İçeriğe atla

Oktay Aslanapa

Oktay Aslanapa
Doğum17 Aralık 1914(1914-12-17)
Kütahya
Ölüm1 Nisan 2013 (98 yaşında)
İstanbul
MilliyetTürk
MeslekAkademisyen
Önemli eser(ler)Türk Sanatı, Turkish Art and Architecture

Oktay Aslanapa (17 Aralık 1914, Kütahya - 1 Nisan 2013, İstanbul),[1] Türk akademisyendir.

Yaşamı

17 Aralık 1914'te Mehmet Celâl Bey ve Esma Hacer Hanım'ın oğlu olarak Kütahya'da doğdu. İlkokul ve ortaokul yıllarında yaz tatillerinde çini fabrikalarında çırak olarak çalışarak harçlığını çıkardı. Çiniciliğe ilgisi bu yıllarda başladı.[2] İlk ve orta okulları orada okuduktan sonra, 1932'de girdiği Bursa Erkek Lisesi'nden 1934'te mezun oldu. Aynı yıl Yüksek Öğretmen Okulu imtihanını kazanarak İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'ne kaydoldu. 1938'de tarih, felsefe ve coğrafya lisanslarıyla mezun oldu.[3]

Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı imtihanını kazanarak Türk ve İslam Sanatı ihtisası yapmak üzere Almanya'ya gönderildi. Marburg/Lahn Üniversitesinde bir yıl çalıştıktan sonra savaş başlayınca yurda dönüp 1939 Ekiminden 1941 sonlarına kadar askerlik görevini yaptı. Terhis edilince Viyana'ya gönderildi. 1943 Mayısı'nda "Die Osmanischen Beitrage Zur İslamischen Baukunst" teziyle doktorasını verip döndü. Ekim ayında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nde yeni kurulmuş olan sanat tarihi bölümüne asistan olarak atandı. 1948'de "Osmanlılar Devrinde Kütahya Çinileri" teziyle doçentlik imtihanını verdi. 1960 yılında profesör ve Sanat Tarihi Kürsüsü Başkanı oldu. 1963'te Türk ve İslam Sanatı Kürsüsü'nü kurdu. Bu Kürsü'nün başkanı olarak çalışmalarını sürdürdü. 1977'de Sanat Tarihi Enstitüsü Müdürlüğüne seçildi. 1982 yılı düzenlemelerinden sonra, Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölümü Sanat Tarihi Anabilim Dalı öğretim üyesi ve Sanat Tarihi Araştırma Merkezi Müdürü olarak çalışmalarını sürdürmüştür. 1983 yılı başlarında emekli olmuştur. 20 Mayıs 1956'da Selma Günseli Pamukçu ile evlenmiş olan Aslanapa'nın Ayşe Çiğdem (1957) ve Fatma Banu (1961) adında iki kızı vardır.

1960'tan beri Diyarbakır, İznik, Kalehisar, Kayseri-Keykubadiye, Konya, Van ve Yenişehir, Bursa'da Türk Sanatı ile ilgili kazılar yaptı ve sonuçlarını yayınladı. Mimari konular yanında, çini-seramik konusunda özellikle İznik ve Kalehisar kazıları ile ilgili çalışmalarını makaleler ve kitap halinde yayınladı. Halı sanatı konusunda yaptığı araştırmalarla ilgili olarak da makale ve kitaplar yayınladı. Kitap ciltleri konusundaki araştırmalarını tebliğler halinde uluslararası toplantılara sundu ve yayınladı.

Anadolu'da uzun araştırma gezileri ve incelemelerine her kademede öğrencilerini de alarak onların çeşitli alanlarda yetişmelerini sağladı. Çok sayıda lisans ve doktora öğrencisi yetiştirdi ve tezlerini yönetti. Uluslararası kongre ve toplantılara tebliğlerle katıldı. Enstitü Müdürü olarak "Yıllık Seminer" toplantıları geleneğini kurdu ve "Sanat Tarihi Yıllığı" adlı derginin Edebiyat Fakültesi yayınları arasında düzenli olarak yayınlanmasına önayak oldu.

Alman Arkeoloji Enstitüsü, Türk Kültürü Araştırma Enstitüsü ve mesleki kuruluşlar ile vakıfların üyesidir.

Türk Kültür Tarihi ve Atatürk'ün Kültür Politikası derslerini veren Prof. Dr. Oktay Aslanapa İstanbul Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü'nde öğretim üyesiydi. Tedavi gördüğü Darülaceze'de 1 Nisan 2013 tarihinde 98 yaşında öldü. Kütahya Sultanbağı Mezarlığı'na defnedildi.[4]

