İçeriğe atla

Oldendorf Muharebesi

Oldendorf Muharebesi
Otuz Yıl Savaşı
Tarih8 Temmuz 1633
Bölge
Sonuç İsveç Zaferi
Taraflar
İsveç İmparatorluğu Kutsal Roma İmparatorluğu
Komutanlar ve liderler
Dük George
Dodo Knyphausen
Peter Melander
Jost Maximilian von Gronsfeld
Floris de Mérode-Westerloo
Lothar Dietrich Freiherr von Bönninghausen
Güçler
13,000, 37 top 14,700, 15 top
Kayıplar
700 ölü ve yaralı 3,000 ölü ve yaralı
1,000 tutsak


Oldendorf Muharebesi, Otuz Yıl Savaşları'nın bir parçası olarak 8 Temmuz 1633'te[1] İsveç İmparatorluğu ile Kutsal Roma İmparatorluğu arasında Aşağı Saksonya'nın Hessich Oldendorf bölgesinde yapıldı.[2] İsveç tarafı kesin bir zafer elde etti.[2]

Hesse-Kassel'in Landgrave'i olan V. William, İsveç'in Protestan müttefiki olarak Ruhr bölgesine, Vestfalya'ya ve Sauerland'a seferler düzenledi ve bölgedeki imparatorluk varlığını başarıyla azalttı. 1633'te Weser bölgesinin imparatorluk adına savunmasını ise Jost Maximilian von Gronsfeld yönetti.[3]

Savaştan önce, Hesse ve Lüneburg birliklerinin desteğiyle Mart 1633'te İmparatorluk şehri olan Hameln kasabası kuşatıldı.[4]

Savaş

Muharebenin haritası (1883)

8 Temmuz'da Brunswick-Lüneburg Dükü George ve Mareşal Dodo liderliğindeki İsveç ordusu, Mareşal Jobst Maximilian von Gronsfeld, Merode Kontu John ve Lothar Dietrich Freiherr von Bönninghausen liderliğinde İmparatorluk ordusu ile karşı karşıya geldi. Merode 4,450 piyade ve 2,060 süvari, Gronsfeld 2,000 piyade ve 600 süvari'yi yönetiyordu. Ordular Hameln'in kuzeybatısındaki Hessich Oldendorf'ta karşı karşıya geldiler.[2][3]

Her iki ordu da saldırıya geçti, bu Otuz Yıl Savaşları'nda nadir görülen bir olaydı, Oldendorf dışında bu olay sadece İkinci Breitenfeld Muharebesi'nde görüldü. İsveç kuvvetlerinin sol cenahını Hesse-Kassel'in generali, daha sonra imparatorluk mareşalı olacak Peter Melander yönetiyordu. Mareşal Torsten Stålhandske ise bir İsveç tugayını yönetti. Daha sonra Mareşal Gottfried Huyn von Geleen savaşa İmparatorluk safında katıldı.[5]

Gronsfeld, kanadı Melander tarafından parçalandıktan sonra yakalandı ve 3,000'den fazla ölü ve yaralı ve 1,000 esir bıraktı. İsveçliler ise 700 asker kaybetti.

Sonrası

İsveçlilerin Oldendorf'daki zaferi ve ardından 11 Ağustos'taki Pfaffenhofen Muharebesi'ndeki aldıkları zafer, 10 Ekim'deki Steinau Muharebesi'ndeki aldıkları yenilgiyi dengelemiş oldu. Yani 1633'te İmparatorluk güçleri ve İsveç güçleri eşit şartlarda iyi. Bu durum ancak bir sonraki yıl değişti. İsveçlilerin 8 Mayıs'ta Liegnitz Muharebesi'ni, 22 Temmuz'da ise Landshut Muharebesi'ni kazanırken 6 Eylül1634'te Nördlingen Muharebesi'nde aldıkları yenilgi güç dengesini değiştirdi.

Oldendorf'taki İsveçli komutan Melander, 1635'te Kutsal Roma İmparatoru ile Hesse-Kassel'in güçlerini İmparatorluk ordusuyla birleştirmek ve Hesse-Kassel'in Prag Barışı'nı imzalaması sağlamak için uğraştı. Bu planlar başarısız oldu, kişisel çekişmeler onu hizmetten ayrılmaya zorladı ve 1645'te Vestfalya'nın komutanı olarak İmparatorluk ordusunda hizmete girdi. Prag Barışı, birçok Protestan devleti (özellikle de Saksonya Elektörlüğü'nü) Kutsal Roma İmparatoru ile uzlaştırdı. Sonuç olarak İsveç ve Hesse-Kassel güçleri, 1635'te büyüyen İsveç karşıtı ve Habsburg yanlısı koalisyona karşı tek başlarına durdu. Bu dengesizlik Fransa'nın Otuz Yıl Savaşları'na dahil olmasıyla bozuldu.

