İçeriğe atla

Olbia

Olbia
Comune di Olbia
Olbia - Piazza Regina Margherita Meydani
İtalya üzerinde Olbia
Olbia
Olbia
Ülkeİtalya İtalya
BölgeSardinya
İlSassari
İdare
 • Belediye BaşkanıSettimo Nizzi (Forza Italia)
Yüzölçümü
 • Toplam383,64 km²
Rakım10 m
Nüfus
 (30 Mayıs 2018)
 • Toplam60.345
 • Yoğunluk160/km²
Zaman dilimiUTC+01.00 (OAS)
 • Yaz (YSU)UTC+02.00 (OAYS)
Posta kodu
07026
Alan kodu0789

Olbia (Sardunyaca: Terranoa, Gaddurosu: Terranoa), İtalya'da Sardinya Özerk Bölgesi'nin kuzeydoğusunda, 2005'ten itibaren Tempio Pausania kenti ile birlikte Olbia-Tempio ili'nin ortaklaşa merkezi olan bir kent ve bir komün.

Tarihçe

Olbia çok eski antik bir şehirdir. Arkeolojik kalıntılara göre Fenikeliler tarafından kurulduğu anlaşılmaktadır. Ama şehrin ismi antik Grek asıllı olup Grek kolonicilerin de bu eski şehirde yerleştiklerine işaret etmektedir. Sonra Kartacalılar eline geçmiştir. MÖ 236'da tüm Sardinya ile birlikte antik Romalılar eline geçmiştir. Olbia antik Roma döneminde önemli bir deniz limanı olmuştur. Batı Roma İmparatorluğu 4. yüzyılda çöktükten sonra Olbia uzun süreli bir çökme göstermiştir. Vandallar denizden hücum ederek şehri limanını ve limandaki bütün gemileri ellerine geçirip talan edip yakmışlardır. 6. yüzyıl sonlarına doğru şehrin ismi Phausina olarak geçmektedir ve şehrin nüvesinin deniz kenarında limandan daha çok korunaklı olan San Simplicio tepesine nakil edildiği kabul edilmektedir. Fakat son yıllarda yapılan kazılar liman şehrini de ticareti ve işlevleri çok azalmakla beraber bu dönemde de ayakta olduğuna işaret etmektedir.

8.-12. yüzyıllarda Sardinya Arapların devamlı hücumlarına ve istilasına hedef olmuştur. Araplar özellikle Olbia yakınlarında bulunan gümüş madenlerine hedef almışlardır. Belli dönemlerde Olbia ve Sardinya adası Arapların işgalinde ve idaresinde kalmıştır. Bu sıralarda Sardinya adasının Bizans İmparatorluğu'dan tamamen ayrıldığı bilinmektedir. Bu dönem sonunda adada Hristiyan idare Cagliarı, Torres, Arborea ve Gallura olarak "Giudicale" adı verilen dört küçük devlete bölünmüştür. Olbia Gallura idaresinin merkezi olmuştur. Bu dönemden kalan bir kale, Paülazza Sa Castle, günümüzdeki şehir merkezinden 5 km uzaktadır.

1323'te Sardinya İspanya'dan gelen Aragon Krallığı tarafından ele geçirilmiştir. Bu idare altında ada feodal olarak idare edilmiş ve malikaneler ve feodal araziler ile Sardinya sömürülmüştür. Şehir ve limanı önemlerini kaybetmiş ve kıyılar çok sağlıksız sıtma yatakları olmuştur. İspanyollar batı Sardinya'ya nispeten önem vermişler doğudaki şehirler ve Olbia gittikçe çökmüştür. Sardinya kıyıları Osmanlı-Mağrip ve Hristiyan-Malta korsanlarının cirit attıkları kıyılar olmuştur. Bu arada 1553'te Olbia Turgut Reis tarafından ele geçirilmiş ve talan edilmiştir. Sahilde yaşayanlar adanın içlerine göçmüşler ve sahil yerleşkeleri büyük nüfus çöküşüne sahne olmuşlardır. 1559'da Olbia'da ancak 90 ocak bulunduğu (380-400 kişi); 17. yüzyıl sonunda ise Olbia nüfusunun sadece 240 kişi olduğu belgelidir.

