İçeriğe atla

Okyanusya ekonomisi

Ekonomi

Ana hatlar
Genel sınıflandırma
Teknikler
Dalları ve alt dalları

Davranışsal · Kültürel · Çevresel
Büyüme · Gelişme · Tarih
Uluslararası · Ekonomiler
Monetarizm ve Finansal ekonomi
Kamu ve Refah ekonomisi
Sağlık · Çalışma · Yönetimsel
İşletme · Bilgi · Eğitim · Oyun kuramı
Endüstriyel organizasyon · Hukuk
Tarım · Yeşil · Ekolojik
Kent · Kırsal · Bölgesel
Ekonomik coğrafya

Listeler

Kategoriler · Başlıklar · Ekonomistler

Okyanusya ekonomisi 14[] farklı ülke ve ekonomilerini konu almaktadır.

Bölge nüfusu Güney Pasifik'te yer alan toplam 30.000 adada yaşayan 34,700,201[1] insandan oluşmaktadır. Okyanusya'nın en büyük iki ekonomisi (Avustralya ve Yeni Zelanda) Batı Avrupa ekonomileriyle yarışırken ada ülkelerinin büyük bölümü az gelişmiş ekonomilere sahiptir.

Ticaret ağları

Birçok küçük Pasifik ülkesinin Avustralya, Yeni Zelanda ve Amerika Birleşik Devletleri'yle ticari ilişkisi vardır.

Avustralya ve Yeni Zelanda arasındaki ticari anlaşmalar Closer Economic Relations olarak adlandırılmaktadır. Bu iki ülkenin Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) ve Doğu Asya Zirvesi (EAS) üyeliği de bulunmaktadır.

Para birimleri

Aşağıdaki çizelge Okyanusya'da yer alan ülkelerin kullandıkları para birimlerini Euro ve Amerikan doları dönüşüm oranlarıyla birlikte göstermektedir.

ÜlkePara birimiEuro'ya göre değeriABD dolarına göre değeriMerkez bankası
AvustralyaAvustralya doları0.63676 0.91642 Reserve Bank of Australia
Cook AdalarıYeni Zelanda doları0.526538 0.777634 Reserve Bank of New Zealand
FijiFiji doları0.449888 0.647480 Reserve Bank of Fiji
Fransız PolinezyasıPasifik frangı0.008380 0.012065 Institut d'émission d'Outre-Mer
KiribatiAvustralya doları0.63676 0.91642 Reserve Bank of Australia
Marshall AdalarıAmerikan doları0.69483 1
Mikronezya Federal DevletleriAmerikan doları0.69483 1
NauruAvustralya doları0.63676 0.91642 Reserve Bank of Australia
NiueYeni Zelanda doları0.526538 0.777634 Reserve Bank of New Zealand
PalauAmerikan doları0.69483 1
Papua Yeni GineKina 0.243569 0.350545 Bank of Papua New Guinea
SamoaTala 0.260241 0.374500 Central Bank of Samoa
Solomon AdalarıSolomon Adaları doları0.142410 0.0989611 Central Bank of Solomon Islands
TokelauYeni Zelanda doları0.526538 0.777634 Reserve Bank of New Zealand
TongaPa'anga0.354054 0.509500 National Reserve Bank of Tonga
TuvaluAvustralya doları0.63676 0.91642
VanuatuVatu0.00731479 0.0105263
Wallis ve Futuna Adaları Pasifik frangı0.008380 0.012065 Institut d'émission d'Outre-Mer
Yeni KaledonyaPasifik frangı0.008380 0.012065 Institut d'émission d'Outre-Mer
Yeni ZelandaYeni Zelanda doları0.526538 0.777634 Reserve Bank of New Zealand

Ekonomik sektörler

Sidney'deki gökdelenler. Okyanusya'nın en kalabalık kenti olan Sidney bu bölgenin tek küresel kenti olma özelliğini de taşımaktadır.
Papua Yeni Gine'nin başkenti Port Moresby'den bir görünüm
Okyanusya

Hizmet

Okyanusya'da yaşayan insanların büyük bölümü turizm, eğitim ve finans gibi alanlarda çalışmaktadır. Japonya, Çin, Birleşik Devletler ve Güney Kore bölgenin dışsatım yaptığı başlıca ülkelerdir.

