Ojos del Salado - Turkipedia

Ojos del Salado
Dağın Arjantin'deki zirvesi

En yüksek noktası
Yükseklik	6.880 m (22.570 ft)^[1]
Çıkıntı	3.688 m (12.100 ft)
Koordinatlar	27°6′34″G 68°32′32″B / 27.10944°G 68.54222°B / -27.10944; -68.54222
Coğrafya
Konum	Arjantin, Şili
Sıradağ	Andlar
Jeoloji
Dağ türü	Stratovolkan
Son patlama	MÖ 700 ± 300 yıl^[2]
Tırmanma
İlk tırmanan	1937 Justyn Wojsznis ve Jan Szczepanski
Türkiye' deki konumu Güney Amerika haritasında göster Türkiye' deki konumu Arjantin haritasında göster Türkiye' deki konumu Şili haritasında göster

Ojos del Salado, 6893 metre yüksekliğiyle dünyanın en yüksek volkanı^[3] ve Güney Amerika'nın en yüksek ikinci dağıdır. Şili ve Arjantin sınırında olan Ojos del Salado, Atacama Çölü'ndeki konumu sebebiyle ender olarak karlarla kaplıdır.

Dağa ilk tırmanış 1937 yılında Polonyalı bir bilimsel gezi grubuyla gerçekleştirilmişitir.

Herhangi bir patlama raporu kaydı olmadığından, sönmüş volkan olarak kabul edilir. Buna rağmen hâlâ gaz hareketliliği vardır. Bu şekilde 1937, 1956 ve 14 Kasım 1994'te su ve kükürt buharlarının da açığa çıktığı hareketlilikler tespit edilmiştir.

Ojos del Salado, 20. yüzyılda yapılan bazı ölçümlerde Aconcagua'dan yüksek çıkarak, kıtanın en yüksek dağı olarak tespit edilse de, yeni GPS temeline dayanan ölçümler bu sonucu onaylamazlar. Hatta Ojos del Salado, 1994 yılında yapılan bir ölçümde Monte Pissis dağı 6.882 m çıkınca, Güney Amerika'nın 3. en yüksek dağı konumuna gelmiştir. Ancak takip eden yıllarda bu ölçümün yanlış olduğu tespit edildiğinden, bugün Ojos del Salado'nun bu dağdan, 80–100 m daha yüksek olduğu bilgisi kesinleşmiştir (yeni ölçüm 6.795 m).^[4]

Zirvesi, sıra dışı yüksekliği ve ısısı dolayısıyla sadece tecrübeli dağcıların tırmanmasına olanak verir. Zirvede tespit edilen kurban alanları sebebiyle, burasının, İnkaların kurban rituellerini yerine getirdikleri yer olduğu tahmin edilmektedir.

Ojos del Salado bir Dünya rekoruna da sahne olmuştur. Alman Matthias Jeschke 4 Mart 2005 tarihinde Toyota Landcruiser 90 V6 aracıyla 6.358 metreye ulaşarak, "bir araçla çıkılan en yüksek rakım" rekorunu kırmıştır.

Ayrıca bakınız

Llullaillaco

Kaynakça

^ "Andes ultra-prominent peaks". Peaklist. 19 Şubat 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2020.
^ "Ojos del Salado". Global Volcanism Program. Smithsonian Enstitüsü.
^ Borsdorf, Axel; Stadel, Christoph (12 Mart 2015). The Andes: A Geographical Portrait. Springer Science+Business Media. s. 7. ISBN 978-3-319-03530-7.
^ "A la Búsqueda del Techo de América" (İspanyolca). 8 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2020. Phillipe Reuter: "El Ojos del Salado es 100 metros más alto que el Pissis"

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Ojos del Salado ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Bilimsel gezi raporu, Dr. Roland Hogenschurz 28 Ekim 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Trekking Chile 17 Mart 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Araçla yükseklik rekoru 5 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Homepage

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Van Gölü</span> Türkiyenin en büyük gölü

Van Gölü, Van ve Bitlis illeri sınırları içerisinde bulunan Nemrut volkanik dağının patlaması sonucu, bölgedeki tektonik çöküntü alanının önünün kapanmasıyla oluşmuş bir volkanik set gölüdür.

Erciyes, İç Anadolu Bölgesi'nde yer alan sönmüş bir yanardağ. Kayseri'nin 25 km güneybatısındaki Sultansazlığı ovaların'ın yanından yükselen büyük kütleli bir stratovolkandır.

Gök ölçümü, gökölçüm veya astrometri, yıldızların ve diğer gökyüzü cisimlerinin konumlarının ve hareketlerinin yüksek hassasiyetle hesaplanmasını içine alan bir gök bilimi dalıdır. Astrometrik ölçümlerden elde edilen bilgiler kinematik, Güneş Sistemi'nin fiziksel kökeni ve galaksimiz Samanyolu ile ilgili bilgiler sunar.

St. Helens Dağı, ABD'nin Washington Eyaleti'nin güneyinde, 2.549 metre yüksekliğinde bir volkandır. Kuzey Amerika'nın batı kıyısında uzanan Pasifik Ateş Çemberi'nin sisteminin bir parçası olan, bir dizi volkanlar zinciri Cascade Sıradağları'nda yer alır. St. Helens Dağı, Pasifik Volkan Kuşağı'nın tüm yanardağları gibi büyük bir patlama enerjisi gösterir.

And Dağları, dünyanın en uzun sıradağlar zinciridir.

Aconcagua, 6.962,97 m yükseklik ile Güney Amerika'nın en yüksek dağı. Aynı zamanda Asya kıtası dışında bulunan en yüksek dağdır.

Dağ, çevresindeki karasal alanlardan daha yüksek olan kara kütlelerine verilen addır. "Dağlık" sıfatı, dağlarla ilişkili ve kaplı alanları tanımlamak için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Llullaillaco</span>

Llullaillaco veya Llullaillabur, 6.739 m yüksekliği ile Monte Pissis ve Ojos del Salado'dan sonra yeryüzünün üçüncü en yüksek volkanı, Güney Amerika'nın en yüksek beşinci dağı. Dağ, aynı isimli milli parkın içinde, Şili ve Arjantin sınırlarında bulunur. Tırmanış için çıkış noktası çöl vahası olan San Pedro de Atacama'dır.

Monte Pissis Arjantin 'de 6.795 m yükseklikle Güney Amerika 'nın üçüncü en yüksek dağı ve büyük ihtimalle Dünya'nın en yüksek ikinci volkanı. İlk olarak 1937 yılında Osiecki/Szczepanski tarafından tırmanılmıştır. Andlar'ın bu volkanı Arjantin ve Şili sınırında Atacama Çölü alanındadır.

<span class="mw-page-title-main">Cotopaxi</span>

Cotopaxi, Ekvador'un 5.897 m yüksekliği ile ikinci en yüksek dağı ve ülkenin en yüksek aktif volkanı. Aynı zamanda Dünya 'nın en yüksek aktif volkanlarından biridir. Bir Ekvador dağı olarak 6310 m ile Chimborazo daha yüksek olsa da artık volkanik olarak aktif değildir. Dünya çapında en yüksek aktif volkan olarak şu an 6887 m yükseklikle Arjantin/Şili'deki Ojos del Salado kabul edilir. Cotopaxi Doğu-Andlar'a ait olarak, merkez Ekvador'da, kendi ismiyle anılan milli parkın sınırları içinde, Quito'un yaklaşık 50 km güneyinde yer alır. Faal bir volkan olmasına rağmen, ülkenin en çok tırmanılan dağı ve büyük ihtimalle tüm Güney Amerika'nın en çok ziyaret edilen zirvesidir.

Nemrut Dağı ya da Nemrut Stratovolkanı, Bitlis'in Ahlat, Güroymak ve Tatvan ilçeleri sınırları içerisinde, Doğu Anadolu Bölgesi'nde yer alan yüksek dağlardan biridir. Dağın büyük bölümü Ahlat ilçesi sınırları içerisinde bulunmaktadır. Van Gölü'nün batısında yer almaktadır. Nemrut, uyuyan aktif bir yanardağdır ve 1441 yılında son kez lav çıkışı olmuştur. Tepesindeki kraterde Nemrut Gölü yer alır. Krater etrafında, en yüksek tepe olan Sivritepe 2935 m, Doğu Nemrut Tepesi 2625 m, güneydeki Tursuktepe 2828 m ve batıda Nemrut Dağı Tepesi 2801 m yüksekliğindedir.

Chimborazo, 6310 metre yüksekliğinde sönmüş bir volkan. Ekvador'un en yüksek dağıdır. Zirvesi Yeryüzü'nün en uç noktasıdır.

Balon, ısıtılmış hava ya da havadan hafif bir gazla doldurulan, atmosferde uçabilen, genellikle sepetli hava taşıtı. İnsanoğlu ilk olarak uçurtma ile insan ve yük taşımaya çalışmıştır ancak balon ilk kullanışlı hava taşıtıdır.

<span class="mw-page-title-main">Elbruz Dağı</span>

Elbruz Dağı, 5.642 m yükseklikle Kafkasların, Rusya'nın ve Avrupa'nın en yüksek dağı. Elbruz; şu sıralar faal olmayan, yoğun olarak buzullarla kaplı, çift zirveli bir stratovolkandır. İki zirve arasındaki mesafe 1.500 metre olup zirve noktası güney krater kenarında bulunur. 70'ten fazla buzul, Elbruz'dan aşağıya, vadiye akar. Toplam 145 km² buzla örtülüdür.

Lauca Milli Parkı, Şili'nin en kuzeydeki millî parkı olup, UNESCO'nun biyosfer doğal koruma alanıdır.

Dünyanın en yüksek yapıları belirlenirken genellikle doğrudan tanım yapmak mümkünse de, dünyanın en yüksek binasını ya da kulesini belirlemek o kadar kolay olmamaktadır. Bunun nedenleri ya bina ve kule dendiği zaman tam olarak ne kastedildiğinin ya da bunların ölçümlerinin nasıl yapıldığının tartışmalı olmasıdır. Ulusal ve yerel prestij sorunları farklı insanların farklı cevapları kabul etmesine neden olmaktadır. Yani nesnel bir yaklaşım belirlemek oldukça zordur.

Olympus Mons, Güneş Sistemi'nde bilinen en yüksek volkan ve en yüksek dağdır. Son patlaması 25 milyon yıl önce olmuştur.

Death Valley, ABD'nin Güney Kaliforniya bölgesinde yer alan bir çöl vadisidir. Mojave Çölü'nün bir parçasıdır. Kuzey Amerika'daki en alçak, en kurak ve en sıcak yerdir.

Lahar, bulamaç halindeki bir piroklastik madde, taşlı döküntü ve sudan oluşan çamur akıntısı veya döküntü akıntısı türüdür. Bu söz konusu madde genellikle bir nehir vadisi boyunca bir volkandan aşağı akar. Laharlar son derece yıkıcıdır: saniyede onlarca metre yol alarak akabilir, 140 metre (460 ft) gibi derinliklere ulaşabilir ve yollarına çıkan her tür yapıyı yıkıp yok edebilirler. Dikkate değer laharlar arasında Nevado del Ruiz ve Pinatubo Dağları'ndakiler sayılabilirki bunların her ikisi binlerce insanın ölümüne neden olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Teide Millî Parkı</span>

Teide Ulusal Parkı, İspanya'ya bağlı Kanarya Adaları'ndaki Tenerife'de bulunan ulusal bir parktır.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.