İçeriğe atla

Oluklu kertenkele

Oluklu kertenkele
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Sınıf:Squamata
Familya:Anguidae
Alt familya:Anguinae
Cins:Ophisaurus
Tür: O. apodus
İkili adlandırma
Ophisaurus apodus
Sinonimler
  • Lacerta apoda
    — Pallas, 1775
  • Pseudopus serpentinus
    — Merrem, 1820
  • Ophisaurus apus
    Boulenger, 1885
  • Ophisaurus apodus
    — Mertens & L. Müller, 1928
  • Pseudopus apodus
    — Klembara, 1979

Oluklu kertenkele (Ophisaurus apodus), Balkanlarda ve Asya'da yaşayan bir tür sürüngendir.

Etimoloji

İngilizce "glass lizard" yani cam kertenkele olarak bilinir. Nedeni ise bıraktıkları kuyrukların birkaç parçaya bölünebilmesinden kaynaklanır.[1]

Sınıflandırma

Oluklu kertenkeleler daha önceden Ophisaurus cinsinde sınıflandırılırken, daha sonradan farklı olduğu anlaşılmış ve Pseudopus cinsi olarak sınıflandırılmıştır.

Özellikleri

Oluklu kertenkeleler 135 cm'ye kadar ulaşabilirler. Rengi ten rengidir, ismini göbek kısmının etrafındaki oluklardan almaktadır.

Bacaklar zar zor fark edilse de görülebilirler. Biraz dikkatli bakılırsa gözlerinden, kafa yapısından ve burun deliklerinden yılan olmadığı anlaşılabilir.

Yavruların sırtı grimsi bir renktedir ve koyu kahverengi çizgileri vardır. Yetişkin bireylerde ise sırt kısmı kızılımsı bakır renktedir ve karın kısmı sarıdır.

Habitat ve beslenme

Oluklu kertenkeleler genellikle kısa otlak veya seyrek ormanlık alanlarda yaşamlarını sürdürürler. Eklembacaklıları ve küçük memelileri tüketirler. En fazla tükettiği canlılar ise Çekirgeler ve sümüklü böceklerdir. Kuru bir yaşam alanı tercih etmesine rağmen çoğunlukla yağışlı havalarda aktiftir. Yağışlı havalarda aktif olmasının sebebi, tükettiği canlıların yağışlı havalarda aktif olmasıdır.

Davranış ve Etoloji

Korktukları zaman kuyruklarını bıraktıkları görülmüştür. Ancak genellikle tıslamakla yetinirler. Nadiren ısırdıkları da görülmüştür fakat ısırıkları hiçbir sorun teşkil etmeyecektir (ayrıca zehirsizdir). Bazen ise kötü bir koku yayarlar.

Esaret

Oluklu kertenkelelere egzotik hayvan ticaretinde sıklıkla rastlanılır fakat genelde tutsak yetiştirilmez, sonradan doğadan alınırlar. Ele alınmaktan pek fazla hoşlanmazlar ancak esaret altında gerekli şartlar sağlanırsa yaşayabilirler. Esaret altında genelde cırcırböceği, un kurdu,salyangoz ve küçük memelilerle beslenmektedirler. Genelde cımbız yoluyla besleme işlemi yapılmaktadır. Esaret altında gerekli şartlar sağlanırsa 50 yıla kadar yaşayabilirler.

Üreme

Çiftleşmeden 10 hafta sonra, 8 veya 12 adet yumurta dişi aracılığı ile güvenli bir alana bırakılır. Yaklaşık 55 günlük bir süreç ardından yavru oluklu kertenkeleler dünyaya gelir.

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ "Oluklu kertenkele (Pseudopus apodus)". Evrim Ağacı. 21 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2021. 


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bukalemun</span> Hayvan

Bukalemun, sürüngenler sınıfının Chamaeleonidae familyasından renk değiştirebilen kelerlerin ortak adı.

<span class="mw-page-title-main">Sivrisinek</span> Kan Emici Bir Böcek Türü

Sivrisinek, Latince: Culiseta longiareolata çift kanatlılar (Diptera) takımının Culicidae familyasından kan emici zararlı böceklerin ortak adı.

<span class="mw-page-title-main">And tilkisi</span>

And tilkisi, And çakalı, Ateş Toprakları tilkisi, Macellan tilkisi, Culpeo, Culpeo tilki veya Patagonya tilkisi olarak da bilinir, yeleli kurtdan sonra Güney Amerika'nın en büyük yaban köpeği türü.

<span class="mw-page-title-main">Pampa kedisi</span>

Pampa kedisi, kedigiller (Felidae) familyasından Güney Amerika'ya özgü bir tür.

<span class="mw-page-title-main">Altın çakal</span>

Altın çakal, Bayağı çakal olarak da bilinir, köpekgiller (Canidae) familyası içerisinde, coyote ile çok yakın akraba olan bir çakal türü. Sadece "çakal" denildiği zaman neredeyse hep bu tür kast edilir.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl tilki</span> bayağı tilki

Kızıl tilki, bayağı tilki olarak da bilinir, köpekgiller (Canidae) familyasının en yaygın tilkisidir. Avrupa'nın büyük bir farkla en sık rastlanılan vahşi köpekgildir. Bu yüzden Avrupa'da "tilki" denildiğinde neredeyse hep bu tür kast edilir.

