Meddah, kıssahan veya şehnâmehân. Meddahın sözcük anlamı çok öven olup ilk başlarda İslam Peygamberi Muhammed zamanını öven kişileri ifade ederken zamanla topluluk önünde halk hikâyesi anlatan kişi anlamına dönüşmüştür. Araplarda bu kimselere “kāss”, “kassâs, İranlılarda ve Osmanlı Türklerinde ise “kıssahân” ve “şehnâmehân” denmiştir.
Arthur Ignatius Conan Doyle, İskoçyalı yazar. Özellikle, yarattığı roman kahramanı Dedektif Sherlock Holmes'ün maceraları olarak yayınladığı suç hikâyeleriyle bu türde bir çığır açmıştır. Dedektif romanları dışında bilimkurgu, tarih, oyun, şiir kitapları ve kurgu dışı düz yazıları vardır.
Tiyatro, bir sahnede, seyirciler önünde oyuncuların sergilemesi amacıyla hazırlanmış gösterilerdir. Farklı bir şekilde duyguların ve olayların hareket (jest) ve konuşmalarla anlatılmasıdır. Genel olarak temsil edilen eser anlamında da kullanılır. Tiyatro eseri, olayları oluş yoluyla gösterir. Bu yönüyle konuşma ve eyleme dayanan bir gösteri sanatı olarak da tanımlanabilir. Yaygın bir deyişle tiyatro; insanı, insana, insanla, insanca anlatma sanatı olarak Shakespeare'in sözüyle de ifade edilir.
Sherlock Holmes, Sir Arthur Conan Doyle tarafından oluşturulan Britanyalı hayalî danışman dedektif kahraman, polisiye edebiyatının önemli ilk kişiliklerinden biridir. Gazetelerde basılmış ve polisiyenin halk arasında yaygınlaşmasına yardımcı olmuştur. Kitaplar Yardımcısı Dr. Watson'ın ağzından Anlatılmıştır.
Üstkurmaca, klasik anlamdaki tüm kurmaca türlerine atıfta bulunan bir kurmaca türüdür.
Anlatım biçimleri, anlatılacak olay veya kavramların nasıl anlatıldığını belirten edebiyat terimidir; yazarın anlatımını yaparken kullandığı üsluba, başvurduğu yönteme anlatım biçimi denir. Anlatılacakların türüne ya da amacına göre değişik anlatım biçimleri kullanılır. Örneğin romanda kullanılan anlatım biçimi ile bir makalede kullanılan anlatım biçimi birbirinden farklıdır.
Fantastik edebiyat veya fantezi edebiyatı, gerçeğe dayalı olmayan yazılı anlatım tarzıdır. Genelde hikâye, roman, oyun ve drama gibi yazım biçimlerini içerir. Klasik fantezi edebiyatının en tanınmış örnekleri arasında masalların bir kısmıyla birlikte Alice Harikalar Diyarında gösterilebilir. Modern fantezi edebiyatının tanınmış örnekleri arasında J.R.R. Tolkien'in Hobbit, Yüzüklerin Efendisi, Ursula K. LeGuin'in Yerdeniz Büyücüsü ve C.S. Lewis'in Narnia Günlükleri gibi eserleri sayılabilir.
Protagonist, birinci şahıs ya da eksen karakter olarak da bilinir. Hikâyenin ana kahramanıdır. Hikâyeye yön verecek önemli kararları alır, en çok engelle karşılan karakterdir ve hikâyeyi ileriye doğru hareket ettirir. Bir hikâyenin içinde altplan varsa ya da anlatı birden fazla her hikâyeden oluşuyorsa her hikâyenin kendi protagonisti olabilir.
Önceden ima etme veya diğer adıyla önseme, bir romanda ya da filmde, olacak hakkında okur ya da izleyiciye önceden bazı ipuçları verme, anlatım tekniğidir.
Rivayet, Anlatı veya kıssa; roman, hikâye, masal, senaryo vb. kurgusal veya kurgusal olmayan edebî türlerde bir olay dizisini anlatma biçimidir. Anlatı insan yaratıcılığının ve toplumu etkileme sanatının bir yüzüdür.
İkincil oyuncu veya Deuteragonist, edebiyatta üçüncü aktör olan tritagonistten önce gelen ikinci en önemli karakterdir. Deuteragonist kurgudaki komplo ve uyuşmazlıklara göre ana karakter olan protagonistten yana veya karşıt durumda rol alabilir. Kurguyu geliştirebilmek için başvurulan ikinci en önemli karakterdir.
