İçeriğe atla

Olimpiyat Oyunları'nda Sovyetler Birliği

Olimpiyat Oyunları'nda Sovyetler Birliği
IOC kodu URS
NOCSSCB Milli Olimpiyat Komitesi
Olimpiyatlar tarihi
Yaz Olimpiyatları
1952 • 1956 • 1960 • 1964 • 1968 • 1972 • 1976 • 1980 • 1984 • 1988
Kış Olimpiyatları
1956 • 1960 • 1964 • 1968 • 1972 • 1976 • 1980 • 1984 • 1988
İlgili diğer katılımlar
 Birleşik Takım (1992)
Sovyetler Birliği ekibi, Yuri Vlasov liderliğindeki 1964'ün açılış töreninde.

Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) ilk olarak 1952'de Olimpiyat Oyunlarına katıldı ve daha sonra 18 kez Yaz ve Kış Oyunlarına katıldı. Yaz sporlarındaki dokuz katılımının altısında, Sovyet takımı kazanılan toplam altın madalya sayısında en üst sırada yer aldı, Yaz Oyunlarındaki Sovyet hakimiyetine en büyük rakip olan Amerika Birleşik Devletleri ise diğer üçünde en yüksek altın madalya sayısı elde ederek bu alanda ikinci oldu. Benzer şekilde, Sovyet Olimpiyat takımları Kış Olimpiyat Oyunlarındaki dokuz katılımında yedi kez altın madalya sayısında birinci, iki kez de ikinci sırada yer aldı. Sovyetler Birliği'nin başarısı, uluslararası bir sahnede siyasi gündemini yerine getirmek için güçlü bir devletin spora yatırım yapmasına bağlanabilir.[1]

7 Kasım 1917 tarihindeki Rus Devrimi ve Rus İç Savaşı'nın (1917-1922) ardından, Sovyetler Birliği ideolojik gerekçelerle uluslararası spor etkinliklerine bir süre katılmadı;[2] bununla birlikte, II. Dünya Savaşı'ndan (1939-1945) sonra, Olimpiyat Oyunlarında üstün olmak, Sovyet yetkilileri ve liderleri tarafından komünizmi teşvik etmenin yararlı bir yöntemi olarak görülmeye başlandı.[3] SSCB Olimpiyat Komitesi, 21 Nisan 1951'de kuruldu ve IOC, yeni organı 45. oturumunda (7 Mayıs 1951) tanıdı. Aynı yıl, Sovyet temsilcisi Konstantin Andrianov'un IOC üyesi olmasıyla, SSCB de Olimpiyat Hareketine resmen katılmdş oldu.

Ev sahipliği

Sovyetler Birliği bir kez Oyunlara ev sahipliği yapmıştır.

Oyunlar Ev sahibi şehir Tarih Ülkeler Katılımcılar Oyunlar
1980 Yaz OlimpiyatlarıMoskova19 Temmuz - 3 Ağustos 80 5.179 203

Başarısız ev sahipliği teklifi

Oyunlar Şehir Teklifi kazanan
1976 Yaz OlimpiyatlarıMoskovaMontreal, Kanada

Katılım zaman çizelgesi

Date Team
1900-1912  Rus İmparatorluğu (RU1)
1920  Estonya (EST)
1924-1936  Letonya (LAT) Litvanya (LTU)
1952-1988  Sovyetler Birliği (URS)
1992  Birleşik Takım (EUN) Estonya (EST) Letonya (LAT) Litvanya (LTU)
1994  Ermenistan (ARM) Belarus (BLR) Gürcistan (GEO) Kazakistan (KAZ) Kırgızistan (KGZ) Moldova (MDA) Rusya (RUS) Ukrayna (UKR) Özbekistan (UZB)
1996-2016  Azerbaycan (AZE) Tacikistan (TJK) Türkmenistan (TKM)
2018  Rus Olimpik Atletler (OAR)
2020-  Çin Cumhuriyeti (ROC)

Madalya tabloları

1952-1992 Yaz Olimpiyatları'nda Sovyetler Birliği madalyaları.
1956-1992 Kış Olimpiyatları'nda Sovyetler Birliği madalyaları.
*Kırmızı çerçeve rengi turnuvanın kendi topraklarında yapıldığını gösterir.

