İçeriğe atla

Oldenburg

Oldenburg
Schlosswache ve Lamberti Kilisesi
Oldenburg resmî sembolü
Arma
Almanya üzerinde Oldenburg
Oldenburg
Oldenburg
ÜlkeAlmanya Almanya
Eyalet Aşağı Saksonya
İdare
 • Belediye başkanıJürgen Krogmann (SPD)
Yüzölçümü
 • Toplam102,96 km²
Rakım4 m
Nüfus
 (2019)[1]
 • Toplam169.077
 • Yoğunluk1.600/km²
Zaman dilimiUTC+01.00 (OAS)
 • Yaz (YSU)UTC+02.00 (DAS)
Posta_kodu
26001-26135
Alan kodu0441
Resmî site
www.oldenburg.de

Oldenburg, Almanya'nın Aşağı Saksonya eyaletine bağlı ilçeleri olmayan bir bağımsız şehirdir. 1810-1814'te eski "Oldenburg Dükalığı" Fransız işgali altında iken "Le Vieux-Bourg" olarak adlandırıldığı için Fransızlar tarafından bu isimle bilinmektedir. Şehir Runte Neheri ve Haaren Nehri üzerinde kuzeybatı Almanya'da deniz kıyısında konumlanmıştır. Doğusunda Bremen şehri ve eyaleti ve batısında Hollanda ve Groningen şehri bulunmaktadır. Şehrin nüfusu (2011 sonu itibarıyla) 162.481 kişi olup böylece Aşağı Saksonya'nın (Hannover, Braunschweig ve Osnabrück şehirlerinden sonra) 4. büyük şehri olmaktadır. Şehir eski bir bağımsız düklük (Oldenburg Büyük Dükalığı) merkezi idi ve bundan dolayı birçok eski hükûmet binaları şehirde bulunmaktadır. Oldenburg bir üniversite şehridir.

Almanya'da Holstein'da bulunan bir diğer Oldenburg, incelenen şehirden ayrılmak için resmen Öldenburg (Oldenburg) olarak tanınmaktadır.

Coğrafya

Oldenburg Almanya'nın ve Aşağı Saksonya eyaletinin kuzey-batısında Hollanda ülkesi ile sınırı olarak konumlanmıştır. Şehir Bremen'in 40 km batısında; Osnabrück'un 100 km kuzeyinde ve Hamburg'un 165 km batısında bulunur.

Oldenburg 31 Aralık 2004'te kadar Aşağı Saksonya'ya bağlı olan Weser-Ems kazası merkezi olup bu tarihten sonra doğrudan doğruya eyalete bağlı, altında ilçeleri olmayan bağımsız il olmuştur. Şehir 2005'ten itibaren Avrupa Birliği tarafından "Bremen-Oldenberg Metropoliten Bölgesi"'ne dahil olduğu kabul edilmiştir.

Tarih

Oldenburg'a dair ilk yazılı belge 1104 tarihli olup bu belgede ismi "Aldenburg" olarak geçmektedir. Üzerinde şu nakliyat gemileri geçen Hunte Nehri'nin yol geçecek sığ geçidinde olduğu için Oldenburg önem kazandı. Oratçağlarda güçlü Hansa şehri olan Bremen'in yakınlarında bir küçük bağımsız düklük merkezi oldu ve bu küçük bağımsız devlet Oldenburg Kontluğu ve sonra Oldenburg Düklüğü ve en son Oldenburg Büyük Dükalığı adları ile anıldı. 17. yüzyılda Almanya'da savaş, dinsel kavgalar, iç karışıklık ve anarşi kol gezmekte iken bu bağımsız şehir zenginleşti ve nüfusu arttı. 1667'de şehirde büyük bir veba salgını çıkıp çok sayıda olmuş oldu ve kısa zaman sonra büyük bir yangın şehri yakıp büyük zarar verdi. O zaman Oldenburg Dükü de olan Danimarka kralları şehrin ve şehir halkının bu felaketlere uğramasına pek önem vermediler ve şehir Almanya içinde gücünü ve önemini kaybetti.

1773'te Danimarka krallarının idaresi sona erdi. Yeni düklük idaresi o zamandan sonra eski yanmış şehir binaları yerine günümüze kadar gelmiş olan klassikist mimarı stilli yeni binalar yaptırıp şehri imar ettirmeye koyuldu.

1870'ten sonra Almanya'nın birleşmesi ile "Oldenburg Büyük Düklüğü" birleşik Almanya'nın bir parçası oldu ama yine de eyalet haklarını korudu.

