İçeriğe atla

Olağan Şüpheliler

Olağan Şüpheliler
The Usual Suspects
YönetmenBryan Singer
YapımcıMichael McDonnell
Bryan Singer
SenaristChristopher McQuarrie
OyuncularStephen Baldwin
Gabriel Byrne
Kevin Spacey
MüzikJohn Ottman
Görüntü yönetmeniNewton Thomas Sigel
KurguJohn Ottman
TürüKara film (film noir)
RenkRenkli
Yapım yılı1995, ABD
Süre106 dk.
Dilİngilizce
Bütçe6.000.000 $
Hasılat23.272.306 $

Olağan Şüpheliler, Christopher McQuarrie'nin yazıp Bryan Singer'in yönettiği 1995 ABD yapımı neo-noir türü bir filmdir. Film polis sorgusuna alınan küçük çapta bir dolandırıcı Roger "Verbal" Kint'in hikâyesini anlatır. Kint sorgulayıcısı ABD Gümrük İdaresi'nden Ajan David Kujan'a (Chazz Palminteri), San Pedro Bay'deki Port of Los Angeles'ta demirlemiş bir gemide meydana gelen büyük yangın ve katliama kadar uzanan karmaşık bir hikâye anlatır. Geri dönüşler ve öyküleme kullanan Kint'in hikâyesi o suç partnerleri ile birlikte gemide ne işleri olduğunu anlatmaya çalıştıkça giderek artan bir şekilde karmaşık bir hale gelir.

Altı milyon dolarlık bir bütçe ile çekilen filmin projesi ilk başta sadece bir isim olarak başladı. Casablanca filmindeki Claude Rains'in repliğinde geçen "The Usual Suspects" kullanılarak yazılan Spy dergisindeki köşe yazısının başlığı filmin adı olarak seçildi. Singer bunun film için iyi bir isim olabileceğini düşündü. Singer ve McQuarrie'nin birlikte geliştirdikleri poster filmin ilk görsel tasarımı oldu.

Olağan Şüpheliler 1995'te Cannes'da yarışma dışı olarak gösterildi ardından başlangıçta birkaç salonda gösterime girdi. Film olumlu eleştiriler aldı ve sonunda geniş çapta gösterime girdi. Akademi Ödülleri'nde McQuarrie En İyi Özgün Senaryo ve Spacey de En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu dallarında ödülü aldılar

Özet

San Pedro, California'daki bir geminin güvertesinde "Kayzer Söze" olarak tanınan bir adam Keaton (Gabriel Byrne) isimli yaralı bir adamla konuşur. İkilinin konuşması kısa sürer ve Kayzer Söze, Keaton'ı vurur ardından gemi alevler içinde kalır. Ertesi gün FBI Ajanı Jack Baer (Giancarlo Esposito) ve ABD Gümrük İdaresinden özel ajan Dave Kujan (Chazz Palminteri) birbirlerinden bağımsız olarak, gemide ne olduğunu araştırmak üzere San Pedro'ya gelirler. Görünürde biri sakat Roger "Verbal" Kint ve diğeri hastanelik hale gelmiş bir macar suçlu olmak üzere sadece iki tane hayatta kalmış kişi vardır. Baer Macarın ifadesini alır. Macar, neredeyse efsanevi bir üne sahip olan Türk suç lideri Kayzer Söze'nin de limanda olduğunu ve onun orada birçok kişiyi öldürdüğünü iddia eder. Macar bir tercüman ve bir polis çizer eşliğinde Söze'yi tarif eder. Aynı sırada "Verbal" Kint de dokunulmazlık karşılığında olay hakkında uzun bir ifade vermektedir. Verbal bölge savcısındaki ifadesinin ardından kefaleti beklerken polis çavuşu Jeffrey Rabin'in (Dan Hedaya) odasına götürülür. Burada Kujan ondan bütün hikâyeyi başından itibaren tekrar duymak istediğini söyler. Verbal'ın hikâyeyi altı hafta önceden itibaren anlatmaya başlar.

Oyuncular

Yapım

Film ve televizyon oyuncusu Stephen Baldwin, Washington D.C.'deki CPAC'ta.