Çini-Keramik ile ilgili önemli kitap ve makaleleri

  • Osmanlı Devrinde Kütahya Çinileri, İstanbul 1949
  • Türk Sanatı, Selçuklu ve Osmanlı Halıları, Çini ve Minyatür, İstanbul 1961
  • Anadolu'da Türk Çini ve Keramik Sanatı, Ankara 1965
  • Kırmızı Hamurlu İlk Osmanlı Keramikleri, Türk Kültürü III/30, Ankara 1965
  • Eski Türk Çini Fırınları, Türk Kültürü III/30, Ankara 1965
  • Antalya Müzesi'nde Bulunan Selçuklu Çinileri Reşit Rahmeti Arat için, Ankara 1966
  • İznik Kazılarında Ele Geçen Keramikler ve Çini Fırınları, Türk Sanatı Tarihi Araştırma ve İncelemeleri II, İstanbul 1969 Türk Sanatı, İstanbul 1984
  • Kütahya Keramikleri, Atatürk'ün Doğumunun 100. Yılına Armağan, Kütahya, İstanbul 1981 s. 69-82
  • İznik Çini Fırınları Kazısı (1981-1986) EEMGB Kazı Sonuçları Bildirileri, Ankara 1987[5]

Kaynakça

Özel
  1. ^ "Prof. Dr. Oktay Aslanapa vefat etti". Gündem Bursa. 7 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2013. 
  2. ^ Güler, K. Türkmen, U. Kütahya Sanatçıları, Kütahya Ticaret ve Sanayi Odası, 2013, s:208
  3. ^ "ASIRLIK ÇINAR AĞACI: PROF. DR. OKTAY ASLANAPA'NIN HAYATI VE ESERLERİ". 3 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2023. 
  4. ^ "Oktay Aslanapa son yolculuğuna uğurlandı". İhlas Haber Ajansı. 3 Nisan 2013. 6 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2022. 
  5. ^ Güler, K. Türkmen, U. a.g.e., s:208-209
Genel

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ankara Üniversitesi</span> Ankarada kurulu devlet üniversitesi

Ankara Üniversitesi (), Ankara'da yer alan bir devlet üniversitesidir. 13 Haziran 1946 tarihinde kabul edilen 4936 sayılı kanunla kurulmuştur. Cumhuriyet döneminde kurulan ilk üniversite olma özelliğini taşır.

<span class="mw-page-title-main">Harran Üniversitesi</span> Şanlıurfada kurulu devlet üniversitesi

Harran Üniversitesi, Şanlıurfa'da bulunan devlet üniversitesidir.

<span class="mw-page-title-main">Tekfur Sarayı</span>

Tekfur Sarayı veya Porfiroğenitus Sarayı, bütün Dünya'da geç Bizans mimarisinin nispeten bozulmamış örneklerinden biridir. İstanbul'da Fatih ilçesi sınırları içerisinde, Edirnekapı semtinde bulunmaktadır.

Sadi Rifat Diren, Türk Seramik sanatçısı, sanat eğitimcisi.

Fatih Üniversitesi, Büyükçekmece, İstanbul'da yerleşik vakıf üniversitesiydi. Türkiye Sağlık ve Tedavi Vakfı tarafından 18 Ocak 1996'da kuruldu. Açılışını dönemin cumhurbaşkanı Süleyman Demirel gerçekleştirdi. İngilizce ve Türkçe ile öğretim yapan üniversite, Almanca, Fransızca, Rusça, İspanyolca derslerini de seçmeli ders olarak vermekteydi. Dokuz üyesi bulunan Mütevelli Heyeti ile yönetilmekteydi. Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün talebi üzerine; Büyükçekmece 5. Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından, Fatih Üniversitesi'nin kurucusu Türkiye Sağlık ve Tedavi Vakfı'na kayyum atandı. 23 Temmuz 2016 tarihinde, Olağanüstü Hal (OHAL) Kapsamında Alınan Tedbirlere İlişkin Kanun Hükmünde Kararname'yle üniversite kapatıldı. Öğrencileri çeşitli üniversitelere yerleştirildi.

Çini, bir yüzü sırlı, su geçirmez bir tabaka veya cam ile seramiğin ateşle birbirine kaynaştırılması sonucu ortaya çıkan levhadır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi</span> İstanbul’da kurulan, benzerleri arasında Türkiye’nin ilk ve en büyük fakültesi

İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi (İÜEF), 1933 yılında İstanbul Üniversitesi bünyesinde Edebiyat Fakültesi adı ile kurulan fakülte. Türkiye'nin ilk edebiyat yüksek okuludur.

Cumhuriyetin ilanını takiben, Türkiye müzeleri Atatürk'ün Anadolu'nun insan eliyle yapılan faydalı şeylerinin sergi ve araştırmasına önem vermesi dolayısıyla kaydedilebilir şekilde gelişti. Türkiye ilan edildiğinde, İstanbul'da "Asar-ı Atika Müzesi", olarak adlandırılan İstanbul Arkeoloji, Aya İrini'nin ev sahipliğini yaptığı Askeri Müze, Süleymaniye Camii'nde Türk ve İslam Eserleri Müzesi ve Anadolu'nun birkaç büyük şehrinde Osmanlı İmparatorluğu Müzesi müzeleri vardı.

<span class="mw-page-title-main">Semavi Eyice</span>

Mustafa Semavi Eyice, Türk Bizantolog ve sanat tarihçisi.

