Eşcinsel evlilik, hemcins evliliği veya evlilik eşitliği, aynı cinsiyetten bireylerin evlenmesi ve karşı cinsiyetten bireylerin evliliği ile eşit haklara ve statüye sahip olması durumu.
LGBT veya GLBT ya da LGBTQ+, 1990'larda LGB kısaltmasından sonra ortaya çıktı ve 1980'lerin ortaları ile sonlarından bu yana gey sözcüğü yerine kullanılarak LGBT topluluğunu temsil etmeye başladı. Birçok etkinci, gey topluluğu kullanımının eksik bir tanımlama olduğunu düşünerek LGBT topluluğu kullanımına geçti.
Türkiye'de lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) bireyler diğer vatandaşlara göre dezavantajlı durumdadırlar. Türkiye eşcinsel ilişkileri tanısa da medeni kanununda cinsel yönelim ya da cinsiyet kimliği gibi bir ifadeye yer vermez ve eşcinsel çiftlerin birlikteliklerini yasal zeminde tanımaz. 2013 yılında ILGA-Europe, Türkiye'yi LGBT haklarının korunması konusunda 49 ülke arasında 39. sıraya yerleştirmişti ancak 2024 yılında 46. sıraya geriledi. Türkiye'yi sıralamada sadece Azerbaycan ve Rusya takip etti.
İrlanda'da LGBT hakları, İrlanda sınırları içerisindeki eşcinsel bireylerin yaşam biçimidir.
Amerika Birleşik Devletleri'nde eşcinsel evlilik, 26 Haziran 2015'te Yüce Mahkeme tarafından çıkarılan Obergefell v. Hodges emsal kararıyla birlikte tüm eyaletlerde yasal hak olarak tanındı.
Gey dostu; LGBT kültürü içerisinde eşcinseller arasındaki bireysel ilişkileri ifade eden eşcinsel ilişki ve eşcinsel seksi destekleyen, tüm yönelimlere saygılı olan, eşit davranan ve onları yargılamayan bir çevre yaratmak amacıyla eşcinsellere ve LGBT topluluğunun her üyesi dahil olmak üzere; açık ve onları hoş karşılayan, diğer mekanlardaki olabilecek homofobik tavırlara ve yasaklara karşı gey mekanları, politikaları, insanları veya kurumları ifade eder. Gelişmiş batı ülkelerinde ve yine birçok medeni ülkede eşcinsellerin kendilerini rahat hissettikleri, onlara özel; saunalar, sinemalar ve gey dostu konaklama ile diğer LGBT mekanları bulunmaktadır.
24 Haziran 2011 tarihinde ABD'nin New York eyaletinde, New York Eyalet Parlamentosu ile Eyalet Başkanı Andrew Cuomo'nun onayı ile eşcinsel evlilik yasallaştırıldı. Böylece New York, eşcinsel evliliği yasallaştıran altıncı eyalet olmanın yanı sıra bunu yapan en büyük ABD eyaleti oldu.
Matthew Wayne Shepard, eşcinsel olması sebebiyle nefret cinayetine kurban giden Amerikalı öğrencidir. ABD ve diğer birçok ülkede eşcinsel topluluğu nezdinde homofobi ve LGBT'lere yönelik şiddet için bir sembol olmuştur. Matthew Shepard, saldırıya uğramadan birkaç saat önce Eşcinsellik Bilinçlendirme Haftası etkinlikleri için bir planlama toplantısına katılmıştı.
2012 yılında yer alan LGBT tarihi ile ilgili önemli bilgilerin bulunduğu listedir.
2002 yılında yer alan LGBT tarihi ile ilgili önemli bilgilerin bulunduğu listedir.
Afrika'da lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) hakları dünyanın diğer bölgeleriyle kıyaslandığında oldukça kısıtlıdır. BBC eşcinselliğin 38 Afrika ülkesinde yasa dışı olduğu tahmin etmektedir. 13 devlette ise eşcinsellik yasaldır ya da bu konuyla ilgili yasa yoktur.
Don't ask, don't tell 11 Aralık 1993 ile 20 Eylül 2011 arasında ABD'de yürürlükte olan ve eşcinsellerin orduda görev almalarını yasaklayan bir kanun. Bill Clinton döneminde 1993 tarihinde yasalaştırılan bu kanun ordudaki eşcinsel askerlerin cinsel kimlikleri hakkında konuşmalarını yasaklıyor, eşcinsel oldukları tespit edilen askerlerin ise ordudan ihraç edilmesini sağlıyordu. Sivil hakları koruma örgütlerine göre, yaklaşık 14 bin civarında kadın ve erkek asker bu kanun yüzünden ordudan uzaklaştırıldı. İnsan hakları örgütlerince adaletsiz olduğu düşünülen bu kanun, Barack Obama'nın ABD Başkanı seçilmesiyle yürürlükten kaldırıldı. "Sorma, söyleme"nin kaldırılmasıyla birlikte artık ABD ordusunda görev alan askerler, eşcinsel kimliklerini gizlemeye gerek kalmadan orduda görev alabilmektedirler.
