İçeriğe atla

Oberto (opera)

Kontrol Edilmiş
Oberta
San Bonifacio Kontu
Özgün isimOberto, conte di San Bonifacio
MüzikGiuseppe Verdi
LibrettoAntonio Piazza ve Temistocle Solera
Gala17 Kasım 1839
İlk gösterim yeriTeatro alla Scala, Milano, İtalya
Oyuncular
  • Oberto, San Bonifacio Kontu - bas
  • Leonora, kızı - soprano
  • Cuniza, Ezzelino da Romano'nun kızkardeşi - mezzo-soprano
  • Imelda, Cuniza'nın sırdaşı - mezzo-soprano
  • Riccardo, Salinguerra Kontu - tenör
  • Asil beyler, asil hanımlar, köylüler

Oberto, Conte di San Bonifacio İtalyan opera bestecisi Giuseppe Verdi'nin bestelediği 2 perdelik bir opera eseridir. İtalyanca libretto "Temistocle Solera" tarafından daha önce "Antonio Piazza" tarafından olasılıkla Rocester isimli yazılmış olan bir librettosundan uyarlanarak hazırlanmıştır. Giuseppe Verdi'nin hazırladığı ilk opera eseri olan Oberta operasının hazırlanması dört yıl almıştır ve prömiyeri 17 Kasım 1839'te Milano'da Teatro alla Scala'da yapılmıştır. La Scala'da ilk sahnelenmesi "epeyce başarı" sağlamış ve La Scala'nin empresaryosu olan Bartolomeo Merelli genç besteciye iki yeni opera eseri daha hazırlaması için sipariş vermiştir.[1]

Roller

Rol Ses tipi Prömiyerde Roller, 17 Kasım 1839
(Orkestra şefi: Eugenio Cavallini )[2]
Oberto, San Bonifacio KontubasIgnazio Marini
Leonora, kızısopranoAntonietta Marini-Rainieri
Cuniza, Ezzelino da Romano'nun kızkardeşimezzo-soprano Mary Shaw
Imelda, Cuniza'nin sırdaşımezzo-soprano Marietta Sacchi
Riccardo, Salinguerra KontutenörLorenzo Salvi
Koro:Asil beyler, asil hanımlar, köylüler

Hakkında

Zaman: 1228
Mekân: Kuzey İtalya

Opera eserinin başlama tarihinden önce San Boniface Kontu olan Oberto ile Ezzelino de Romana başkanlığı altında "Salinguerra" ailesi arasında düşmanlık çıkmış ve bu iki aile arasınra bir çarpışmaya dönüşmüştür. Bu çarpışmaları San Boniface Kontu Oberto kaybetmiş ve Mantuva'ya kaçmıştır. Hemen sonra Salingeurra Kontu Riccardo, Oberto'nun genç kızı Leonora ile tanışmış; onu kandırıp iğfal etmiş ama sonra onu bırakmıştır. Riccardo aile içinden Enzzelino'nin kız kardeşi Cuniza ile bir evlenme yapmak istemektedir. Düğün Bassano'da Cuniza'nın şatosunda yapılacaktır. Aldatılmış olan Leonora Bassano'ya gitmeye ve Riccardo'nun nikâh gününde onunla karşılaşıp onun evlenmesine itiraz etmeye karar vermiştir.

I. Perde

Sahne 1: Bassano yakınlarında bir kır

Riccardo, Ezzelino'nun sarayına girmekte iken bir koro şarkısı ile karşılanır. Cuniza'nin yakında bulunmasından aldığı hazzı ifade eden bir şarkı söylemeye baslar. (arya:Son fra voi! Già sorto è il giorno...Già parmi udire il fremito.) Kaleye girerler. Lenora gelir ve Riccardo'nun kendini terk etmesinin intikamını almaya yemin eder ve ona duymuş olduğu ask hakkında ve saf gençlik günlerini tekrar yasama bekleyişi hakkında bir şarkı söyler (arya:Sotto il paterno tetto...Oh potessi nel mio core), Sahneyi terk edip köye döner.