<span class="mw-page-title-main">Çöl tilkisi</span> Kuzey Afrika çöllerine özgü küçük bir krepüsküler tilki türü

Çöl tilkisi, Fennek tilkisi olarak da bilinir, köpekgiller (Canidae) familyasının en küçük üyesidir. Çöl yaşamına çok iyi uyum sağlamış, Kuzey Afrika'da ve Arap yarımadasında rastlanılabilen bir tilki türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Çita</span> Dünya üzerinde karada en hızlı koşan hayvan

Çita, kedigiller familyasının bir üyesi olup, diğer memelilerden daha hızlı koşabilmesiyle bilinir. Günümüzde türün çoğunluğu Güney ve Doğu Afrika'da yaşar. Çok küçük bir topluluk da İran'ın Horasan bölgesinde yaşamaktadır. 15, 16 ve 17. yüzyıllara ait Padişahların av sahnelerini gösteren minyatürlerde av yapan çitalar görülmektedir. Anadolu ve Ortadoğu’da zoolojik araştırmalar yapan İngiliz araştırmacı Charles Danford'un 1879 yılına ait notlarında Birecik'in güneyinde bir şeyh tarafından kendisine canlı bir çita hediye edildiği belirtilmektedir. Türkiye'de 19. yüzyıla kadar yaşamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Asya yaban köpeği</span> memeli türü

Asya yaban köpeği, Kızıl köpek olarak da bilinir, köpekgiller (Canidae) familyasından Asyada yaygın olan bir yaban köpeği türü. Köpekgiller familyasında kurt ve Afrika yaban köpeği gibi büyük sürüler oluşturup, sürü halinde ava çıkan üç türden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Kum tilkisi</span>

Kum tilkisi, Rüpell tilkisi olarak da bilinir, köpekgiller (Canidae) familyasından, Kuzey Afrika'nın ve orta doğu'nun kurak bölgelerinde yaşayan bir tilki türü.

<span class="mw-page-title-main">Küçük panda</span> Carnivora takımına ait bir memeli

Küçük panda veya diğer bir adıyla kızıl panda, etçiller (Carnivora) takımından çok ürkek ve tehlike altında olan bir tür. Zoolojik sınıflandırılmasının ayrıntıları hâlâ tartışılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kakım</span>

Kakım, sansargiller (Mustelidae) familyasından bir gelincik türü. Avrasya ve Kuzey Amerika coğrafyalarının orta-kuzey bölgelerinin yerlisidir. Kış aylarında postu bembeyaz bir renge bürünür.

<span class="mw-page-title-main">Tereyağı</span>

Tereyağı, ana maddesi süt yağı olan bir mandıra ürünüdür. Tereyağının bileşiminde yaklaşık %80 oranında süt yağı, su, süt şekeri, mineraller, kolesterin, suda çözülmüş vitaminler, protein, asitler ve aroma veren maddeler yer alır. Tereyağı, gıda ve kozmetik sanayisinde kullanılan bir hammaddedir.

<span class="mw-page-title-main">Sibirya kaplanı</span> Kuzeydoğu Asyaya özgü kaplan alt türü

Sibirya kaplanı ya da bilinen diğer ismiyle Amur kaplanı, kedigiller (Felidae) familyasından Sibirya'da yaşayan bir kaplan alt türü.

<span class="mw-page-title-main">Güvercin</span>

Güvercin, Güvercingiller (Columbidae) familyasına ait bir kuş türü.

<span class="mw-page-title-main">Avrasya çulluğu</span>

Avrasya çulluğu, çullukgiller (Scolopacidae) familyasından orta büyüklükte bir kuş türü.

<span class="mw-page-title-main">Yumurta (biyoloji)</span>

Yumurta; kuşların, sürüngenlerin, balıkların, amfibilerin ve böceklerin çiftleştikten sonra vücutlarının bir bölümünden çıkardıkları, içinde yavru hayvanların oluştuğu oval veya küre şeklindeki, farklı renk ve büyüklükteki cisim.

<span class="mw-page-title-main">Vatoz</span> Rajiformes takımına özgü balıkların ortak adı

Vatoz, Rajiformes takımına özgü balıkların ortak adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sincap</span>

Sincap, sincapgiller familyasından uzun kuyruk tüyleri ile dikkat çeken kemirici memelilerin ortak adıdır. Anadolu'nun çeşitli yörelerinde "çekelez" ya da "tiyin" olarak da bilinir.

<i>Anguis colchica</i>

Anguis colchica, bacaksız kertenkeleler familyasından Doğu Avrupa ve Batı Asya'ya endemik bir kertenkele türüdür. İlk kez Gürcistan'ın Megrelya bölgesinde tanımlanan tür, adını Antik Kolhis Krallığı'ndan almıştır.