Ermenistan'da LGBT hakları, 2003 yılından bu yana yasaldır ancak LGBT hakları ülkenin kuruluşundan bu yana değişmiş değildir. Eşcinsellik Ermenistan toplumunun bir kısmında tabu konusu olmaya devam etmekle birlikte LGBT bireyler için ayrımcılık karşıtı yasa yoktur. Erkek ve kadın hemcins cinsel aktivite cinsel rüşt yaşını gözetmek şartıyla yasaldır. Ancak ülkede eşcinsel ilişki ve birlikteliklere yönelik haklar ve anayasada ayrımcılık karşıtı bir yasa mevcut değildir. Yine ülkede eşcinsellik karşıtlığı yaygın olmasına karşın ülke genelinde ihbar olmaması da dikkat çekmektedir.
LGBT tarihi, ilk çağlardan günümüze kadar gelen çok eski bir uygarlık tarihine sahiptir. Lezbiyen, gey, biseksüel ve trangender bireylerin duygusal ve cinsel birlikteliğini ifade eder.
LGBT'lerin evlat edinmesi, eşcinsel ebeveyn veya diğer cinsel yönelim, kimliğine sahip LGBT'ler tarafından gönüllü evlat edinme hakkını ifade eder. LGBT bireylerin evlat edinme kriterleri serbest olduğu ülkelerde yasa ve kanunlarla şekillendirilmiştir. Günümüzde eşcinsel evliliğin yasal olduğu ülkeler başta olmak üzere birçok ülke LGBT bireylere istekleri doğrultusunda evlat edinme hakkı tanınmaktadır.
Amerika Birleşik Devletleri'ndeki LGBT hakları durumu, eyalete göre değişmektedir. 26 Haziran 2003'ten beri karşılıklı rıza gösteren iki yetişkin arası hemcins cinsel ilişkiler, Lawrence v. Texas davasındaki ABD Yüksek Mahkemesi kararına istinaden ülke genelinde yasaldır. 26 Haziran 2015 tarihi itibarıyla tüm eyaletlerde, Obergefell v. Hodges davasındaki Yüksek Mahkeme kararı nedeniyle hemcins çiftlere evlilik ruhsatları verilmekte ve bu tür evlilikler resmi olarak tanınmaktadır. Bununla birlikte, bütün ülke çapında ayrımcılığı yasaklayan federal bir yasa hala bulunmamaktadır. Bu nedenle birçok eyalette, federal mevzuatlarla yasal korumalardan daha sınırlı olan federal icra emirlerinin dışında ayrımcılığa karşı hiçbir yasal koruma mevcut değildir.
Litvanya'da lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) bireyler, LGBT olmayan vatandaşların karşılaşmadığı yasal ve toplumsal zorluklara uğrayabilir. Litvanya'da hemcins cinsel ilişkileri hem erkekler hem de kadınlar için yasaldır, ancak hemcins çiftlere hemcins evliliği ya da sivil birliktelik gibi kurumlar mevcut değildir; bu açıdan hemcins çiftlerinde karşı cins çiftlerinin sahip olduğu bazı haklar yoktur. Eşcinselliğin 1993 yılında suç olmaktan çıkarılmasına rağmen, bu zamandan beri LGBT hakları ancak sınırlı olarak genişletilmiştir. Ayrımcılıktan korunma, Avrupa Birliği üyeliğinin bir koşulu olarak kanunlaştırıldı ve 2010'da ülkenin ilk onur yürüyüşü başkent Vilnius'ta yer aldı.
Polonya'da lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) bireyler, LGBT olmayan sakinlerin karşılaşmadığı yasal ve toplumsal zorluklara uğrayabilir. Polonya'da hemcins cinsel ilişkileri hem erkekler hem de kadınlar için yasaldır. Bu durum, 1932 yılında resmen kanun halinde toplandı, ayrıca hem eşcinseller hem de heteroseksüeller için eşit bir cinsel rüşt yaşı (15) uygulandı. Polonya, bazı alanlarda LGBT bireylere heteroseksüellerle eşit olan haklar mevcut kılar: eşcinsel ve biseksüel erkeklerin kan bağışı yapmasına izin verilir; eşcinsel ve biseksüellerin Polonya Silahlı Kuvvetleri'nde kimlikleri açık şekilde askerlik hizmetini yapılmasına izin verilir; ve trans bireyler, hormon replasman tedavisini geçirmek gibi bazı gereksinimleri karşılamak şartıyla kendi yasal cinsiyetlerini değiştirebilirler. Polonya hukukunda cinsel yönelime dayalı istihdam ayrımcılığı yasaktır. Buna karşın, sağlık hizmetleri, nefret suçları ve nefret söylemi gibi alanlarda korunmalar henüz yoktur. 2018'de Polonya Yüce Mahkemesi, mal ve hizmet sunumunda cinsel yönelime dayalı ayrımcılık yapmanın yasadışı olduğuna karar verdi. Bu karar ancak temyiz yoluyla geri çevrildi.
Slovenya'da lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) bireyler, LGBT olmayan sakinlerin karşılaşmadığı yasal ve toplumsal zorluklara uğrayabilir. Buna rağmen, LGBT haklarına ilişkin mevzuat zaman geçtikçe değişmiştir.
Edith "Edie" Windsor Amerikalı LGBT hakları savunucusu ve teknoloji yöneticisidir. Amerika Birleşik Devletleri'nde eşcinsel evliliği konu alan 2013 tarihli davada haklı bulunmuştur.
Wikimedia Commons'ta Obergefell v. Hodges ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur