İçeriğe atla

Oksijen konsantratörü

Oksijen konsantratörü, havada serbest şekilde mevcut olan oksijeni süzerek, % 90 - 95 oranında saf hale getiren, soluma güçlüğü çeken hastaların kullandığı bir cihazdır.

1950'li yıllarda Union Carbide firması tarafından ilk denemeleri yapılan ve 1960'larda ilk moleküler eleklerin kullanıldığı, günümüzdeki halini 1970'li yılların başında alan ve elektrikle çalışan oksijen konsantratörü, içinde bulunan kompresör aracılığı ile dış ortamda bulunan havayı toplar. Bu havayı, gövdesinde yer alan moleküler elek (molekular sieve) barındıran haznelere gönderir. Bu haznelerde bir takım işlemlerden geçerek azot ve diğer gazlardan ayırdığı oksijen, bir maske ile hastaya verilir.[1]

Hastanelerde ve evlerde sürekli oksijene ihtiyaç duyan amfizem, KOAH, astım gibi hastalıkları olan hastaların oksijen tüpü yerine kullandıkları bu cihaz, oda havasındaki oksijeni filtre etmesine karşın, odadaki normal oksijen miktarını etkilemez. Oksijen konsantratörleri, dakikada beş litreye kadar üretim yapabilmektedir. Evlerde kullanılan modelleri 13–20 kg. arasında değişirken, taşınabilir modelleri 800 gr. ile 8 kg. arasındadır. Konsantratörler kesintisiz oksijen akışı sağlarken, “pulse dose” diye adlandırılan modelleri, kullanıcı nefes aldıkça oksijen üfleyen özelliktedir. Taşınabilir modeller, içerdikleri bir batarya (pil) ile çalışmaktadır.[2][3]

Oksijen konsantratörleri, farmasötik üretim, su arıtımı ve cam imalatı gibi çeşitli endüstrilerde kullanılmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ Ruthven, Douglas M.; Shamsuzzman Farooq, Kent S. Knaebel (1993). Pressure Swing Adsorption. Wiley-VCH. s. 6,304. ISBN 9780471188186. 
  2. ^ Duke, T.; Wandi, F.; Jonathan, M.; Matai, S.; Kaupa, M.; Saavu, M.; Subhi, R.; Peel, D. (2008). "Improved oxygen systems for childhood pneumonia: A multihospital effectiveness study in Papua New Guinea". The Lancet. 372 (9646). ss. 1328-1333. doi:10.1016/S0140-6736(08)61164-2. PMID 18708248. 
  3. ^ Friesen, R. M.; Raber, M. B.; Reimer, D. H. (1999). "Oxygen concentrators: A primary oxygen supply source". Canadian Journal of Anesthesia. 46 (12). ss. 1185-1190. doi:10.1007/BF03015531. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hidrojen</span> sembolü H ve atom numarası 1 olan kimyasal element

Hidrojen, sembolü H, atom numarası 1 olan kimyasal bir element. Standart sıcaklık ve basınç altında renksiz, kokusuz, metalik olmayan, tatsız, oldukça yanıcı ve H2 olarak bulunan bir diatomik gazdır. 1,00794 g/mol'lük atomik kütlesi ile tüm elementler arasında en hafif olanıdır. Periyodik cetvelin sol üst köşesinde yer alır. Hidrojenin adı, Yunancada "su oluşturan" anlamına gelen ὑδρογόνο'dan (idrogono) kelimesinden gelir.

