ıslak ılık tropik iklimli arazilerde olduğu gibi yağmur ormanları ile kaplıdır. Yağmur ormanları genellikle yarımadanın batısında bulunmaktadır. Olympic Yarımadası'nın tam ortasında Olympic Sıradağları ve bunların en yüksek rakımlı noktası olan Olympus Dağı bulunmaktadır. Bu dağ Washington eyaletinin ikinci yüksek noktasıdır. Büyük Okyanus'tan doğuya karaya gelen gelen buhar yüklü bulutlar yarımadanın ortasında bulunan bu nispeten yüksek irtifalı dağlık araziyi geçmek için yükselmeleri gerekmekte ve bu yükselme dolayısıyla yüklü oldukları buharı adanın batısına ve özellikle dağlık arazinin batı yamaçlarına yağmur olarak bırakmaktadırlar. Buna karşılık yarımadanın kuzeydoğusundaki dağlık arazinin doğusuna düşen araziler nispeten kuru ve kurak bir iklimde yaşamaktadırlar.

Olympic Yarımadasında çok sayıda okyanustan gelen yumurta yuklu som balığı'nin yumurtalamak için seçtikleri tatlı sulu ve hızlı akıntılı dereler bulunmakta ve bu yarımadanın içlerindeki dere kaynaklarına yakın sulara Büyük Okyanus'tan yumurta dolu som balığı akını ve yumurtalar açıldıktan sonra çok genç yeni doğmuş som balıklarinin denize doğru akınına sahne olmaktadır. Bu som balığı gocu için önemli dereler ve çayların ismleri şunlardır: "Humptulips", "Quinault", "Queets", "Quillayute", "Bogachiel", "Sol Duç", "Lyre", "Elwha", "Dungeness", "Döşewallıps", "Hamma Hamma", "Skokomish" ve "Wynoochee".

Günümüzde Olympic Ulusal Yarımadası'ndaki doğal vahşi canlıları korumak ve özellikle Olympic Yarımadası'nın som balıklarının yumurtlamak için göç ettikleri tatlı suları korumak için, ABD Kongresi tarafından çıkarılmış "Vahşi ve Manzaralı Irmak Kanunu" uygulanarak özel tedbirler alınmaktadır. Bunu başında Olympic Ulusal Parkı arazilerine komşu olan özel sahipli arazileri, sahiplerine piyasa rayici fiyat ödeyerek arazilerini federal "Ulusal park Hizmeti"ne satmaya teşvik etmek gelmektedir.[2]

Yarımadada buluna Washington eyaleti alt yerel idari birimleri olan "ilçeler (county)" şunlardır: Clallam, Jefferson ve Grays Harbor'un kuzeyi ve Mason'un kuzeyi. Hood Kanalı ile Puget Boğazı ile sınırlanan "Kitsap Yarımadası" değişik ayrı bir yarımada olup Olympic Yarımadası'na hiç karadan bağı bulunmamaktadır.[3]

Olympia Yarımadasını Washington eyaleti başkenti olan Olympia şehrine bağlayan kara yolu Federal U.S. Route 101 olmaktadır ve bu federal ana karayolu yarımadanın güney sahillerini takip etmekte, batı ve sonra kuzeyine yine sahili takip ederek erişmektedir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Majors, Harry M. (1975). Exploring Washington. Van Winkle Publishing Co. s. 71. ISBN 978-0-918664-00-6. 29 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2011. 
  2. ^ "Wild Olympics Campaign Vahsi Olympics Projesi". 13 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2020. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2013. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Olympic Yarımadası ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Oregon</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

Oregon, ABD'nin eyaletlerinden birisidir. Pasifik kıyısında yer alan eyalet, kuzeyde Washington, güneyde Kaliforniya ve Nevada, doğuda ise Idaho ile komşudur. Columbia nehri kuzey, Snake nehri ise doğu sınırlarının büyük bir kısmını oluşturmaktadır. Willamette nehri vadisi, eyaletin en yüksek nüfus yoğunluğuna sahip olan ve en yüksek tarımsal üretimin yapıldığı bölgesidir.

