İçeriğe atla

Olimpos Dağı

Olimpos Dağı
Olimpos Dağı, 2023
Harita
En yüksek noktası
Yükseklik2917 m (Mytikas Tepesi)[1]
Çıkıntı2.355 metre (7.726 ft)
Yalıtılma254 kilometre (158 mi)
Koordinatlar40°05′08″K 22°21′31″D / 40.08556°K 22.35861°D / 40.08556; 22.35861
Coğrafya
KonumYunanistan Yunanistan

Olimpos Dağı (Yunanca: Όλυμπος, Olympos; eskiden Türkçe: Semavatevi), Yunanistan'ın en yüksek dağıdır. Selânik'in yaklaşık 80 km güneybatısında, Teselya ve Makedonya arasındaki sınırda; Larisa ve Pierya bölgeselleri arasındaki Olympus Sıradağları'nda bulunmaktadır. Ege Denizi'nin Termaikos Körfezi yakınlarındaki Olympus masifinin bir parçasıdır. Olimpos Dağı'nın 52 zirvesi ve derin boğazları vardır. En yüksek tepe olan Mytikas (Μύτικας Mýtikas), "burun" anlamına gelir ve 2.917 metre (9.570 ft) yüksekliğindedir [1]. Topografik önem açısından Avrupa'nın en yüksek zirvelerinden biridir.

Dağın özellikle Mytikas zirvesi mitolojide, Yunan tanrılarının evi olarak bilinir. Genellikle Yunanistan dışında bu özelliği ile bilinmektedir. Ayrıca olağanüstü biyoçeşitliliği ve zengin florası ile dikkat çekmektedir. Aynı zamanda bir Dünya Biyosfer Rezervidir.

Olympus'a tırmanmak için olağan başlangıç noktası, dağın doğu eteklerinde, Selanik'ten 100 km (62 mil) uzaklıkta bulunan Litochoro kasabasıdır.[2]

Coğrafya

NASA fotoğrafında Olimpos Dağı

Başkent Atina'ya 263 km, Selanik'e ise 78 km uzaklıktadır. Olimpos Dağı'nın 752 m'den başlayarak 2917 m'ye ulaşan 52 ayrı zirvesi vardır. Kasım-Mayıs döneminde zirveler karla kaplıdır. Kışın sıcaklık -20 °C,+10 °C; yazın ise 0 °C,+20 °C arasındadır. Yıllık 1000–1800 mm yağış alan dağ, birçok küçük akarsuyun kaynağıdır.

Olimpos Ulusal Parkı, 1938 yılında Yunanistan'ın ilk millî parkı olarak ilan edilmiştir. Ayrıca dağ, 1981 yılından beri, bir UNESCO projesi olan Dünya Biyosfer Rezervlerinden biridir.

Tarih

Tırmanışlar

Dağa yönelik ilk keşif gezilerinden birini Avcı lakabıyla da bilinen Osmanlı Sultanı IV. Mehmet'in gerçekleştirdiği söylenir. Ama kayıtlardaki ilk zirve tırmanışı 1780 yılında Fransız denizci Sonini'nin gerçekleştirdiği başarısız girişimidir. 1913 yılına kadar zirveye ulaşan olmamıştır. 2 Ağustos 1913 günü Yunan yerel bir avcı olan Chris Kakalas rehberliğinde iki İsviçreli, Fred Bouasona ve Daniel Bo-Beauvais zirveye ulaşırlar.

Mitoloji

Antik Yunan inanç sisteminde, dağın zirvesinde bulutların arasında Yunan tanrıları yaşar. Tanrılar, dağın adından dolayı Olimposlular ya da Oniki Olimposlu olarak anılır. Dağ, Titanlar Savaşı'nda Olimposluların kalesi durumundadır.

Olimpos’un doğu kesimi

Resimler

Kaynakça

  1. ^ a b Ampatzidis, Dimitrios; Moschopoulos, Georgios; Mouratidis, Antonios; Styllas, Michael; Tsimerikas, Alexandros; Deligiannis, Vasileios-Klearchos; Voutsis, Nikolaos; Perivolioti, Triantafyllia-Maria; Vergos, Georgios S.; Plachtova, Alexandra (1 Nisan 2023). "Revisiting the determination of Mount Olympus Height (Greece)". Journal of Mountain Science (İngilizce). 20 (4): 1026-1034. doi:10.1007/s11629-022-7866-8. ISSN 1993-0321. 4 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2023. 
  2. ^ Encyclopaedia Britannica "Mount Olympus" 11 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Olimpos ya da Olympus aşağıdaki anlamlara gelebilir:

