Dil, insanlar arasında anlaşmayı ve iletişimi sağlayan doğal bir araç, kendisine özgü kuralları olan ve ancak bu kurallar içerisinde gelişen canlı bir varlık, çok boyutlu kavramlar bütünü; temeli tarihin bilinmeyen dönemlerinde atılmış bir gizli anlaşmalar düzeni, seslerden örülmüş toplumsal bir kurum ve yapıdır.
Türk İşaret Dili ya da TİD, Türkiye ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'indeki işitme engelliler tarafından kullanılan dildir. Diğer işaret dilleri gibi Türk İşaret Dili de Türkçenin gramer yapısından farklı olarak kendine özgü bir gramer yapısına sahiptir. Türkiye İstatistik Kurumu'nun verilerine göre Türkiye'de 89.043 kişi işitme engelli, 55.480 kişi de konuşma engellidir. 16. ve 17. yüzyıllardan itibaren Osmanlı Devleti'nde sarayda, hamamlarda ve hatta mahkemelerde işaret dilinin kullanıldığına dair kayıtlar mevcuttur. Günümüzde kullanılan Türk İşaret Dilinin Osmanlı'daki işaret dilinin devamı olup olmadığı henüz kanıtlanmış değildir. Ancak II. Abdülhamit zamanında İstanbul'da açılan sağırlar okulu göz önüne alınırsa TİD'in en az 120 yıllık bir tarihi vardır.
İşaret dilleri anlamı karşı tarafa iletmek için görsel kanalı kullanan dillere verilen addır. El işaretlerinin (manual) yanında el dışı işaretler (non-manual) ile ifade edilirler. İşaret dilleri kendilerine ait kelime dağarcığı ve dilbilgisel yapısı olan doğal dillerdir. Evrensel olmamakla beraber, işaret dilleri arasında çarpıcı benzerlikler de bulunur.
Engelli, yaralanma ya da fiziksel veya zihinsel bir rahatsızlık nedeniyle bazı hareketleri, duyuları veya işlevleri kısıtlanan kişidir. Engeller doğuştan gelebilir veya sonradan geçirilen hastalıklar sonucu ortaya çıkabilir. Dünya Sağlık Örgütü'nün İşlevsellik, Yetiyitimi ve Sağlığın Uluslararası Sınıflandırması'na göre engelli olma hâli için yeti yitimi terimi kullanılır. Engelliler; vücudun duyusal, işlevsel, zihinsel ve ruhsal farklılıkları öne sürülerek; toplumsal veya yönetimsel tutum ve tercihler sonucu, yaşamın birçok alanında kısıtlama ve engellerle karşılaşabilirler. Birçok toplumlarda en yaygın ayrımcılık türlerinden biridir.
Temporal lob, memelilerin beynindeki serebral korteksin dört ana lobundan biridir. Temporal lob, memeli beyninin her iki serebral hemisferindeki lateral fissürün altındadır.
İşitme kaybı veya işitme yetersizliği, sesleri algılama yetisindeki tam ya da kısmî bir azalmayı ifade eder. Birçok biyolojik ve çevresel etmene bağlı olarak gelişen duyma kaybı, ses algılama yetisine sahip bütün canlılarda ortaya çıkabilir.
Buguruni, Tanzanya'nın Ilala Bölgesindeki bir semttir. 2002 rakamlarına göre toplam nüfusu 67,028 kişidir.
Yıldız Sağırlar Okulu, Türkiye'nin sağırlar için eğitim veren ilk resmi okuludur. Geçmişi 1889 yılında açılan Dilsizler Mektebi'ne dayanan okul, günümüzde Fatih Özel Eğitim Meslek Lisesi adıyla İstanbul'un Fatih semtinde eğitim verir.
Sağırlığın bir kişinin odyolojik bir durum olan konuşulan dili anlamasını engelleyen işitme kaybıdır.