<span class="mw-page-title-main">Washington (eyalet)</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

Washington, Amerika Birleşik Devletleri'nin kuzeybatısında bulunan eyaletlerinden birisidir. Eyalet, Amerika Birleşik Devletleri'nin Büyük Okyanus kıyısındaki eyaletlerinin en kuzeyde olanıdır. Eyalet, Seattle, Spokane gibi ABD'nin sayılı büyük şehirlerini barındırır. Eyaletin kuzey sınırları Kanada'ya komşudur.

<span class="mw-page-title-main">Valdés Yarımadası</span>

Valdés Yarımadası, Arjantin 'de yaklaşık 3625 km2 büyüklükde bir yarımada. Chubut eyaleti'nde, Atlas Okyanusu kıyısındadır.

<span class="mw-page-title-main">Hürmüzgan</span>

Hürmüzgan Eyaleti (Farsça: استان هرمزگان Ostān-e Hormozgān), İran'ın eyaletlerinden birisidir. Arap Yarımadası karşısında ve kendisine bağlı olduğu adalarıyla oldukça stratejik öneme sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Olympia, Washington</span>

Olympia, Washington, ABD'nin kuzeybatısında Washington eyaletinin başkenti ve Thurston Kontluğu merkezi olan şehirdir. Şehrin sınırları içinde nüfus 46.478 kişi olmakla beraber şehrin varoşlarıyla birlikte oluşturduğu Olympia Metropoliten Bölgesinin nüfusu 252.264 kişidir. Şehir Puget Boğazı kenarında bulunup etrafındaki varoşları ile birlikte bu körfezin bir kültürel merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Tacoma</span>

Tacoma, Amerika Birleşik Devletleri'nin Washington eyaletinde "Pierce İlçesi"nde orta büyüklükteki liman şehri ve Pierce İlçesi'nin merkezî şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Baja California Yarımadası</span>

Baja California Yarımadası, Meksika'nın kuzeybatısında yer alan bir yarımadadır. Kuzeyde Amerika Birleşik Devletleri, doğuda California Körfezi, batıda ise Büyük Okyanus'la çevrilidir. Genişliği 40–250 km arasında değişen yarımadanın uzunluğu yaklaşık 1.220 km, yüzölçümü ise 143.790 km2'dir. İdari bakımdan, Baja California Norte ve Baja California Sur eyaletlerine ayrılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yunanistan coğrafyası</span>

Yunanistan, Güneydoğu Avrupa'da Balkanlar yarımadasında bir ülkedir. Kuzeyden Arnavutluk, Kuzey Makedonya ve Bulgaristan ile sınırlanırken, doğuda Türkiye ile komşudur. Yunanistan'ın doğusunda Ege Denizi, güneyde Girit ve Libya denizleri tarafından çevrilidir ve batıda İtalya ile Yunanistan'ı ayıran İyon Denizi bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Kıyı Saliş halkları</span>

Kıyı Saliş halkları ya da Kıyı Salişleri, Saliş halklarından Kuzey Amerika'da Kanada'nın güneybatısında Britanya Kolumbiyası eyaletinde Strait of Georgia yöresinde ve ABD'nin kuzeybatısında Washington eyaletinin Puget Sound yöresiyle Oregon eyaletinde yaşayan ve Kıyı Saliş dillerini konuşan, avcı ve toplayıcı, Pasifik Kuzeybatısı Kızılderilileri kültür grubundan Kızılderili halkı. Diğer ABD Kızılderilileri ve Kanada Kızılderilileri gibi Kıyı Saliş halkları da yasal olarak Kızılderili rezervasyonu (ABD) ya da Kızılderili rezervi (Kanada) adı verilen kamp benzeri toplama yerleşimlerde yaşamak zorundadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Olympic Ulusal Parkı</span> ABD de bir milli park

Olympic Ulusal Parkı Amerika Birleşik Devletleri Washington eyaletinde, Seattle şehri yakınlarında bulunan, Olympic Yarımadası'nın 3.734 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır.

<span class="mw-page-title-main">Mount Rainier Ulusal Parkı</span>

Mount Rainier Ulusal Parkı kuzey-batı Amerika Birleşik Devletleri'nde, Washington eyaletinde, Tacoma şehri yakınlarında bulunan, Mount Rainer Dağı ve etrafında 956,6 km² yüzölçümü kaplayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır.

