İçeriğe atla

Oberon (uydu)

Oberon
Diğer adları
Bulunuşu William Herschel
11 Ocak 1787
Yörünge Özellikleri
Dolandığı cisim Uranüs
Yarı büyük eksen 583,520 km.
AB
Enberi km.
Apsiskm.
Dış merkezlik (astronomi)0,0014
Yörünge eğikliği0,058o
Dolanma süresi 13,463234 gün
Yörünge hızı
ortalama
km/saniye
Bağlı bulunduğu grup Uranüs'ün uyduları
Gözlem Özellikleri
Kadir (astronomi)13,94
Açısal çap
Fiziksel Özellikler
Ortalama çap/Boyutlar 761,4
Yoğunluk1,63 g/cm3
Eksen eğikliğio
Dönme süresiEşzamanlı
Yerçekimi0,346 m/s2
Kurtulma hızı0,73 km/saniye
Beyazlık
(albedo)
0,23
Yüzey sıcaklığı
ortalama
61 K

)

Oberon, Uranüs'ün önemli uydularının en dışta olanıdır. Ortalama 760 km çapıyla Uranüs'ün ikinci en büyük uydusudur. 1787 yılında William Herschel tarafından keşfedilmiştir. Adı William Shakespeare'in A Midsummer Night's Dream adlı oyununda perilerin kralı olan Oberon'dan gelir. Oberon'un yörüngesi kısmen Uranüs'ün Manyotosferinde bulunmaktadır.Dış yüzeyi ile çekirdek arasındaki sınırda Sıvı su tabakası mevcut olabilir. Dış yüzeyinde çok sayıda çarpma kraterleri bulunur, yaklaşık olarak 210 kilometre çapında çarpma kraterlerinin olduğu düşünülüyor.

Uranüs sistemi yakından sadece bir kez gözlemlenmiştir: Voyager 2 Uzay aracı tarafından 1986 Ocak ayında Oberon'dan birkaç görüntü aldı.

Keşfi ve adının verilmesi

Oberon William Herschel tarafından 11 Ocak 1787 yılında keşfedilmiştir.Aynı Gün yine William Herscel tarafından Uranüs'ün en büyük uydusu Titania keşfedilmiştir. Ve sırasıyla Uranüs'ün dört uydusunu daha keşfetti. Ay'dan görülebilir ancak Dünya'dan sadece gelişmiş teleskoplar ile görüntülenebilir.

Fiziksel özellikleri

Oberon'un bir bilgisayarda yapılan sanal renkli görüntüsü. Beyaz olan bölgeler henüz keşfedilmemiş olan bölgelerdir.
Uranüs ve uydularının boyutları soldan sağa sırasıyla Puck, Miranda, Ariel, Umbriel, Titania ve Oberon.

Oberon Uranüs'ün beş büyük uyduları arasında ona en uzak olanıdır, 584.000 km lik bir mesafede Uranüs'ü yörüngeler. Uranüs etrafında dönme süresi 13,5 gündür. Oberon Uranüs'ün en büyük 2.,Güneş Sisteminin de en büyük 9.uydusudur. Oberon'un karanlık ve kırmızımsı yüzeyi asteroid ve kuyrukluyıldızların etkileri tarafından şekillendirilmiştir gibi görünüyor. Her ne kadar önesürümler şüpheli olsa da. Kabaca Oberon'un yüzeyinde %50 donmuş su, %30 katı silikat ve %20 metan, karbon ve azot bileşikleri bulunur. Oberon Uranüs gezegeninin en büyük ikinci uydusudur. Titania ve Oberon uyduları William Herschel tarafından yaklaşık elli yıl dikkat çekecek derecede görüntülenememiştir.Fakat bazı günler Dünyadan amatör teleskoplarla gözetilebilmektedir. Ayrıca Her 42 yılda bir kez, Uranüs ekinoks ve ekvator düzlemi bir olduğunda Dünya'nın kestiği, karşılıklı örtülme ile Uranüs uydularını görmek mümkün olmaktadır. Altı dakika süren böyle bir olay, 4 Mayıs 2007 günü, Oberon ve Umbriel Gözlendi.

Yüzey özellikleri ve jeoloji

Oberon; Umbriel'de sonra Uranüs'ün yüzeyi en karanlık ikinci büyük uydusudur.