<span class="mw-page-title-main">On İki Olimposlu</span> Yunan mitolojisine göre dünyayı yöneten on iki tanrı

On İki Olimposlular ya da sadece Olimposlular (Olimpiyan), Yunan mitolojisinde dünyayı yöneten tanrılar grubudur. Kendilerinden önceki tanrı grubu olan Titanları, Titanlar Savaşı'nda yenerek yönetimi ele geçirmişlerdir. "Tanrıların Kralı" sıfatıyla Zeus, Olimposluların lideridir. Kraliçe sıfatı ise Zeus'un eşi Hera'ya aittir. Olimpos adı Yunanistan'ın en yüksek dağı olan Olimpos Dağı'ndan gelir. Tanrıların dağın zirvesinde bulutların arasında sarayları olduğuna inanılır. On iki sayısı ise karşımıza birçok mitte çıkan bir sayıdır; Yahudilikte On iki İsrail kabilesi, Çerkeslerde 12 büyük kabile, Hristiyanlıkta İsa'nın 12 Havarisi; Şiilikte On İki İmam, Zodyak'taki 12 burç gibi. Sayıya yüklenen bu bakış açısından dolayı Yunan tanrıları da 12 tanedir ve 13 sayısının uğursuzluğuna inanılır. Örneğin İskandinav mitolojisinde tanrıların yemek masasına oturan 13. tanrı Loki, iyilik tanrısı Balder'in ölümüne neden olur. Bu açıdan önceden On İki Olimposlu arasında gösterilen Hestia, Dionisos Olimpos'a gelince 13 tanrı olmasın diye yerini ona bırakıp insanların arasına karışır.

<span class="mw-page-title-main">Denali</span>

Denali, eski adıyla McKinley Dağı, Alaska'da Denali Borough ilçesinde 6.195 m yüksekliğinde Kuzey Amerika'nın en yüksek dağı.

<span class="mw-page-title-main">Vihren</span>

Vihren Bulgaristan’da yer alan Pirin Dağı’nın en yüksek noktası, zirvesidir. Vihren’in yüksekliği 2914 metredir. Bu zirve, Bulgaristan’daki zirveler içinde ikinci sırada gelir. Balkan çapındaki yüksekliklerde Musala ve Olimpos Dağı’ndan sonra en yüksek üçüncü zirvedir.

Balkanlar'daki dağlar, bölgenin adı olan Balkanlar'ın adının anlamından anlaşıldığı şekilde bölgenin genelinde yer alır. Balkanlar sözü Türk Dil Kurumu tarafından “öz. a. Hırvatistan, Sırbistan, Karadağ, Kosova, Slovenya, Arnavutluk, Makedonya, Bosna-Hersek, Bulgaristan, Romanya, Yunanistan ve Trakya'yı içine alan bölge” şeklinde belirtilir. Kelimenin yapısında yer alan Balkan sözünün, “sarp ve ormanlık sıradağ; sık ormanla kaplı dağ; yığın, küme; sazlık, bataklık” gibi anlamları vardır.

<span class="mw-page-title-main">Yunanistan coğrafyası</span>

Yunanistan, Güneydoğu Avrupa'da Balkanlar yarımadasında bir ülkedir. Kuzeyden Arnavutluk, Kuzey Makedonya ve Bulgaristan ile sınırlanırken, doğuda Türkiye ile komşudur. Yunanistan'ın doğusunda Ege Denizi, güneyde Girit ve Libya denizleri tarafından çevrilidir ve batıda İtalya ile Yunanistan'ı ayıran İyon Denizi bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Haleakala Ulusal Parkı</span>

Haleakala Ulusal Parkı, ABD'nin Hawai Eyaleti'nde Maui Adası'nda bulunan ulusal park. Parkın yüzölçümü 134,62 kilometre karedir; bunun 77.92 km²si "Vahşi Yaşam Bölgesi" olarak daha sıkı özel koruma altındadır. Bu ulusal park arazisinin 100km2 alanı çöldür. İsmini ulusal park içinde Maui Adası doğusunda bulunan Haleakala Dağı'dan alır. "Haleakala" sözcüğü Hawaii dilinde "Güneş'in Evi" anlamına gelir ve yerel Maui adası efsanesine göre yarı tanrı olan Maui günü dah uzun yapmak için güneşi bu dağ içinde tutuklamıştır. Haleakala Dağı bir uyuyan yanardağdır ve en son püskürmesini 1480 ila 1600 arasından yapmıştır. Bu ulusal park iki ayrık kısımdan oluşmaktadır: Haleakala Dağı zirvesi alanı ve Kipahulku sahili alanı.