I. Dünya Savaşı sonunda Almanya yenilip Almanya İmparatoru II. Wilhelm tahttan çekilip Almanya da cumhuriyet ilan edilince Oldenburg Dükü olan II. Friedrech August von Oldenburg'da 11 Kasım 1918'de tahtından feragat etti. Oldenburg Dükalığı yerine "Oldenburg Bağımsız Devleti (Freistaat Oldenburg)" kuruldu ve bu devlet başkenti Oldenburg oldu ve bu devlet Weimar Almanyası'na bağlandı.

II. Dünya Savaşı'nda Oldenburg nispeten çok az bombardıman zayiatı gördü ve şehrin ancak %1,4 kısmı yıkıldı. Almanya müttefikler tarafından işgal edildikten sonra Oldenburg "Britanya İşgal Bölgesi" içine katıldı ve şehir Britanya askeri kuvvetleri tarafından idareye başlandı. Şehirde göçmen kampları kuruldu ve o zaman 100.000 kişilik yerli şehir nüfusuna yaklaşık 42.000 kadar göçmen eklendi. 1946'da "Oldenburg Bağımsız Devleti" lağvedildi.

Bundan sonra Oldenburg "Federal Almanya" içinde Aşağı Saksonya eyaletinin bir idari bölgesi haline geldi. Bu idari bölge 1978'de ortadan kaldırılıp Oldenburg yeni kurulan Weser-Ems ilçesi (kreis) merkezi oldu. 2004'te Aşağı Saksonya eyaleti bir yörel idare reformu uygulayarak alt idare bölümü olan "il (regierungsbezirks)" idarelerini lağvetti ve bu reformla Oldenburg doğrudan doğruya eyalete bağlı ve altında hiçbir ilçe idare bölümleri bulunmayan "bağımsız şehir ("Kreisfreie Stadt") statüsü kazandı.

Kardeş şehirler

Oldenburg kentinin şu şehirlerle resmi kardeş şehir bağlantısı vardır:[2]

Resimler

  • Oldenburg havadan
    Oldenburg havadan
  • Oldenburg Şatosu
    Oldenburg Şatosu
  • Oldenburg - müze olarak kullanılan Oldenburg Şatosu
    Oldenburg - müze olarak kullanılan Oldenburg Şatosu
  • Oldenburg - Lappan
    Oldenburg - Lappan
  • Oldenburg - Landtagsgebäude
    Oldenburg - Landtagsgebäude
  • Oldenburg - Ministerium
    Oldenburg - Ministerium
  • Oldenburg Devlet Tiyatrosu
    Oldenburg Devlet Tiyatrosu
  • Oldenburg - Dobben semti
    Oldenburg - Dobben semti
  • Oldenburg - Degodehaus
    Oldenburg - Degodehaus
  • Oldenburg Tren Garı
    Oldenburg Tren Garı
  • Oldenburg - Janssen Müzesi
    Oldenburg - Janssen Müzesi

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2021. 
  2. ^ Oldenburg şehrinin resmî websitesinde kardeş şehir bağlantıları açıklaması 26 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Almanca)

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Oldenburg (Oldenburg) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
Vikigezgin'de Oldenburg ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Prusya</span> 1525-1947 yılları arasında Orta Avrupada varlığını sürdürmüş eski bir Alman devleti

Prusya, tarihin değişik dönemlerinde değişik anlamlarda kullanılmış bir isim olmakla birlikte en çok 1713-1867 yılları arasında kendine Prusya Krallığı adını veren ve Orta Avrupa'da hüküm süren Alman devletinin ismidir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Ren-Vestfalya</span> Almanyada eyalet

Kuzey Ren-Vestfalya, Almanya'nın alana göre dördüncü, nüfusa göre birinci eyaletidir. Başkenti Düsseldorf, en büyük kenti ise Köln'dür. Kuzeyde Aşağı Saksonya, doğuda Hessen, güneyde Renanya-Palatina eyaletleriyle, batıda ise Hollanda ve Belçika ile komşudur.

<span class="mw-page-title-main">Hessen</span> Almanyada eyalet

Hessen, Almanya Federal Cumhuriyeti'nin orta güneybatısında yer alan bir eyaletidir. 6 milyonu aşkın nüfusuyla ülkenin en kalabalık 5. eyaletini, yaklaşık 21.000 kilometrekarelik yüzölçümüyle de en büyük 7. eyaletini oluşturmaktadır. Eyalet başkenti Wiesbaden olup, nüfusu en büyük şehri Frankfurt'tur.

