Banka, faizle para alınıp verilebilen, kredi, iskonto, kambiyo işlemleri yapan, kasalarında para, değerli belge, eşya saklayan ve bunun dışındaki diğer ticari, finansal ve ekonomik etkinliklerde bulunan kuruluşlara denir. En yaygın üçüncül sektörlerden biridir. Banka sözcüğü İtalyanca banca sözcüğünden Türkçeye geçmiştir. Para bozma gişesi, para bozma yeri anlamına gelir. Kredilendirme faaliyetleri doğrudan banka tarafından veya sermaye piyasaları aracılığıyla dolaylı olarak da yapılabilir. Bankalar genellikle uluslararası bir dizi sermaye standardı olan Basel Anlaşmalarına dayanan asgari sermaye gereksinimine tabidir. Bankalar bir ülkenin finansal sistem ve ekonomisinde önemli bir rol oynadıklarından, yargı alanlarının çoğu bankalar üzerinde yüksek derecede düzenleme uygulamaktadır.
Yapı ve Kredi Bankası veya kısaca Yapı Kredi, 1944 yılında İstanbul'da Kazım Taşkent tarafından kurulan Türkiye'nin perakende bankacılık odaklı ilk ulusal çaplı özel bankası.
Tekstilbank 1986 yılında tekstil sektörünün genel olarak faaliyet gösteren Rüştü Akın'ın sahibi olduğu, Akın Şirketler Grubu tarafından kuruldu.
Akbank, Ocak 1948'de Adana'da Hacı Ömer Sabancı'nın da aralarında bulunduğu bir grup iş insanı tarafından bölgedeki pamuk üreticilerine finansman sağlamak amacıyla kurulmuş özel banka. Yaklaşık 94 milyar dolar seviyesindeki aktif büyüklüğü ile Türkiye'nin en büyük bankalarından biri haline gelmiştir. Akbank 2017 yılında Brand Finance tarafından hazırlanan “Dünyanın En Değerli 500 Banka Markası” araştırmasında üst üste 6. Kez ‘Türkiye’nin En Değerli Banka Markası’ olmuştur. Akbank bu marka değeri ile dünya genelinde 500 bankanın bulunduğu listede 94. sırada yer almıştır. Akbank ayrıca, 2015 yılında Brand Finance'in yaptığı “Dünyanın En Değerli 500 Markası” araştırmasında “Türkiye’nin En Değerli Markası” olmuştur.
Mevduat bankası: Kendi nam ve hesabına mevduat kabul etmek ve kredi kullandırmak esas olmak üzere faaliyet gösteren kuruluşlar ile yurt dışında kurulu bu nitelikteki kuruluşların Türkiye'deki şubeleri mevduat bankası olarak nitelendirilmektedir. Bankaların mevduat toplayabilmeleri için özel izin almaları gerekmektedir. Bu bankalar ticari bankalar olarak da adlandırılmaktadırlar. Bu bankaların asıl amacı kısa dönem içinde hızla mevduat toplamak ve bu mevduatları ekonomiye kredi şeklinde dahil ederek gelir elde etmektir. Nitekim mevduat bankaları işlemlerini diğer bankacılık türlerine nispeten daha kısa vadeli sürdürmektedirler. Ayrıca birçok farklı bankacılık ürününü müşterilere sunarak yelpazeyi sürekli geliştirmektedirler.
- Katılım bankası
- Yatırım bankası
- Kalkınma bankası
DenizBank A.Ş., Türkiye'de faaliyet gösteren Dubai menşeli, özel sermayeli bir mevduat bankasıdır. Mayıs 2018'de Rus Sberbank Denizbank hisselerini Birleşik Arap Emirlikleri merkezli Emirates NBD'ye satarak devretti. Eylül 2012'den Mayıs 2018'e kadar %99,85 oranında hisse ile Rusya'nın en büyük bankası olan Sberbank'a aitti. Bankanın daha önceki sahipleri Avrupa'nın en büyük kamu bankalarından biri olan Belçika - Fransız menşeli Dexia grubuydu.
İlhan Evliyaoğlu, Türk siyasetçidir.
QNB Bank veya eski adıyla QNB Finansbank, 1987 yılında Hüsnü Özyeğin tarafından kurulan ve günümüzde QNB Grup yönetiminde olan bir mevduat bankası.
Banka mevzuatı ya da Bankacılık kanunu, bu kanun ve bankacılık mevzuatı uyarınca bankacılık düzenleme ve denetleme kurumu(BDDK) tarafından hazırlanan ve yayımlanan düzenlemelerdir. Resmî Gazete'nin 23 Haziran 1999 tarih ve 23734 sayılı nüshasında yayımlanmıştır. Banka mevzuatları Türkiye'de 1 Ocak 2005 tarihinden bu yana BDDK tarafından hazırlanmakta ve denetlenmektedir. Bankacılık Kanunu ve bunun dışında bir takım kanun ve kararnameler bir arada banka mevzuatını oluştururlar.