<span class="mw-page-title-main">Zion Ulusal Parkı</span> Utah, ABDdeki bir milli park

Zion Ulusal Parkı Amerika Birleşik Devletleri güneybatısında bulunan Utah eyaletinde, Springfield, Utah şehri yakınlarında bulunan, 593,26 km2 yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır.

Quinault Yağmur Ormanı, ABD'nin "Kuzey-Batı" bölgesinde Washington eyaletinin batısındaki Olympic Yarımadası'da bulunan büyük bir ılıman bölge yağmur ormanıdır. Quinault Yağmur Ormanı Olympic Ulusal Parkı'nın ve Olympic Ulusal Ormanı'nın bir kısmında olup Washington eyaletinin "Gray Harbour Kontluğu" ve "Jefferson Kontluğu" arazileri içinde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hoh Yağmur Ormanı</span>

Hoh Yağmur Ormanı ABD'nin "Kuzey-Batı" bölgesinde Washington eyaletinin batısındaki Olympic Yarımadası'da bulunan büyük bir yağmur ormanıdır. Hoh Yağmur Ormanı Olympic Ulusal Parkı'nın bir kısmı olup, bu ormanın ticari nedenlerle kullanılması yasaklanmıştır. Parkın sınırı ile Büyük Okyanus arasında bulunan Hoh Nehri'nin aşağı kısımları 49 km olup, nehrin bu bölgede olan yakınlarında 18. yüzyıl ve 20. yüzyıl başlarında ormanda kereste üretimi için ağaç kesimi yapılmıştır ama yine de bu bölgede de yer yer balta girmemiş orman parçaları bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Karaburun Yarımadası (Arnavutluk)</span>

Karaburun Yarımadası, Arnavutluk'un Avlonya ilinde bulunan bir yarımadadır. Yarımada Arnavutluk'un en büyük yarımadasıdır ve üzerinde yerleşim bulunmamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hood River, Oregon</span> Amerika, Oregonda şehir

Hood River, Amerika Birleşik Devletleri'nin Oregon eyaletine bağlı Hood River ilçesinin merkezi olan bir şehirdir. Şehrin nüfusu 2010 sayımına göre 7.167'dir.

<span class="mw-page-title-main">Leizhou Yarımadası</span>

Leizhou Yarımadası, Çin'in güneyinde bulunan bir yarımadadır. Yarımada Guangdong eyaleti sınırları içerisinde yer almakta olup Hainan Boğazı ile Hainan Adası'ndan ayrılmaktadır. Batıda Bakbo Körfezi ve güneyde Güney Çin Denizi'ne kıyısı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Cape York Yarımadası</span>

Cape York Yarımadası, Avustralya'nın KD ucunu oluşturan yarımadadır.

<span class="mw-page-title-main">Shimokita Yarımadası</span> Japon Yarımadası

Shimokita Yarımadası, Japonya'nın Honshū adasının kuzeybatı çıkıntısını oluşturan bir yarımadadır. Doğudaki Pasifik Okyanusu, kuzeyde Tsugaru Boğazı ve batıda ve güneyde Mutsu Körfezi ile sınırlanmış olup kuzeyde ise Hokkaido'ya kadar uzanmaktadır. Batıya bakan bir balta şeklinde olan yarımada, Honshū'nun en kuzey noktası olan Ōma Burnu ile Japonya'nın en büyük kum tepeleri olan Sarugamori Kum Tepeleri'ni içermektedir.

Carr Koyu, ABD'nin Washington eyaletindeki Puget Boğazı'nın güneyindeki Key Yarımadası ile Gig Harbour arasında bulunan bir su koludur. Güney ucu, Puget Boğazı'nın güney havzasına bağlanır. Kuzeye doğru, McNeil Adası ve Fox Adası ile Key ve Gig Harbor yarımadalarını birbirinden ayırır. Carr Koyu'nun kuzey ucuna, Burley Lagünü'nü besleyen Henderson Körfezi adı verilir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.