İçeriğe atla

Odakule

Koordinatlar: 41°01′55″K 28°58′32″D / 41.03194°K 28.97556°D / 41.03194; 28.97556
Odakule
Türkiye’nin ilk giydirme cam cephe uygulamalarından birine sahip olup, iki cadde arasında açık alan yaratması bakımından önemli bir yapıdır.
Odakule, Haziran 2023
Harita
Genel bilgiler
TürBetonarme
Mimari tarzModernist
Konumİstanbul, Türkiye
ÜlkeTürkiye
Koordinatlar41°01′55″K 28°58′32″D / 41.03194°K 28.97556°D / 41.03194; 28.97556
Rakım76 m (249 ft)
Mevcut kullananİstanbul Sanayi Odası, Alman Kültür Merkezi
Başlama1970
Tamamlanma1976 (48 yıl önce) (1976)
Sahipİstanbul Sanayi Odası
Ölçüler
Diğer ölçülerBodrum katı 900 m²
Teknik ayrıntılar
Kat sayısı23
Zemin alanı1.407 m2 (15.140 ft2)
Tasarım ve inşaat
Mimar(lar)Kaya Tecimen ve Ali Taner

Odakule, İstanbul'da, İstiklal Caddesi'ne bağlanan Perukar Çıkmazı ile Saka Salim Çıkmazı arasında yükselen, 1976 yılında inşa edilmiş iş merkezi.

1970'li yıllarda İstanbul'da yapılan dört yüksek binadan birisi olan 23 katlı işhanının inşası Mimar Kaya Tecimen ve Ali Taner tarafından tamamlanmıştır.[1] Dönemine göre gökdelen sayılabilecek yükseklik ve cüsseye sahip olması, Türkiye’nin ilk giydirme cam cephe uygulamalarından birine sahip olması, iki cadde arasında açık alan yaratması bakımından önemli bir yapıdır.[2] İstanbul Sanayi Odası, Alman Kültür Merkezi gibi kurumlar tarafından kullanılır.[1]

Tarihçe

Bu arsa üzerinde 19. yüzyılda Alleon ailesine ait iki katlı konağın alt katında, şehrin ilk büyük alışveriş merkezi olan Bon Marché mağazası hizmete girmişti. İstanbul'da çok farklı türde ürünlerin bir arada satıldığı ilk dükkân olan Bon Marché, İstanbul halkı için buluşma ve vakit geçirme yeri işlevi görmüş;ayrıca birisi bugünkü İstiklal Caddesi'ne diğeri ise bugün Meşrutiyet Caddesi olan sokağa açılan iki kapısı olduğundan İstanbullular tarafından bir geçit olarak da kullanılmıştı.[3] 1924 yılından itibaren Karlman (Carlmann) ailesi tarafından işletilen mağaza, bu tarihten itibaren Karlman Bonmarşesi veya Karlman Pasajı olarak anılmıştır.

Bon Marché, 1942'de Varlık Vergisi yüzünden ailesinden alınıp kapandı[2] ve binası uzun yıllar Osmanlı Bankası'nın deposu olarak kullanıldı.[4] Bina, Altı-Yedi Eylül Olayları'nın ardından Ziraat Bankası'nın mülkiyetine geçti.[4] İstanbul Sanayi Odası tarafından alınan Karlman Pasajı yıktırılıp 1970'lerine başında yeniden projelendirildi. Pasajın yerine bugünkü bina inşa edilerek 1976 yılında Odakkule adıyla açıldı.[2] Mimarları Kaya Tecimen ve Ali Kemal Taner olan bina, Marmara ve Taksim Etap (halen The Marmara Pera) otelleri ile Harbiye Orduevi binasından sonra İstanbul'da yapılan dördüncü yüksek bina idi.[4]

10 Mart 1991'de 17. katında başlayan yangın sonucu iki katı tamamen yanan ve üç kat büyük hasar gören[4] Odakule bazı revizyonlar geçirmiş ve mimari bütünlüğüne zarar vereceği düşünüldüğü için dışarıya yangın merdiveni yapmak yerine iç merdivenler daha fonksiyonel hale getirilmiştir.

Bina 2 Şubat 2016'da bir yangın daha geçirdi. Kabloların tutuşmasıyla çıkan yangın nedeniyle 7. kattaki iş yerlerinde maddi hasar oluştu.[5]

Mimari özellikleri

Modernist anlayıştaki Odakule bodrum katlarıyla birlikte 23 kattan oluşur. Bodrum katı 900 m², zemin kat 570+837 m², yalnızca asansörle birbirine bağlanan bağımsız üniteler şeklinde olan 15 adet büro katı ise 425 m²'den oluşur.[4]

Cibali'deki Tekel Genel Müdürlüğü binasından (bugün Medipol Üniversitesi Hastanesi) sonra dış cephesinde boydan boya cam (glass screen) kullanılan İstanbul'daki ikinci binadır.