Yaz Olimpiyatları sporları bazında madalyalar

  Leading in that sport
SportAltınGümüşBronzToplam
Jimnastik736744184
Atletizm645574193
Güreş623123116
Halter3921262
Cano2913951
Eskrim18151649
Atılıcılık17151749
Boks14191851
Yüzme12212659
Kürek12201042
Bisiklet114924
Voleybol74112
Binicilik65415
Judo551323
Modern pentatlon55515
Yelken45312
Atlama44614
Hentbol4116
Basketbol2428
Sutopu2237
Futbol2035
Okçuluk1337
Çim hokeyi0022
Toplam (23 sport)3933192941006

| style="width:50%; text-align:left; vertical-align:top;" |

Kış Olimpiyatları sporları bazında madalyalar

SportAltınGümüşBronzToplam
Kayaklı koşu25222168
Hız pateni24171960
Artistik buz pateni109524
Biatlon95519
Buz hokeyi7119
Kızak1236
Bobsled1023
Kayakla atlama1001
Kuzey kombine0123
Alp disiplini0011
Toplam (10 sport)785759194

|}

Tartışmalar

Sovyet Olimpiyat takımı, amatör kuralların kenarlarından sıyrılmakla ün salmıştı. Tüm Sovyet sporcuları bazı nominal işlerde bulundular, ancak aslında devlet destekli ve tam zamanlı eğitim aldılar. Birçok uzmana göre, bu Sovyetler Birliği'ne, sporcuları öğrenci veya gerçek amatör olan ABD ve diğer Batılı ülkeler üzerinde büyük bir avantaj sağladı.[4][5] Gerçekten de, Sovyetler Birliği 1968'den sonra madalya sıralamasında en üst sırayı tekeline aldı ve yıkılış tarihine kadar, 1984 Kış oyunlarında başka bir Doğu bloğu ülkesi olan GDR'den sonra yalnızca bir kez ikinci oldu. Amatör kurallar ancak 1980'lerin sonunda gevşetildi ve 1990'larda SSCB'nin çöküşünden sonra neredeyse tamamen kaldırıldı.[6][7]

Doping

İngiliz gazeteci Andrew Jennings'e göre, bir KGB albayı, ajans görevlilerinin doping testlerini baltalamak için Uluslararası Olimpiyat Komitesi'nden (IOC) dopingle mücadele yetkilileri gibi davrandıklarını ve Sovyet sporcularının "[bu] muazzam çabalarla kurtarıldığını" belirtti.[8] 1980 Yaz Olimpiyatları için, 1989'da Avustralya'da yapılan bir araştırma, "Moskova Oyunlarında madalya kazanan, kesinlikle şu ya da bu tür ilaç kullanmadan bir altın madalya kazanan yoktur: hatta genellikle birkaç çeşit ilaç kullanmışlardır. Moskova Oyunlarına Kimyager Oyunları da denebilirdi."[8]

2016'da elde edilen belgeler, Sovyetler Birliği'nin Los Angeles'taki 1984 Yaz Olimpiyatları'na hazırlık olarak atletizmde eyalet çapında doping sistemi planlarını ortaya çıkardı. Ülkenin Oyunları boykot etme kararından önceye tarihlenen belge, programın mevcut steroid operasyonlarını ve daha fazla iyileştirme önerilerini detaylanırıyordu.[9] Sovyetler Birliği'nin atletizm başkanına yönelik iletişim, Fiziksel Kültür Enstitüsü'nden Dr. Sergey Portugalov tarafından hazırlandı. Portugalov ayrıca 2016 Yaz Olimpiyatları öncesinde Rus doping programının uygulanmasında yer alan ana isimlerden biriydi.[9]

Bayrak sahipleri tartışması

Sovyet yetkilileri, bayrak taşıyıcısının çekici, fiziksel olarak güçlü bir insan ve seçkin bir sporcu örneği olmasını öngörüyorlardı. Bayrağı, bir koşum takımı tarafından desteklenmeden, tek elinde Olimpiyat töreni boyunca taşıması bekleniyordu. Bayrak 1960'larda 16 kilogram ağırlığında olduğundan zorlu bir fiziksel görev durumundaydı ve ani bir rüzgâr fiziksel yükü daha da artırabiliyordu. Bu nedenle, Yaz Olimpiyatları'nın açılış töreninde Sovyet bayrağı taşıyanlar, ertesi gün yarışmak zorunda olmayan ağır halterciler veya güreşçiler arasından seçiliyordu.[10]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "The Role of Sports in the Soviet Union | Guided History". 22 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ Keys, Barbara J. (2006), Globalizing Sport: National Rivalry and International Community in the 1930s 1 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Harvard University Press, Cambridge, Massachusetts, 0-674-02326-9 (p. 159)
  3. ^ O'Mahony, Mike (2006), Sport in the USSR: Physical Culture—Visual Culture 1 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Reaktion Books Ltd, Londra, 1-86189-267-5 (s. 19)
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2021. 
  5. ^ "Sports in Soviet Union Only for Elite : There Are Top Athletes, and then There Are Those Who Sunbathe and Watch Drawbridges Go up". 22 Temmuz 1986. 12 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ "The Role of Sports in The Soviet Union – Guided History". blogs.bu.edu. 22 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  7. ^ "Info" (PDF). www.cia.gov. 23 Ocak 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  8. ^ a b Drug Games: The International Olympic Committee and the Politics of Doping (İngilizce). University of Texas Press. 2011. s. 66. ISBN 978-0-29273-957-4. 
  9. ^ a b Ruiz (13 Ağustos 2016). "The Soviet Doping Plan: Document Reveals Illicit Approach to '84 Olympics". The New York Times. ISSN 0362-4331. 7 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2016. 
  10. ^ Kochetkov, Aleksandr (8 August 2008) Флагманы сборной 6 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. newizv.ru

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Olimpiyat Oyunları</span> farklı spor dallarının bir araya gelerek oluşturduğu yarışmalar

Olimpiyat Oyunları veya kısaca Olimpiyatlar, Yaz ve Kış Olimpiyat Oyunları olmak üzere iki ayrı kategoride, dört yılda bir düzenlenen uluslararası çok sporlu etkinlik. 200'ün üzerinde ülkeyi temsil eden sporcuların katıldığı etkinlikler, dünyanın en kapsamlı spor etkinliği konumundadır.

<span class="mw-page-title-main">1960 Yaz Olimpiyatları</span> 1960 yılında Romada düzenlenmiş uluslararası çok sporlu etkinlik

1960 Yaz Olimpiyatları ya da resmî adıyla XVII. Olimpiyat Oyunları, 1960 yılında İtalya'nın başkenti Roma'da düzenlenmiş uluslararası çok sporlu etkinliktir. Roma daha önce 1908 Yaz Olimpiyatlarının organizasyonunu üstlenmişti, ancak 1906'da Vezüv Yanardağı'nın patlamasının ardından şehrin bu görevi reddetmekten ve Londra'ya devretmekten başka seçeneği kalmamıştı. Sovyetler Birliği 1960 Oyunlarında en çok altın ve toplam madalya kazanan ülke olmuştur. İlk Paralimpik Oyunları Roma'da 1960 Yaz Olimpiyatları ile birlikte düzenlenmiş ve bu tür etkinlikler ilk kez aynı zamana denk gelmiştir. Türkiye sadece güreş branşında olmak üzere 7 altın 2 gümüş madalya alarak hala olimpiyatlarda en çok altın madalya kazandığı oyunlar olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">1980 Yaz Olimpiyatları</span>

1980 Yaz Olimpiyatları, resmi olarak XXII. Olimpiyat Oyunları, Sovyetler Birliği'nin başkenti Moskova'da yapılan çok sporlu etkinlik.

<span class="mw-page-title-main">1896 Yaz Olimpiyatları madalya sıralaması</span> İlk modern Olimpiyat Oyunları olan 1896 Yaz Olimpiyatları, 6-15 Nisan tarihleri arasında Yunanistanın başkenti Atinada düzenlendi

İlk modern Olimpiyat Oyunları olan 1896 Yaz Olimpiyatları, 6-15 Nisan tarihleri arasında Yunanistan'ın başkenti Atina'da düzenlendi. Oyunlarda verilen madalyalar Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) tarafından kaydedildi.

<span class="mw-page-title-main">Avery Brundage</span> Amerikan basketbol oyuncusu

Avery Brundage, Amerikalı atlet, spor yöneticisi, sanat kolleksiyoncusu ve hayırsever. ABD Olimpiyat Komitesi ve IOC başkanlığı yaptığı dönemde aldığı kararlar oldukça tartışılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Artistik buz pateninde Olimpiyat madalyası kazananlar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Artistik buz pateni olimpiyat programına 1908 Yaz Olimpiyatları ile girmiştir. Uluslararası Olimpiyat Komitesi geleneksel bir kış sporu olan artistik patinajın kapalı alanda yapılabileceği ve Yaz Olimpiyatları programına alınması yönünde onay verdi. 1920 Yaz Olimpiyatları'nda da yarışmalar düzenlenmiş olup, 1924 Kış Olimpiyatları ile beraber artistik patinaj Kış Olimpiyat Oyunları kapsamına alınmıştır.