Prof. Dr. Bahri ATA, (d. 10 Haziran 1969, İzmit)

<span class="mw-page-title-main">İznik çinisi</span> Osmanlı geleneksel sanatı

İznik çinisi, ilk olarak 15. yüzyılda Çin’den gelen mavi ve beyaz seramiklerden etkilenerek ortaya çıkmıştır. O dönemde yapılan Bursa Yeşil Camii ve türbesinde (1421), Bursa Muradiye Camii'nde (1426) ilk örneklerine rastlanır. 16. yüzyıldaysa Osmanlı Devleti'nin de güçlenmesi ve yeni yapıların ortaya çıkmasıyla İznik çinisi en ihtişamlı günlerini yaşadı. Bu dönemde yapılan Süleymaniye Camii ve Selimiye Camii gibi eserlerde İznik çinisiyle süslemeler yapılmıştır. 17. yüzyılda ise İznik çinisi kaybolmaya başlamış ve 18. yüzyıl başlarında tamamen yok olmuştur. 300 yıl aradan sonra 1985'te Faik Kırım Usta, İstanbul’dan İznik’e gelerek Eşref Eroğlu ve eşi Seyhan Eroğlu ile birlikte bir atölye kurmuştur. İznik çinileri tekrar üretilmeye başlanmıştır. XV. ve XVI. yüzyıllarda OsmanlıTürk medeniyet sanatının zirvelerinden biri olan İznik çinisinin camilerde, saraylarda, Türk ve dünya müzelerinde mevcut örnekleri sergilenmektedir.

Acta Turcica Türkoloji dalında tematik yayın yapan akademik dergidir. Altı ayda bir yayınlanmaktadır.Emine Gürsoy Naskali ve Hilal Oytun Altun tarafından editörlüğü yürütülen derginin hakem heyetinde Prof. Dr. İlber Ortaylı, Eski Kültür bakanlığı müsteşarı Prof. Dr. Mustafa İsen gibi isimler bulunuyor. Dergi ilk sayısından beri OCLC tarafından indekslenmektedir. Diğer birçok uluslararası akademik indeks tarafından düzenli olarak taranmaktadır.

Halil Demircioğlu, Türk akademisyen, Eskiçağ Tarihi Profesörü, eğitimci, tarih yazarı, çevirmen.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi</span> Ankarada bulunan bir devlet üniversitesi

Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi (ASBÜ), Ankara'nın altıncı devlet üniversitesi olarak 5 fakülte ve 5 enstitü ile kurulan bir devlet üniversitesidir.

Selçuk Mülayim Türk sanat tarihçisi, akademisyen ve yazar. Marmara Üniversitesi Sanat Tarihi bölüm başkanlığı görevinden 2013 yılında emekli olmuştur. Mimar Sinan üzerine yaptığı araştırmalarla, yazdığı makale ve kitaplarıyla tanınır. Kimileri tarafından Mimar Sinan uzmanı olarak nitelendirilir. Bunun yanı sıra; sanat tarihi, Türk sanatı, İslam sanatı ve Selçuklu sanatı üzerine yazılmış birçok eseri bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Esenyurt Üniversitesi</span> İstanbulda kurulu vakıf üniversitesi

İstanbul Esenyurt Üniversitesi 2013 yılında Yeşilköy 2001 Eğitim, Kültür ve Sağlık Vakfı tarafından İstanbul'da kurulmuş bir vakıf üniversitesidir. İlk rektör olarak Prof.Dr.Cuma Bayat atanmıştır.

Saim Erken Türk ressam.

<span class="mw-page-title-main">Oktay Güvemli</span>

Oktay Güvemli, muhasebe tarihinde öncü bilim insanı, yazar ve akademisyendir. Muhasebe ve Finans Tarihi Vakfı'nın kurucusudur. Yurt dışında birçok kongre ve konferansa katılan Prof. Güvemli, 2008 Yılında İstanbul'da 12. Dünya Muhasebe Tarihçileri Kongresi’ni (12.WCAH) organize etti ve başkanlığını yaptı. 2007’de Edirne’de, 2010 ve 2013 yıllarında İstanbul’da, Balkanlar ve Orta Doğu Ülkeleri Muhasebe ve Muhasebe Tarihi Konferanslarını (BMAC) organize etti ve başkanlığını yaptı.

Keykubadiye Sarayı, Anadolu Selçuklu Devleti’nin yönetim merkezlerinden biri olan Kayseri’deki Keykubadiye Sarayı, Keykubad (Şeker) Gölü’nün doğusunda günümüzde Kayseri Şeker Fabrikası arazisi sınırları içerisinde yer almaktadır. Sarayın inşa tarihi tam olarak bilinmemekle birlikte genel olarak Anadolu Selçuklu Sultanlarından I. Alaeddin Keykubad tarafından 1220’li yılların ortalarında yaptırıldığı kabul edilmektedir.

Mehmet Baha Tanman, Türk akademisyen, araştırmacı, sanat tarihçisi ve müze yöneticisidir. Osmanlı dönemi mimari eserleri ve Türk-İslam sanatı üzerine uzmanlaşmıştır. İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Bilim Kurulu Başkanı olarak görev yapmaktadır.