İçeriğe atla

Ohri

Ohri
Şehir
Ohri
Охрид
Kaleden Ohri ve Ohri Gölü
Ohri bayrağı
Bayrak
Ohri arması
Arma
Makedonya üzerinde Ohri
Ohri
Ohri
Ohri’nin Kuzey Makedonya'daki konumu
ÜlkeKuzey Makedonya Kuzey Makedonya
BölgeGüneybatı
BelediyeOhri
İdare
 • Belediye BaşkanıKiril Pecakov (VMRO-DPMNE)
Yüzölçümü
 • Şehir389.93 km²
Rakım695-800 m
Nüfus
(2002)[1]
 • Kent
42.033
 • Metropol
55.749
Zaman dilimiUTC+01.00 (OAS)
 • Yaz (YSU)UTC+02.00 (OAYS)
Alan kodu(+389) 046
Plaka koduOH
Resmî site
Ohri Belediyesi
Ohri Gölü
KonumKuzey Makedonya Kuzey Makedonya
KriterKarma: i, iii, iv, vii
Referans99
Tescil1979 (3. oturum)
Uzatma1980
BölgeAvrupa ve Kuzey Amerika

Ohri (Makedonca: Охрид Ohrid; Arnavutça: Ohri veya Ohër; Yunanca: Οχρίδα, Ohrída), yaklaşık 42.000 kişilik nüfusu ile Kuzey Makedonya'nın en büyük sekizinci kentidir. İçinde bulunduğu eş isimli belediyenin idari koltuğudur ve ülkenin güneybatısında, Ohri Gölü'nün kenarında, Arnavutluk sınırına gayet yakın bir konumda bulunmaktadır.

Ohri, yaklaşık 220.000 kişilik nüfustan oluşan Güneybatı Bölgesi'nin iktisadi, kültürel ve dinî merkezi ve Ohri Gölü'ndeki en büyük yerleşimdir. Kent yakınlarında Makedonya'nın iki uluslararası havalimanlarından biri olan Ohri Havalimanı bulunmaktadır.

Günümüzde Ohri turizm kenti olarak tanınır. İyi muhâfaza edilmiş eski kenti, Orta Çağ dönemine dayanan hisarları, yüksek sayıdaki kiliseleri, manastırları ve câmiîlerinin yanı sıra büyük, milyon yaşındaki gölü sadece Balkan ülkelerinden gelenleri değil, tüm Avrupa'dan ve Asya'nın bazı ülkelerinden gelen yabancıları kendine çekmektedir. UNESCO, 1979 yılında Ohri Gölü'nü, bir sene sonra da Ohri kentini UNESCO Dünya Mirasları listesine ekledi.[2]

Coğrafya

Makedonya'nın güneybatısında, Güneybatı Bölgesi sınırları içinde yer alır. Ohri Gölü’nün kuzey kısmında konumlanan şehir, Kuzey Makedonya'nın en turistik bölgesinin içindedir. Balkanlar’ın birçok ülkesinden (özellikle denize kıyısı olmayan (Kosova ve Sırbistan) turist, tatillerini geçirmek için Ohri bölgesini tercih eder.

İklim

 Ohri iklimi 
Aylar Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Yıl
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) 6,2 7,6 11 15,1 20,4 24,8 27,6 27,7 23,6 17,7 11,6 7,2 17,45
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) −1,5 −0,9 1,2 4,6 8,7 12 14 14,2 11,2 7,2 3,1 0 6,15
Ortalama yağış (mm) 53,7 60,2 55,9 55,9 56,7 33,5 30 30,6 47,9 76,1 90,5 71,3 662,3
Kaynak: World Meteorological Organization


Tarih

Erken tarih

Arkeolojik bilgilere göre Ohri bölgesi 6000 yıllık bir yerleşim tarihine sahiptir. Bölgede bilinen ilk yerleşimciler Frigler ve Enheleler olarak belirtilir. MÖ 4. yüzyılda Ohri, Makedonya kralı II. Filip’in egemenliğine geçmiştir.[3]

6. asırda Slavlar bölgede küçük idâri yapılar kurmuşlardır. Bu Slav bölgeleri 785 yılında 6. Konstantin tarafından Doğu Roma sınırlarına katılmıştır.