Aktif Bank, 1999 yılında Çalık Holding bünyesinde kurulan, 2007'de yeniden yapılandırılan ve 2008 yılında Aktif Bank adını alan, Türkiye'nin özel sermayeli yatırım bankasıdır.
Türkiye'de faaliyet gösteren 62 banka bulunmaktadır. Bunlar; 33 mevduat bankası (3 adet devlet mevduat bankası, 30 adet yerli ve yabancı sermayeli özel mevduat bankaları, 1 adet TMSF'ye ait banka, 19 kalkınma ve yatırım bankası ve 9 katılım bankası şeklindedir.
Nurol Holding A.Ş., Türkiye'de faaliyet gösteren holding kuruluşu. Ticaret, savunma sanayi, inşaat-makine ve imalat, turizm, finans alanlarında faaliyet gösterir. 1966 yılında Arhavi (Artvin) kökenli Çarmıklı ailesine mensup, 3 erkek kardeşin ortaklığı ile holdingin ilk firması olan Nurol İnşaat A.Ş. kurulmuştur. İsmini Nurettin, Erol, Oğuz isimli kardeşlerin isimlerindeki hecelerden alır. Şirketler, 1989 yılında holding çatısı altında birleşmiştir. Merkezi Ankara'dadır. Ankara'nın en güçlü holdinglerindendir.
EGS Bank, Temmuz 1995 tarihinde İzmir'de yöresel bir banka olarak Ege Giyim Sanayicileri Yatırım Bank A.Ş. adıyla EGS Holding tarafından kurmuştur. 1 Aralık 1996 tarihinden Ege Giyim Sanayicileri Yatırım Bank A.Ş. adını almıştır. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulunun (BDDK) 9 Temmuz 2001 tarihinde aldığı kararı ile EGS Bank'ın temettü hariç ortaklık hakları ile yönetim ve denetimi TMSF'ye devredilmiştir. 26 Aralık 2001 tarihli TMSF kararıyla, Bankanın tüm aktif ve pasifleriyle Bayındırbank çatısı altında birleştirilmesine ve bankacılık işlemleri yapma ve mevduat kabul etme izninin 18 Ocak 2002 tarihi itibarıyla kaldırılmasına karar verilmiştir.
Adabank, 30 Ekim 1984 tarihinde Uzan Grubu tarafından kurulmuş bir Türk bankasıdır. Banka 26 Aralık 2023 tarihinden itibaren faaliyetlerine Dünya Katılım Bankası olarak devam etmektedir.
JPMorgan Chase & Co., merkezi New York'ta bulunan Amerikan yatırım bankası ve finansal hizmetler holding şirketidir.
GSD Yatırım Bankası 1998 yılında kurulmuş olan özel sermayeli bir yatırım bankasıdır. Banka yurt içi ve yurt dışı ticari bankacılık işlemleri, fon yönetimi faaliyetleri gerçekleştirmektedir. GSD Holding, aynı isimli bankanın %99,99 hissesine sahiptir.
Diler Yatırım Bankası 16 Aralık 1998 yılında yatırım bankacılığı hizmetleri vermek üzere kurulmuştur. Diler Yatırım Bankası'nın sahibi Diler Şirketler Grubu'dur. Banka İstanbul'da bulunan tek şubesiyle hizmet vermektedir. Banka yatırım bankacılığı başta olmak üzere; mevduat ve katılım fonu kabul etme, kredi kullandırma, ticari finansman, kurumsal bankacılık, fon yönetimi işlemleri ve finansal kiralama gibi işlemler yapmaktadır.
Standard Chartered Yatırım Bankası Türk A.Ş. yatırım bankacılığı alanında faaliyet göstermek amacıyla 2012 yılında hizmete başlamıştır.Bankanın tüm hisselerine İngiltere merkezli Standart Chartered sahiptir.
PASHA Bank, 2007 yılında Azerbaycan'da kurulmuştur. Banka Azerbaycan, Gürcistan ve Türkiye'de faaliyet gösteren ve büyük ve orta ölçekli işletmelere kapsamlı kurumsal ve yatırım bankacılığı hizmetleri sunmakta olan bankadır.
Özel banka bireysel ya da sınırlı ortaklar ile genel ortakların sahip olduğu bankalardır. Devlet bankası'ndan farklı olarak devlete ait değildir. Özel bankalar mevduat bankası, yatırım bankası olabilir.