Turizm

Avustralya, Yeni Zelanda, Japonya, Birleşik Krallık ve ABD'den gelen turistler bölge ülkelerinin gelişimine yardımcı olmaktadır. Fiji'yi her yıl yarım milyona yakın insan ziyaret etmekte, bu da ülke ekonomisine 1 milyar dolarlık bir katkı sağlamaktadır.

Tarım ve balıkçılık

Okyanusya ülkelerinin yalnızca %10'unu oluşturan tarım sektörü buna karşın dışsatımda başı çekmektedir. Bölgenin en gelişmiş ekonomileri olan Avustralya ve Yeni Zelanda'da hizmet sektörü öne çıkarken diğer Pasifik ülkelerinin ekonomileri genellikle tarıma dayanmaktadır. Hindistan cevizi bölgede yetiştirilen temel tarım ürünüdür.

Balıkçılık özellikle bölgenin küçük ülkeleri için kayda değer bir girdi kapısı durumundadır. Bölgenin batısında yer alan Avustralya ve Solomon Adaları ise varsıl demir, çinko, nikel ve altın kaynaklarına sahiptir.

Uluslararası yardım

Kredi veren ülkeler

Okyanusya'nın en kalabalık ülkeleri olan Avustralya ve Yeni Zelanda aynı zamanda bölgeye ekonomik bakımdan da önderlik yapmaktadır. Bu iki ülke, gelişimleri için dış yardıma gereksinim duyan bölge ülkelerine maddi yardımda bulunmaktadır.

Avustralya'nın bölge ülkelerine 2007-2008 mali yılında yaptığı katkı 3,155 milyar dolardır. Bu tutarın 2,731 milyar dolarlık bölümü AusAID tarafından karşılanmıştır.

Yardıma muhtaç ülkeler

Solomon Adaları'nın yıllık harcama tutarının yaklaşık yarısı Avustralya, Yeni Zelanda, Avrupa Birliği, Japonya ve Çin Cumhuriyeti tarafından karşılanmaktadır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Internet Usage and Population in Oceania". 4 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2011. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Papua Yeni Gine</span> Okyanusyada bulunan bir ada devleti

Papua Yeni Gine, resmî adıyla Papua Yeni Gine Bağımsız Devleti, Okyanusya'da Yeni Gine adasının doğu yarısı ile Melanezya'daki civar adaları kapsayan bir ülkedir. Yeni Gine adasının batı kısmı ise Endonezya'ya aittir ve sadece Endonezya ile kara sınırı bulunur. Güneyinde Avustralya bulunur. 462.840 km²'lik yüzölçümüyle en büyük üçüncü ada ülkesidir. Başkenti adanın güneydoğu kıyısındaki Port Moresby'dir.

<span class="mw-page-title-main">Samoa</span> Büyük Okyanusta bir ada devleti

Samoa ya da resmî adı ile Bağımsız Samoa Devleti, Güney Büyük Okyanus'unda, Polinezya'da bulunan, adalar topluluğundan oluşan bir ülkedir.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Zelanda</span> Pasifik Okyanusunun güneybatısındaki ada ülkesi

Yeni Zelanda, Güney Büyük Okyanus'ta bir ada ülkesidir. Güney Yarımkürede, Okyanusya'daki Güney Pasifik adaları arasında, Avustralya'nın yaklaşık 2.000 km güneydoğusunda yer almaktadır. Başlıca iki büyük ve 700'den fazla küçük adadan oluşur. Toplamda 268.021 kilometrekarelik bir yüz ölçümüne sahiptir. Bölgedeki tektonik hareketler ve volkanik olaylar nedeniyle Yeni Zelanda birçok yüksek dağa sahiptir. Yeni Zelanda'nın başkenti Wellington ve en büyük şehri Auckland'dır.