Sahne 2: Bassano Şatosu yakınlarında

Tam bu sırada Lenora'nin babası Oberto gelir. Memleketine dönmüş olmaktan çok mutludur ama kızı Leonora'nin nerede olduğunu bilmemektedir. Fakat Leonora geri döndüğünde baba kız birbirini görürler ve birbirine tekrar kavuşmaktan gayet buyuk sevinç duyarlar. Tekrar birbirlerine kavuşmanın kendilerini ne kadar şaşırttığını ifade ederler. Baba ve kızın birbirine kavuşma sevinci Oberto'ya, hemen Leonara'nin daha önceki hiç sevmediği hareket ve davranışlarının kendini kızdırdığı unutmuştur. Baba-kiz bas basa verip hazırlıkları yapılmakta olan Riccardo-Cuniza düğününü nasıl geciktirebilecekleri hakkında planlar yapmaya koyulurlar.

Sahne 3: Ezzelino'nun sarayında bir oda

Koro sevinç içinde olan yeni gelin adayının saraya gelmesini kutlayan bir şarkı söyler. Fakat Cuniza, Riccardo ile yalnız kaldığında onu çok sevdiğini söylemekle beraber, içinde bu evlilikleri hakkında bazı gizemli öncel korku hislerinin de bulunduğunu ifade eder (arya:Questa gioia che il petto m'innonda)

Çift oradan ayrılınca Leonora sahneye girer ve Imelda onunla konuşmaya baslar. Leonora Imolda'ya babası Oberto'nun da saraya gelmiş olduğunu bildirir. Bu sırada Oberto girer ve tam bu sırada Leonora Cuniza'ya Riccardo'nun kendilerini nasıl kandırdığını anlatır. Cuniza onlara elinden gelen yardımı yapmayı kabul eder.

Cuniza Oberto'yu yandaki odada saklar ve Riccardo ve onunla birlikte gelen misafirleri yanına çağırır. Riccardo yanına gelince Cuniza Leonora'nin yanında bulunduğunu açıklar ve Riccardo'yu kendine vefasızlık etmekle suçlar. Riccardo'nun bunları kabul etmez ve Leonora'yi suçlar. Bunları yan odadan duyan Oberto onların yanına gelir ve Riccardo'yu kızı aleyhinde yaptığı iftiralardan dolayı kendinle düello yapmaya çağırır.

II. Perde

Sahne 1: Prensesin şatodaki özel dairesi

Cuniza ve İmelda yalnızdırlar. Bir uşak gelip Riccardo'nun Cuniza ile konuşmak için geldiğini bildirir. Cuniza ona karşı duyduğu derin aşk dolayısıyla çok üzgündür (arya: Oh, chi torna l'ardente pensiero). Ama Imelda'ya Riccardo ile konuşup ona tekrar Leonora yanına dönmesini istediğini bildirmesini ister. Cuniza bunun herkes için uygun ve doğru bir karar olduğunu ve vicdanı bunu istediği için rahatladığını ifade eden bir şarkı söyler (arya: Più che i vezzi e lo splendore)

Sahne 2: Şato bahçelerine yakın ıssız bir mevki

Saraylilar Leonora etrafına toplanıp onun çektiği ızdıraba karşı ona sempati duyduklarını bildirirler. Onlar ayrılınca Oberto girer ve düello etmek için Riccardo'yu beklemeye koyulur. Kızının intikamını alacağını ifade eden bir şarkı söyler (arya:L'orror del tradimento)

Saraylılar tekrar girerler ve Cuniza'bin Leonora ve Oberto'nun söylediklerini inanmış ve Riccardo'ya Leonara'ya dönmesini istediğini bildirdiğini söyler. Fakat Oberto hala intikam alma hislerinden ayrılmamıştır.