Genç sinemacı Bryan Singer, ilk filmi Public Access'in 1993'te Sundance Film Festivali'nde gösteriminin ardından bir partide Kevin Spacey ile görüştü.[1] Spacey filmi gören[2] tanıdığı birçok insanın teşvikiyle ve etkisiyle Singer ve McQuarrie'e ne olursa olsun bundan sonra çekecekleri ilk filmde yer almak istediğini söyledi. Singer Spy dergisinde Claude Rains'in Casablanca filminde yer alan repliğinden alınarak yazılan "The Usual Suspects" adlı köşe yazısını okudu ve bunun film için güzel bir isim olabileceğini düşündü.[3] Sundance'ta bir muhabir yeni filmin ne hakkında olduğunu sorduğunda McQuarrie "sanırım, film polis kordonunda buluşan bir grup suçlu hakkında"[3] cevabını verdi. Bu ayrıca McQuarrie ve Singer'ın poster için oluşturdukları ilk görsel fikirdir: Singer "polis kordonunda buluşan beş adam" fikrini anımsar.[4] Yönetmen ayrıca posterdeki "All of you can go to Hell" şeklindeki satırı da zihninde canlandırır.[2] Singer daha sonra "bu suçluları polis sorgusunda bir araya getiren ne olabilir?" sorusunu sordu.[5] McQuarrie daha önce hiç yayımlanmamış, kendi ailesini öldürüp ortadan kaybolan bir adam hakkındaki senaryosunu revizyondan geçirdi. Daha sonra bu senaryoyu düzenbaz takımı fikri ile birleştirdi.[3]

Söze karakteri, 1971'de bütün ailesini öldüren ve tutuklanmadan önce yaklaşık yirmi yıl boyunca ortadan kaybolan New Jerseyli bir muhasebeci John List'in gerçek yaşamından esinlenilerek oluşturuldu.[6] McQuarrie Keyser Söze'nin adını Los Angeles'taki avukatlık bürosundaki patronu Keyser Sume'nin adını temel alarak oluşturdu[7] ancak eski patronunun ismini nasıl kullandığıyla ilgili itiraz edebileceğini düşünerek karakterin soyadını değiştirmeye karar verdi. Senarist daha sonra oda arkadaşının İngilizce-Türkçe sözlüğünde gördüğü "söz-e" kelimesini karakterin soyadı yaptı.[2] Aslında filmde kullanılan karakterlerin isimlerinin tamamı McQuarrie'ın hukuk bürosunda bulunduğu dönemde orada çalışan kişilerin gerçek adlarından oluşur.

Notlar

Vikisöz'de Olağan Şüpheliler ile ilgili sözleri bulabilirsiniz.
  1. ^ Ryan, James (17 Ağustos 1995). "The Usual Suspects Puts Together Unusual Cast". BPI Entertainment News Wire. 
  2. ^ a b c Burnett, Robert Meyer (2002). "Round Up: Deposing The Usual Suspects". The Usual Suspects Special Edition DVD (İngilizce). MGM. 
  3. ^ a b c Larsen, Ernest (2005). "The Usual Suspects". British Film Institute. 
  4. ^ Hartl, John (13 Ağustos 1995). ""Surprises and No Holes" in Director's Prize-Winning Mystery". Seattle Times. 
  5. ^ Lacey, Liam (21 Eylül 1995). "Bryan Singer's Film Fever". Globe and Mail. 
  6. ^ The Usual Suspects DVD commentary featuring Bryan Singer and Christopher McQuarrie, [2000]. 27 Eylül 2002 tarihinde erişildi.
  7. ^ Nashawaty, Chris (3 Şubat 2006). "Starring Lineup". Entertainment Weekly. 28 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2008. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

23 Temmuz, Miladi takvime göre yılın 204. günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 161 gün vardır.

11 Ocak, Miladi takvime göre yılın 11. günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 354 gün vardır.

25 Mart, Miladi takvime göre yılın 84. günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 281 gün vardır.

21 Eylül, Miladi takvime göre yılın 264. günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 101 gün vardır.

26 Eylül, Miladi takvime göre yılın 269. günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 96 gün vardır.

<span class="mw-page-title-main">Arjantin</span> Güney Amerikada yer alan bir ülke

Arjantin, resmî adıyla Arjantin Cumhuriyeti, topraklarının büyük bölümü Güney Amerika kıtasının güneyini kaplayan Güney Konisi’nde yer alan ülke. Arjantin 2.791.810 kilometrekare (1.077.924 sq mi)'lik toplam yüzölçümü ile Güney Amerika'da ikinci, dünyada ise en büyük sekizinci ülkedir. Kuzeyde Bolivya ve Paraguay, kuzeydoğuda Brezilya, batıda Şili, doğuda ise Uruguay komşusudur. Güneyini Drake Boğazı, batısını And Dağları ve doğusunu Atlas Okyanusu çevreler.