<span class="mw-page-title-main">Okyanusya</span> coğrafi bölge

Okyanusya, Büyük Okyanus'a dağılmış adaları kapsayan ülkelerden ve Avustralya'dan oluşan coğrafi bölgedir. Asya'nın güney ve güneydoğusunda, Antarktika'nın kuzeyinde ve Büyük Okyanus ile Hint Okyanusu'nun arasında yer alır. Yüzölçümü 8.970.000 km², nüfusu 35.669.267'dir.

<span class="mw-page-title-main">Solomon Adaları</span> Büyük Okyanusta bir ada devleti

Solomon Adaları, Okyanusya'da 6 büyük ve 900'den fazla küçük adadan oluşan bir ülkedir. Papua Yeni Gine'nin doğusunda ve Vanuatu'nun kuzeybatısındadır. Yüzölçümü 28.400 km² ve nüfusu 650.000 civarındadır. Başkent Honiara, Guadalcanal adasındadır. Ülke ismini üzerinde bulunduğu Solomon Takımadaları'ndan alır, Melanezya'ya dâhil olan bu takımadalar Solomon Adaları ülkesinin yanı sıra Kuzey Solomon Adaları olarak adlandırılan Papua Yeni Gine'ye bağlı Bougainville'i de içerir. Ancak Solomon Adaları'na bağlı olan Santa Cruz Adaları ile Rennell ve Bellona bu takımadalara dâhil değildir.

<span class="mw-page-title-main">Palau</span> Büyük Okyanusta bir ada devleti

Palau, resmî adı ile Palau Cumhuriyeti, Okyanusya'nın batısında bir ada ülkesidir. Mikronezya ile paylaştığı Caroline Adaları'nın batı zincirinde bulunan yaklaşık 340 adadan meydana gelir. Yüzölçümü 466 km²'dir. Koror en kalabalık adadır. Başkent Ngerulmud Koror'un kuzeyinde, Babeldaob adasındaki Melekeok eyaletinde bulunur. Doğuda Mikronezya, güneyde Endonezya ve batıda Filipinler ile deniz sınırı bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Norfolk Adası</span> Avustralyanın doğusunda yer alan Avustralyaya bağımlı ada

Norfolk Adası, Büyük Okyanus'ta, Yeni Zelanda ile Yeni Kaledonya arasında yer alan ve Avustralya'nın dış bölgesi olarak bu ülkeye bağlı olan ada. Norfolk adası, Nepean Adası ve Phillip Adası ile birlikte Norfolk Adası Bölgesi'ni oluşturmaktadır. Adanın başkenti Kingston'dır.

<span class="mw-page-title-main">Okyanusya Futbol Konfederasyonu</span> Uluslararası kuruluş

Okyanusya Futbol Federasyonu FIFA'ya bağlı 6 kıta konfederasyonundan en küçüğüdür. OFC Erkekler Uluslar Kupası'nı düzenleyen konfederasyona Amerikan Samoası, Cook Adaları, Fiji, Yeni Zelanda, Papua Yeni Gine, Samoa, Solomon Adaları, Tahiti, Tonga, Vanuatu, Yeni Kaledonya ülkelerinin futbol federasyonları tam üye, FIFA üyesi olmayan Kiribati, Niue Adası ve Tuvalu futbol federasyonları ise sınırlı üyelerdir. 1 Ocak 2006'ya kadar konfederasyona bağlı olan Avustralya bu tarihten itibaren AFC'ye katılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği</span> Asya-Pasifik ülkeleri ekonomik forumu

Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği ya da APEC Büyük Okyanus kıyısındaki 21 ülkenin katıldığı, dünya ekonomisinin %60'ını temsil eden ve bölgesel ekonomik, iş birliği, ticaret ve yatırım konularının paylaşıldığı uluslararası bir örgüttür. Üye ülkelerin bakanlarının yıllık toplantıları da dahil olmak üzere örgütün tüm eylemleri APEC Sekreterliği tarafından yürütülür.