1647'de Hessisch Oldendorf, İsveçli komutan Carl Gustaf Wrangel'in Bohemya'dan geri çekilmesiyle kışlak alan oldu.[3]

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Otuz Yıl Savaşı</span> Avrupada 1618-1648 arası sürmüş savaş

Otuz Yıl Savaşı ya da Otuz Yıl Savaşları, çoğunlukla Kutsal Roma İmparatorluğu'nun sınırları içerisinde 1618'den 1648'e kadar sürmüştür. Avrupa tarihinin en yıkıcı savaşlarından birisi olan savaş sonucunda tahminen 4,5 ila 8 milyon arasında insan ölmüştür ve Almanya'nın bazı bölgelerinde %50'nin üzerinde nüfus düşüşü olmuştur. Seksen Yıl Savaşı, Mantova Veraset Savaşı, Fransız-İspanyol Savaşı ve Portekiz Restorasyon Savaşı da Otuz Yıl Savaşı ile bağlantılı savaşlardır.

<span class="mw-page-title-main">III. Ferdinand (Kutsal Roma imparatoru)</span>

III. Ferdinand, Kutsal Roma imparatoru (1637–1657).

<span class="mw-page-title-main">Hans-Georg von Friedeburg</span>

Hans-Georg von Friedeburg, Nazi Almanyası U-bot güçlerinin komutan vekili ve Kriegsmarine'nin son komutanıydı.

<span class="mw-page-title-main">II. Jan Kazimierz Waza</span>

II. Jan Kasimir Polonya kralı ve Litvanya büyük dükü.

<span class="mw-page-title-main">Breitenfeld Muharebesi (1631)</span> Leipzigde muharebe

Breitenfeld Savaşı veya Birinci Breitenfeld Muharebesi, Breitenfeld yakınlarındaki surlarla çevrili Leipzig şehrinin yaklaşık 8 km kuzey batısında 17 Eylül 1631'de gerçekleşti, bu savaş Protestanların Otuz Yıl Savaşı'nda elde ettiği ilk büyük zaferiydi.

<span class="mw-page-title-main">I. Frederick (İsveç)</span> İsveç kralı (1676-1751; hd. 1720-1751)

I. Frederick 1718'den 1720'ye kadar İsveç kraliçesi Ulrika Eleonora'nın eşi, 1720 ve 1751 yılları arasında hüküm süren İsveç kralı. Büyük Kuzey Savaşı'nda ölen kayın biraderi XII. Karl'ın ölümü üzerine I. Frederick'in eşi tahta çıktı. Ulrika'nın tahttan feragât ettikten sonra I. Frederick tahtın tek sahibi kaldı ve 1720'de tahta çıktı.

<span class="mw-page-title-main">Arvid Wittenberg</span>

Arvid Wittenberg, İsveçli asker, özel meclis üyesi ve devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Albrecht von Wallenstein</span> Bohemyalı askeri ve siyasi lider

Albrecht Wenzel Eusebius von Wallenstein Otuz Yıl Savaşları sırasında Katolik tarafında savaşan Bohemyalı askeri lider ve devlet adamı. Başarılı askeri kariyeri, öldüğü zamanlarda onu Kutsal Roma İmparatorluğu içerisindeki en zengin ve en etkili adamlardan birisi yaptı. Wallenstein, Habsburg İmparatoru II. Ferdinand'ın ordularının başkomutanı oldu ve Otuz Yıl Savaşları'nın önemli figürlerinden birisiydi.

<span class="mw-page-title-main">Lützen Muharebesi (1632)</span>

Lützen Muharebesi, Otuz Yıl Savaşı sırasında, 16 Kasım 1632 günü Lützen yakınlarında gerçekleşen muharebe. Albrecht von Wallenstein komutasındaki İmparatorluk ordusu, II. Gustaf Adolf komutasındaki İsveç ordusuyla çarpışmıştır. İsveç zaferiyle sonuçlanan muharebede iki taraf da ağır hasar almış, Gustaf Adolf ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Rain Muharebesi</span>

Rain Muharebesi ya da Lech Nehri Muharebesi, Otuz Yıl Savaşı sırasında 15 Nisan 1632'de Bavyera'daki Rain yakınlarında gerçekleşen bir muharebedir. Gustaf Adolf komutasındaki İsveç-Alman birliği, Tilly Kontu Johann Tserclaes komutasındaki Katolik Ligi orduları ile savaştı. İsveç tarafı savaşı kazanırken Tserclaes ağır şekilde yaralandı ve daha sonra aldığı yaralar yüzünden öldü.

<span class="mw-page-title-main">Willstätt Muharebesi</span> Otuz Yıl Savaşları sırasında yapılan bir muharebe

Willstätt Muharebesi, Kutsal Roma İmparatorluğu'ndaki Strazburg şehri yakınlarında Otuz Yıl Savaşları esnasında yapıldı. Eylül ayında Nördlingen Muharebesi'nde İsveç ordusuna ağır bir yenilgi veren İmparatorluk, İspanya ve Katolik Birliği orduları, İsveç'in elindeki Güney Almanya'nın çoğunu ele geçirdi. Wilsttätt'ta, Lorraine Dükü IV. Charles ve General Johann von Werth tarafından yönetilen İmparatorluk ve Katolik Birliği'nin orduları, İsveçlilerin Alman Salm-Kyrburg-Mörchingen, Württemberg Düklüğü ve Baden-Durlach Margravlığından topladığı bir İsveç birliğini yendi. Savaş üç saat sürdü ve savaş alanında 2.000 İsveç askeri ölürken bozgundan sonra daha fazlası öldü. Rheingrave Otto kendini zor kurtardı.

