İçeriğe atla

Oben Güney

Oben Güney
Doğum7 Aralık 1938(1938-12-07)
İstanbul, Türkiye
Ölüm28 Ağustos 1993 (54 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Defin yeriKaracaahmet Mezarlığı, İstanbul
MilliyetTürk
Meslektiyatro ve sinema sanatçısı, yönetmen, yazar, oyuncu

Oben Güney (7 Aralık 1938, İstanbul - 28 Ağustos 1993, İstanbul), Türk tiyatro ve sinema sanatçısı; yönetmen, yazar, oyuncu.

1953 yılında şiir yazmaya başlayan Oben Güney; ertesi yıl Behçet Kemal Çağlar ve Attilâ İlhan'la mektuplaşarak tanışır. 1955 yılında ise, tiyatroya ilgi duymaya başlar, bu arada Başkent ve Varlık dergilerinde ilk şiirleri yayımlanır. 1956'da ilk kez amatör olarak sahne tozunu yutan sanatçı, bir yıl sonra Dormen Tiyatrosu'nda aldığı kursları bitirir. Profesyonel anlamda 1958 yılında Nisa Serezli, Aydemir Akbaş gibi sanatçılarla ilk profesyonel oyununu oynar. Askerliğinin ardından bir yandan yazdığı şiirlerini yayımlatmaya devam ederken, diğer yandan tiyatro oyunculuğunu sürdürür. 1960 yılında Almanya'ya giderek Ulm Tiyatrosunda eğitim alır. Dönüşünde Ankara'nın tek özel tiyatrosu olan Meydan Sahnesi'nde Adalet Ağaoğlu, Çetin Köroğlu, Kartal Tibet, Başar Sabuncu, Selçuk Uluergüven gibi sanatçılarla çalışır.

1963'te AST bünyesinde yer alır. 1968'de Fransa'ya giderek Fransız tiyatro ustalarıyla tanışıp onlardan bilgiler alır. Türkiye'ye dönünce Özdemir Nutku ve Demircan Türkdoğan ile birlikte Yenişehir Tiyatrosunu kurarlar. Topluluğun dağılmasından sonra, Markopaşa Oyuncuları adlı yeni bir oluşumun içine giren Güney, Anadolu'ya turnelere çıkar: Turnelerde linçten - taşlanmaya, ayakta alkışlanmaktan, evlerde konuk edilmelere kadar çeşitli tepkiler görürler.

Tekrar AST'a döndüğü 1970 yılında Polonya'ya gider. Varşova Devlet Tiyatrosu'nun çalışmalarını izler. Uzun bir süre Kraków Üniversitesinin konuğu olarak Varşova'da tiyatro çalışmaları yapar, şiirleri yayımlanır, oyunları sergilenir. Varşova'da tiyatro üzerine konferanslar verir.

1972'de hastalanan sanatçı, iki kez ameliyat olur, Krakow'da sol böbreği alınmak zorunda kalınır. 1971'de hava değişimi için Yugoslavya'ya giden Güney'in, oradaki basın organlarında röportajları, söyleşi ve yazıları yayımlanır.

Norveç, İsveç, İspanya, Yunanistan, Çekoslovakya Macaristan ve İtalya'da tiyatro araştırma ve çalışmaları yapan sanatçı, bazı ülkelerde oyuncu olarak da sahneye çıkar. 1977'de Maria Jala ile evlenir, eşinin hamile kalması üzerine yurda döner. Bu evliliğinden iki çocuğu olmuştur. 1978 yılında Oben Güney, İstanbul Şehir Tiyatroları'na yönetmen, oyuncu, Yönetim Kurulu Üyesi olarak katılır. 1982'de 12 Eylül Darbesi yönetimi sonucu görevine son verilir.

