İçeriğe atla

Olga Tokarczuk

Olga Tokarczuk
2018 yılına ait fotoğraf
Doğum29 Ocak 1962 (62 yaşında)
Sulechów, Polonya
MeslekPsikolog, şair, yazar
VatandaşlıkPolonya (1948-1991)
Önemli eserKoşucular
Önemli ödülleriNobel Edebiyat Ödülü (2018)
Man Booker Uluslararası Ödülü (2018)
Nike Edebiyat Ödülü (2008, 2015)
Jan Michalski Edebiyat Ödülü (2018)

Olga Nawoja Tokarczuk (d. 29 Ocak 1962, Sulechów, Polonya), Polonyalı Nobel Edebiyat ödüllü şair, yazardır.

2018 yılında Bieguni (Koşucular) adlı kitabıyla Man Booker Uluslararası Ödülü'ne layık görülen yazar,[1] 2018 Nobel Edebiyat Ödülü'nün de sahibidir.[2]

Yaşamı

29 Ocak 1962'de Polonya'nın Sulechów kentinde doğdu.[3] Edebiyat kariyerine başlamadan önce Varşova Üniversitesi'nde psikolog olarak çalıştı; Carl Jung üzerine çalışmalar yaptı.

Edebiyat dünyasına 1989 yılında Miasta w lustrach (Aynadaki Kentler) başlıklı şiir cildi ve Na Przełaj adlı dergide yayımlanan kısa öyküleriyle girdi.[4] 1993 yılında yayımlanan Podróż ludzi Księgi (Kitap İnsanlarının Yolculuğu) başlıklı romanı, onun ilk önemli eseridir. Bu kitap ile Polonya Kitap Yayımcıları Derneği'nden roman dalında en iyi çıkış yapan yazar ödülünü alan Tokarczuk, ardından E.E başlıklı romanını ve Prawiek i inneczasy (Çağlar Öncesi Ve Başka Zamanlar) yayımladı. Geniş bir okuyucu kitlesi tarafından bir kült kitap olarak değerlendirilen[4] Prawiek i inneczasy adlı eseri ile birçok ödüle layık görüldü. Öykülerini Szafa (Dolap), Domdzienny, domnocny (Gündüzün Evi, Gecenin Evi) ve 2002 yılında Gra na wielu bębenkach (Birçok Davul Çalmak) adlı kitaplarda topladı.

Tokarczuk, 2004 yılından bu yana Polonya'da Polonya Yeşiller Partisi üyeliğini yapmaktadır.

Bieguni (Koşucular) adlı romanı ile 2008 yılında Polonya'da verilen en önemli edebiyat ödülü olan Nike Ödülü'ne layık görülmüştür. 2018 yılı Nobel Ödülü, "sınırların kesişimini ansiklopedik tutkuyla birlikte bir yaşam biçimi olarak temsil eden anlatısındaki hayal gücü nedeniyle” Tokarczuk'a verilmiştir.

Eserleri

Romanlar

  • Podróż ludzi Księgi [Kitap İnsanlarının Yolculuğu]. Varşova: Przedświt. 1993.
  • E.E. [E.E]. Varşova: Państwowy Instytut Wydawniczy. 1995.
  • Prawiek i inne czasy [Çağlar Öncesi Ve Başka Zamanlar]. Varşova: Wydawnictwo W.A.B, 1996.
  • Dom dzienny, dom nocny [Gündüzün Evi, Gecenin Evi]. Wałbrzych: Ruta, 1998.
  • Ostatnie historie [Son Hikayler]. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2004.
  • Anna In w grobowcach świata [Anna In Dünyanın Mezarlarında]. Kraków: Znak, 2006.
  • Bieguni [Koşucular]. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2007.
  • Prowadź swój pług przez kości umarłych [Sür Pulluğunu Ölülerin Kemikleri Üzerinde]. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2009.
  • Księgi Jakubowe [Yakubun Ktapları]. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2014.

Kısa öykü koleksiyonları

  • Gra na wielu bȩbenkach: 19 opowiadań [Birçok Davul Çalmak: 19 öykü]. Wałbrzych: Ruta, 2001.
  • Opowiadania bizarne [Garip Öyküler]. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2018.