<span class="mw-page-title-main">Metan</span> formülü CH4 olan doymuş hidrokarbon

Metan, kimyasal formülü CH4 (Karbon ve 4 Hidrojen atomu) olan bileşiktir. Normal sıcaklık ve basınçlarda gaz halinde bulunan metan, kokusuzdur. Doğalgazın bir bileşenidir ve önemli bir yakıttır. Oksijenin varlığında bir mol metanın yanmasıyla bir mol karbondioksit ve iki mol su ve 55.5 MJ/kg ısı açığa çıkar:

CH4 + 2 O2 → CO2 + 2H2O+55.5 MJ/kg
<span class="mw-page-title-main">Oksijen</span> sembolü O ve atom numarası 8 olan kimyasal element

Oksijen atom numarası 8 olan ve O harfi ile simgelenen kimyasal elementtir. Oksijen ismi Yunanca ὀξύς (oxis - "asit", tam anlamıyla "keskin", asitlerin acı tadı kastedilir) ve -γενής (-genēs) ("üretici", tam anlamıyla "sebep olan şey") köklerinden gelmektedir, çünkü isimlendirildiği zamanlarda tüm asitlerin oksijen içerikli olduğu sanılırdı. Standart şartlar altında, elementin iki atomu bağlanarak çok soluk mavi renkte, kokusuz, tatsız, diatomik yapıdaki, O2 formülüne sahip dioksijen gazını oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Kükürt</span> atom numarası 16, atom ağırlığı 32,06 olan, 119 °Cde eriyen ve 444 °Cde kaynayan, doğada saf veya başka cisimlerle birleşik olarak bulunan, sarı renkli element, sülf (simgesi S)

Kükürt, simgesi S, atom numarası 16 olan, limon sarısında ametal, yalın katı bir elementtir.

<span class="mw-page-title-main">Lityum</span> sembolü Li atom numarası 3 olan kimyasal element

Lityum, sembolü Li atom numarası 3 olan kimyasal elementtir. Periyodik tabloda 1. grupta alkali metal olarak bulunur ve yoğunluğu en düşük olan metaldir. Lityum, yüksek reaktifliğinden dolayı doğada saf hâlde bulunmaz. Yumuşak ve gümüşümsü beyaz metaldir. Havada bulunan oksijenle reaksiyona giren lityum, lityum oksit (Li2O) oluşturur. Bu oksitlenme reaksiyonunu engellemek için yağ içinde saklanır. Hava ve su tarafından hızlı bir şekilde oksitlenip kararır ve lekelenir. Lityum metali doldurulabilir pillerde (örnek olarak cep telefonu ve kamera pili) ve ağırlığa yüksek direniş göstermesi sebebiyle alaşım olarak hava taşıtlarında kullanılır. Li+ iyonunun nörolojik etkilerinden dolayı, lityumlu bileşikler farmakolojik olarak sakinleştiricilerde kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Karbonmonoksit</span> 0,97 yoğunluğunda, renksiz, kokusuz, zehirleyici bir gaz. Bol miktarda ısı açığa çıkararak mavi bir alevle yanar ve hava ile birleşerek birçok uygulama alanı olan patlayıcı bir karışım oluşturur (CO)

Karbonmonoksit, CO formülüne sahip sadece bir karbon ve bir oksijen atomundan oluşan inorganik bileşiktir Karbonmonoksitte karbon ve oksijen arasında üçlü bağ vardır. Endüstride jeneratör gazı, su gazı, kuvvet gazı ve hava gazı içinde kullanılır. Yakıt olarak da kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mikoyan-Gureviç MiG-21</span> Sovyet yapımı süpersonik jet avcı/önleyici uçağı