Bu süreçte uzun süre ekonomik sıkıntılar çeken ve sağlığı bozulan sanatçı, 1986'da yeniden İstanbul Şehir Tiyatroları’na girer. Arada özel ve ödenekli tiyatrolarda rol alır. 1991'de kalp hastalığı ve böbrek yetmezliği nedeniyle sanat hayatından uzaklaşmak zorunda kalır. Ayrıca 217 skeç ve radyo oyunu yazmış, 60 radyo programında yönetmenlik yapmıştır. Çoğu yayımlanan 600 kadar şiiri vardır. 30 civarında Fransızca ve Lehçe düzyazı çevirisi yapmış, 50 den fazla inceleme - araştırma yazısı çıkmış, İnsanda Tiyatro - Tiyatroda insan adlı kitabının birinci cildini çıkarmıştır.

Sanatçı; otobiyografisini yazdıktan bir ay sonra, böbrek nakli beklerken ölmüştür.

Sahip olduğu ödüller

  • 1995 Bakırköy Halk Evi’nin düzenlediği Türkiye çapındaki şiir yarışmasında İkincilik ödülü.
  • 1983 Avni Dilligil “En İyi Rejisör” Ödülü: (Çıkmaz Sokak’la.)
  • 1984 Gösteri Dergisi En iyi röportaj yarışmasında 3.lük
  • 1988 Aile Planlaması Vakfı En iyi senaryo dalında ikincilik
  • 1989 Ankara Sanat Evi – Katherine Blum adlı oyundaki Rahip rolüyle “En iyi yardımcı oyuncu” ödülü
  • 1990 Görüşme-Kutlama-Çağrı (Avni Dilligil en iyi rejisör ödülü)
  • 1991 Uzaktan Piyano Sesleri (Avni Dilligil en iyi rejisör ödülü)
  • 1976 Szczecin (Polonya) “Yük” (Monodram Festivalinde En iyi monodram seçildi.)

Filmografisi

  • Birçok tiyatro oyununda rol alan sanatçı, Erdoğan Kar'ın yönettiği 1986 yapımı Su adlı filmde de oynamıştır.

Tiyatro oyunları

Yönettiği oyunlar

  • Uzaktan Piyano Sesleri : Jofrey Maddow-John Driver - Ali Poyrazoğlu Tiyatrosu - 1991
  • Ar mı, Kar mı? : Kabare - 1990
  • Görüşme-Kutlama-Çağrı : Waclav Havel - İstanbul Şehir Tiyatrosu - 1990
  • Sayın Muhbir Vatandaşlar (Başar Sabuncu) - 1986
  • Çıkmaz Sokak : Tuncer Cücenoğlu - 1985
  • Batı Yakası Hikayesi (Müzikal) : 1985
  • Kamp 17 : 1985
  • Yalnızlar Parkı (Hayvanat Bahçesi(oyun) : 1984
  • Baba : Güner Sümer - 2984
  • İkiz Kardeşim David - 1983
  • Gökyüzünde Bir Kıyı : Oben Güney - 1979
  • Dönüş (oyun) : Üsküdar Şehir Tiyatrosu - 1978
  • Hukuymetin Kesesi : Oben Güney - 1968
  • Eşşeği Saldım Çayıra : Oben Güney - 1968
  • Pamuk Prenses ve 7 Cüce : Oben Güney - 1968
  • Gültepe Oyunları : 1968
  • Kırmızı Şapkalı Kız : Oben Güney - 1966
  • 1966 oyunlar : (Tardieu) - Deneme Tiyatrosu - 1966
  • Bir Evlenme Teklifi : Anton Çehov - 1995
  • Saf Adam ve Kundakçılar : Max Frisch) - Ankara Sanat Tiyatrosu - 1965
  • Dönüş (oyun) : Arthur Miller - 1964
  • Denemeler : Montaigne - (amatör bir topluluk çalışması) - 1960
  • Paydos (oyun) : Cevat Fehmi Başkut - (amatör bir topluluk çalışması) - 1955

Rol aldığı oyunlar

Yazdığı oyunlar

  • Dilenci
  • Yük (Wór) [1]
  • Suç
  • Kan (Büyük El)
  • Çöp
  • Gökyüzünde Bir Kıyı
  • Sınır
  • Duvar
  • Bir Kadının Zaman Dışı Yaşamı.
  • Adem ile Havva
  • Dazlak
  • Kavanozya