Şiir

  • Miasto w lustrach [Aynadaki Kentler]. Varşova: Zarząd Główny Związku Socjalistycznej Młodzieży Polskiej, 1989.

Kurgusal olmayan

  • Szafa [Dolap]. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1997.
  • Opowieści wigilijne [Noel Öyküleri]. Jerzy Pilch ve Andrzej Stasiuk ile birlikte. Wałbrzych: Czarna Ruta, 2000.
  • Lalka i perła [Oyuncak bebek ve İnci]. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2001.
  • Moment niedźwiedzia [Ayı Anı]. Varşova: Krytyki Politycznej, 2012.
  • Czuły narrator [Sevecen Yazar]. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2020.

Diğer

  • Zgubiona Dusza [Kayıp Ruh]. Resimlendirme Joanna Concejo. Wrocław: Wydawnictwo Format, 2017.

Türkçeye Çevirilen Eserleri

  • Koşucular. [Bieguni]. Çevirmen: Neşe Taluy Yüce, Alabanda Yayınevi, İlk Baskı 2019.
  • Kadimzamanlar ve Diğer Vakitler. [Prawiek i inne czasy]. Çevirmen: Neşe Taluy Yüce,[5] Timaş Yayınevi, İlk Baskı 2020.
  • Sür Pulluğunu Ölülerin Kemikleri Üzerinde. [Prowadź swój pług przez kości umarłych]. Çevirmen: Neşe Taluy Yüce, Timaş Yayınevi, İlk Baskı 2020.
  • Yakup’un Kitapları, Çevirmen: Neşe Taluy Yüce, Everest Yayınları, İlk Baskı 2024

Kaynakça

  1. ^ "2018 Uluslararası Man Booker Ödülü Kazanını Polonyalı Tokarczuk". Kitapeki.com sitesi, 24 Mayıs 2018. 9 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2019. 
  2. ^ "The Nobel Prize in Literature 2018". Nobelprize.org sitesi. 17 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2019. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2019. 
  4. ^ a b Klein, Natalia Antonina. "Olga Tokarczuk'un Nesir Yazarlığı Szafa (Dolap) Başlıklı Öyküsü Bağlamında" (PDF). 2 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Aralık 2019. 
  5. ^ "Neşe Taluy Yüce". idefix.com. 30 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2021. 

Dış bağlantılar

Penceremden yeni bir dünya15 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (New Yorker’da yayımlanan pandemiye dair denemesinin çevirisi.) (İngilizce özgün hali31 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)

İlgili Araştırma Makaleleri

10 Aralık, Miladi takvime göre yılın 344. günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 21 gün vardır.

<span class="mw-page-title-main">John Steinbeck</span> Amerikalı yazar (1902 – 1968)

John Steinbeck, Amerikalı gerçekçi yazardır. İrlanda asıllıdır. Eserlerinde genellikle işçi yaşamını ve toplumsal sorunları dile getirdi. Gençliğinde bir zamanlar çalıştığı Salinas Vadisi, onun eserleri için vazgeçilmez bir mekândır. Yazdığı eserlerin her biri kült olmuş, çoğu sinemaya aktarılmıştır. Bir ailenin Oklahoma'dan Kaliforniya'ya göçünü anlattığı Gazap Üzümleri eseri ile Pulitzer ve Ulusal Kitap Ödülü'nü kazandı. Ayrıca edebiyat alanında verdiği katkılardan dolayı 1962'de Nobel Edebiyat Ödülü'ne layık görüldü. Ün kazandığı diğer eserleri arasında Al Midilli, İnci, Fareler ve İnsanlar gibi kitapları yer alır.

Leylâ Erbil, Türk yazar.

<span class="mw-page-title-main">Ivo Andrić</span> Yugoslav ruhbilimci yazar ve diplomat (1892-1975)

Ivo Andrić, Nobel Edebiyat Ödüllü Yugoslav yazardır.

İsmail Ferit Edgü, Türk öykücü, şair, romancı, deneme yazarı, yayıncı, sanat koleksiyoneri.