Bu liste 1896 ile 2008 yılları arasındaki Olimpiyat Oyunları'nda, atletizm dallarında madalya kazanan tüm erkek sporcuları içerir.

<span class="mw-page-title-main">IOC ülke kodları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Uluslararası Olimpiyat Komitesi, (UOK) Olimpiyat Oyunları’na katılan ülkelerin kafilelerini ve sporcu gruplarını işaret edebilmek için üç harften oluşan ülke kodları kullanıyor. Her kod ise bir Ulusal Olimpiyat Komitesi’ni belirliyor. Geçmiş Oyunlar’da ise belirli ülkeler ve durumlar için de bu tip kodlar kullanıldı; mesela farklı ülkeden oluşturulan sporcu kafileleri veya hiçbir ülkeyi temsil etmeyen atlet grupları gibi. UOK’nın bazı kullandığı kodlar ise standartlaşmış ISO 3166-1alpha-3 kod listesinden çok daha farklı. FIFA, FIBA ya da İngiliz Milletler Topluluğu Oyunları gibi daha başka uluslararası spor organizasyonları da, katılımcı ülke kafilelerini isimlendirebilmek için aynı kodları kullanıyorlar.

<span class="mw-page-title-main">Yaz Olimpiyatları'nda basketbol</span>

Olimpiyat Oyunları'nda basketbol, 1936'dan beri düzenli olarak gerçekleştirilen olimpik spor dalı. Olimpiyatlar'da madalya sporu olarak takvime alınmadan önce, 1904'te gösteri mahiyetinde bir kez düzenlendi. Bayan basketbolunun olimpiyat takviminde yer alması 1976 yılından itibaren gerçekleşti.

<span class="mw-page-title-main">Yuliya Guşçina</span>

Yuliya Aleksandrovna Guşçina, Rus atlet. Kısa mesafe koşularında yarışmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tatyana Kazankina</span>

Tatyana Vasilyevna Kazankina Sovyet/Rus Olimpiyat Oyunları'nda yedi dünya rekoru kıran ve üç altın madalya kazanan eski koşucu. Aynı zamanda 1976 yılında SSCB Spor Üstadı yazılı Kızıl Bayrak İşçi Nişanını kazanmıştır. Kazankina VSS Burevestnik'te yarışmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Artur Taymazov</span>

Artur Borisoviç Taymazov, Oset-Rus ve Özbek kökenli güreşçi ve siyasetçi. Doping aldığı ortaya çıktığı için 2 altın madalyasını kaybetmeden önce Özbekistan'ın en çok ödül kazanan olimpiyat oyuncusuydu. 2016 yılında Birleşik Rusya'yı temsilen Rusya Federasyonu 7. Devlet Dumasına seçildi.

<span class="mw-page-title-main">Olimpiyat Oyunları'nda Özbekistan</span>

Özbekistan, ilk olarak 1994 yılında Olimpiyat Oyunlarına bağımsız bir ulus olarak katıldı ve o zamandan beri her Oyunda yarışmak için sporcular gönderdi.

<span class="mw-page-title-main">Olimpiyat Oyunları'nda Büyük Britanya</span>

Birleşik Krallık'tan, Britanya Denizaşırı Toprakları’nın üçü hariç tümünden ve üç taç toprağı ülkesinden gelen sporcular Büyük Britanya ya da takımın kendi marka adıyla Team GB’nin bir parçası olarak Olimpiyat Oyunlarında yarışabilir. Kuzey İrlanda'dan sporcular bunun yerine İrlanda Takımının bir parçası olarak yarışmayı seçebilirler. Büyük Britanya bir dizi diğer Batılı ülke tarafından boykot edilen 1980 Yaz Olimpiyatları da dahil olmak üzere, 1896'da Olimpiyatların modern çağının başlangıcından bu yana her Yaz ve Kış Oyununa sporcu gönderdi. 1896'dan 2020'ye kadar Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda, Yaz Olimpiyat Oyunlarında 916 madalya ve Kış Olimpiyat Oyunlarında 32 madalya kazandı. Her Yaz Oyunları'nda en az bir altın madalya kazanan tek milli takımdır ve toplam madalya sayısında dünya çapında üçüncü sırada yer alır ve yalnızca Amerika Birleşik Devletleri ve eski Sovyetler Birliği tarafından geride bırakılır.