Sonunda Riccardo gelir ve Oberto ile Riccardo arasında bir kılıç düellosu baslar. Tam bu sırada Cuniza Leonora ile birlikte gelirler. Cuniza Riccardo'ya Leonora'yla kendini aldattığını itiraf etmesini bildirir ve Leonora ile evlenmeye razı olmasını istediğini bildirir. Böylece düello geçici olarak biter.

Fakat Oberto tatmin olmamıştır ve kızının aldatılmasının intikamını almaktan vazgeçmemiştir. Riccardo'yla konuşarak onunla düelloyu şato yakınındaki korulukta bitirmesi üzerinde ısrar eder. Sonra herkes sahneden ayrılır. Sahne dışında kılıçla yapılan düello çarpışma sesleri gelir. Birazdan Riccardo sahneye girer. Riccardo Oberto'yu yaptığı düelloda öldürmüştür ve bundan çok müessir olmuştur (arya: Ciel che feci?) Sonra Imelda ve Cuniza sahneye girerler ve Leonora'nin ölmüş olan babasının cesedi üzerine kapanmış olduğunu açıklarlar.

Riccardo ayrılır ve çok geçmeden ondan gelmiş olan bir mektup açıklanır. Riccardo uzak bir ülkede sürgüne gitmiştir ve sahibi olduğu her şeyi Leonora'ya miras bırakmıştır. Leonora ise babasının olumunu unutamayıp daima buyuk üzüntü içine girmiştir ve bir rahibe olarak inzivaya çekilmeye karar verir.

Seçilmiş ses ve video kayıtları

Yıl Roller
(Oberto,
Leonora,
Cuniza, Riccardo)
Orkestra şefi,
Opera Evi, Orkestra ve koro
Marka
1951Giuseppe Modesti,
Maria Vitale,
Elena Nicolai,
Gino Bonelli
Alfredo Simonetto,
RAI Torino Orkestra ve Korosu
Audio CD: Gala
1983Rolando Panerai,
Ghena Dimitrova,
Ruža Baldani,
Carlo Bergonzi
Lamberto Gardelli,
Bavyera Radyo Senfoni Orkestrasi,
Bavyera Radyo Korosu
Audio CD: Orpheus
ASIN: B00000598O
1997Samuel Ramey,
Maria Guleghina,
Violetta Urmana,
Stuart Neill
Sir Neville Marriner,
Academy of St. Martin in the Fields
London Voices
Audio CD: Philips Classics
Cat: 454 472-2
2007Ildar Abdrazakov,
Evelyn Herlitzuis,
Marianne Cornetti,
Carlo Ventre
Yves Abel,
Orquestra Sinfonica del Principado de Asturias,
Bilbao Opera Korosu
DVD: Opus Arte
Cat: OA 0982 D

Not - Kaynak: operadis-opera-discography.org.uk5 Ağustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Dipnotlar

  1. ^ Holden, Amanda (Ed.), The New Penguin Opera Guide, New York: Penguin Putnam, 2001. ISBN 0-14-029312-4, s.977
  2. ^ Listenin kaynağı: Budden, Julian, (1974) The Operas of Verdi, C.1, say.44, Londra:Cassell.

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">La traviata</span>

La traviata Giuseppe Verdi'nin bestelediği Francesco Maria Piave'nin libretto'sunu yazdığı 3 perdelik opera eseri. Alexandre Dumas'nın 1848 yılında yazdığı Kamelyalı Kadın romanını temel almıştır. İlk defa 6 Mart, 1853 tarihinde Venedik'te, Teatro la Fenice tiyatrosunda oynanmıştır. "La Traviata" başlığı doğru yoldan çıkmış kadın anlamındadır. Opera hazırlanmaktayken libretto yazarı Piave ve besteci Verdi orijinal hikâyenin yazarı Dumas gibi zamanın çağdaş olmasını istediler; fakat eseri sipariş veren yapımcı La Fenice Tiyatrosu eserin geçmişte yer almasında ısrar etti. Fakat 1880'lerden sonraki yapımlarda hep besteci ve librettocunun isteğine uygun olarak 19. yüzyıl zaman olarak uygulanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Don Giovanni</span>

