İçeriğe atla

Oleg Saganool

Oleg Sagan-ool
Doğum19.12.1912
Hemçik, Şemi köyü, Tannı Tıva
Ölüm7.4.1971
Kızıl, Tuva Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti
MeslekYazar, şair
MilliyetTuva (Türk)

Oleg Sagan-ool (Tıva Türkçesi: Олег Карламович Саган-оол) (1 Ocak 1913 - 7 Nisan 1971) — Tıvalı şair, nesir ustası, yazar, oyun yazarı.

Hayatı

Tandı Tıva'nın Daa idaresinde (şimdiki adı Çöön Hemçik bölgesi), Hemçik'in Şemi köyünde doğmuştur. 1928 yılında Moğol dilini öğreten Ulaştır okulunu bitirmiştir. 1930-1935 yıllarında Ulan-Ude'ye Moğol İşçi Fakültesinde öğrenim görmüş, İrkut Öğretmen Enstitüsü'nü, Sovyetler Birliği Komünist Partisi Tıva Konseyi'nde Yüksek Parti okulunu bitirmiştir. Kızılda öğretmenlik yaptı. Tıva radyo komitesini oluşturup, bölge üretimi üzerine çalışmıştır. 1946-1947 yıllarında Tıvanın Yazarlar Birliğinde görev almıştır.

Eserleri

Yazarlığa 1937 yılında başlamıştır. 1937 yılının ilk şiir kitabı "Bizim Ana Yurdumuz" (Бистиң төрээн чуртувус/ Bistin Töreen Çurtuvus) yayınlanır. Sonra "Nayıral" adlı hikâye, "Bayan-Talanın kijizi" (1963), "Kejiktig sıldıs" (1965) adlı öyküleri, "Bir ködee Sovyette", "Ottuuşkun" adlı piyesleri, "Töreen kijiler" (1970) adlı romanı Tıva edebiyatının önemli eserleridir. "Sumudan kelgen ool" (1951), "Döspester" (1967), "İyi tooju" (1977) adlı kitapların yazarıdır. 1980 yılında "Töreen kijiler" adlı romanını Rusçaya çevirip yayınlamıştır. "Ak-kök hemnernin kijileri", "Tıva – üyelernin beldirinde" adlı деп belgesellerin senaryolarını yazanlardan birisidir. A. Puşkin'in "Дубровский", M.Lermantov'un "bizim zamanın kahramanı" (Бистиң үениң маадыры), M. Gorki'nin "Kijiler holunga çoraanım" (Кижилер холунга чорааным), M. Şolohov'un "Andargan kur çer" (Аңдарган кур чер), N. Yerşov'un "Mögennig atçıgaş" (Мөгенниг аътчыгаш) adıyla eserlerini Tuva Türkçesine çevirmiştir.

Kaynakça

  • Kalzan A. K. Sagan-ool6 Kasım 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. // Kratkaya literaturnaya Entsiklopediya / Baş redaktör. A. A. Surkov. — M.: Sov. Ansikl., 1962—1978. — Cilt. 6: Priskazka — «Sovyetskaya Rossiya». — 1971. — sayfa. 593.

Kaynakça

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Saylıkmaa Kombu,, Tuva edebiyatçı, eleştirmen, çevirmen ve şair.

Kızılenik Kudajı - Tıva yazar, şair, publitsist, çevirmen, piyes yazarı. Tıva Cumhuriyeti Ulus'un Yazarı. SSCB ve Rusya Federasyonu'nun Yazarlar Birliği üyeliğinde bulunmuştur.

Maadırool Hovalıg — Tıva nesir ustası, yazar.

Stepan Sarıgool (Kasım 17, 1908 yılı - Mayıs 27, 1983 yılı) — roman yazarı, şair, oyun yazarı, mütercim, Tıva ulusunun ulusal yazarı. Tıva Sovyet Sosyalist Özerk Cumhuriyeti'nin edebiyat ve sanatının ünlü kalemidir. Tıva Sovyet Sosyalist Özerk Cumhuriyeti'nin Yüksek Şura'sının milletvekili olmuştur. Çağdaş Tıva edebiyatının kurucularının arasında yer alır.

Salim Sürünool Batı Hemçik yöresindeki Akka'da doğmuştur. Tıvalı şair, nesir ustası, mütercim, Tıva ulusunun milli yazarlarından biri olup Çağdaş Tuva edebiyatında tanınmış bir kalemdir.

Vladimir Seren-ool, , Tıva Türkleri roman yazarı.