<span class="mw-page-title-main">Olympic Ulusal Parkı</span> ABD de bir milli park

Olympic Ulusal Parkı Amerika Birleşik Devletleri Washington eyaletinde, Seattle şehri yakınlarında bulunan, Olympic Yarımadası'nın 3.734 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır.

<span class="mw-page-title-main">Mount Rainier Ulusal Parkı</span>

Mount Rainier Ulusal Parkı kuzey-batı Amerika Birleşik Devletleri'nde, Washington eyaletinde, Tacoma şehri yakınlarında bulunan, Mount Rainer Dağı ve etrafında 956,6 km² yüzölçümü kaplayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır.

<span class="mw-page-title-main">Mazama Dağı</span>

Mazama Dağı, ABD'nin Oregon eyaletinde bulunan Krater Gölü Ulusal Parkı'na ismi veren, zirvesi içine çöküp ortaya çıkan kaldera'da bir Krater Gölü adlı bir göl oluşturmuş bir stratovolkanik dağdır. Bu dağ Cascade Sıradağları üzerinde bulunan bir sıra eski yanardağdan birisidir. Günümüzde Mazama Dağı ve üstünde bulunan Krater Gölü tümüyle Krater Gölü Ulusal Parkı arazisi içindedir ve ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Whitney Dağı</span> kıtasal ABD arazileri içinde en yüksek rakımlı dağ

Whitney Dağı batı Amerika Birleşik Devletleri Kaliforniya eyaletinin "İnyo ilçesi" ile "Tulare ilçesi" içinde en yüksek zirvesi 4.421 m rakımlı olan ve Alaska hariç kıtasal ABD arazileri içinde en yüksek rakımlı olan dağdır. Kuzey Amerika kıtasının en düşük rakımlı noktası Death Valley Ulusal Parkı'nda Badwater Havzası ile bunun kuzey-kuzey-batı yönünde bulunan kıtasal ABD'nin bu en yüksek noktası olan Whitney Dağı arasında uzaklık 136,2 km'dir. Whitney Dağı'nın batı yamaçları Sekoya Ulusal Parkı sınırları içindedir. Doğu yamaçları da İnyo ilçesi tarafından korunmakta olan "Inyo Ulusal Ormanı" sınırları içine girmektedir. Whitney Dağı'nın zirvesi Yösemite Vadisi "Happy Iles" mevkiinde başlangıcı olan John Muir Yürüyüş Patikası'nın bitiş mevkidir ve bu patika böylece 341 km uzunlukta olmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Olympus Dağı, Washington</span>

Olympus Dağı, Washington ABD'nin kuzeybatısında Washington eyaletinin batısındaki Olympic Yarımadasından bulunan ve tümüyle Olympic Ulusal Parkı içindeki en yüksek ve en fazla göze çarpan bir dağ.

<span class="mw-page-title-main">Wheeler Zirvesi</span>

Wheeler Zirvesi ABD'nin batısında Nevada eyaletinde Büyük Havza'da Snake Sıradağları'nın bir kısmı olarak bulunan ve tümüyle Great Basin Ulusal Parkı içindeki en yüksek ve en fazla göze çarpan bir dağ.

<span class="mw-page-title-main">Longs Peak</span>

Longs Zirvesi ABD'de Colorado eyaletinin merkezi bölgesinde "Boulder İlçesi (county)"'de bulunan Rocky Dağları Front Sıra Dağları'nın üçüncü en büyük dağıdır. Longs zirvesinin rakımı 4.345 m'dir. Bu rakım bu İmparatörlük ölçülerine göre 14.255 ayak olup, 14.000 ayaktan büyük olan dağ zirvelerine dağcılar tarafından verilen lakaba göre, bu zirve, 54 dağ zirvesi ihtiva eden "Fourteeners (Ondörtbinliler)" listesinde bulunmaktadır. Ismi 1820'de bu zirve ve civarında araştırma-kesif yapma araştırma heyetine başkanlik yapan Binbasi Stephen Long'dan anisina verilmiştir ve Turkçesi "Long'un zirvesi" olmaktadır. yakınında bulunan Meeker Dağı(en) ile birlikte Longs Zirvesi'ne "Twin Peaks " lakabi da verilmektedir. Ama bunu ayni sıradaglarda bulunan diğer bir dag olan "Twin Sister " ile karistirmamak gerekmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Lassen Peak</span>