<span class="mw-page-title-main">Kara film</span>

Kara film, öncelikle, kahramanlarını çürümüş ve itici algılanabilecek bir dünyanın içine yerleştiren Hollywood suç filmlerini tanımlamak için kullanılan bir sinema terimidir. Hollywood'un klasik kara film dönemi, 1940'ların başından 1950'lerin sonuna kadar uzanır. Bu dönemin az ışıklı, siyah beyaz çekilmiş kara filmleri, Alman Dışavurumcu sinemasından etkilenmiştir. Diğer taraftan ilk örnek teşkil eden hikâyeler ve klasik kara filmlere yönelik tutum, Büyük Bunalım döneminde Amerika Birleşik Devletleri'nde ortaya çıkan suç filmlerinden doğmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Layne Staley</span>

Layne Thomas Staley grunge grubu Alice in Chains'in orijinal solisti Amerikalı bir müzisyendir. 1990'ların başında Seattle'ın grunge hareketinin bir parçası olarak uluslararası üne kavuştu ve Staley'in farklı vokal tarzı ve tenor sesinin yanı sıra kendisiyle gitarist / vokalist Jerry Cantrell arasındaki uyumlu armonize vokallerle tanındı. Staley aynı zamanda glam metal grupları Sleze, Alice N 'Chains, Mad Season ve Class of ' 99'un da bir üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Lewis Hamilton</span> Britanyalı yarış pilotu

Lewis Carl Davidson Hamilton, Formula 1 Dünya Şampiyonasında Mercedes-AMG F1 takımı adına yarışan Britanyalı yarış pilotudur. Kariyerine 2007'den 2012'ye kadar yarıştığı McLaren F1 takımında başlayan Hamilton, kazandığı 7 dünya şampiyonluğu ile Michael Schumacher ile beraber en çok şampiyon olan iki Formula 1 pilotundan biridir. Formula 1 tarihinin en çok yarış kazanan, en çok pol pozisyonu alan ve en çok podyuma çıkan pilotudur. Ayrıca Hamilton en çok yarış zaferi, en çok pol pozisyonu ve en çok podyum dâhil olmak üzere birçok rekora sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">The Undertaker</span> Amerikalı güreşçi

Mark William Calaway ya da bilinen adıyla Undertaker, Amerikalı oyuncu ve emekli profesyonel güreşçidir. WrestleMania 36 maçı sonrası güreşi bıraktığını açıklamıştır. Kariyerinde birçok başarıya imza atmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Antikomünizm</span> komünist sistem ve görüşlerin yayılımını engelleme çalışmaları

Antikomünizm ya da komünizm karşıtlığı, kapitalist görüşlere karşı olan ve aksinin gerçekleşebileceğini öneren komünizm düşüncesine karşı olarak komünist sistem ve görüşlerin yayılımını engelleme çalışmalarıdır. Bununla birlikte Marksist-Leninist politikaların 20. yüzyılda dünya üzerine söz sahibi olması üzerine, bu politikalara karşı olan görüşleri ifade eden bir terimdir.

<span class="mw-page-title-main">Kevin Spacey</span> Amerikalı sinema oyuncusu

Kevin Spacey Fowler, iki kere Oscar ödülü kazanmış Amerikalı tiyatro ve sinema oyuncusu ve yönetmen.

<span class="mw-page-title-main">Benicio del Toro</span> Amerikalı sinema oyuncusu

Benicio Monserrate Rafael del Toro Sánchez, Porto Riko doğumlu Akademi Ödüllü oyuncu, yönetmen, senarist ve yapımcı. Porto Rikolu avukat bir ailede doğan Benicio del Toro, 9 yaşında annesini kaybetti. 80'lerde TV dizisinde rol almaya başladı. "License To Kill" rolü ile daha da ünlendi. "Traffic" filmiyle Akademi Ödülü aldı.