867 yılında şehir, Bulgarların egemenliğine girmiş; 990-1015 yılları arasında da Ohri, Birinci Bulgar Devleti’nin başkenti olmuştur.[4] Sonrasında, 1018 yılında Doğu Romalılar şehri tekrar ele geçirmişlerdir.

Osmanlı İmparatorluğu dönemi

1863 yılında Ohri
Göl kenarı (1863)
Eski Osmanlı evleri
Ohri Kalesi’nden şehir ve göl
Şehrin içinden
Ohri Çarşısı’nın başındaki Činar meydanı

Ohri 1395 yılında Osmanlı İmparatorluğu sınırlarına katılmıştır.[3][5] Türk dönemiyle beraber Ohri’de büyük değişiklikler yaşanmıştır. Şehir, 18. yüzyılda ticari olarak yükselmiştir.

Şehrin de dâhil olduğu bölge 19. ve 20. yüzyıl içinde Osmanlı İmparatorluğu topraklarının hareketli kısmında yer almıştır. 1906’da Selanik’te kurulan “Osmanlı Hürriyet Cemiyeti” önemli bir harekettir. Gizli bir hareket olarak hücre esasına göre örgütlenen cemiyet kısa sürede Manastır kolunu oluşturarak Resne, Ohri, Üsküp, Gevgeli, Serez, Edirne ve Drama şubelerini açmıştır. Büyüyen cemiyet 1907 yılında Avrupa koluyla birleşerek “Osmanlı Terakki ve İttihat Cemiyyeti” adını almış ve hızla örgütlenmeye devam etmiştir. 1900'lü yılların başında Makedonya ve Ohri'de birçok gelişme yaşanırken Türk-Müslüman unsurun içinden çıkan İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin giriştiği hürriyet mücadelesi mevcut hükûmete büyük bir yük getirecek, onların faaliyetlerini araştırıp engellemek için Rumeli'ye kuvvet sevk edilecektir. İttihat ve Terakki'ye dolayısıyla meşrutiyet mücadelesine en yoğun destek veren bu anlamda devleti uğraştıran yerlerden birisi de Ohri'dir. Süleyman Kâni Bey'in Ohri Kaymakamlığı görevi sırasında Yüzbaşı Mısırlı Aziz Bey Ohri'de bir “Cemiyet-i İslamiye” kurmuştur. Yüzbaşı Aziz Bey, Bulgar komitecilerinin verdikleri zararlara Müslümanların da aynı şekilde karşılık vermeye hakları olduğunu her fırsatta dile getiriyor ve ortak bir tavır için teşvikte bulunuyordu. Halkın sabrı taşmış olduğundan eşraftan bazı kişilerle Aziz Bey arasında “zarara zarar, kana kan” esasına dayalı bir “Cemiyet-i Hususiye-i İslamiye” kurulması konusunda anlaşma sağlanmıştı. Mayıs 1907'de kurulan ve idare heyetini Yüzbaşı Aziz Bey, Debreli Muharrem Ağa, Ohrili Sami, Şaban Ağazade Lütfi, İsmail Ağazade, Sabri Efendilerin oluşturduğu bu cemiyet önce icraat için beş kişilik bir İslam çetesi teşkil etmiş daha sonra bu sayı yediye çıkarılmıştır. İlk icraat olarak 22 Temmuz 1907 günü bir Müslüman çiftliğine saldıran üç Bulgar pusuya düşürülerek öldürülmüştür. Daha sonra da bu tarz eylemler devam etmiştir. Bulgarlar verilen karşılık üzerine Meşrutiyetin ilanından üç ay önce saldırılarını bırakmak zorunda kalmışlardır. Ohri'deki bu İslam Cemiyeti Nisan 1908'e kadar faaliyetlerine devam etmiş, bu tarihten sonra İttihat ve Terakki Cemiyeti perde arkasından çıkarak işleri doğrudan ele almıştır. İttihat ve Terakki teşkilâtlanma aşamasını Ohri'de bu şekilde takibata uğramadan rahat geçirmiştir.[6]