Parmak alfabesi, yazı sistemi kullanılarak harflerin veya sayı sistemi kullanılarak sayıların el ve parmaklar ile temsili şekilde kullanılmasıdır. Bu alfabe işitme engellilerin eğitimi ve iletişimi amacıyla işaret dili olarak tüm dünyada yaygın bir biçimde kullanılmaktadır. Dünya üzerinde kullanılan bir işaret dili olan parmak alfabesinde zamanla ülkelere göre bazı küçük değişiklikler oluşmuştur. Tarihte parmak alfabesi, şifrelerde ve kolay hafızada tutma teknikleri ile dini eğitimler de dahil olmak üzere veya benzer şekillerde pek çok alanda kullanılmıştır.
İtalyan İşaret Dili veya LIS İtalya'daki sağır toplulukları tarafından kullanılan bir işaret dilidir.
İzlandaca işaret dili İzlanda'nın batısındaki okullarda işitme engelli çocuklar tarafından geliştirilmiş olan bir işaret dilidir.
Amerikan İşaret Dili veya ASL, Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada'daki sağır topluluklarının kullandığı doğal bir işaret dilidir. Lehçeleri ve ASL'den türemiş kreyollar ile birlikte Batı Afrika ve Güneydoğu Asya'daki topluluklarca da kullanılmaktadır. Fransızca işaret dilinin bir kreyolu olduğu düşünülen ASL, Amerika Birleşik Devletleri'nın batısındaki Connecticut'ta yer alan American School for the Deaf adlı sağırlar okulunda dil ilişkisi sonucunda gelişmiştir.
Yeni Zelanda işaret dili Yeni Zelanda'nın batısındaki okullarda işitme engelli çocuklar tarafından geliştirilmiş olan bir işaret dilidir.
Kore İşaret Dili Güney Kore'nin duyma engelli işaret dilidir. Genellikle basitçe 수화 olarak adlandırılır; 手 話; Suhwa, genel olarak imza anlamına gelir. KİD şu anda Korece dışında Güney Kore'deki resmi dillerden biridir.
Engelli ayrımcılığı, anapirofobi veya bazı kaynaklarda ableizm, engelli bireylere yönelik ayrımcılık ve toplumsal ön yargıdır. Engelli ayrımcılığı, karakteristik olarak engellileri engelli olmayanlardan daha aşağıda konumlandırır. Temelinde insanlara "sağlamlık" gibi bazı yetenekler, beceriler ve karakteristik özelliklerin atanması ve yadsınması yatar.
Sound of Metal, yönetmenliğini ve senaristliğini Darius Marder'ın üstlendiği 2019 çıkış tarihli bir Amerikan dram filmidir. Riz Ahmed'in işitme duyusunu kaybeden bir metal bateristini canlandırdığı filmde ayrıca Olivia Cooke, Paul Raci, Lauren Ridloff ve Mathieu Amalric rol alıyor. Sound of Metal dünya prömiyerini 6 Eylül 2019'da 2019 Toronto Uluslararası Film Festivali'nde Platform Prize programında yaptı. Amazon Studios filmi 20 Kasım 2020'de sinemalarda ve 4 Aralık'ta Amazon Prime Video'da yayımladı. Film, özellikle Ahmed ve Raci'nin performansları, ses tasarımı, kurgu, Marder'ın yönetmenliği ve senaryosu ile eleştirmenlerden övgü aldı. Film, 52 film eleştirmeninin 2020 için hazırladığı ilk on listesinde yer aldı. 93. Akademi Ödülleri'nde En İyi Film, En İyi Özgün Senaryo, En İyi Erkek Oyuncu (Ahmed), En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu (Raci) dallarında aday gösterildi. Ayrıca En İyi Ses ve En İyi Film Kurgusu ödüllerini kazandı.
İşitme Engelli Basketbolu, işitme engelli bireylerin oynadığı basketboldur. Oyuncular, kendi aralarında iletişim kurabilmek için işaret dili ve düdük kullanır.
Troy Michael Kotsur, işitme engelli bir Amerikalı oyuncu. En çok 2021 filmi CODA'daki yardımcı rolüyle tanınır ve bu rolüyle En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu dalında Akademi Ödülü'nü kazanmıştır. Ayrıca Üstün Yardımcı Rol Performansı dalında Gotham Ödülü'nü kazandı.
Japon İşaret Dili, Japonya'da duyma engelliler tarafından konuşulan bir işaret dilidir. Japonya Sağırlar Federasyonu tarafından düzenlenmektedir.