Oberon ile ilgili yüzey özellikleri[1]
Özellik Adını Tip Uzunluk (çap), km Koordinatları
Mommur Chasma Mommur, Fransız folkloru Chasma 537 16°18′S 323°30′E / 16.3°G 323.5°D / -16.3; 323.5
Antony Mark AntonyKrater47 27°30′S 65°24′E / 27.5°G 65.4°D / -27.5; 65.4
Caesar Julius Caesar76 26°36′S 61°06′E / 26.6°G 61.1°D / -26.6; 61.1
Coriolanus Coriolanus120 11°24′S 345°12′E / 11.4°G 345.2°D / -11.4; 345.2
Falstaff Falstaff 124 22°06′S 19°00′E / 22.1°G 19.0°D / -22.1; 19.0
Hamlet Hamlet206 46°06′S 44°24′E / 46.1°G 44.4°D / -46.1; 44.4
Lear Kral Lear126 5°24′S 31°30′E / 5.4°G 31.5°D / -5.4; 31.5
MacBeth Macbeth203 58°24′S 112°30′E / 58.4°G 112.5°D / -58.4; 112.5
Othello Othello114 66°00′S 42°54′E / 66.0°G 42.9°D / -66.0; 42.9
Romeo Romeo159 28°42′S 89°24′E / 28.7°G 89.4°D / -28.7; 89.4
Oberon üzerindeki yüzey özellikleri, adlarını Shakespeare'in eserlerindeki erkek karakterler ve yerlerden almaktadır.[2]

Kaynakça

  1. ^ "Oberon Nomenclature Table Of Contents". Gazetteer of Planetary Nomenclature. USGS Astrogeology. 1 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2010. 
  2. ^ Strobell, M. E.; Masursky, H. (Mart 1987). "New Features Named on the Moon and Uranian Satellites". Abstracts of the Lunar and Planetary Science Conference. Cilt 18. ss. 964-965. Bibcode:1987LPI....18..964S. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Satürn'ün doğal uyduları</span> Vikimedya liste maddesi

Satürn'ün doğal uyduları, sadece onlarca metre çapındaki minik uydulardan, Merkür gezegeninden daha büyük olan muazzam Titan'a kadar çok sayıda ve çeşitlidir. Satürn, halkalarında gömülü olmayan ve yörüngeleri doğrulanmış 146 uyduya sahiptir ve ayrıca milyonlarca gömülü küçük uydu ve daha küçük sayısız halka taneciklerini içeren yoğun halkaları vardır. Yedi Satürn uydusu, elips şekline sahip olabilecek kadar büyüktür, ancak bunlardan sadece Titan ve muhtemelen Rhea şu anda hidrostatik dengededir. Satürn'ün uyduları arasında özellikle dikkat çekici olanlar; azot bakımından zengin, Dünya benzeri bir atmosfere, kurumuş nehir ağları ve hidrokarbon göllerinden oluşan bir manzaraya sahip, Güneş Sistemi'ndeki ikinci en büyük uydu olan Titan, güney kutup bölgesinden gaz ve toz jetleri çıkan Enceladus ve tezat oluşturan siyah ve beyaz yarım küreleriyle İapetus'dur.

<span class="mw-page-title-main">Uranüs</span> güneş sisteminin 7. gezegeni

Uranüs, Güneş'e yakınlık bakımından yedinci gezegendir. Gazlı, camgöbeği renginde bir buz devidir. Gezegenin büyük bir kısmı, astronominin "buz" ya da uçucu maddeler olarak adlandırdığı maddenin süperkritik fazındaki su, amonyak ve metandan oluşur. Gezegenin atmosferi karmaşık katmanlı bir bulut yapısına sahiptir ve tüm Güneş Sistemi gezegenleri arasında 49 K ile en düşük minimum sıcaklığa sahiptir. Gezegenin 82,23°'lik belirgin bir eksenel eğimi ve 17 saat 14 dakikalık bir geriye dönüş periyodu vardır. Bu, Güneş etrafındaki 84 Dünya yıllık bir yörünge döneminde kutuplarının yaklaşık 42 yıl sürekli güneş ışığı aldığı ve ardından 42 yıl sürekli karanlık olduğu anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Güneş Sistemi'ndeki cisimlerin listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Aşağıda Güneş Sistemi'ndeki cisimlerin Güneş'ten uzaklıklarına göre sıralanmış bir listesi bulunmaktadır. Çapı 500 km'den küçük cisimler listeye alınmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Phobos (uydu)</span> Marsın iki uydusundan biri

Phobos Mars'ın iki uydusundan biridir. Yunancada Phobos Korku anlamına gelir. Mars'ın diğer uydusu Deimos'dan hem daha büyüktür, hem de Mars'a daha yakındır. Güneş Sistemi'ndeki tüm diğer uydular içinde gezegenine en yakın konumlanmış uydudur. Yörüngesi Mars yüzeyinden sadece 6000 km yüksekliktedir ve ortalama çapı 22 km'dir.