19. yüzyıla gelindiğinde Ohri ve Resne, Türk ve Müslüman nüfusa sahip olmakla birlikte Bulgar ve Arnavut çetelerinin en fazla faaliyet gösterdiği yerler arasındaydı. 1908 inkılâbından önce ilk isyanı düzenleyen ve 1897 Yunan Muharebesi'ndeki cesaretiyle tanınan Resneli Niyazi Bey'in İttihat Terakki'nin oluşumu sırasında Enver Paşa tarafından cemiyete kaydı yapılmıştı. Cemiyet Resne'de sevilmesi ve etkili olacağı düşüncesiyle onu desteklemiş ve kendisinin Resne Kumandanlığına tayini çıkartılmıştı. Niyazi Bey, Resne'ye tayin edilirken Eyüp Sabri Bey'in de Ohri'ye tayini çıkarılmıştı ki o da bölgesinde sevilen bir kişiydi. Niyazi Bey 1319 Makedonya Bulgar ihtilaline kadar Ohri'de askerî debboy görevindeydi. Niyazi Bey ve Eyüp Sabri Bey'in kendi memleketlerinde görev yapmaları İttihat Terakki ve memleket için büyük şanstı. Hem bölgelerini Bulgar çetelerinin zulmünden koruyacak hem de cemiyetin teşkilatlanmasına katkı sağlayacaklardı. Niyazi Bey çetelerle mücadeleye daha fazla önem verirken Eyüp Sabri Bey'in cemiyetin teşkilatlanmasına çalıştığı görülmüş ve bir süre sonra Ohri, Manastır Vilayeti'nde en güvenilir ve teşkilatlı bir merkez hâline gelmişti.[6]

Bölgedeki Osmanlı egemenliği 1912 yılında sona ermiştir. Bu son dönem idari yapılanmasında Ohri, Manastır Vilayeti sınırları içinde, Manastır Sancağı'na bağlı olmuştur.[7]

Yugoslavya Krallığı dönemi

Osmanlı İmparatorluğu dönemi sonrasında, küçüklü büyüklü birçok muharebe sonrasında Ohri'nin de yer aldığı bölge, Sırp, Hırvat ve Sloven Krallığı egemenliğinde kalmıştır. Krallık, sonrasında Yugoslavya Krallığı olarak 1943 yılına dek egemen olmuştur.

Osmanlı sonrasındaki bu dönem, Ohri'nin çehresinde ve sosyal yaşamında ciddi bazı değişiklikleri getirmiştir. Şehirde bulunan birçok Müslüman ibadethanesi ya tahrip edilmiş ya tamamen yıkılmış; çoklukla bunların yerine de kiliseler inşa edilmiştir.

Yugoslavya dönemi

1943 yılı ile beraber Yugoslavya Krallığı ortadan kalkmış, yerine Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti kurulmuştur. Bu dönemde de Ohri, devam eden idari yapı içinde yer almıştır.

Makedonya Cumhuriyeti dönemi

1991 yılında Makedonya'nın Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nden bağımsızlığını ilan etmesiyle Ohri, bağımsız Makedonya Cumhuriyeti içinde yer almıştır. Yugoslavya döneminde turistik yönü artan Ohri, Makedonya'nın bağımsızlığı sonrasında Makedonya'nın en ünlü turizm merkezi olmuştur.

Nüfus

Doğal ve turistik Ohri Gölü

2002 sayımına göre Ohri Belediyesi'nin toplam nüfusu 55.749 kişidir. Bu nüfusun etnik dağılımı şu şekildedir: Makedonlar 47.344; Arnavutlar 2.962; Türkler 2.268 ve diğerleri…[1] Ohri'nin merkez nüfusu ise 42.033'tür.

Turizm

Ohri, Balkanlar'daki önemli turizm merkezlerinden birisidir. Özellikle, Ege Denizi bölgesinin dışında, denize çıkışı olmayan ülke vatandaşları için bölge, tatil merkezi özelliğindedir.

Ohri'de Osmanlı döneminden kalma 10 cami, 1 de tekke bulunmaktadır. Kiliselerin sayısı ise yaklaşık olarak 40'tır . Göl manzarası, bölgeye özgü evleri ve tarihî mimari eserleriyle ünlü bir turistik noktadır. Osmanlı'dan kalma Safranbolu evlerine benzer mimari yapısına sahip evler bulunmaktadır. Şehir ve Ohri Gölü, UNESCO tarafından dünya mirası listesine dâhil edilmiştir.

Ohri, aynı zamanda Slavlar için oldukça önemli olan Kiril alfabesinin doğduğu yer olarak kabul edilir.

Kardeş şehirler

Yağmur sonrası Ohri Çarşısı
Kış mevsiminde Ohri (Ocak 2009)

Ohri'nin dünya çapında 9 şehir ile anlaşması vardır:[8]

İş birliği kurulan şehirler

Kardeş şehirlerin dışında aşağıdaki şehirlerle iş birliği protokolü imzalanmıştır:[8]

Resimler

  • Kale ve alt bölgesi
    Kale ve alt bölgesi
  • Eski şehir kısmı
    Eski şehir kısmı
  • Göl kıyısı
    Göl kıyısı
  • Gölde kayıklar
    Gölde kayıklar
  • Kaneo bölgesi
    Kaneo bölgesi
  • Ohri Çar Samuel Kalesi
    Ohri Çar Samuel Kalesi

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ a b 2002 nüfus sayımı sonuçları 22 Eylül 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Makedonya Cumhuriyeti Devlet İstatistik Enstitüsü (Makedonca) (İngilizce)
  2. ^ "Natural and Cultural Heritage of the Ohrid region" (İngilizce). United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization. 25 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2012. 
  3. ^ a b Охрид - Град на вековите 19 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Ohri Belediyesi resmî sitesi (Makedonca)
  4. ^ Edward Hays, Old Hermit's Almanac, Forest of Peace Pub., 1997, s. 82 ISBN 978-0-939516-37-7
  5. ^ Fine, John Van Antwerp (1994) [1987]. The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest (İngilizce). Ann Arbor, Michigan: University of Michigan Press. ISBN 0-472-08260-4. 
  6. ^ a b "Emine Gümüşsoy, II. Meşrutiyeti Hazırlayan Bir Merkez: Ohri, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2008, s. 48-50". 19 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2011. 
  7. ^ Binbaşı M.Nasrullah; Kolağası M.Rüşdi; Mülazım M.Eşref, Osmanlı Atlası - XX. Yüzyıl Başları, (Haz.: Yaşar Baş, Rahmi Tekin), Osmanlı Araştırmaları Vakfı, İstanbul 2003, s. 28-40.
  8. ^ a b Пријателски и збратимени градови 29 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Makedonca)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Enver Paşa</span> Türk asker ve siyasetçi (1881–1922)

İsmail Enver Paşa, Osmanlı İmparatorluğu'nun son yıllarında etkin olan Türk asker ve siyasetçi. İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin önemli önderleri arasında bulunmuş, 1913'te Bâb-ı Âli Baskını adı verilen askerî darbeyle cemiyetin iktidara gelmesini sağlamış, 1914'te Almanya ile askerî ittifaka önayak olarak Osmanlı Devleti'nin I. Dünya Savaşı'na girmesine öncülük etmiş, savaş yıllarında Harbiye Nazırı ve Başkumandan Vekili sıfatıyla askerî politikayı yönetmiştir. Bu savaş sırasında meydana gelen Ermeni Kırımı'nı hazırlayanlardan biridir. I. Dünya Savaşı'nın yenilgi ile sonuçlanması üzerine Almanya ve Rusya'da Türk halklarının bir araya getirilmesi amacıyla pek çok mücadelede bulunmuştur. Orta Asya'da Basmacı Hareketi'nin başına geçerek Bolşeviklere karşı savaşmıştır. 4 Ağustos 1922'de bir çatışma esnasında Bolşevikler tarafından öldürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Makedonya</span> Balkanlarda bir ülke

Kuzey Makedonya, resmî adıyla Kuzey Makedonya Cumhuriyeti, Balkanlar'da denize kıyısı olmayan bir ülkedir. 1991'de Yugoslavya'dan ayrılarak bağımsız olmuştur. Kuzeyde Sırbistan ve Kosova, batıda Arnavutluk, güneyde Yunanistan, doğuda Bulgaristan ile komşudur. Makedonya'nın kuzeyden üçte birlik bölümünü kaplamaktadır. Nüfusu yaklaşık 2 milyondur. Başkenti ve en büyük şehri Üsküp'tür ve nüfusun dörtte biri bu şehirde yaşar. Ülkedeki en büyük etnik grup Güney Slavlarına dâhil olan Makedonlardır. Arnavutlar nüfusun %25'ini oluşturur ve en büyük azınlıktır. Türkler, Çingeneler, Sırplar, Boşnaklar ve Ulahlar diğer etnik gruplardır.

<span class="mw-page-title-main">Manastır, Kuzey Makedonya</span> Kuzey Makedonyada bir yerleşim yeri

Manastır, Kuzey Makedonya’nın güneybatısında yer alan şehir, ülkenin ikinci büyük şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Köprülü, Kuzey Makedonya</span> Makedonyada şehir

Köprülü, Vardar Nehri üzerinde Kuzey Makedonya'nın orta kısmında bulunan şehir.

<span class="mw-page-title-main">İttihat ve Terakki</span> Osmanlı İmparatorluğunda siyasal teşkilat

İttihat ve Terakki Cemiyeti, sonraları İttihat ve Terakki Fırkası, Osmanlı İmparatorluğu'nda İkinci Meşrutiyet'in ilanına önayak olup 1908-1918 yılları arasında faaliyet gösteren, 21 Mayıs 1889 tarihinde kurulmuş bir siyasal hareket ve siyasi partidir. Triumvira sistemi ile yönetilen bir meclis yapısında egemenlik sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Resneli Niyazi Bey</span> Osmanlı askeri ve baş devrimci

Ahmet Niyazi Bey veya Resneli Niyazi Bey, Arnavut kökenli Türk askeri.

<span class="mw-page-title-main">Doktor Nâzım</span> Türk doktor, siyasetçi ve bürokrat

Doktor Nâzım veya Selanikli Mehmed Nazım Bey, Türk siyasetçi, hekim, 22 Temmuz 1918-8 Ekim 1918 arası Maârif Nazırı ve 1915-16 dönemi Fenerbahçe SK fahri başkanı. İttihat Terakki Cemiyeti'nin kurucu liderlerinden ve Jön Türk Devrimi'nin öncü isimlerindendir. Askeri Tıbbiye'de okuduğu dönemlerde, daha sonrasında Osmanlı İmparatorluğu'nun bir dönemine hükmedecek İttihat Terakki Fırkası'nın ve Teşkîlât-ı Mahsûsa'nın kurulmasında, örgütlendirilmesinde ve Osmanlı toplumunda büyük bir dönüşüm sağlayan meşrutiyetin yeniden ilanında oldukça önemli rol almış birkaç yöneticisi arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Kumanova</span>

Kumanova, Kuzey Makedonya'nın Sırbistan sınırına yakın bulunan bir şehir ve belediye merkezidir. Şehir, Üsküp ve Manastır şehirleri ile birlikte ülkenin üç büyük şehrinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Ustrumca</span>