Lassen Peak vaya Lassen Zirvesi veya Lassen Dağı ABD'de Kaliforniya eyaleti kuzeyinde Shasta İlçesi (county)'de bulunan bir stratovolkan dağıdır. Lassen Zirvesi Kanada'nın güneybatısında bulunan Britanya Kolombiyası eyaletinin güneybatısından ABD'de Kaliforniya'nın kuzeyine kadar yay gibi uzanan 18 büyük yanardağ zirvesi zincirinden oluşan Cascade Sıradağları'nın üstünde en güneyde olan yanardağdır. Kuzey Kaliforniya'da mensup olduğu sıra dağlara Shasta Cascade Dağları adı da verilmektedir. Lassen Zirvesi'nin denizden rakımı 3.189 m'dir; fakat Lassen Zirvesi etrafında bulunan dağ doruklarının çok daha üstünde bulunmaktadır ve zirveden sonra en yüksek doruklara nisbetle yaptığı "çıkıntı" 1.594 m olmaktadır. Bu çıkıntının karakteri "lav kubbesi" olmasıdır ve bu lav kubbesinin hacminin 2 km³ olduğu tahmin edilmektedir. Böylece Lassen Zirvesi dünyada en büyük lava kubbeli yanardağlar arasında yüksek bir sırada bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Haleakala Dağı</span>

Haleakala Dağı; ABD'de Büyük Okyanus içindeki adalardan oluşan Hawaii eyaletindeki Maui Adası'nda bulunan ve bu adanın arazisinin %75'ini kapsayan, uyuyan eski masif "kalkan (shield) tipinde" bir volkan dağı.

<span class="mw-page-title-main">Sierra Nevada (Amerika Birleşik Devletleri)</span>

Sierra Nevada Sıradağları ) batı ABD'de "Kaliforniya Merkez Vadisi " ile "Havza ve Sıradağlar Jeolojik Bölgesi " arasında bulunan bir sıradağlar sistemidir. Bu sıradağlar "Sierra" veya "Sierralar" ve "Yüksek Sierralar" olarak da adlandırılmaktadır. Sierralar'ın en önemli ve büyük kısmı Kaliforniya eyaletinde bulunmaktadır; ama birçok coğrafyacı bu sıradağlara eklenmiş olarak Nevada eyaletine uzanan Carson Sıradağları'nı da Sierralar'ın bir kısmı olarak kabul etmektedirler.

<span class="mw-page-title-main">Cascade Sıradağları</span>

Cascade Sıradağları veya kısaca "Cascades" batı Kuzey Amerika kıtasında önemli sıradağlardır. Kanada'da güney Britanya Kolumbiyası eyaletinden güney doğru ABD'de Washington, Oregon ve kuzey Kaliforniya eyaletlerine kadar uzanırlar. Bu sıralar ham önemli volkanik olmayan zirveleri hem de "Yüksek Cascadelar" adı verilen bir sıra volkan zirvelerini ihtiva ederler. Batı Kanada'da Britanya Kolumbiyası eyaletinde bulunan kısmını Kanadalılar "Kanada Cascadeları" veya basitçe yerel dağlar olarak "Cascades Dağları" olarak adlandırırlar. ABD'nin kuzey-batı bölgesinde bulunan kısmının Washington eyaleti içinde bulunan kısmı genel olarak yerel ismi ile "Cascadeler"'dir; fakat genel olarak "Kuzey Cascadeler " olarak da anılırlar. Tüm Cascade Sıradağları üstünde bulunan en yüksek zirve rakımı ABD Washington Eyaletinde bulunan 4,392 m olan Rainier Dağı'dir.

<span class="mw-page-title-main">Tahtalı Dağı</span>

Tahtalı Dağı veya Olimpos Dağı, Batı Toroslar'da, Bey Dağları grubunun içinde, Teke Yarımadası'nda yer alır. Antalya sınırlarında, Kemer'in güneybatısı, Tekirova'nın batısında kalır. Olimpos Beydağları Millî Parkı sınırlarındadır.

Zeus, Amerikan çizgi romanlarında yer alan bir tanrı, Marvel Comics tarafından tasarlanmış kurgusal bir karakterdir. Karakter, Yunan mitolojisindeki Zeus adlı baş tanrıya dayanmaktadır.