Kaynakça

  1. ^ "Oben Güney'in Yük Oyunu (Wor) Polonya'da Sahneleniyor". obenguney. 25 Nisan 2012. 16 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2013. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Başar Sabuncu</span> Türk yazar, yönetmen, çevirmen, sahne tasarımcısı ve oyuncu

Fuat Başar Sabuncu, Türk oyun ve senaryo yazarı, tiyatro ve sinema yönetmeni, çevirmen, sahne tasarımcısı, oyuncu.

Fikret Hakan, gerçek adıyla Gaffar Bumin Çıtanak, Türk oyuncudur.

<span class="mw-page-title-main">Yıldız Kenter</span> Türk oyuncu ve tiyatrocu (1928–2019)

Yıldız Kenter, tam adıyla Ayşe Yıldız Kenter Güngör, Türk oyuncudur. Aynı zamanda Devlet Sanatçısı ve UNICEF Türkiye İyi Niyet Elçisi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Cüneyt Türel</span> Türk oyuncu ve seslendirme sanatçısı

Cüneyt Türel, Türk oyuncu ve seslendirme sanatçısı.

<span class="mw-page-title-main">Oktay Arayıcı</span>

Oktay Arayıcı Türk oyun yazarı, senarist, radyo programcısı.

Engin Alkan, Türk oyuncudur. İBB Şehir Tiyatroları oyuncusu ve rejisördür.

<span class="mw-page-title-main">Suna Pekuysal</span> Türk oyuncu ve seslendirme sanatçısı (1933–2008)

Suna Pekuysal, kimlik adıyla Adile Suna Belener,, Türk sinema, tiyatro ve televizyon oyuncusu, seslendirme sanatçısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Genco Erkal</span> Türk oyuncu (1938–2024)

Genco Erkal, Türk tiyatro ve sinema oyuncusudur.

Dostlar Tiyatrosu, İstanbul'da kurulu bir tiyatro topluluğu.

Zeynep Efser Erkekli,, Türk sinema ve tiyatro oyuncusudur.

Işık Yenersu, Türk sinema ve tiyatro oyuncusu ve seslendirme sanatçısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Avni Dilligil</span> Türk oyuncu, senarist ve yönetmen

Avni Dilligil, Türk oyuncu ve yönetmendir.

<span class="mw-page-title-main">Erkan Yücel</span>

Erkan Yücel, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusudur.

<span class="mw-page-title-main">İsmet Ay</span> Türk aktör

İsmet Ay, Türk tiyatro oyuncusu.

Hadi Çaman Yeditepe Oyuncuları, 1982-2008 arasında faaliyet göstermiş İstanbul'da yerleşik özel tiyatro topluluğudur.

Rana Solakyan sahne adıyla Rana Cabbar, Ermeni ve Rum asıllı Türk sinema, dizi ve tiyatro oyuncusu.

Aysan Sümercan, Türk tiyatro ve sinema oyuncusudur.

Şakir Gürzumar, Türk tiyatro yönetmeni.

Avni Dilligil Ödülleri tiyatro oyuncusu ve yönetmeni Avni Dilligil anısına Tiyatro Sanatını Geliştirme Vakfı tarafından her yıl farklı dallarda ödüllerin verildiği bir organizasyondur. İlk kez 1978 yılında organize edilen ve 25 kez gerçekleştirilen tören Avni Dilligil'in kızı Çiçek Dilligil'in 26 yıl sonunda 2003 yılından itibaren devam ettirmeme kararıyla kaldırılmıştır.

Vala Önengüt, tiyatrocu, seslendirme sanatçısı, şair ve senarist. Sanat yaşamına 11 yaşında İstanbul Şehir Tiyatrosu'nda başladı. Bir ara TRT'de satranç programı da sunmuştur. Özellikle Yul Brynner'ı uzun yıllar başarıyla seslendirmiştir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.