Viktоr Şоgjаpоviç Kök-ооl — Tuva Türkleri arasında ünlü bir oyun yazarı, yönetmen, Tıvа edebiyatının önde gelen yazarlarından biridir. Rusya Sovyet Sosyalist Federasyonu Cumhuriyeti'nin önde gelen, Tıvа Sovyet Sosyalist Özerk Cumhuriyeti'nin milli sanatçısı idi.

Moldurga Salçak — Tuva Türklerinde ünlü Tıva yazarı, şair, Tıva Otonom Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin kültürünün tanınmış usta kalemi. Tıva Cumhuriyetinin Yazarlar Birliğinin üyesidir.

Eker-ool Keçil-ool — Tıvalı yazar, şair, çevirmen.

Zoya Namzıray Aldınoolkızı, Tuvalı kadın şairdir. Tuva Cumhuriyeti Yazarlar Birliği üyesidir.

Çerligool Kuular — Tıva yazar, şair, nesir ustası, çevirmen, tiyatro yazarı. Tıva Edebiyatının kurucularından. 1940 yılı 10 Aralık tarihinde Bağımsız Tuva Arat Cumhuriyeti'nin Çöön-Hemçik ili Horumdağ ilçesinin Şemi-Aksı'da doğmuştur. Soyadı olan Kuular, Türkiye Türkçesine Kuğular olarak çevrilir.

Oleg Suvakpit — Tıva yazar, şair, çevirmen. SSCB Yazarlar Birliği üyesi. SSCB Gazeteciler Birliği üyesi olan Rusya Yazarlar Birliği Denetim Komisyonu üyesiydi, Kızıl Kent Konseyi'nin üç toplantısından halk milletvekili seçildi.

Salçak Samba-Lündup Tıva şair, manzum ustası, yazar, editör.

Aleksandr Palmbah, Rus yazar, romancı, filolog, çevirmen ve Türkolog. Sovyet bilim insanı. Tıva Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bilim çalışmalarının bilinen araştırmacısı. Eski ve Çağdaş Türk dili - Tıva dili araştırmacısı, Tıva edebiyatı bölümünün kurucularından birisidir. Tıva alfabesi ve Tıva dilinin ilk kez dilbilgisi alanının kurucularından. Rusça-Tıvaca (1953) ve Tıvaca-Rusça sözlüklerin oluşturulmasını projeleyen, editörlüğünü üstlenen kişidir.

Şomaadır Kuular Süthöl yöresinde Hör-Tayga'da doğmuştur. Tıva Türklerinden gazeteci-yazar, romancı.

Kuular Arakçaa Tıva Arat Cumhuriyetinin Çöönhemçik kojuun idaresine bağlı Dagır-Şemi'de doğmuştur. Tıva Türklerinden gazeteci, yazar. Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliğinin Gazeteciler Birliği'nin üyesi.

Kuular Arakçaa Tıva Arat Cumhuriyetinin Uluğhem kojuun idaresine bağlı Çaa-Höl beldesinin Kaşpal köyünde doğmuştur. Tıva Türklerinden bilim insanı, ilk Tıva Türk'ü profesörü, filolog, yazar. Tuva Devlet Üniversitesi'nin Tıva dili ve edebiyatı bölümünün kurucusu ve ilk bölüm başkanı.

Mannayool Monguş . Tıva Arat Cumhuriyetinin Övür bölgesi Handagaytı beldesinde doğmuştur. Tıva bilim insanı, tarih bilimi doktoru, Tıva Sosyal Bilimler Enstitüsünün başlıca emektarı. Tıvаnın arkeolojisine, etnografyasına ve tarihine dair 150 kadar makalenin, 3 ilmi çalışmanın (monografi) yazarıdır. Tuva Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti–nin ünlü akademisyeni. «Tıvаnıñ XX. çüs çıldа аldаrlıg kijilеri» adlı devle kitabında adı geçen ender kişilerden biridir.

Dоrju Kuulаr, Tıva bilim insanı, profesör, edebiyat tarihçisi, eleştirmen ve filoloji bilimi doktoru. Tıva Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyetinin önemli bilim insanlarından birisidir. Tıva Cumhuriyeti 20. YY Önemli Kişileri adlı kitabında adı geçer.

Tıva Türkleri yazarlar veya Tıva kökenli yazarlar, yazdıkları eserleri ile Tıva edebiyatı grubunda sayılabilen yazarlardır. Bunların çoğu, Tuvaca yazan yazarlarla, Tıva Cumhuriyeti'nde doğmuş ya da büyümüş Tıva kökenli yazarlardır. İçlerinde sadece Tuvaca veya Rusça yazanlar olduğu gibi her iki dilde de yazanlar da vardır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.