<span class="mw-page-title-main">Alte Veste Muharebesi</span>

Alte Veste Muharebesi, Otuz Yıl Savaşları'nın önemli bir muharebesidir.

<span class="mw-page-title-main">Nördlingen Muharebesi (1634)</span>

Nördlingen Muharebesi, Otuz Yıl Savaşları'nın bir parçası olarak 6 Eylül 1634'te meydana geldi. Birleşik İmparatorluk-İspanyol orduları, İsveç-Alman Protestan birliğine karşı ezici bir zafer kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Lübeck Antlaşması (1629)</span>

Lübeck Antlaşması ya da Lübeck Barışı, Danimarka'nın Otuz Yıl Savaşları'na müdahalesini sona erdirmiştir. Lübeck'te 26 Mayıs 1629'da Albrecht von Wallenstein, Danimarka Kralı IV. Christian ve Haziran'da Kutsal Roma İmparatoru II. Ferdinand tarafından imzalandı. Katolik Birliği resmen bir birlik olarak katıldı. Danimarka-Norveç'e savaş öncesi toprakları İmparatorluk iç işlerine karışmaması karşılığında geri verildi.

<span class="mw-page-title-main">Melchior von Hatzfeldt</span>

Melchior Graf von Gleichen und Hatzfeldt, Albrecht von Wallenstein ve Matthias Gallas komutası altında Otuz Yıl Savaşı'nda savaşan bir İmparatorluk mareşaliydi.

<span class="mw-page-title-main">Heilbronn Ligi</span>

Heilbronn Ligi, Otuz Yıl Savaşı sırasında 23 Nisan 1633'te özgür İmparatorluk şehri Heilbronn’da kuruldu. İsveç önderliğinde, batı ve kuzey Almanya'daki çeşitli Protestan devletlerini bir ara getirdi. Lige üye olmasalar da Saksonya ve Brandenburg-Prusya tarafından desteklendi.

<span class="mw-page-title-main">Prag Barışı (1635)</span>

Prag Barışı, 30 Mart 1635’te Saksonya’nın Otuz Yıl Savaşları’ndan barış ile çıkması için imzalandı. Daha sonra diğer Alman prensleri de bu antlaşmaya katıldı ve Otuz Yıl Savaşları devam etmesine rağmen Prag Barışı ile Kutsal Roma İmparatorluğu içindeki din savaşının sona erdirdiği kabul edilir. Bu antlaşmadan sonra çatışma büyük ölçüde İspanya, İsveç ve Fransa dahil olmak üzere yabancı güçler üzerinde döndü.

<span class="mw-page-title-main">Gottfried Heinrich Graf zu Pappenheim</span>

Gottfried Heinrich Graf zu Pappenheim, Otuz Yıl Savaşı’nda Kutsal Roma İmparatorluğu’nun mareşaliydi. Katolik Ligi’nin bir destekçisiydi ve Lützen Muharebesi esnasında İsveç kralı Gustaf Adolf komutasındaki Protestan güçlere karşı savaşırken ölümcül şekilde yaralandı.

<span class="mw-page-title-main">Johann Tserclaes</span>

Tilly Kontu Johann Tserclaes, Otuz Yıl Savaşı’nda Katolik Ligi güçlerini yöneten mareşaldi. 1620-31 yılları arasında Beyaz Dağ, Wimpfen, Höchst, Stadtlohn Muharebeleri ve Pfalz’ın Fethi de dahil olmak üzere Protestanlara karşı eşsiz ve büyük zaferler kazandı. Lutter’de bir Danimarka ordusunu yok etti ve Protestan şehri Magdeburg’u yağmaladı, bu yağma esnasında siviller dahil 25.000 kişilik şehir sakinlerinin yaklaşık 20.000'inin ölmesine sebep oldu.

<span class="mw-page-title-main">Göhrde Muharebesi</span>

Göhrde Muharebesi, 16 Eylül 1813'te Alman Harekatı sırasında, 1813'te Vestfalya Krallığı'ndaki Göhrde bölgesinde gerçekleşti. Müttefikler, Korgeneral Ludwig von Wallmoden-Gimborn komutasındaki Prusya ve Rus birlikleri, Rus-Alman Lejyonu, Lützow Gönüllü Kolordusu, İngiliz ve Hanoverliler, Hansa Lejyonu, Mecklenburglu ve İsveçlilerden oluşuyordu. Bu birlik, General Marc Nicolas Louis Pécheux komutasındaki bir Napolyon müfrezesini yendi.