Don Giovanni, müziği Wolfgang Amadeus Mozart tarafından bestelenmiş, İtalyanca librettosu Lorenzo Da Ponte tarafından yazılmış olan iki perdelik bir opera eseridir. Bu eserin prömiyeri 29 Ekim 1787'de Prag'da Ulusal Tiyatro'da oynanmıştır. Mozart bu opera eserini "opera buffa" olarak sınıflandırmıştır. Da Ponte'nin liberettosu çok kere dramma giocoso olarak bilinmekte ve komik opera anlamı vermektedir. Bunu için opera çok kere komik opera veya komik (buffa) opera ile (seria) opera karışımı eşi bulunmayan bir tip opera olarak görülmektedir. Bu eser komedi, melodram ve olağanüstü fantezi elemanlarını kapsayıp birleştirmektedir.

<i>Fidelio</i>

Fidelio 1791 yılında Ludwig Van Beethoven tarafından bestelenen ve librettosunu Joseph Sonnleithner'in yazdığı 2 perdelik opera eseri. Operanın prömiyeri 20 Kasım 1805 tarihinde Viyana'nın Theater an der Wien sahnesinde gerçekleşmiştir. Librettosuna önce Stephan von Breuning ve ardından Georg Friedrich Treitschke tarafından sonradan yapılan düzenlemelerle opera son hâlini alarak 23 Mayıs 1814 tarihinde Viyana'daki Theater am Kärntnertor'da sahnelenmiştir, günümüzde genellikle bu son hâli sahnelenmektedir. Fidelio, Ludwig Van Beethoven'ın yazdığı tek operadır. Devlet Operasında ilk kez 1942 yılında Ankara'da sahnelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Il trovatore</span>

Il trovatore Giuseppe Verdi'nin bestelediği, "Antonio García Gutiérrez"' in "El Trovador" adlı tiyatro oyunundan uyarlanan İtalyanca libretto'sunu Leone Emanuele Bardare ve Salvatore Cammaran'ın yazdığı 4 perdelik opera eseri. Prömiyeri 19 Ocak 1853'te Roma'da "Teatro Apollo" sahnelenmiştir ve çok yakın ilgi görüp Ocak 1855'te birçok defa oynanmıştır. Verdi bu operanın Fransızcasını Le Trouvère olarak revize etmiş ve bu eser 1854/55 sezonunda Paris'te "Théatre des Italiens"'de sahnelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tristan ve İsolde (opera)</span>

Tristan ve İsolde Richard Wagner tarafından bestelenmiş ve liberettosu yazılmış üç perdelik bir Almanca operadır. Eser bir İngiliz efsanesi olan Tristan ve İsolde'nin Almanca Göttfried von Strassburg tarafından uyarlamasına dayandırılmıştır. 1857 ile 1859 arasında bestelenmiş ve prömiyeri Münih Opera Evi'nde Hans von Bulow'un orkestra şefliği altında 10 Haziran 1865'te yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Maskeli Balo</span> Giuseppe Verdi tarafından yazılmış bir opera eseri

Festival ve karnaval türü için Maskeli balo sayfasına bakın

<span class="mw-page-title-main">Kaderin Gücü</span>

Kaderin Gücü, İtalyan besteci Giuseppe Verdi tarafından hazırlanmış 4 perdelik bir opera eseridir. Eserin librettosu 1835 de İspanyol "Rivas Dükü Ángel de Saavedra" nın Don Álvaro, o La fuerza del sino adlı oyunu ve Friedrich Schiller'in "Wallensteins Lager" adlı oyunundan uyarlanarak "Francesco Maria Piave" tarafından yazılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Simon Boccanegra</span>