<span class="mw-page-title-main">Schleswig-Holstein</span> Almanyada eyalet

Schleswig-Holstein, Almanya'nın en kuzeydeki eyaletidir. Güneyde Hamburg eyaletinden, kuzeyde Danimarka'ya kadar uzanır ve Jutland Yarımadasının güney yarısını kaplar. Yüzölçümü 15.729 km'dir. Doğuda Baltık Denizi, batıda Kuzey Denizi, güneydoğuda da Mecklenburg-Vorpommern eyaleti ile çevrilidir. Yönetim merkezi Kiel'dir.

<span class="mw-page-title-main">Bremen (eyalet)</span> Almanya eyaleti

Bremen, Almanya'nın eyaletlerinden birisidir. Almanya'nın kuzeyinde bulunur. Bremen mızıkacıları eyaletin simgesidir. Ayrıca eyaletin futbol takımı olan Werder Bremen Alman 1.ligi Bundesliga'da boy göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Aşağı Saksonya</span> Almanyada eyalet

Aşağı Saksonya, kuzeybatı Almanya'da başkenti Hannover olan bir eyalettir. Diğer önemli kentleri ise, Wolfsburg, Salzgitter, Celle, Goslar, Göttingen, Osnabrück ve Braunschweig'tir. Yüksek Almancanın konuşulduğu bölgelerden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Bremen</span> Almanyada Bremen eyaletinin başkenti

Bremen, Almanya'nın bir liman ve sanayi şehridir. Kuzey Denizi'nden 77 km içeride Weser Irmağı kıyısındaki bu şehir, Bremen eyaletinin başkentidir.

<span class="mw-page-title-main">XII. Karl</span> İsveç kralı

XII. Karl ya da Türkçe kaynaklarda kullanılan lakabıyla Demirbaş Şarl, 5 Nisan 1697 – 30 Kasım 1718 tarihleri arasında İsveç kralı. Bağlı bulunduğu hanedan Wittelsbach Hanedanı'nın bir kolu olan "Palatina-Zweibrücken" Hanedanı idi. XII. Karl'ın babası XI. Karl ve annesi Ulrika Elanoara Danimarkalı idi. Bunların hayatta kalan tek erkek çocuğu olarak 5 Nisan 1697'de babasının ölümü üzerine XII. Karl adıyla daha 14 yaşında İsveç Krallığı kralı ve babasının hanedanının hükümdarı olduğu modern Almanya'da bulunan "Palatina-Zweibrücken Dükü" oldu ve iki hükümdarlığı 30 Kasım 1718'de daha 36 yaşında iken Fredrikshald kuşatması sırasında öldürülmesine kadar yönetti.

<span class="mw-page-title-main">Groningen</span>

Groningen, Hollanda'nın kuzeyindeki Groningen ilinde yer alan kent.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Almanya Konfederasyonu</span> Main Nehri’nin kuzeyindeki Alman devletlerinin Prusya önderliğinde 1867de kurdukları birlik

Kuzey Almanya Konfederasyonu, Prusya'nın Avusturya karşısında kazandığı zaferin ardından, Main Nehri'nin kuzeyindeki Alman devletlerinin Prusya önderliğinde 1867'de kurdukları birliktir. Başkenti Berlin, devlet başkanı Prusya kralı, başbakanı ise Prusya şansölyesiydi. 1871'de Alman İmparatorluğu'na katılan konfederasyonun anayasası imparatorluk anayasasına örnek alındı.

<span class="mw-page-title-main">Steinburg</span> Schleswig-Holsteinda Kreis (kırsal bölge)

Steinburg, Almanya'nın kuzeyinde Schleswig-Holstein eyâletinde il.

<span class="mw-page-title-main">Vestfalya Antlaşması</span> Otuz Yıl Savaşları ve Seksen Yıl Savaşlarının sonunda Ekim ve Mayıs 1648 tarihlerinde imzalanan antlaşma

Birkaç antlaşmayı da içine alan Vestfalya Barışı, Otuz Yıl Savaşları ve Seksen Yıl Savaşları'nın sonunda Ekim ve Mayıs 1648 tarihlerinde imzalanmıştır. Antlaşma 24 Ekim ve 15 Mayıs 1648'de Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu, diğer Alman prensleri, İspanya, Fransa, İsveç ve Hollanda Cumhuriyeti temsilcileri arasında imzalanmıştır. Fransa ve İspanya arasında 1659 yılında imzalanan Pyrenees Antlaşması'nı da bu antlaşmanın içine dahil edilebilir. Bu barış tarihçiler tarafından modern çağın başlangıcı olarak gösterilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Osnabrück</span> Aşağı Saksonyada büyükşehir (Almanya)

Osnabrück, Almanya'nın Aşağı Saksonya eyaletinde bir şehir.