Hatalı başkahraman, kurguda, romanın konusunun daha sarsıcı ve unutulmaz olabilmesi için, izleyicileri önyargılarla kandırarak yapılan edebî bir tekniktir. Bu teknikte bir karakter kurgu boyunca izleyiciye başkahramanmış gibi gösterilir ve sonradan aslında öyle olmadığı anlaşılır. Başlangıçta izleyici tarafından, sunulan karakter kurgunun ana karakteri sanılır ve ilerleyen kısımlarda genellikle bu yaratılan karakter öldürülerek aslında bu yaratılan karakterin başkahraman olmadığı gösterilir. Bazen de yaratılan karakterler arasında sadece rolleri değişerek şaşırtma yapılabilir. Kurgu da ilk başta başkahraman sayılan kişi daha önemsiz bir role düşer ve kurgudan ayrılır ya da daha etkili bir şaşırtmayla öncesinde baş kahraman sanılan kişi sonrasında izleyicinin karşısına baş düşman olarak çıkartılabilir.
Müzikal tiyatro, kendine özgü bir olay örgüsü olan, müzik, dans ve diyalogların olaylarla bütünleştiği duygusal ve eğlendirici sahne gösterisi, oyun ya da filmdir. Sıklıkla "müzikal" olarak da anılır.
Irene Adler, 1891 yılının Temmuz ayında Sir Arthur Conan Doyle tarafından yayımlanan Bohemya'da Skandal adlı Sherlock Holmes hikâyesinde ortaya çıkmış kurgusal bir karakter. Sadece bir hikâyede görünmesine rağmen Sherlock Holmes hikâyelerindeki en önemli kadın karakterlerden biridir. Sherlock Holmes'un takdir ettiği ve hayranlık duyduğu tek kadın Irene Adler'dir. Oldukça zeki ve kurnaz bir kadın imgesi çizen Irene Adler, zekâsıyla Holmes'u alt edebilen tek kadındır.
Psikolojik gerilim, karakterlerin dengesiz duygusal durumlarının gizem ile birlikte sürekli olarak değiştiği bir gerilim türüdür. Gerilim türünün özelliklerini göstermekle birlikte, gizem ve drama türlerini de içinde barındırır. Drama ve gizeme ek olarak, pek çok psikolojik gerilim türü, çoğunlukla psikolojik korku türlerinin en üst sıralarında yer alır.
'Gotik kurgu; kasvet, ölüm gibi unsurları korku/gerilim teması ile birleştiren, kimi zaman romantizm unsurlarını da kapsayan ve tüm bunları karanlık bir atmofer içinde kurgulayan bir edebiyat ve film türüdür. Yirminci yüzyılda Gotik korku olarak anıldığı da görülür. İngiliz yazar Horace Walpole’un ‘Gotik Bir Hikaye’ alt başlığıyla yayınlanan ‘Otranto Şatosu adlı romanından türetildiği söylenir. Katkıda ilk bulunanlar arasında Clara Reeve, Ann Radcliffe, William Thomas Beckford ve Matthew Lewis gibi yazarlar vardır.
Bayan Hudson, Arthur Conan Doyle tarafından yazılan Sherlock Holmes öykülerindeki kurgusal bir karakterdir. Bayan Hudson, Sherlock Holmes'ün kaldığı 221B Baker Street adresindeki dairenin ev sahibesidir. Bayan Hudson çok sayıda macerada gözükse de, genellikle öykülerde kendisinden çok az bahsedilmektedir, rolü de oldukça sınırlıdır. Kendisinin karakteri daha çok Sherlock Holmes adaptasyonlarında geliştirilmiştir.
Alt metin, karakterler veya yazar tarafından açıkça söylenmeyen, örtülü olan, seyirci veya okuyucu tarafından anlaşılan yaratıcı bir sanat çalışmasının herhangi bir içeriğidir. Alt metin, tarihsel olarak, sansürcülerin dikkatini çekmeden tartışmalı konuları ima etmek için kullanılmıştır. Bu özellikle komedide kullanıldı. Şimdiki zamandan farklı bir zamanda geçiyorsa, sosyal bir eleştiri sunmanın daha kolay ve/veya daha güvenli olduğu bilimkurguda da yaygındır.
Kurgusal eserlerin yaratılmasında ve eleştirisinde, karakter kusuru, kurgusal karakterde bulunan bir önyargı, kısıtlama, sorun, kişilik bozukluğu, ahlaksızlık, fobi, önyargı veya eksikliktir. Kusur, şiddetli bir öfke gibi karakterin eylemlerini ve yeteneklerini doğrudan etkileyen bir sorun olabilir. Ya da karakterin güdülerini ve sosyal etkileşimlerini etkileyen basit bir zayıflık veya kişilik kusuru olabilir.
Plot twist, bir kurgu eserde planda yapılan radikal bir değişiklik içeren edebi tekniktir. Hikâyenin sonuna yakın olduğunda sürpriz son olarak bilinir. İzleyicinin önceki olaylara ilişkin algısını değiştirebilir veya onu farklı bir bağlama yerleştiren yeni bir çatışma ortaya çıkarabilir. İzleyiciyi belli bir duruma hazırlamak amacıyla olay örgüsünün habercisi olarak kulllanılabilir. İzleyiciden bilgi saklama veya belirsiz veya yanlış bilgilerle onu yanıltma gibi olay örgüsünü değiştirmek için kullanılan çeşitli yöntemler vardır.