Can Yayınları, Erdal Öz tarafından 1981'de kurulan yayınevi. Kuruluşundan bu yana çocuk ve kültür&edebiyat kitapları yayımlamaktadır. Türk Edebiyatı, Çağdaş Dünya Edebiyatı, Klasikler, Modern Klasikler dizileri dışında çocuk kitapları, şiir, öykü, roman, biyografi ve denemeler yayınevinin yayınclık alanıdır. Günümüzde Can Öz tarafından yönetilen yayınevinin merkezi Galatasaray'dadır.

<span class="mw-page-title-main">Czesław Miłosz</span>

Czesław Miłosz Polonyalı şair ve deneme yazarı.

<i>Benim Adım Kırmızı</i> Orhan Pamukun 1998 tarihli romanı

Benim Adım Kırmızı, Türk yazar Orhan Pamuk'un 1998 yılında yayımlanan romanı.

<span class="mw-page-title-main">Henryk Sienkiewicz</span> Nobel ödüllü Polonyalı yazar

Henryk Adam Aleksander Pius Sienkiewicz,, Polonyalı yazar. 1905 yılında Nobel Ödülü'ne layık görülmüştür. Sonradan yoksul düşmüş soylu bir aileye mensup olan Henryk Sienkiewicz'in baba tarafı, Litvanya Büyük Dükalığı döneminde bölgeye yerleşen Tatarlardandır. Oszyk armasını kullanma hakları vardı.

<span class="mw-page-title-main">Svetlana Aleksiyeviç</span>

Svetlana Aleksandrovna Aleksiyeviç, 2015 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Belaruslu araştırmacı gazeteci, yazar.

Pelin Buzluk, Türk yazardır.

Hür Yumer yazar, şair çevirmen.

<span class="mw-page-title-main">Eliza Orzeszkowa</span>

Eliza Orzeszkowa Polonyalı yazar. Polonya'nın parçalanması esnasında ortaya çıkan pozitivizm hareketinin öncülerindendir. 1905 yılında Nobel Edebiyat Ödülüne aday gösterilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Maria Janion</span>

Maria Janion, Polonyalı akademisyen, eleştirmen, edebiyat kuramcısı ve ünlü bir feministtir. Polonya Bilimler Akademisi Edebiyat Araştırmaları Enstitüsü'nde profesör, edebiyatta Romantizm konusunda uzmanlaşmış bir akademisyendir. Janion aynı zamanda Polonya Öğrenme Akademisi üyesidir. Gdańsk Üniversitesi fahri diplomasına sahiptir. 1948-1978 yılları arasında Polonya Birleşik İşçi Partisi'nin aktif bir üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Wacław Sierpiński</span>

Wacław Franciszek Sierpiński (Lehçe: ˈvat͡swaf fraɲˈt͡ɕiʂɛk ɕɛrˈpij̃skʲi Polonyalı bir matematikçiydi. Küme teorisine, sayı teorisi, fonksiyonlar teorisi ve topolojiye yaptığı katkılarla biliniyordu. 700'ün üzerinde makale ve 50 kitap yayınladı.

<span class="mw-page-title-main">Ałbena Grabowska</span>

Ałbena Grabowska Polonyalı bir yazar ve nörologdur.

<span class="mw-page-title-main">Zofia Posmysz</span>

Zofia Posmysz-Piasecka, Polonyalı gazeteci, aktivist, yazar ve romancı.

<span class="mw-page-title-main">Andrzej Sarwa</span>

Andrzej Juliusz Sarwa [ˈandʐɛj ˈjuliuʂ ˈsarva], Polonyalı yazar, şair, çevirmen ve gazeteci. Andrzej Juliusz Sarwa [ˈandʐɛj ˈjuliuʂ ˈsarva], Polonyalı yazar, şair, çevirmen ve gazeteci.

<span class="mw-page-title-main">Halina Poświatowska</span> Polonyalı şair

Halina Poświatowska, modern/çağdaş Polonya edebiyatının en önemli isimlerinden biri olan Polonyalı bir şair ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Piotr Odmieniec Włast</span>

Piotr Odmieniec Włast, Genç Polonya döneminin Polonyalı bir yazarı, çevirmen ve edebiyat eleştirmeniydi. Włast, kadın kimliğinin aksine erkek kimliğini asla inkâr etmedi veya reddetmedi.