Olucak, Gümüşhane
| Olucak | |
|---|---|
 | |
 Gümüşhane'nin Türkiye'deki konumu | |
  Olucak Olucak'ın Gümüşhane'deki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Gümüşhane |
| İlçe | Merkez |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 1800 m |
| Nüfus (2021) | |
| • Toplam | 118 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0456 |
| İl plaka kodu | 29 |
| Posta kodu | 29100 |
Olucak, Gümüşhane ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
Köyün eski adı İmera'dır.[3] 1643 yılı kaydına göre İmera adıyla o dönemki Gümüşhane kazasına bağlı görülen yerleşimde 2 yeniçeri bulunurken, 2 Müslüman ve 25 Hristiyan (Rum) köylünün de Kurom kömür madeninde çalıştığı görülmektedir.[4] 19. yüzyılda kıtlık, madenlerin kapanması ve işsizlik vb. nedenlerle Gümüşhane yöresinde göçler yaşanmıştır. 1839-1861 yılları arasındaki dönemde Torul kazasına bağlı görülen köyden 53 Hristiyan göç etmiştir.[5] Trabzon Salnamesine göre (sadece erkek nüfus sayılmıştır) 1877 yılında İmera köyünde, 9 hanede 17 Müslüman ve 229 hanede de 292 Hristiyan erkek yaşamaktadır. Ayrıca yerleşimde Nazırlı, Çakallı (Çakalinas) ve Suvaklı (Zuvakandon) mahalleleri de bulunmaktadır. 1923 yılında gerçekleştirilen Türkiye-Yunanistan nüfus mübadelesi uyarınca, Nazırlı Mahallesindeki Müslüman ahali haricinde diğer yerlerde yaşayan Rum nüfus Yunanistan'a göç etmiş ve böylelikle Rum nüfusun yaşadığı yerleşimler boşalmıştır. Boşalan yerlere mübadele uyarınca Selanik'ten gelen Müslümanlar yerleştirilmek istense de mübadillerin çoğu başka yerlere gitmek için kendilerine tahsis edilen ev ve arazilerini Gümüşhane'deki zengin kişilere satmışlardır.[6]
Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla da İmera adıyla yerleşimden bahsedilmektedir. 1935 yılı nüfus sayımında Torul kazasına bağlı görülen yerleşim,[7] 1940 sayımında nüfusu sayılan yerleşimler arasında görülmemektedir.[8] 1945 yılı sayımında Gümüşhane merkez köyleri arasında yer almaya başlamıştır.[9] Köyün İmera olan adı 1959 yılında, "yabancı kökten geldiği ve iltibasa yol yabancı açtığı" gerekçesiyle 7267 sayılı kanunla Olucak olarak değiştirilmiş ve 1960 yılı nüfus sayımından itibaren günümüzdeki adıyla kayıtlarda yer almaya başlamıştır.[10]
Köyde, geçmişte yoğun bir Hristiyan nüfus yaşamış olup Hristiyanlardan kalma çok sayıda kilise günümüze ulaşabilmiştir. Bunlar; 1740 yılında inşa edilen ve 19. yüzyılda çeşitli eklemeler yapılan manastır ve kilisesi,[11] Livoba meskisindeki kalıntıları görülen kilise,[12] Mandırı meskisindeki kalıntıları görülen kilise,[13] köy meydanındaki kilise[14] köy içerisine yakın yerdeki kilise[15] ile köyden manastır kilisesine giden yol üzerindeki kilisedir.[16]
Coğrafya
Gümüşhane merkezine 38 km uzaklıktadır.[17]
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2021 | 118[2] |
| 2020 | 150[2] |
| 2019 | 186[2] |
| 2018 | 146[2] |
| 2017 | 55[2] |
| 2016 | 68[2] |
| 2015 | 77[2] |
| 2014 | 106[2] |
| 2013 | 155[2] |
| 2012 | 75[2] |
| 2011 | 55[2] |
| 2010 | 51[2] |
| 2009 | 67[2] |
| 2008 | 64[2] |
| 2007 | 40[2] |
| 2000 | 82[17] |
| 1990 | 150[17] |
| 1985 | 162[17] |
Kaynakça
- ^ "Olucak, Turkey Page". fallingrain.com. 12 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p "Gümüşhane Merkez Olucak Köyü Nüfusu". Nufusune.com. 6 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2022.
- ^ "Köylerimiz: 1 Mart 1968 durumu". acikerisim.tbmm.gov.tr. 1968. s. 425. 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2022.
- ^ Pamuk, Bilgehan (2009). "XVII. Yüzyılın Ortalarında Gümüşhane (Torul) Kazası". Belleten. LXXIII (266). DergiPark. ss. 128,131. 6 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2022.
- ^ Saylan, Kemal (2016). "XIX. Yüzyılda Gümüşhane Sancağında Yaşanan Gayrimüslim Göçleri" (PDF). Karadeniz İncelemeleri Dergisi, 20. Kainder. s. 280. 5 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 5 Nisan 2022.
- ^ Erüz, Coşkun (2016). Antik Çağdan Günümüze Gümüşhane-Torul- Kurum (Gorom-Kromni) Vadisi Demografik Değişimi-Gümüşhane Tarihi (İl Oluşunun 85. Yılında Gümüşhane Tarihi ve Ekonomisi Sempozyumu Tarih Bildirileri) 25-26 Mayıs 2010 (Editörler: Bayram Nazır, Kemal Saylan. Gümüşhane: Gümüşhane Üniversitesi Yayınları. s. 186-203. ISBN 978-605-4838-02-8.
- ^ Başbakanlık İstatistik Genel Direktörlüğü (1937). "1935 Genel Nüfus Sayımı: Köyler Nüfusu" (PDF). mku.edu.tr. 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık İstatistik Genel Müdürlüğü (1944). "1940 Genel Nüfus Sayımı: Vilâyetler, Kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık İstatistik Genel Müdürlüğü (1948). "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1963). "1960 Genel Nüfus Sayımı: İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ "Olucak (İmera) Köyü 'İmera Manastır Kilise'". Gümüşhane İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. 9 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2022.
- ^ "Olucak (İmera) Köyü Livoba Mevkii 'Kilise Kalıntısı'". Gümüşhane İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. 9 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2022.
- ^ "Olucak (İmera) Köyü Mandırı Mevkii 'Kilise Kalıntısı'". Gümüşhane İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. Erişim tarihi: 5 Nisan 2022.
- ^ "Olucak (İmera) Köyü 'Merkez Kilise'". Gümüşhane İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. 5 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2022.
- ^ "Olucak (İmera) Köyü 'Kilise-1'". Gümüşhane İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. 5 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2022.
- ^ "Olucak (İmera) Köyü 'Kilise-2'". Gümüşhane İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. 9 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2022.
- ^ a b c d "Olucak Köyü". YerelNet.org.tr. 8 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2022.