Simon Boccanegra İtalyan besteci Giuseppe Verdi tarafından hazırlanmış 1 prolog ve 3 perdeden oluşan bir operadır. Eserin librettosu, "Antonio García Gutiérrez"'nin yazmış olduğu Simon Bocanegra adlı tiyatro oyunundan uyarlanarak Francesco Maria Piave tarafından hazırlanmıştır. Eserin prömiyeri 12 Mart 1857'de Venedik, La Fenice tiyatrosunda sahnelenmiştir. Fakat bu birinci versiyon şekli ile eserin sahnelenmesinde zorluklar çıkmakta devam etmiştir. Bu nedenle Verdi sonradan bir "revize versiyon" hazırlamıştır. Bu "revize versiyon" için libretto değişikliklerini "Arrigo Boito" yapmıştır. Bu "revize versiyon"da ilk versiyonun I. Perdedeki Konsey Salonu sahnesi finale konulmuştur. Bu "revize versiyon" 20. ve 21. yüzyılda opera evi repertuvarlarında bulunan standart bir eser olmuştur. Bu "revize versiyon"un birçok ses kaydı da bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Lucia di Lammermoor</span>

Lucia di Lammermoor Gaetano Donizetti'in üç perdelik dramma tragico yani trajik operası. İtalyanca librettosu Salvatore Cammarano tarafından Sir Walter Scott'un Lammermoor Gelini isimli tarihî romanından uyarlayarak yazılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">La sonnambula</span> İtalyan yapımı opera

La sonnambula Sicilyalı İtalyan besteci Vincenzo Bellini tarafından bestelenmiş opera semiseria janrında 2 perdelik bir operadır. Eserin librettosu, "Eugène Scribe" hazırladığı bale-pantomimden uyarlanarak, Felice Romani tarafından İtalyanca olarak yazılmıştır. Operanın prömiyer sahnelenmesi 6 Mart 1831'de Milanoda "Teatro Carcano" da yapılmıştır. Devlet Operası ve Balesi Ankara Opera Sahnesi'nde ilk defa temsil edilmesi 1957'dedir.

<span class="mw-page-title-main">Otello</span> Verdinin bestelediği 4 perdelik bir opera eseri

Otello Giuseppe Verdi'nin bestelediği 4 perdelik bir opera eseridir. Libretto "Arrigo Boit" tarafından ünlü İngiliz oyun yazarı William Shakespeare'in Othello oyunundan uyarlanarak hazırlanmıştır. Verdi'nin en son eserinden bir öncekidir. Verdi 71 yaşında iken bestelenmiş olup birçok kişi tarafından Verdi'nin en güzel eseri olarak kabul edilmektedir. Prömiyer sahnelenmesi 5 Şubat, 1887de Milano'da La Scala Operaevi'nde yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Fra Diavolo (opera)</span>

Fra Diavolo, Fransız besteci Daniel François Auber tarafından bestelenmiş 3 perdelik bir opera-comique tarzında bir operadır.

<span class="mw-page-title-main">Luisa Miller</span>

Luisa Miller İtalyan opera bestecisi Giuseppe Verdi'nin bestelediği 3 perdelik bir opera eseridir. İtalyanca libretto Salvadore Cammarano tarafından ünlü Alman oyun yazarı Friedrich von Schiller tarafından yazılmış Kabale und Liebe oyunundan uyarlanarak hazırlanmıştır. Luisa Miller operasının prömiyeri 8 Aralık 1849'te Napoli'de Teatro San Carlo'da yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Giulio Cesare</span> Georg Friedrich Handelin üç perdelik operası

Giulio Cesare (Giulio Cesare in Egitto HMW27 dizini), George Frideric Handel tarafından 1723'te İngiltere "Kraliyet Muzik Akademisi" için bestelenmiş üç perdelik dramma per musica janrında bir opera eseridir. Libretto "Giacomo Francesco Bussani" tarafından 1676'da "Antonio Sartorio"'nun bestelediği aynı adlı "Giulio Cesare" operası için hazırladığı librettodan "Nicola Francesco Haym" tarafından uyarlanmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">I Lombardi alla prima crociata</span>