<span class="mw-page-title-main">Olimpiyat Oyunları'nda Bohemya</span>

Bohemya Krallığı, 1918'e dek Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun bir parçası olarak Olimpiyat Oyunlarında yarışmıştır. 1899'da Olimpiyat Oyunları için bir Bohemya Komitesi kuruldu. Böylelikle Bohemya ilk kez kendi adına 1900 Yaz Olimpiyatları'nda yarıştı. 1906 Ara Olimpiyatları, 1908 ve 1912 Yaz Olimpiyatları'na da katılan Bohemya; Avusturya'dan gelen siyasi baskılar doğrultusunda Bohemya Komitesinin ismi Avusturya-Çek Olimpiyat Komitesi olarak değiştirilmeye zorlandı. Bohemya, 1914'te her ülkenin tek bir Ulusal Olimpiyat Komitesi olabileceği gerekçesiyle IOC'tan ihraç edildi.

<span class="mw-page-title-main">Olimpiyat Oyunları'nda Birleşik Takım</span>

Birleşik Takım, 1991'de SSCB'nin dağılmasından sonra ayrılan ülkelerin Olimpiyat Oyunları'nda yarışırken aldığı isimdir. Yalnızca Albertville'de düzenlenen 1992 Kış Olimpiyatları ve Barselona 1992 Yaz Olimpiyatları'nda Birleşik Takım adıyla sporcular yarışmıştır. IOC ülke kodu EUN olarak kayıtlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Olimpiyat Oyunları'nda Rodezya</span> Vikimedya liste maddesi

Rodezya ilk kez Güney Rodezya adıyla 1928 Yaz Olimpiyatları'na katılmıştır. Amsterdam'da düzenlenen oyunlara katılan iki Rodezya'lı sporcu Cecil Bissett ve Len Hall boks dalında mücadele etmiş ve ikinci turda elenmişlerdir. Rodezya 1928'den sonra 1960'a dek olimpiyatlarda görünmemiştir. 1960 Yaz Olimpiyatları'na 12 sporcuyla katılmışlardır. Güney Rodezya, son kez 1964 Yaz Olimpiyatları'na katıldı. Aralarında çim hokeyi takımının da olduğu 29 sporcuyla yarıştılar.

<span class="mw-page-title-main">Olimpiyat Oyunları'nda Rus İmparatorluğu</span> Vikimedya liste maddesi

Rus İmparatorluğu, ilk kez 1900 Yaz Olimpiyatları'nda, ardından 1908 ve 1912 Yaz Olimpiyatları'nda yer almıştır. 1917'deki Rus Devriminden sonra 1952'ye dek Rus sporcular Olimpiyatta yarışmamıştır. 1952'den sonra SSCB bayrağı altında Rusya, Olimpiyat Oyunları'na katılım göstermiştir. 1992'de SSCB'nin dağılmasının ardından Birleşik Takım bayrağı altında yarıştılar. 1994 Kış Olimpiyatları'ndan sonra Rusya olarak Olimpiyat Oyunları'nda yarışmaya devam etmişlerdir. Katıldıkları üç olimpiyatta toplam 84 madalya elde etmişlerdir.

Olimpiyat sembolleri, Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) tarafından Olimpiyat Oyunlarını daha iyi tanıtmak ve dünyada bilinirlik kazandırma için kullanılan simgeler, bayraklar ve sembollerdir. Bu semboller, alev, fanfar ve tema gibi Olimpiyat yarışması sırasında yaygın olarak kullanılanların yanı sıra Olimpiyat bayrağı gibi yıllar boyunca kullanılanları içerir. Olimpiyat bayrağı 1913'te Baron de Coubertin'in rehberliğinde hayata geçirildi ve dünyaya kazandırıldı. 1914'te ise tanıldı. İlk olarak 1914'te Mısır'ın İskenderiye kentinde 1914 Pan-Mısır Oyunları'nda göndere çekildi. Beş halka, dünyanın beş kıtasını temsil eder, ancak aynı zamanda dünyadaki hemen hemen tüm bayraklarda ortak olan renkleri de içerirmesi ile eşitliğe vurgu yapar.

<span class="mw-page-title-main">2024 Yaz Olimpiyatları'nda Bireysel Tarafsız Sporcular</span> spor etki̇nli̇ği̇ delegasyonu

Bireysel Tarafsız Sporcular, 2024 Yaz Olimpiyatları müsabakalarına katılımları onaylanan Rus ve Belaruslu bireysel sporcuları temsil etmek için kullanılan isimdir. Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC), Rusya ve Belarus'un önceki resmî isimleri altında katılımını, 2022'de başlayan ve 2024 itibarıyla devam eden Rusya'nın Ukrayna'yı işgali nedeniyle yasaklamıştır. IOC ülke kodu, Fransızca "athlètes individuels neutres" ifadesinden türetilen AIN'dir.