<span class="mw-page-title-main">Japon İmparatorluğu</span> 1868-1947 yılları arasında Asya-Pasifik bölgesindeki imparatorluk

Japon İmparatorluğu, Doğu Asya'da, en geniş sınırlarında bugünkü Japonya, Kuzey Kore, Güney Kore, Tayland, Endonezya, Filipinler, Vietnam, Tayvan ile Çin'in Mançurya bölgesine buyruğu altına almış yıkılmış bir imparatorluktur. 1868'deki Meiji Restorasyonu'ndan II. Dünya Savaşı sonrası Amerika Birleşik Devletleri tarafından ele geçirilmesi ve 1947 anayasasının yürürlüğe girmesine kadar varlığını sürdüren bu imparatorluk, Avrupa devletlerinden sonra dünyadaki en büyük sömürge devletiydi. II. Dünya Savaşı'nda Nagazaki ve Hiroşima'ya atılan atom bombaları ile büyük bir sarsıntıya uğramıştır.

<span class="mw-page-title-main">Avustralasya</span>

Avustralasya; Avustralya, Yeni Zelanda, Yeni Gine adası ve Pasifik Okyanusu'ndaki komşu adaları kapsayan Okyanusya'da bir bölge. Terim ilk kez Charles de Brosses'nin Histoire des navigations aux terres australes (1756) adlı kitabında kullanılmıştır. Latincede "Asya'nın güneyi" anlamına gelen sözcük daha doğuda yer alan Polinezya ve güneydoğu Pasifik'i (Magellanica) dışarıda bırakan bölgeyi tanımlamaktadır. Kuzeydoğusunda yer alan Mikronezya'dan da ayrılan bölge, Hindistan'ın da yer aldığı Hint-Avustralya Levhası'nda bulunmaktadır.

Bölgesel Kapsamlı Ekonomik Ortaklık Asya-Pasifik bölgesinde on ASEAN ülkesi(Brunei, Kamboçya, Endonezya, Laos, Malezya, Myanmar, Filipinler, Singapur, Tayland ve Vietnam) ve beş adet diğer ülke - Avustralya, Çin, Japonya, Yeni Zelanda ve Güney Kore - arasında bir serbest ticaret anlaşmasıdır. 15 üye ülke, dünya nüfusunun ve GSYİH'nin yaklaşık %30'unu oluşturmakta ve bu da onu en büyük ticaret bloku yapmaktadır. 15 Kasım 2020'de Vietnam'ın ev sahipliği yaptığı sanal ASEAN Zirvesi'nde imzalandı ve üye ülkeler tarafından onaylandıktan sonra iki yıl içinde yürürlüğe girmesi bekleniyor.

1994 FIFA Dünya Kupası için olan elemelerin Okyanusya (OFC) bölgesinde 7 takımdan 1'i finaller için kıtalararası play-off'a çıktı. Eleme süreci 7 Haziran 1992'de başladı ve 6 Haziran 1993'te bitti.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek ekonomisi</span>

Bosna-Hersek ekonomisi, tarım, turizm ve endüstriye sahip bir geçiş ekonomisidir. Ülke 1992-1995 yılları arasında iç savaş nedeniyle üretim %80 oranında düşmüş ve işsizlik büyük bir oranda yükselmiştir. Ülkenin ekonomisi 2000'li yıllardan itibaren yeniden büyümeye başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Asya ekonomisi</span> Kıta Ekonomisi