Odakule'nin alt katı İstiklal Caddesi ile Meşrutiyet Caddesi'ni birbirine bağlayacak bir geçit şeklinde tasarlanmıştır. Söz konusu alt katın diğer bölümleri ise sergi benzeri etkinliklere uygundur.[6] Geçiş, Atilla Onaran ve Salih Acar'ın heykelleri ile donatılmıştır.[2]

Kaynakça

  1. ^ a b Sezer Sennur; Adnan Özyalçıner. "Öyküleriyle İstanbul Anıtları-2". Evrensel Basım Yayın, 2010. 1 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2017. 
  2. ^ a b c d "'Çirkinliğe' övgü". Radikal gazetesi, 15.05.2011. 1 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2017. 
  3. ^ Karadağ, Esra (Temmuz 2021). "19. Yüzyılda Alışveriş Mekanlarının Dönüşümü:Pera'da Bon Marché Örneği". Toplumsal Tarih, Sayı 331. 16 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2022. 
  4. ^ a b c d e Kılıç, Abdurrahman. "Odakule Yangını Felaket Geliyorum Diyor" (PDF). Yangin.org sitesi. 14 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 31 Mart 2017. 
  5. ^ Odakule kablo yangını nedeniyle boşaltıldı 8 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., haberturk.com, 02/02/2016
  6. ^ Ayşe Hür, "Odakule", Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, Tarih Vakfı, 1994. ISBN 975-7306-00-2.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İstiklal Caddesi</span> Beyoğlunda bir cadde

İstiklal Caddesi, İstanbul'un Beyoğlu ilçesindeki Tünel Meydanı ile Taksim Meydanı arasında yer alan popüler bir caddedir. 19. yüzyılın sonlarından günümüze dek Türkiye'nin en popüler caddesi olma ünvanını koruyan cadde, 1,4 km uzunluğundadır. Orta noktası Galatasaray Lisesi'nin yanından geçen Yeniçarşı Caddesi'nin caddeyi kestiği ve 50. Yıl Anıtı'nın bulunduğu yer kabul edilir. Ortalama olarak 74 metre yükseklikte yer alan İstiklal Caddesi idari olarak 9 ayrı mahalleyi kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Beyoğlu</span> İstanbul ilçesi (Avrupa Yakası)

Beyoğlu veya eskiden Pera, İstanbul ilinin Avrupa yakasında bulunan ilçelerinden biridir. Kuzeybatıda Şişli ve Kâğıthane, doğuda Beşiktaş ve İstanbul Boğazı, güneyde ve batıda ise Haliç ile sınırlı ilçenin yüzölçümü 8,76 km2'dir ve 45 mahalleden oluşmaktadır. İsmini Pera da denen, Tünel–Taksim arasında uzanan İstiklal Caddesi ve ona açılan sokakların belirlediği alanı kapsayan Beyoğlu semtinden alır.

<span class="mw-page-title-main">Taksim Meydanı</span> İstanbul, Türkiyede bir meydan

Taksim Meydanı, İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde yer alan ve İstanbul kentinin en ünlü noktalarından biri olan meydan. Çevresindeki lokanta, mağaza, otel, eğlence ve kültür yerleriyle İstanbul'un en büyük turistik çekim merkezinden biridir. Cumhuriyet Döneminde bir meydan haline gelmiş olan Taksim Meydanı, pek çok siyasi ve toplumsal olaya da ev sahipliği yapmıştır. Meydandaki trafiği kısmen yer altına indiren Taksim Yayalaştırma Projesi, 2013 yılında kısmen tamamlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">St. Antuan Katolik Kilisesi</span> İstanbul, Türkiyede bir kilise

St. Antuan Katolik Kilisesi, İstanbul'un en büyük ve cemaati en geniş Katolik Kilisesi'dir. Beyoğlu'ndaki İstiklal Caddesi üzerinde Galatasaray'dan Tünel'e doğru giderken sol tarafta bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Çiçek Pasajı</span>

Çiçek Pasajı, İstanbul, Beyoğlu'nda İstiklal Caddesi üzerinde yer alan, Büyük Beyoğlu Yangını sonucu yok olan Naum Tiyatrosu'nun arsasına 1876'da kurulmuş tarihi bir pasaj.

Alexandre Vallaury, İstanbullu Fransız asıllı mimar.

<span class="mw-page-title-main">Pera Müzesi</span> İstanbulda bir sanat müzesi

Pera Müzesi, İstanbul'un Tepebaşı semtinde bulunan özel bir müzedir.

Ses Tiyatrosu veya Ortaoyuncuların verdiği adla Ses 1885, İstanbul Beyoğlu'nda İstiklal Caddesi'ndeki Halep Pasajı'nın içerisinde bulunan bir tiyatro salonu.

<span class="mw-page-title-main">Tepebaşı, Beyoğlu</span>

Tepebaşı, Beyoğlu'nda, İstiklal Caddesi'ne paralel giden Meşrutiyet Caddesi ile Tarlabaşı Bulvarı'nın devamı olan Refik Saydam Caddesi arasında kalan semt.

<span class="mw-page-title-main">Tebriz Meşrutiyet Binası</span>

Tebriz Meşrutiyet Binası, Tebriz Çarşısı'nın karşısında, Tebriz, İran'da Motahari Caddesi üzerinde tarihî büyük bir yapıdır. Meşrutiyet Devrimi sıralarında devrimle alakalı liderlerin, aktivistlerin ve sempatizanların toplanma yeri olarak kullanıldı. Aralarında en meşhurları Settar Han, Bakır Han, Sigat-ül İslam Tebrizî ve Hacı Mirza Ağa Farisî'dir. İki katlı olan bu bina Hacı Vali Mimar Tebrizî tarafından 1868'de inşa edildi. Birçok odası ve salonu vardır. Binanın en güzel yeri tavan penceresi ve renkli camlarla süslenmiş koridorudur.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Pasajı</span>

Suriye Pasajı, İstanbul'da İstiklal Caddesi 166 numarada bulunan tarihi pasaj.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Pasajı</span>

Avrupa Pasajı, Beyoğlu, Hüseyinağa Mahallesi'nde, Meşrutiyet Caddesi ile Sahne Sokak'ı birbirine bağlayan bir pasaj. Kapı numaraları Meşrutiyet Caddesi 'nde 8, Sahne Sokak'ta 9'dur. Galatasaray Lisesi ve Balık Pazarı'nın yakınında yer alır. İç kısmında yer alan aynalardan dolayı Aynalı Pasaj olarak da isimlendirilir.

Aznavur Pasajı, İstanbul'un Galatasaray semtinde, İstiklâl Caddesi üzerinde yer alan tarihî bir pasajdır. 1893 yılında pasajın şu an bulunduğu yerde yer alan Cafe Commerce ve Cafe de Pera adlı yapıların yıkılması ile yerine inşa edilmiştir. Yapının mimarı, Mısır Apartmanı'nı da tasarlamış olan Ermeni Mimar Hovsep Aznavuryan'dır. Aslen iki katlı olarak inşa edilen pasaj günümüzde 9 katlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Atlas Pasajı</span>

Atlas Pasajı, İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde, İstiklal Caddesi'nin üzerinde yer alan tarihi bir pasaj.

Hazzopulo Pasajı, Hacopulo Pasajı, Han Geçidi veya Danışman Geçidi, İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde bulunan ve İstiklal Caddesi ile Meşrutiyet Caddesi arasında konumlanmış tarihi bir pasaj. Bina ve avlusu, tuhafiye dükkânlarının yanı sıra çay ocaklarını, kahvehaneleri ve kitapçıları barındırmaktadır.

Bon Marché, İstanbul'da 19. yüzyılın ikinci yarısında hizmet vermeye başlayan mağazadır. Fransızcada "ucuz" anlamına gelen bu isim, Türkçede uygun fiyatla giyim, süs eşyası, oyuncak gibi ürünlerin satıldığı büyük mağazaların genel adı haline gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Frej Apartmanı</span>

Frej Apartmanı, İstanbul'un Beyoğlu ilçesi, Şişhane Meydanı'nda bulunan bir Geç dönem Osmanlı apartmanıdır.

Guglielmo Semprini, İtalyan müteahhit.

Union Française, İstanbul'da yaşayan Fransızlar tarafından 1894 yılında kurulan dernek ve bu derneğin Tepebaşı'ndaki binasının adı.

<span class="mw-page-title-main">Bristol Oteli</span>

Bristol Oteli, İstanbul'un Beyoğlu ilçesindeki Tepebaşı semtinde 1893 yılından 1980'e kadar hizmet veren tarihî otel.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.