<span class="mw-page-title-main">Triton (uydu)</span>

Triton, Neptün gezegeninin en büyük doğal uydusudur. 10 Ekim 1846'da İngiliz gök bilimci William Lassell tarafından keşfedilen ilk Neptün uydusuydu. Güneş Sistemi'nde, gezegeninin tersi yönünde bir yörüngeye sahip tek büyük uydudur. Ters yön yörüngesi ve Plüton'a benzer kompozisyonu nedeniyle Kuiper kuşağından yakalanan bir cüce gezegen olduğu düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">William Herschel</span> Alman asıllı İngiliz astronom ve besteci (1738-1822)

Sir William Herschel, KH, FRS, Almanca: Friedrich Wilhelm Herschel Almanya doğumlu, İngiliz astronom, teleskop üreticisi ve bestecidir. Hannover, Almanya'da doğmuştur. On dokuz yaşında İngiltere'ye göç edene kadar, Hanover Askeri Bandosu bünyesinde çalışmıştır. Güneş Sistemindeki 7. gezegen olan Uranüs'ü, Uranüs'ün iki büyük uydusu Titania ve Oberon'u ve Satürn'ün iki uydusu olan Enceladus ve Mimas'ı, kızılötesi radyasyonu keşfetmesi ve yazdığı 24 adet senfoni sayesinde ünlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ariel (uydu)</span>

Ariel, Uranüs' ün uydularından biridir. 24 Ekim 1851' de William Lassel tarafından Uranüs'ün diğer bir uydusu olan Umbriel ile birlikte keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İapetus (uydu)</span>

Iapetus, tahmini 1469 km çap ile Satürn'ün üçüncü, Güneş Sistemi'nin 11. büyük uydusudur. İsmini Yunan Mitolojisi'nde bir Titan olan Iapetos'tan alır. Giovanni Domenico Cassini tarafından 1671 yılında keşfedildi.

<span class="mw-page-title-main">Titania (uydu)</span> Uranüsün en büyük uydusu

Titania, Uranüs'ün en büyük, Güneş Sistemi'nin sekizinci en büyük uydusudur. 1787 yılında William Herschel tarafından keşfedilmiştir. Adı William Shakespeare'in A Midsummer Night's Dream adlı oyununda perilerin kraliçesi olan Titania'dan gelir. Ortalama 1.578 kilometre çapındaki Titania, beş büyük uydu arasında Uranüs'ün yörüngesindeki ikinci sıradaki uydudur. Bu uydu gezegenine göre 436.000 kilometre uzaklığındaki bir yörüngede dönmektedir. Bu yörüngedeki dönüşünü 8,7 dünya gününde tamamlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Miranda (uydu)</span>

Miranda, Uranüs'ün bir uydusu. 1948 yılında Gerard Kuiper tarafından keşfedilmiştir. Adı William Shakespeare'in Fırtına adlı oyununda Prospero'nun kızı Miranda'dan gelir.Biçimi tam bir küre değildir; yüzey şekilleri Güneş Sistemi'ndeki hiçbir gökcismine benzemez. Yüzey şekillerinin, alt katmanlardaki sıvıların yüzeye çıkıp donması sonucu oluştuğu sanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Doğal uydu</span> bir gezegenin yörüngesinde dönen gök cismi

Doğal uydu, en yaygın kullanımıyla, bir gezegenin, cüce gezegenin veya küçük bir Güneş Sistemi cisminin yörüngesinde dönen astronomik bir cisimdir.