Bu durum 19. yüzyıl ikinci yarısına kadar devam etmiştir. 1962'de Olbia şehri Sardinya krallığı beratıyla "Terranova Pausinas" olarak isimlendirilmiş ve yenileme yavaş yavaş başlamıştır. 1881'de demiryolu gelmiş ve Aranci Körfezine doğru uzatılmıştır. Şehir merkezi yenilenmeye başlamıştır. Bu dönemde Olbia'nın çoğunluğu balıkçı olan nüfusu 3000'e varmıştır.

1870'te liman yenileştirilmiştir; ama 1880'da Sardinya'dan İtalya ana karasında bulunan Civitavecchia'ya düzenli yolcu ve ticari eşyayı istimli gemilerle taşıma seferleri Olbia limanından Figari körfezine nakledilmiştir ve Olbia'dan parlamentoya devamlı istekler ve bir halk isyanı sonunda ancak 1920'de bu seferler Olbia'dan yeniden yapılmaya başlamıştır. Şehir yenilenmeye başlamış. Yeni parklar, deniz kıyısı yolları, villalar ve apartmanlarla modern bir şehir havasına girmiştir. Şehir Belediye Sarayı 20. yüzyıl başında Neo-Klasik ve Art Neuveau mimarı stilinde yapılmıştır. Faşist idaresi sırasında şehrin ismi 1939'da tekrar "Olbia" olarak değiştirilmiştir. II. Dünya Savaşı'nda Olbiia limanı ve şehri, (aynı Cagliari gibi) müttefiklerin bombardımanın maruz kalmış; şehrin yeni Belediye Sarayı yerle bir olmuş ve şehirde birçok sivil ölmüştür.

1960'lı yıllarda şehri civarında ve kıyılarda bulunan sıtma yatakları kurutulmuş ve sıtma ortadan kaldırılmıştır. 1960'lı yıllarda şehrin yakınlarındaki plajlar, Costa Esmeralda olarak isimlendirilerek, büyük turist çekmeye başlamış ve şehri ekonomik ve demografik olarak birden büyümeye başlamıştır. 2006'da Sardinya Özerk Bölgesi meclisi kararıyla Olbia şehri Tempio Pausania şehri ile birlikte ortaklaşa Olbia-Tempio ili merkezi olduğu kabul edilmiştir.

Coğrafi konumu

Olbia'nın Kuzey Sardinya ve İtalya'da konumu.
Olbia Komününün Sassari ili içinde konumu

Olbia Sardinya adasının kuzeydoğusunda bulunan ticaret merkezleri ve besin endüstrisi sanayilerinin bulunduğu bir şehirdir. Şehir Sardinya'nın başlıca yazlık deniz tatili merkezlerinden biri olan Costa Esmeralda turistik bölgesindedir. 2005'ten itibaren Tempio Pauisina şehri ile ortaklaşa olarak Olbia-Tempio ili merkezidir.

Nüfus gelişimi

Olbia'nin belediye sınırları içinde nüfusu (3.5.2011 tahminleri itibarıyla) 56.513 kişidir. 19. yüzyıl ve 20. yüzyılda Olbia'nin nüfusunun gelişmesi şu gösterimde görülebilir:[1]

Kişi

Görülebilecek turistik yerler

Olbia'da görülebilecek turistik yerler şunlardır:

  • San Simplicoa Katedrali: Yapımı 11.-12. yüzyıl. Romenesk mimari stilinde
  • Milli Arkeoloji Muzesi

Komşu komünler

Olbia komünü şu komünlerle sınır komşusudur: Alà dei Sardi, Arzachena, Golfo Aranci, Loiri Porto San Paolo, Monti, Padru, Sant'Antonio di Gallura, Telti, San Teodoro

Resimler

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Kaynak: Italyanca Wikipedia "Olbia" maddesi 25 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Dış bağlantılar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sardinya</span> İtalyada ada

Sardinya, Akdeniz'de, İtalya'ya ait bir ada. Akdeniz'in Sicilya'dan sonra ikinci en büyük adasıdır. Yüzölçümü 24.090 km² olup, ada nüfusu 1.656.960'tır. İtalya'nın batısında, Korsika'nın güneyindedir.