MiG-21, Sovyetler Birliği'nde Mikoyan Gurevich Tasarım Bürosu tarafından tasarlanan ve üretilen süpersonik jet avcı/önleyici uçağıdır.
Uçağın görünüşünün bu ünlü Rus telli müzik aletine benzerliği sebebiyle "balalayka" takma ismini almıştır. Polonyalı (Leh) pilotlar tarafından da gövde şeklinden dolayı ołówek (kalem) olarak isimlendirilmiştir. İlk versiyonları ikinci nesil jet avcı uçağı olarak nitelense de sonraki versiyonları üçüncü nesil jet avcı uçağı olarak kabul edilir. MiG-21, dört kıtada ellinin üzerinde ülke tarafından uçurulmuştur ve ilk uçuşunun üzerinden yarım yüzyıldan fazla süre geçmesine rağmen hala bazı ülkelerde hizmet vermektedir. Bu savaş uçağı, havacılık tarihinin en çok üretilen süpersonik jet uçağı, Kore Savaşı'ndan bu yana en çok üretilen savaş uçağı ve bütün versiyonlarda 1959'dan 1985'e kadar en uzun üretim süresine sahip savaş uçağı olmak üzere bir dizi modern havacılık rekorunu elinde bulundurmaktadır. Her tipten 11,496 adet MiG-21 üretilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Soba</span> Kömür, Doğalgaz, Odun, Talaş Sobaları

Soba, ısınmaya yarayan bir ev aletidir.

<span class="mw-page-title-main">Argon</span> simgesi Ar olan periyodik tablonun 8A grubunda yer alan element

Argon, periyodik tablonun 8A grubunda yer alan; atom numarası 18, simgesi Ar olan elementtir.

Ksenon, Xe sembolü ile gösterilen 54 atom numaralı kimyasal elementtir. Renksiz, ağır, kokusuz bir soy gaz olan ksenon Dünya atmosferinde eser miktarda bulunur. Genellikle reaktif olmayan element, sentezlenen ilk soy gaz bileşiği olan ksenon heksafloroplatinatın oluşumu gibi birkaç kimyasal reaksiyona maruz kalabilir.

<span class="mw-page-title-main">Kalp krizi</span> Kalbin bir kısmına kan akışının kesilmesi

Kalp krizi, kalp enfarktüsü ya da akut miyokard enfarktüsü, kan akımının azalması veya durması sonucunda koroner arterlerden birinde meydana gelen enfarktüs ile karakterize edilir. Tipik belirtiler arasında, sıklıkla sol omuz, kol veya çeneye yayılan, göğüs kemiğinin arkasında (retrosternal) göğüs ağrısı veya rahatsızlığı bulunur. Bu ağrı, bazen mide yanması gibi algılanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Eurocopter AS355 Écureuil 2</span>

AS-355 F2, Fransız Aerospatial firması tarafından üretilen bir helikopter modelidir. İlk uçuşunu 1979 yılında yapan helikopterleri daha ziyade petol sanayii ile uğraşan sivil firmaların kullanımı için imal edilmiş 4 yolcu taşıma kapasitesine sahiptirler.

Kinetik teori veya gazların kinetik teorisi, gazların basınç, sıcaklık, hacim gibi makroskobik özelliklerini moleküler bileşim ve hareketlerine bağlı olarak açıklayan teoridir. Esas olarak, teori Isaac Newton'un kanısının tersine basıncın moleküller arası statik itmeden kaynaklanmadığını, bunun yerine belli hızlarda hareket eden moleküller arası çarpışmalardan kaynaklandığını söyler. Kinetik teori aynı zamanda kinetik-moleküler teori veya çarpışma teorisi olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Seyir füzesi</span> Jet motorundan faydalanan güdümlü, antigemi füze sistemidir

Seyir füzesi kaldırıcı kuvvet olarak kanatçıklarının yardımıyla havanın dinamik yapısından, sürüklenmeyi dengelemek için de çekiş kuvvetlerinden bunun içinde jet motorundan faydalanan güdümlü bir füze sistemidir. Kruz füzesi genel olarak içerisinde klasik patlayıcı veya nükleer bomba bulunan savaş başlıklarını yüzlerce kilometre taşımak üzere tasarlanmıştır. Gelişmiş kruz füzeleri süpersonik veya yüksek sesaltı hızla ilerleyen, kendi kendine sevk edebilen, radara yakalanmamak için çok alçak irtifadan uçabilen araçlardır. Genel olarak bu araçlar savaş başlığı taşımaları ayrıca keşif veya gözetleme değil saldırı amacı taşıdıklarından insansız hava aracı sınıfına girmezler.

<span class="mw-page-title-main">Kronik obstrüktif akciğer hastalığı</span> Uzun süreli zayıf hava akışını içeren akciğer hastalığı

Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), akciğerlerdeki hava akımında görülen kronik ve yineleyen engellemelerin görüldüğü bir hastalık topluluğudur. Ana belirtileri nefes darlığı, öksürme ve balgam üretimidir. KOAH'nın dört ana tipi vardır: kronik bronşit, amfizem (emfizem), bronşiektazi ve bronşiyal astım. Solunum güçlüğü (dispne) ana bulgudur. Astımdaki solunum güçlüğü, hava kanallarının daralması; bronşiektazi ile emfizem ise akciğerin elastik yapısının bozulması sonucu ortaya çıkar.

Sıvı oksijen element halinde bulunan oksijenin fiziksel olarak sıvı halde bulunan çeşididir. Genellikle havacılık ve uzay, denizaltı ve gaz sanayinde kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Taşınabilir oyun konsolu</span>

Taşınabilir oyun konsolu, dahili bir ekran, oyun kontrolleri ve hoparlörler içeren küçük, elde taşınabilir bağımsız bir video oyunu konsoludur. Taşınabilir oyun konsolları, ev video oyun konsollarından daha küçük olup konsol, ekran, hoparlörler ve kontrolleri tek bir ünitede barındırır ve bu sayede herhangi bir zamanda veya yerde kullanılabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Metal-hava elektrokimyasal hücre</span>

Metal-hava elektrokimyasal hücre, saf metalden yapılmış bir anod ve çevre havasının harici bir katodunu, tipik olarak bir sulu elektrolit ile kullanan bir elektrokimyasal hücredir.

<span class="mw-page-title-main">Matematiksel ve teorik biyoloji</span>

Matematiksel ve teorik biyoloji, biyolojinin bilimsel teorileri kanıtlamak için gerekli deneyleri yapmakla uğraşan deneysel biyoloji dalının aksine biyolojik sistemlerin yapılarının, gelişimlerinin ve davranışlarının altında yatan ilkeleri araştırmak için yaşayan organizmaların teorik analizlerini, matematiksel modellerini ve soyutlamalarını kullanan bir dalıdır. Bu alan aynı zamanda matematiksel yanını vurgulamak için matematiksel biyoloji ya da biyomatematik ya da biyolojik yanını vurgulamak için ise teorik biyoloji olarak da adlandırılır. Teorik biyolojinin odak noktası daha çok biyolojinin teorik ilkelerinin geliştirilmesi iken matematiksel biyoloji biyolojik sistemlerin incelenmesinde matematiği kullanır ama her iki terim de bazen birbirinin yerine kullanılabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Whitehead torpido</span>

Whitehead torpido, tarihte geliştirilen ilk kendinden tahrikli torpido idi. Rijeka'daki Avusturya-Macaristan Donanması'nda görev alan Giovanni Luppis tarafından tasarlanan kaba bir tasarım, Robert Whitehead tarafından 1866'da mükemmelleştirildi. Peter Brotherhood tarafından icat edilen, tasarlanan ve yapılan üç silindirli basınçlı hava motoruyla çalıştırıldı. 1870'lerde, ABD Donanması da dahil olmak üzere birçok deniz kuvvetleri, Whitehead torpidosunu tedarik etti. Bu ilk torpido, 16 Ocak 1878'de 93 Harbi'nde Rus İmparatorluk Donanması'na ait Veliki knyaz Konstantin gemisinin İntibah adlı Osmanlı gemisini batırmasıyla savaşta kendisini kanıtladı. "Torpido" terimi, avını sersemletmek için elektrik şoku veren bir ışın türü olan Torpido balığından gelir.