<i>Silahların Gölgesinde</i>

Silahların Gölgesinde 2000 yılında çekilmiş, gişede pek iyi bir başarı getirmemesine rağmen HOTDOG ve Laterde dahil olmakla birçok yer ve eleştirmenler filmi beğenmiştir, filmin yönetmenliğini The Usual Suspects filmininin Akademi Ödüllü senaristi olan Christopher McQuarrie yapmıştır ve filmin senaryosunu da hazırlamıştır. The Usual Suspects filminin bir oyuncusu olan Akademi Ödüllü Benicio Del Toro ve ünlü oyuncu Ryan Phillippe filmin başrollerini paylaşırken, Juliette Lewis,Taye Diggs,James Caan,Nick Katt,Geoffrey Lewis ve Scott Wilson filmde yardımcı rolleri canlandırmışlardır. Kastı Lynn Kressel hazırlamış ve köstümlerini ise Genevieve Tyrell ve Heather Neely McQuarrie hazırlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Dolph Lundgren</span>

Hans "Dolph" Lundgren, İsveçli ve Amerikalı aktör, film yapımcısı ve dövüş sanatçısıdır. İsveç'in Spånga kentinde doğan Lundgren, genç yaşta dövüş sanatlarıyla ilgilenmeye başladı. Bu onun Kyokushin karatede 4. dan siyah kuşak rütbesine sahip olmasına ve 1980 ve 1981'de Avrupa şampiyonu olmasına yol açacaktı. 1982'de yüksek lisans eğitimi alırken şarkıcı Grace Jones'un erkek arkadaşı oldu. Onunla birlikte New York'a taşındı ve oyunculuk dersleri almaya başladı. 1985'te Lundgren, Sylvester Stallone'un Rocky IV filminde Ivan Drago adlı heybetli bir Sovyet boksör olarak baş kötü adamı canlandırarak çığır açan bir rol oynadı.

<span class="mw-page-title-main">Stonewall ayaklanmaları</span> 1969da eşcinsel hakları adına New Yorkta kendiliğinden ortaya çıkmış olan isyanlar

Stonewall ayaklanmaları, ABD'nin New York şehrinin Greenwich Village semtinde yer alan Stonewall Inn adındaki bir bara 28 Haziran 1969'da yapılan bir polis baskınından sonra başlayan bir dizi gösteri ve direniş eylemleridir. Bu gösteriler ABD tarihinde eşcinsellere ve cinsel azınlıklara baskı uygulayan bir sisteme karşı ilk açık direniş olarak tanımlanmaktadır. Başta Amerika Birleşik Devletleri olmak üzere tüm dünyadaki eşcinsel hakları hareketini tetikleyen olay olarak da kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Güvenilmez anlatıcı</span>

Güvenilmez anlatıcı, edebiyatta, filmlerde ya da tiyatro oyunlarında güvenilirliği ciddi anlamda riskli olan anlatıcı. Terim, 1961 senesinde Wayne C. Booth'un The Rhetoric of Fiction eserinde ortaya çıkmıştır. Bu tarz bir anlatım yöntemi yazar tarafından belirli nedenlerle seçilmiş olabilir. Bu genelde seyirciyi ya da okuyucuyu kandırmak içindir. Bu tarzda anlatıcı genelde birinci şahıs anlatıcıdır. Aynı zamanda üçüncü şahıs anlatıcının da güvenilmez anlatı olarak kullanıldığı olur.

2023 (MMXXIII) pazar günü başlayan bir yıldır. Gregoryen takvimindeki Milat ve Rab'bin Yılı'nın 3. milenyumunun 23. yılı ve 21. yüzyılının, 2020'lerinin 4. yılı.

<span class="mw-page-title-main">Keyser Söze</span>

Keyser Söze, 1995 yılında Christopher McQuarrie tarafından yazılan ve Bryan Singer tarafından yönetilen Olağan Şüpheliler filmindeki kurgusal bir ana karakterdir. Ana kahramana göre, küçük dolandırıcı Roger "Verbal" Kint, Söze, acımasızlığı ve etkisi polis ve suçlular arasında efsanevi, hatta efsanevi bir statü kazanmış bir organize suç örgütü lideridir. Hikâyedeki diğer olaylar bu hesapları güvenilmez hale getirir; bir bükülme ile biten bir polis Sketch, Kint ve Söze'yi bir ve aynı olarak tanımlar.Karakter, gerçek hayattaki katil John List'ten ve gerçekte var olan ya da olmayan gölgeli bir KGB köstebeğinin yer aldığı casus gerilim filmi No Way Out'tan esinlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Christopher McQuarrie</span> Amerikalı film yapımcısı ve yönetmeni; senarist

Christopher McQuarrie, Amerikalı senarist, yönetmen ve yapımcıdır. Neo-noir gizem filmi Olağan Şüpheliler (1995) için BAFTA Ödülü, Bağımsız Ruh Ödülü ve En İyi Özgün Senaryo Akademi Ödülü'nü aldı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.