<span class="mw-page-title-main">Sanremo</span> Imperia iline bağlı komün (Liguria, İtalya)

Sanremo veya San Remo, kuzey İtalya'nın Ligurya bölgesinde Imperia iline bağlı Ligurya Denizi sahilinde bir yerleşim merkezi ve bir komündür. Sanremo komününün yüzölçümü 54.7 km² ve nüfusu belediye sınırları içinde 54,547 kişidir. Sanremo ile birleşik Ospedaletti ve Ceriana da ele alınırsa büyük Sanremo nüfusunun yaklaşık 62,000 olduğu tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Cagliari</span> italyan belediyesi, aynı adı taşıyan büyükşehir şehrinin ve Sardinya Özerk Bölgesinin başkenti

Cagliari, İtalya'ya bağlı olan Sardinya Özerk Bölgesi başkenti ve aynı adlı Cagliari ili merkezi olan bir liman şehri.

<span class="mw-page-title-main">Catanzaro</span> Catanzaro iline bağlı komün (Calabria, İtalya)

Catanzaro, güney İtalya'da Calabria bölgesinde bu bölge idaresine ait bazı idari birimlerin bulunduğu ve aynı ismi taşıyan Catanzaro ilinin merkezi olan şehir ve yerel idare bakımdan bir komündür.

<span class="mw-page-title-main">Vibo Valentia</span> İtalyanın Calabria bölgesinde, Vibo Valentia iline bağlı ilçe (komün)

Vibo Valentia, güney İtalya'nın Calabria bölgesinin güneyinde aynı adı taşıyan Vibo Valentia ili merkezi; idari bakımdan bir komün ve bir şehirdir. Belediye sınırları içinde şehrin yüzölçümü 1,139 km²; nüfusu 33.858 kişidir ve nüfus yoğunluğu 730,64 kişi/km² olur. Ama etrafındaki şehirleşmiş varoşları ile şehirsel nüfusun 87.245 kişi olduğu tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Lecce</span> İtalyanın Apulia bölgesinde, Lecce iline bağlı ilçe (komün)

Lecce, güney İtalya'nın Puglia Bölgesi'nde ve kendi ismini taşıyan Lecce ilinin merkezi olan bir şehir ve bir komün. Lecce, barok stili mimari eserler açısından oldukça zengindir. Barok tarzı mimarinin altın çağında yapılan, günümüzde iz bırakan yapı örneklerini Lecce'de görmek mümkündür. Salento Güzel sanatlar ve folklor Müzesi Heykel ve Roma Dönemi kalıntıların sergilendiği Bölgesel Müzeye Lecce ev sahipliği yapar.

<span class="mw-page-title-main">Pescara</span> Pescara iline bağlı komün (Abruzzo, İtalya)

Pescara, İtalya'da Abruzzo bölgesinin merkezi ve aynı adı taşıyan Pescara ili merkezi olan Adriyatik Denizi kıyısında bir liman kentidir. Aterno-Pescaro Nehri'nin Adriyatik Denizi'ne katıldığı mevkide olan Pescara şehri büyük bir belediye olarak 1926'da o zaman Chieti ili içinde nehrin güney kıyısında bulunan Pescara komünü ile o zaman Teramo ilinde ve nehrin kuzeyinde bulunan Castellamare Adriatico komününün birleştirilmesinden doğmuştur. Bu yeni şehrin kurulmasına başta önayak olan Pescara'da doğmuş şair Gabriele D'Annunzio idi.

<span class="mw-page-title-main">Gloucester</span> İngilterede bir şehir

Gloucester, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Güney Batı bölgesinde Gloucestershire Kontluğu içinde bulunup ve şehir olma ilk kraliyet beratı 1155'te İngiliz Kralı II. Henry tarafından verilen tarihsel bir yerleşkedir.