Ustrumca veya Usturumca (Makedonca: Струмица Strumica okunuş: Strumitsa}

<span class="mw-page-title-main">Eyüp Sabri Akgöl</span> Türk siyasetçi

Eyüp Sabri Akgöl,, Türk asker, siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Resne</span>

Resne Kuzey Makedonya’da Manastır ile Ohri arasında yer alan bir kasaba ve belediye merkezidir. Ülkenin güneybatı kesiminde yer alan Resne, elma üretimi ile oldukça meşhurdur.

<span class="mw-page-title-main">Struga</span>

Struga, Kuzey Makedonya'nın güneybatısında, Ohri Gölü’nün kenarında bulunan turistik bir şehirdir. Hemen batısında, oldukça yakın bir konumda Arnavutluk sınırı vardır. Şehrin adı bazı eserlerde Ustruga şeklinde görülür.

<span class="mw-page-title-main">Resneli Niyazi Bey Sarayı</span>

Resneli Niyazi Bey Sarayı veya Niyazi Bey Sarayı, bugün Kuzey Makedonya’nın güneybatısında, Resne kasabasında bulunan 20. yüzyılda yapılmış Osmanlı sarayıdır.

<span class="mw-page-title-main">Pelagonya Bölgesi</span> Kuzey Makedonyanın 8 istatistiksel bölgesinden birisi

Pelagonya Bölgesi Kuzey Makedonya'nın 8 istatistiksel bölgesinden biridir. Kuzey Makedonya'nın güney ve güneybatısında yer alır ve toprakları Arnavutluk ile Yunanistan devletleriyle sınırdaştır. Bölge sınırları içinde Resne, Manastır ve Pirlepe şehirleri yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Ohri Belediyesi</span> Kuzey Makedonyada belediye (opština)

Ohri Belediyesi Kuzey Makedonya'nın batısında bulunan bir belediyedir. Belediyenin merkezi Ohri’dir. Belediye, Kuzey Makedonya'nın idari dağılımında Güneybatı Bölgesi'nde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Resne Belediyesi</span> Kuzey Makedonyada belediye (opština)

Resne Belediyesi Kuzey Makedonya'nın güneybatısında bulunan bir belediyedir. Belediyenin merkezi Resne’dir. Belediye, Kuzey Makedonya'nın idari dağılımında Pelagonya Bölgesi'nde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Makedonya Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Makedonya Sosyalist Cumhuriyeti Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti’ni oluşturmuş olan anayasal-federal cumhuriyettir. 1963 yılına dek “Makedonya Halk Cumhuriyeti” olan cumhuriyetin adı, 1963 tarihinde Makedonya Sosyalist Cumhuriyeti olarak değiştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Jön Türk Devrimi</span> 1908 yılında Osmanlı İmparatorluğunda anayasal yönetimin yeniden tesis edilmesi

Jön Türk Devrimi, Temmuz 1908 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu'nda Padişah II. Abdülhamid yönetiminin sona ermesi ve Meşrutiyet'in yeniden ilanı talebiyle gerçekleşen devrimdir. Devrimin ardından 24 Temmuz 1908'de II. Abdülhamid tarafından İkinci Meşrutiyet yeniden ilân edildi.

<span class="mw-page-title-main">Çerçiz Topulli</span>

Çerçiz Topulli, 20 Eylül 1880'de Tosk Arnavutluk, Ergirikasrı'nın önemli ailelerinden Agoji Topulli ve Kardhiq 'dan Hasijes kızı Laze Mullai'den doğdu.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Makedonya İslam Birliği</span>

Kuzey Makedonya İslam Birliği, Kuzey Makedonya merkezli Müslümanların bağımsız dini örgütüdür. Merkezi Üsküp'te yer almaktadır. Birliğin günümüz reîsü'l-uleması Süleyman Recepi'dir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.