Asya ekonomisi, 49 farklı devlette yaşayan 4.4 milyardan fazla insandan oluşur. Altı devletin kısmen Asya'da olmakla birlikte, ekonomik ve siyasi açıdan başka bir bölgeye ait olduğu düşünülmektedir. Asya dünyadaki en hızlı büyüyen ekonomik bölge ve SAGP'ye göre GSYİH bakımından en büyük kıtasal ekonomidir. Çin, Japonya ve Hindistan dünyanın en büyük on ekonomisi arasındadır. Dahası, Asya, Japon ekonomik mucizesinden (1950-1990) başlayarak, Güney Kore'deki Han Nehri Mucizesi (1961-1996) ve Çin'deki ekonomik patlama (1978-2013) ile dünyanın en uzun ekonomik patlamasının merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Asya Kalkınma Bankası</span>

Asya Kalkınma Bankası veya AKB, 19 Aralık 1966'da kurulmuş olan bölgesel kalkınma bankasıdır. Merkezi Filipinler'in başkenti Manila'da bulunmaktadır. Bankanın aynı zamanda tüm dünya üzerinde 31 saha şubesi bulunmaktadır. Bu şubelerle yardıma muhtaç insanlara ulaşımın kolay yapılması amaçlanmıştır. Banka üye alımlarını Birleşmiş Milletler Asya-Pasifik Ekonomik ve Sosyal Komisyonu ve bölgede bulunmayan gelişmiş ülkelerden yapmaktadır. Kurulduğu yıldaki 31 üyeden, şu anda 67 üye ülkeye ulaşmış olup, bu ülkelerin 48'i Asya-Pasifik bölgesinde bulunmaktadır. AKB Dünya Bankası'na yakın bir şekilde tasarlanmış olup, ülkelerin oy gücü bankaya yaptığı parasal katkılarla doğru orantılıdır. AKB her sene sonunda yaptığı işlemleri, bütçe bilgilerini ve diğer çeşitli bilgileri içeren yıllık raporunu yayınlar. AKB-Japon Burs Programı her yıl 300 öğrenciye bankanın bünyesindeki 10 ülkeden birinde burs sağlar. Eğitimlerinin bitmesi üzerine, yeni yetişen öğrenciler bulundukları ülkelerin ekonomik ve sosyal sistemlerine katkı yapmaları beklenir. AKB resmi bir şekilde BM gözlemcisidir.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Asya ve Pasifik Ekonomik ve Sosyal Komisyonu</span>

Birleşmiş Milletler Asya ve Pasifik Ekonomik ve Sosyal Komisyonu Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal Konseyi'nin beş bölgesel komisyonundan biridir. Merkezi Bangkok, Tayland'da bulunmakla beraber, New York'taki Birleşmiş Milletler merkezinden doğrudan yönetilir. Üye devletler arasındaki ekonomik ilişkileri geliştirmek amacı ile 1947 yılında kurulmuştur. ESCAP''ın 53 üye ülke ve 9 kısmı üyesi vardır. Asya ve Pasifik'te bulunan ülkelerin haricinde; Fransa, Hollanda, Birleşik Krallık ve ABD de üye devletlerdendir.

<span class="mw-page-title-main">Okyanusya borsaları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste Avustralya, Yeni Zelanda, Okyanusya ülkelerinin menkul kıymetler borsalarının bir listesidir. Diğer küçük ada ülkeleri bu borsalardan yararlanırlar.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Zelanda mutfağı</span>

Yeni Zelanda mutfağı, Yeni Zelanda'ya özgü yemek pişirme tarzıdır. Yeni Zelanda mutfağı, büyük ölçüde yerel malzemeler ve mevsimsel değişiklikler tarafından yönlendirilir. Öncelikle tarım ekonomisine sahip bir ada ülkesi olan Yeni Zelanda, karadan ve denizden ürün vermektedir. Avustralya mutfağına benzer şekilde, Yeni Zelanda mutfağı, ülke daha kozmopolit hale geldikçe, Akdeniz ve Pasifik Kıyıları etkileriyle, Birleşik Krallık kökenli çeşitli bir mutfaktır.