<span class="mw-page-title-main">Sassari</span> Sassari iline bağlı komün (Sardinya, İtalya)

Sassari, İtalya'nın ana yarımadası batısında Akdeniz'de bulunan bir ada olan Sardinya Adası'nın kuzey-batısında ama sahilde bulunmayan bir kent ve aynı adlı Sassari ilinin merkezidir. Sassari belediyesi sınırları içinde nüfus 127 637 kişi ve varoşlarıyla metropoliten bölgede yaklaşık 300.000 kişi olup böylece Sassari Sardinya Özerk Bölgesi bölgesinin ikinci büyük şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Marsala</span> Trapani iline bağlı komün (Sicilya, İtalya)

Marsala, İtalya'da Akdeniz adası Sicilya Özerk Bölgesi'nin Trapani ilinde bir şehir ve yerel idare birimi olarak bir komündür.

<span class="mw-page-title-main">Sassari (il)</span> İtalyada bir il

Sassari ili, İtalya'nın Sardinya'ya bağlı bir ili. Merkezi ile adını veren Sassari şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Nuoro (il)</span> İl

Nuoro ili, İtalya'nın Sardinya Özerk Bölgesi'ne bağlı bir il. Merkezi Nuoro şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Olbia-Tempio (il)</span> İl

Olbia-Tempio ili, İtalya'nın Sardinya Özerk Bölgesi'ne bağlı bir ili.

<span class="mw-page-title-main">Carbonia</span> Carbonia-Iglesias iline bağlı komün (Sardinya, İtalya)

Carbonia, Sardinya'nın Güney Sardinya'nde bir küçük tarihi şehir ve komün.

<span class="mw-page-title-main">Benevento</span> İtalyanın Campania bölgesinde, Benevento iline bağlı ilçe (komün)

Benevento, güney İtalya'da Campania Bölgesi'nde, Benevento ili'nin merkezi bir kent ve bir komün.

<span class="mw-page-title-main">Trani</span> Barletta-Andria-Trani iline bağlı komün (Apulia, İtalya)

Trani, güney İtalya'da Puglia Bölgesi'nde, 2009'dan itibaren Barletta-Andria-Trani ilinin Barletta ve Andria kentleri ile ortaklasa merkezi olan bir kent ve bir komün.

<span class="mw-page-title-main">Quartu Sant'Elena</span> İtalyanın Sardinya bölgesinde, Cagliari iline bağlı ilçe (komün)

Quartu Sant'Elena, İtalya'da Sardinya Özerk Bölgesi'nde, Cagliari iline bağlı ve Cagliari şehrinin merkezinin 9 km doğusunda bulunan bir kent ve bir komün. Quartu Sant'Elena metropoliten Cagliari'nin bir parçası olup bu büyük şehri oluşturan 9 komünden biridir. 1956'da İtalyan Cumhurbaşkanı'nın kararı ile Quartu Sant'Elena'ya "İtalya Şehri " şeref statüsü verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Agrigento</span> Agrigento iline bağlı komün (Sicilya, İtalya)

Agrigento, İtalya'nın güneybatısındaki Sicilya Özerk Bölgesi'nde, Agrigento iline bağlı ve Napoli şehrinin merkezinin 20 km kuzeybatısından bulunan bir kent ve bir komün.

<span class="mw-page-title-main">Manfredonia</span> İtalyanın Apulia bölgesinde, Foggia iline bağlı ilçe (komün)

Manfredonia, güney İtalya'da Puglia Bölgesi'nde, Foggia iline bağlı ve Foggia şehrinin merkezinin 35 km kuzeydoğusunda bulunan bir komündür.

<span class="mw-page-title-main">Civitavecchia</span> İtalyanın Lazio bölgesinde, Roma Capitale iline bağlı ilçe (komün)

Civitavecchia, merkezî İtalya'da Lazio Bölgesi'nde, Roma iline bağlı ve Roma şehrinin merkezinin 80 km batı-kuzey-batısından bulunan bir kent ve bir komün. Şehrin ismi Latince "eski şehir" anlamına gelir.