<span class="mw-page-title-main">Proteus (uydu)</span>

Proteus ya da Neptün VIII, ikinci büyük Neptün ay'ı ya da Neptün'ün en büyük iç uydusu olarak da bilinir. 1989'da Voyager 2 uzay aracı tarafından keşfedilen Proteus, adını Yunan mitolojisindeki şekil değiştiren deniz tanrısından almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Uranüs'ün uyduları</span>

Uranüs, güneş sisteminin yedinci gezegenidir ve bilinen 28 doğal uydusu vardır. Bu uydulara William Shakespeare ve Alexander Pope'un eserlerindeki karakterlerin isimleri verilmiştir. Titania ve Oberon adı verilen ilk iki uydu 1787 yılında İngiliz astronom William Herschel tarafından keşfedilmiştir. Bu keşifleri 1851 yılında William Lassell tarafından ve 1948 yılında Gerard Kuiper (Miranda) tarafından keşfedilen üç hidrostatik dengeye sahip uydu izlemiştir. Bu beş uydu gezegensel kütleye sahiptir ama güneşin etrafında dönmedikleri için cüce gezegen kategorisine alınmazlar. Kalan uydular 1985 sonrasında Voyager 2 uzay aracı ve dünya merkezli teleskoplar tarafından keşfedilmiştir.

Puck, Uranüs'ün en büyük altıncı uydusudur ve 164 km'lik genişliğe sahiptir. Titania, Oberon, Umbriel, Ariel ve Miranda'dan sonra en büyük uydu olan Puck aktif bir uydudur ve gezegen etrafında 20 saatte dolanır. Uranüs'ün en büyük düzensiz uydusudur. 1985 yılında Stephen P. Synnott tarafından keşfedilmiştir. Aynı yılın 30 Aralığında Voyager 2 tarafından doğrulanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Portia (uydu)</span>

Portia, Uranüs'ün iç uydusudur. 3 Ocak 1986'da Voyager 2 tarafından çekilen görüntülerden keşfedildi ve S/1986 U 1 geçici adı verildi. Uydu, adını William Shakespeare'in Venedik Taciri adlı oyununun kahramanı Portia'dan almıştır. Ayrıca Uranüs XII olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Pandora (uydu)</span>

Pandora, Satürn'ün iç uydusudur. Voyager 1 sondasının 1980 yılında çekmiş olduğu fotoğraflar ile keşfedildi ve geçici olarak S/1980 S 26 ismi verildi. 1985 yılı sonlarında Yunan mitolojisinden Pandora resmi isim olarak seçildi. Ayrıca Saturn XVII olarak da belirtilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Uranüs'ün halkaları</span>

Uranüs gezegeni Satürn, Jüpiter ve Neptün gibi diğer gaz devleri gibi halkalara sahiptir. Uranüs'ün halkaları 10 Mart 1977 tarihinde James L. Elliot, Edward W. Dunham ve Jessica Mink tarafından keşfedilmiştir. Ancak 200 yıl önce 1789'da William Herschel de halkaları gözlemlemiş olup bazı modern astronomlar tarafından şüpheyle karşılanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Enceladus</span> Satürnün doğal uydularından biri

Enceladus Satürn'ün en büyük altıncı uydusudur. Yaklaşık 500 kilometre çapında olan Enceladus Satürn'ün en büyük uydusu olan Titan'ın onda biri büyüklüğündedir. Yüzeyinin büyük oranda temiz buzla kaplı olması sonucunda Enceladus güneş sisteminde ışığı en fazla yansıtan gök cisimlerinden biri konumundadır. Doğal olarak ışığı tutan tüm gök cisimlerinden daha soğuk olan Enceladus'un yüzeyi öğle vakitlerinde en yüksek -198 °C dereceye ulaşmaktadır. Enceladus'un yüzeyi yoğun yaşlı kraterlerle kaplı bölgeleri ve 100 milyon yıla kadar yakın geçmişte oluşmuş genç tektonik deformasyon alanları gibi pek çok farklı yüzey özelliğini barındırmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Gezegen kütleli uydu</span>

Gezegen kütleli uydular, gezegen kütlesine sahip olan ancak aynı zamanda birincil başka bir gezegenin doğal bir uydusu olan gök cisimleridir. Şekilsel olarak oldukça büyük,elipsoit ya da küreseldirler. Uydular, kimi durumlarda bir yüzey altı okyanus oluşumu meydana getirebilecek gelgit veya radyojenik ısıma sebebiyle hidrostatik denge noktasında olabilirler. Güneş sisteminde yer alan iki doğal uydu olan Ganymede ve Titan, Merkür gezegeninden daha az kütleli olmakla birlikte daha büyüktür. Aynı zamanda cüce gezegenler Plüton ve Eris'ten daha büyük ve kütleli olan yedi adet doğal uydu bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Güneş Sistemi'nin ana hatları</span> genel bakış ve başlık listesi

Aşağıda yer alan ana hat, Güneş Sistemi'ne genel bir bakış ve güncel bir rehber olarak hazırlanmıştır: