İçeriğe atla

Oksazinler

Oksazinin 8 izomeri[1]

Oksazinler, bir siklohekza-1,4-dien halkasında (çift doymamış altı üyeli bir halka) bir oksijen ve bir azot atomu içeren heterosiklik organik bileşiklerdir. İzomerler, heteroatomların konumuna ve çift bağların konumuna bağlı olarak bulunur.

Ek olarak türevlerine oksazinler de denir; örnekler arasında ifosfamid ve morfolin (tetrahidro-1,4-oksazin) yer alır. Ticari olarak temin edilebilen bir dihidro-1,3-oksazin, aldehitlerin Meyers sentezinde kullanılan bir reaktiftir. Nil kırmızısı ve Nil mavisi gibi floresan boyalar aromatik bileşik benzofenoksazine dayanmaktadır. Sinnabarin ve sinnabarik asit, triptofanın biyolojik parçalanmasından türetilen, doğal olarak oluşan iki dioksazindir.[2]

Dioksazinler

Dioksazinler, iki oksazin alt biriminden oluşan pentasiklik (5 halkalı) bileşiklerdir. Ticari açıdan önemli bir örnek, menekşe pigmenti 23'tür.[3]

Dioksazin boyalarına sentetik yol.[4]

Benzoksazinler

Benzoksazin reçinesine giden sentetik yol, yapısı ve kür mekanizması

Benzoksazinler, bir benzen halkasının bir oksazin ile halka füzyonu ile oluşan bisiklik (2 halkalı) bileşiklerdir. Polibenzoksazinler, fenoller, formaldehit ve birincil aminlerin ~200 °C'ye ısıtılmasıyla reaksiyonundan oluşan bir polimer sınıfıdır.[5] Ortaya çıkan yüksek moleküler ağırlıklı termoset polimer matris kompozitleri, epoksi ve fenolik reçinelere kıyasla gelişmiş mekanik performansın, alev ve yangına dayanıklılığın gerekli olduğu yerlerde kullanılır.[6]

Fiziki özellikleri

Oksazin boyaları solvatokromizm sergiler.[7]

Örnekler

Kaynakça

  1. ^ The Chemistry of Heterocycles: Structures, Reactions, Synthesis, and Applications. 3rd. Wiley Inc. March 2013. s. 442. ISBN 978-3-527-66987-5. OCLC 836864122. 5 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2024. 
  2. ^ "An expanding range of targets for kynurenine metabolites of tryptophan" (PDF). Trends in Pharmacological Sciences. 34 (2): 136-43. February 2013. doi:10.1016/j.tips.2012.09.006. PMID 23123095. 3 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Temmuz 2024. 
  3. ^ "Dioxazine violet pigments". High Performance Pigments. John Wiley & Sons. 2002. ss. 185-194. doi:10.1002/3527600493.ch12. ISBN 978-3-527-30204-8. 
  4. ^ "Reactive Dyes". Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. Weinheim: Wiley-VCH. 2000. doi:10.1002/14356007.a22_651. ISBN 3527306730. 
  5. ^ "Benzoxazine chemistry: a new material to meet fire retardant challenges of aerospace interiors applications" (PDF). Engineering. 2008. 5 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Temmuz 2024. 
  6. ^ "Advanced benzoxazine chemistries provide improved performance in a broad range of applications". Handbook of Benzoxazine Resins. Elsevier B.V. 2011. ss. 595-604. doi:10.1016/B978-0-444-53790-4.00079-5. ISBN 978-0-444-53790-4. 
  7. ^ "Predicting the UV-vis spectra of oxazine dyes". Beilstein Journal of Organic Chemistry. 7: 432-441. 15 Nisan 2011. doi:10.3762/bjoc.7.56. PMC 3107493 $2. PMID 21647257. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Pigment</span>

Pigment ya da boyar madde, suda tamamen veya hemen hemen çözünmeyen renkli bir malzemedir. Bunun tersine, boyalar genelde, en azından kullanımlarının bir aşamasında çözünürdür. Boyalar genellikle organik bileşik pigmentler ise genellikle inorganik bileşikdir. Tarih öncesi ve tarihi değeri olan pigmentler arasında koyu sarı, odun kömürü ve lapis lazuli bulunur. Sanayide olduğu kadar sanatta da kalıcılık ve istikrar istenen özelliklerdir. Kalıcı olmayan pigmentler kaçak olarak adlandırılır. Kaçak pigmentler zamanla veya ışığa maruz kaldıkça solarken bazıları sonunda kararır. Pigmentler boya, mürekkep, plastik, kumaş, kozmetik, gıda ve diğer malzemeleri renklendirmede kullanılır. İmalat ve görsel sanatlarda kullanılan çoğu pigment kuru renklendiricidir ve genellikle ince bir toz hâlinde öğütülür. Boyada kullanım için bu toz, pigmenti askıya alan görece nötr veya renksiz bir malzeme olan bağlayıcıya eklenir ve boyaya yapışkanlık verir. Genellikle aracında çözünmez olan bir pigment ile kendisi bir sıvı olan veya aracında çözünen boya arasında bir ayrım yapılır. Renklendirici, ilgili araca bağlı olarak bir pigment veya bir boya görevi görebilir. Bazı durumlarda pigment, bir metalik tuzla çözülebilir bir boyanın çökeltmesi ile boyadan üretilebilir. Oluşan pigmente göl pigmenti denir. Biyolojik pigment terimi, çözünürlüklerinden bağımsız olarak tüm renkli maddeler için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Alkaloid</span>

Alkaloidler, yapılarında en az bir azot atomu içeren, doğal olarak meydana gelen ve bazik özellikteki bir organik kimyasal bileşikler sınıfıdır. Ancak bu sınıf içerisinde nötr ve hatta zayıf asidik özellikler gösteren bileşikler de yer almaktadır. Benzer yapıdaki bazı sentetik bileşikler de alkaloid olarak adlandırılabilir. Karbon, hidrojen ve azota ek olarak alkaloidler oksijen ve kükürt de ihtiva edebilirler. Daha nadir olmakla birlikte yapısında fosfor, klor ve brom taşıyanlarına da rastlanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Poliklorlu bifenil</span> organik bir bileşik

Poliklorlu bifeniller (PCB'ler), her biri altı karbon atomu içeren iki benzen halkasından oluşan bir molekül olan bifenile bağlı 1 ile 10 klor atomundan oluşan organik bileşiklerdir. Tüm PCB'lerin kimyasal formülü şöyledir: C12H10-xClx.

<span class="mw-page-title-main">Oje</span>

Oje insanın doğal tırnaklarını veya takma tırnak'ları süslemek ve tırnak plakalarını korumak için tırnaklara sürülen bir çeşit ciladır. Formülü süsleyici etkilerini artırmak ve çatlama veya soyulmayı önlemek için defalarca kere değiştirilip geliştirilmiştir. Oje, organik bir polimer ile ona renk ve yüzey dokusu veren başka bileşenlerin bir karışımıdır.Tırnak cilaları tüm renk tonlarında bulunur ve tırnak sanatı, manikür'lerde ve pedikür'lerde önemli rol oynar.

<span class="mw-page-title-main">Polisülfür</span>

Polisülfürler kükürt atom zincirleri içeren bir sınıf kimyasal bileşiklerdir. Polisülfürler iki ana sınıfa ayrılır: anyonlar ve organik polisülfürler. Anyonlar S2−ngenel formülüne sahiptir. Bu anyonlar hidrojen polisülfürlerin H2Skonjüge bazlarıdır. Organik polisülfürler genellikle RSnR formülüne sahiptir, burada R = alkil veya arildir.

Florosülfürik asit (IUPAC adı: sülfürofloridik asit), HSO3F kimyasal formüllü bir inorganik bileşiktir. Ticarî olarak temin edilebilen en güçlü asitlerden biridir. HSO3F formülü sülfürik asit (H2SO4) ile ilişkisini vurgulamaktadır. HSO3F tetrahedral bir moleküldür. Ticari numuneler genellikle sarı olmasına rağmen renksiz bir sıvıdır.

<span class="mw-page-title-main">Nitrozilsülfürik asit</span> Kimyasal bileşik

Nitrozilsülfürik asit, NOHSO4 formülüne sahip bir kimyasal bileşiktir. Endüstriyel olarak kaprolaktam üretiminde kullanılan renksiz bir katıdır. Daha önce sülfürik asit üretmek için öncü oda işleminin bir parçasıydı. Bileşik, sülfürik asit ve nitröz asidin karışık anhidritidir.

<span class="mw-page-title-main">Potasyum ferrisiyanür</span> Kimyasal bileşik

Potasyum ferrisiyanür K3[Fe(CN)6] formülü ile gösterilen inorganik bileşiktir. Bu parlak kırmızı tuz, oktahedral olarak koordine edilmiş [Fe(CN)6]3− iyonu içerir. Suda çözünür ve çözeltisi bir miktar yeşil-sarı flüoresans gösterir. 1822 yılında Leopold Gmelin tarafından keşfedilmiştir ve başlangıçta ultramarin boyalarının üretiminde kullanılmıştır.

İndigo boya, kendine özgü mavi renkte olan organik bileşiktir. Tarihsel olarak indigo, bazı bitkilerin yapraklarından çıkarılan doğal bir boyaydı ve bu süreç ekonomik olarak önemliydi, çünkü mavi boyalar bir zamanlar nadirdi. Bugün üretilen indigo boyanın büyük bir yüzdesi, her yıl birkaç bin ton sentetiktir. Genellikle denim kumaşı ve mavi denim pantolonla ilişkilendirilen mavidir.

Tvistan (IUPAC adı: trisiklo [4.4.0.0 3,8] dekan), bir bir organik bileşiktir ve C10H16 formülü ile gösterilir. Bir sikloalkandır ve en basit diamondoid olan adamantanın izomeridir ve aynı adamantan gibi çok uçucu değildir. Tvistan, halkalarının "büküm teknesi" olarak bilinen sikloheksan konformasyonuna kalıcı olarak zorlanması sebebiyle (twist: bükmek) adlandırıldı. Bileşik ilk olarak 1962'de Whitlock tarafından rapor edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Krom turuncusu</span>

Krom turuncusu Pb2CrO5 kimyasal formülüne sahip bir karma oksittir. Bir kurşun(II) tuzunun alkali bir kromat çözeltisi ile veya krom sarısının (PbCrO4) kuvvetli bazik çözelti ile muamele edilerek yapılabilir.

Poliol çoklu hidroksil gruplarını içeren bir organik bileşiktir. "Poliol" teriminin gıda bilimi ile polimer kimyasında kullanımlarında farklı anlamları olabilir. İki hidroksil grubundan daha fazlasına sahip olan molekül polioldur, üç tanelisi; triol ve dörtlüsü; tetroldür. Geleneksel olarak polioller diğer fonksiyonel grupları içeren bileşikleri ifade etmezler.

<span class="mw-page-title-main">Boyar madde</span>

Boyar madde, uygulandığı substrata kimyasal olarak bağlanan renkli bir maddedir. Bu özellik, boyar maddeleri, renklendirdikleri malzemeye kimyasal olarak bağlanmayan pigmentlerden ayırır. Boyar madde genellikle sulu çözelti çözelti içinde uygulanır ve boyanın lif üzerindeki sabitliğini artırmak için bir mordan gerektirebilir.

<span class="mw-page-title-main">Şarabın rengi</span>

Şarap rengi çoğu şarapların kolaylıkla tanınabilir özelliklerinden biridir. Renk şarabın Sınıflandırılması, şarap tadımında da bir unsurdur çünkü ağır şaraplar genellikle daha koyu renklidir. Şarabın rengini yargılamak için geleneksel olarak kullanılan aksesuar mahzenin loş ışığında sıvının renginin görülmesini sağlayan ve sığ bir bardak olan tastevin aksesuarıdır. Renk şarapların sınıflandırılmasında bir unsurdur.

<span class="mw-page-title-main">Elektron iyonizasyonu</span>

Elektron iyonizasyonu, enerjik elektronların iyonlar üretmek için katı veya gaz fazı atomları veya molekülleri ile etkileşime girdiği bir iyonizasyon yöntemidir. EI, kütle spektrometrisi için geliştirilen ilk iyonizasyon tekniklerinden biriydi. Ancak bu yöntem hala popüler bir iyonizasyon tekniğidir. Bu teknik, iyonları üretmek için yüksek enerjili elektronlar kullandığı için sert bir iyonizasyon yöntemi olarak kabul edilir. Bu, bilinmeyen bileşiklerin yapı tespiti için yardımcı olabilecek kapsamlı parçalanmaya yol açar. EI, moleküler ağırlığı 600'ün altında olan organik bileşikler için en yararlı olanıdır. Aynı zamanda, katı, sıvı ve gaz halindeki birkaç başka termal olarak kararlı ve uçucu bileşik, çeşitli ayırma yöntemleriyle birleştirildiğinde bu tekniğin kullanılmasıyla tespit edilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Matriks-destekli lazer desorpsiyon/iyonizasyonu</span>

Kütle spektrometrisinde, matris destekli lazer desorpsiyon/iyonizasyonu (MALDI), minimum parçalanma ile büyük moleküllerden iyonlar oluşturmak için bir lazer enerjisi emici matris kullanan bir iyonizasyon tekniğidir. Daha geleneksel iyonizasyon yöntemleriyle iyonize edildiğinde kırılgan olma ve parçalanma eğiliminde olan biyomoleküllerin ve büyük organik moleküllerin analizinde uygulanmıştır. Gaz fazında büyük moleküllerin iyonlarını elde etmenin nispeten yumuşak bir yolu olması bakımından elektrosprey iyonizasyonuna (ESI) benzer, ancak MALDI tipik olarak çok daha az sayıda çok-yüklü iyon üretir.

Aromatik amin, bir amine bağlı aromatik bir halkadan oluşan bir organik bileşiktir. Bu, anilinleri de kapsayan geniş bir sınıftır. Aynı zamanda daha birçok karmaşık aromik halkayı ve NH2'den başka olan birçok amin ikame edicisini de kapsar. Bu tür bileşikler doğada yaygın olarak bulunur.

Biyoorganik kimya, organik kimya ve biyokimyayı birleştiren bilimsel bir disiplindir. Biyolojik süreçlerin kimyasal yöntemlerle incelenmesiyle ilgilenen kimya dalıdır. Protein ve enzim fonksiyonu bu süreçlerin örnekleridir.

Morfolin, O(CH
2
CH
2
)
2
NH
kimyasal formülüne sahip organik bir kimyasal bileşiktir. Bu halkalı bileşik, hem amin hem de eter fonksiyonel grupları içerir. Amin nedeniyle morfolin bir bazdır; konjuge asidine morfolinyum denir. Örneğin, morfolinin hidroklorik asitle işlenmesi, morfolinyum klorür tuzunu oluşturur. Zayıf, amonyak veya balık benzeri bir kokuya sahip, renksiz bir sıvıdır. Morfolinin adlandırılması, onun morfinin yapısının bir parçası olduğuna inanan Ludwig Knorr'a atfedilir.

Polivinil alkol, suda çözünen, sentetik bir polimerdir. [CH2CH(OH)]n genel formülüne sahiptir. Kâğıt üretimi, tekstil işlemleri, üç boyutlu baskı ve çeşitli kaplama formülasyonları gibi kullanım alanları vardır. Beyaz, kokusuz bir katıdır ve sulu çözelti ya da peletler hâlinde temin edilebilir. Kontakt lensler ve göz damlaları gibi tıbbi uygulamaları da bulunur.