<span class="mw-page-title-main">Alman Konfederasyonu</span> 1815 Viyana Kongresi ile kurulan ve Kutsal Roma Cermen İmparatorluğunun yerini doldurmak amacıyla kurulan konfederasyondur

Alman Konfederasyonu Orta Avrupa'da, 1815 Viyana Kongresi ile 1806'da yıkılan Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'nun boşluğunu doldurmak amacıyla kurulan konfederasyondur. 1848'te, liberal ve milliyetçi ihtilalciler birleşmiş bir Alman Devleti kurmaya çalıştılar. Fakat Alman eyaletleri arasındaki görüşmeler olumsuz sonuçlanınca konfederasyon 1848'de dağıldı. Buna karşın 1850'de tekrar kuruldu. İki üstün ülke, Prusya ve Avusturya arasındaki Alman devletçiklerinin lideri olma konusundaki çekişme, 1866 Avusturya-Prusya Savaşı'nın çıkmasına neden oldu ve konfederasyon dağıldı. Böylece 1866'da, kuzey Almanya'da, Kuzey Almanya Konfederasyonu ve birçok devletçik kuruldu ve bunlar 1871 yılına kadar varlıklarını sürdürdü. Bu sürecin sonunda Prusya'nın önderliğinde Alman İmparatorluğu kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Bremerhaven</span> Bremen eyaletin büyükşehir (Almanya)

Bremerhaven, Almanya'da Bremen eyaletinde yer alan bir şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Zollverein</span> Genellikle Alman kökenli devletlerin kurduğu gümrük antlaşması

Zollverein ya da Alman Gümrük Birliği, bölge içindeki gümrük ve ekonomi politikalarını yönetebilmek amacıyla Alman eyaletleri arasında kurulmuş bir koalisyon. Birlik, 1818'de kurulduğunda çeşitli Prusya ve Hohenzollern toprakları arasındaki ekonomik bağları güçlendirdi ve aynı zamanda Prusya'yı da yöneten Hohenzollern ailesinin komşu olmayan toprakları arasında ekonomik temas kurulmasını sağladı. 1820'den 1866'ya kadar çoğu Alman eyaletini içine alacak şekilde genişledi. Avusturya sıkı korunan endüstrisi sebebiyle dışarıda bırakıldı; bu ekonomik dışlama özellikle 1850'ler ve 1860'larda orta Avrupa egemenliği için Avusturya-Prusya arasındaki rekabeti alevlendirdi. 1866'da Kuzey Almanya Konfederasyonu'nun kurulmasıyla Zollverein yaklaşık 425.000 kilometrekarelik bir alana ulaştı ve İsveç, Lüksemburg gibi Alman olmayan ülkelerde ekonomik anlaşmalar yapılmaya başlandı.

<span class="mw-page-title-main">Groningen (il)</span>

Groningen ili Hollanda'nın illerinden birisidir. İlin başkenti ve en önemli merkezi ilin ismini aldığı Groningen şehridir. Hollanda'nın kuzeydoğusunda bulunan Groningen ilinin doğusunda Almanya'nın Aşağı Saksonya eyaleti, kuzeyinde Kuzey Denizi, güneyinde Drenthe ili ve batısında Frizya ili bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Limburg (Hollanda ili)</span>

Limburg ili Hollanda'nın 12 ilinden en güneydoğu ucunda bulunan ildir. Başkenti Maastricht kentidir.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa E-yolu E37</span>

Avrupa E-yolu E37, tamamıyla Almanya'da bulunan, Bremen'den Köln'e giden A-sınıfı bir Avrupa E-yoludur.

<span class="mw-page-title-main">Brabant Dükalığı</span>

Brabant Dükalığı, 1183'te kurulan Kutsal Roma İmparatorluğu'nun bir devletiydi. Brabant Lordluğu'ndan gelişti ve 1430'dan Burgonya Hollandası'nın ve 1482'den Habsburg Hollandasının bir parçası olan tarihi Alçak Ülkelerin kalbini oluşturdu. Hollanda isyanından sonra bölündü.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.