I Lombardi alla Prima Crociata, Giuseppe Verdi'nin ilk gösterimi 11 Şubat 1843 tarihinde Milano Teatro alla Scala'da yapılan dört perdelik opera çalışmasıdır. Tommaso Grossi'nin epik şiirinden esinlenerek yaratılan bu çalışmanın İtalyanca librettosunu Temistocle Solera yazmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Alcina</span>

Alcina George Frideric Handel tarafından bestelenmiş üç perdelik "Dramma per musica" janrında bir opera seria eseridir. Libretto İtalyanca olarak hazırlanmıştır. Ama librettonun kesinlikle kimin tarafından yazıldığı bilinmemekte ve müzikologlar tarafından "Riccardo Broschi"'nin 1711'de hazırladığı "L'isola di Alcina" adlı oyunundan Handel Roma'ya seyahat ettiği zaman satın alındığının çok muhtemel olduğunu kabul etmektedirler. Her ne olursa olsun, bu opera metni ünlü şair Ludovico Ariosto tarafından 1516/1532'de yazılmış Ludovico Ariosto'nun Çılgın Orlando Epik şiirinden uyarılmıştır. Handel bu kaynak eseri ve içinde bulunan bazı kısımları Ariodante ve Orlando (17353 operalarının metinlerini uyarlamak için kullanmıştır. Alcina operası için bu epik şiirin VI. kanto ve VII. kantosu kullanılmamıştır ve bunlar şövalye Rugierro ile buyucu Alcina arasındaki aşkı konu olarak almaktadırlar. Bu eserin prömiyer temsili Londra'da "Covent Garden Tiyatrosu'nda 16 Nisan 1735 tarihinde sahnelenmiştir. Bu opera eseri içinde bulunan bazı müziksel parçalar Handel tarafından özellikle eserin içinde bale ve dans ihtiva etmeye imkân sağlamak için hazırlanmıştır ve prömiyerde bu dansların aranjmanı dansöz "Marie Salle" tarafından yapılmıştır.

Il trionfo dell'onore librettosu " Francesco Antonio Tullio" tarafından İtalyanca yazılıp müziği Alessandro Scarlatti tarafından hazırlanan 3 perdelik "komik opera" janrında İtalyan operası. Operanın prömiyeri 26 Kasım 1718'de Napoli'deki "Teatro dei Fiorentini" tiyatrosunda sahnelenmiştir. Bu opera Scarlatti'nin hazırladığı tek komik opera olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ayda Dünya</span>

Ayda Dünya Hob. dizini: 28-7, libretto'su 1750'de Carlo Goldoni tarafından İtalyanca yazılmış; besteci Joseph Haydn tarafından hazırlanmış "opera buffa" janrında bir 3 perdelik operadır. İlk temsili 3 Ağustos 1777'de modern Macaristan'da Eszterháza'da yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hırsız Saksağan</span>

Hırsız Saksağan, Gioacchino Rossini tarafından bestelenen 2-perdelik melodram opera semiseria janrında bir operadır. Giovanni Gherardini tarafından İtalyanca olarak yazılan opera librettosu, orijinal "Louis-Charles Caigniez" ve "Jean-Marie-Théodore Baudouin" tarafından Fransızca olarak hazırlanmış La Pie voleuse, ou la Servante de Palaiseau oyunundan uyandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Gölün Hanımı (opera)</span>

Gölün Hanımı Gioacchino Rossini tarafından bestelenen 2 perdelik operatik müzikli dram janrında bir operadır. Andrea Leone Tottola tarafından İtalyanca olarak yazılan opera librettosu, orijinal 1810'da Walter Scott tarafından İngilizce yazılan The Lady of the Lake uzun hikâye içeren nazim şiirinin İtalyanca çevirisinden uyarlanarak hazırlanmıştır. Bu opera eserinin prömiyer temsili 24 Ekim, 1819'da San Carlo Tiyatrosu, Napoli'de yapılmıştır.