Nur Cihan - Turkipedia

Nur Cihan نور جهاں

Babür İmparatoru Eşi
Hüküm süresi	25 Mayıs 1611 – 28 Ekim 1627
Önce gelen	Saliha Banu Begüm
Sonra gelen	Mümtaz Mahal

Doğum	Mihrünnisa 31 Mayıs 1577 Kandehar, Babür İmparatorluğu
Ölüm	17 Aralık 1645 (68 yaşında) Lahor, Babür İmparatorluğu
Defin	Nur Cihan Türbesi, Lahor
Eş(ler)i	Şir Afgan Han (e. 1594–1607) Cihangir (e. 1611–1627)
Çocuk(lar)ı	Ladilî Begüm
Babası	Mirza Gıyas Bey
Annesi	İsmet Begüm
Dini	İslam

Nur Cihan (Farsça: نور جهاں, d. 31 Mayıs 1577, Kandehar - ö. 17 Aralık 1645, Lahor), Babür İmparatoru Cihangir'in eşi.

Hayatı

Babası Babür İmparatorluğu veziri İran asıllı Mirza Gıyas Bey'dir. Doğum adı Mihrünnisa'dır. İlk eşi Şir Afgan Han'dır. Cihangir tahta çıktıktan sonra Nur Cihan'ın babasını vezir tayin etti. Bir süre sonra Nevruz kutlamaları sırasında gördüğü Nur Cihan'a âşık oldu ve evlendiler. Güzelliği ve zekasıyla kocası üzerinde etkili oldu ve yakınlarını çeşitli görevlere getirtti. Kardeşinin kızı Mümtaz Mahal Şah Cihan adını alacak olan Şehzade Hürrem ile evlendi. Devlet içinde ailesinin giderek güçlenmesi rahatsızlıklara sebep oldu. Nur Cihan vezir olan babasının ölümünün ardından yönetimde gücünü daha da arttırdı. Fermanlar çıkartmaya, kendi adına para bastırmaya başladı.^[1] Veliahtlık sorunu sebebiyle Şehzade Hürrem ile arası açıldı.

Kabil Valisi Mehabet Han'ın sadakatini ölçmek için isyan eden Şehzade Hürrem'in üzerine gönderdi. İsyan bastırıldıktan sonra Mehabet Han'ı başkentten uzaklaştırdı ve ağır vergiler istedi. Bunun üzerine Mehabet Han Cihangir ile görüşmek için yola çıktı ve Kâbil'de karşılaştılar. Görüşmede Nur Cihan'ın Mehabet Han'a hakaret etmesi üzerine Mehabet Han çevrelerini kuşatıp Nur Cihan'ı teslim aldı ancak bir süre sonra serbest bırakıp kaçtı.

Kocası Cihangir'in 1627'de ölümü üzerine kardeşi Asaf Han ile Nur Cihan arasında tahta kimin çıkacağı konusunda ihtilaf çıktı. Asaf Han kardeşi Nur Cihan'ı etkisiz hale getirip kumandanların desteğini alarak Şehzade Şehriyâr'ı öldürtüp damadı Şah Cihan'ı tahta çıkarttı. Bundan sonra gözetim altında tutulan Nur Cihan 1645 yılında ölünce kendisi için yaptırdığı Lahor'daki türbesine gömüldü. Sanatkârlara destek olan ve sanata düşkün olan Nur Cihan babası ve kendisi için mimarî açıdan seçkin türbeler yaptırmıştır.^[1]

Dış bağlantılar

Babur Devlet Siyasetinde Kadınların Rolü, Zafer Bölen^[]

Kaynakça

^ ^a ^b TDV İslam Ansiklopedisi, cilt: 33, sayfa: 251-252

İlgili Araştırma Makaleleri

Hürrem Sultan, Osmanlı İmparatorluğu'nun onuncu padişahı ve 89. İslam Halifesi I. Süleyman'ın nikâhlı eşi, sonraki padişah II. Selim ile Şehzade Mehmed, Mihrimah Sultan, Şehzade Abdullah, Şehzade Bayezid ve Şehzade Cihangir'in annesi, Haseki Sultan.

Şehzade Bayezid, I. Süleyman'ın Hürrem Sultan'dan olma üçüncü şehzadesidir. Kütahya, Konya ve Karaman sancak beyliklerinde bulunmuştur.

Şah Cihan veya Ebû’l Muzaffer Şehâbeddin Muhammed Sâhib-kıran, eşi Mümtaz Mahal uğruna Tac Mahal'i yaptırmasıyla tanınan ve Hindistan'da kurulmuş olan Babür İmparatorluğu'nu 1627-1658 yılları arasında yönetmiş olan beşinci Babür hükümdardır.

Mihrimah Sultan, Osmanlı padişahı I. Süleyman ile eşi Hürrem Sultan'ın kızı.

Babürlüler veya Babür İmparatorluğu, günümüzdeki Hindistan ve çevresi üzerinde kurulmuş ve hüküm sürmüş Türk-Moğol kökenli devlet. Çağatay Türkü bir şef ve Timurlu Hanedanı'ndan olan Babür Şah tarafından 1526 yılında kurulan ve 17. yüzyılın sonu ile 18. yüzyılın başında imparatorluğun gücünün zirvesinde olduğu dönemde, Hindistan'ın büyük bölümüne hakim olan imparatorluğun nüfusunun o tarihlerde 3,2 milyon kilometre karelik bir bölge üzerinde 110 milyon ila 150 milyon arasında olduğu tahmin edilmektedir. Babür İmparatorluğu'nun hakimiyet alanı, en geniş olduğu dönemde bugünkü Hindistan, Pakistan, Bangladeş ve Afganistan'ı kapsamaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Cihangir</span> Babür İmparatorluğunun 4. Hükümdarı (1569-1627)

Cihangir veya tam adıyla Ebü'l-Muzaffer Nûreddîn Muhammed Cihângîr b. Ekber,, Babür İmparatorluğu'nun 4. Hükümdârı (1605-1627).

Karakoyunlular ya da Karakoyunlu Devleti, başkenti Tebriz olan ve 1380-1469 yılları arasında bugünkü Doğu Anadolu Bölgesi, Güney Kafkasya, Azerbaycan ve Kuzey Irak topraklarında egemenlik sürmüş Oğuz Türklerinin kurmuş olduğu bir devlettir.

Delhi Sultanlığı ya da Sultanat-ı Hint, 1206-1526 yılları arasında Hindistan'da hüküm sürmüş olan sultanlıktır.

Evrengzib veya I. Alemgir Şah tam adıyla Âlemgîr Ebü'l-Muzaffer Muhammed Muhyiddîn Evrengzib, 6. Bâbürlü hükümdarı.

Şehzade Mehmed, I. Süleyman'ın Hürrem Sultan'dan olan ilk oğludur. 6 Kasım 1543 yılında Manisa Sarayı'nda ölmüştür.

Muhammed Hüdabende veya Hudabende, Muhammed Şah, Sultan Muhammed, 1578 ve 1587 yılları arasında hükümdarlık yapmış Safevî Devletinin 4. şahı.

Mümtaz Mahal ya da Ercümend Banu Begüm, Hint-Türk-Moğol Babür İmparatorluğu'nun 5. Hükümdarı Şah Cihan'ın 3. ve en gözde eşi. Adına yapılan Tac Mahal anıt mezarı, tarihin en önemli mimari eserlerinden sayılmaktadır. 7 Temmuz 2007'de New7Wonders Vakfı tarafından düzenlenen oylama sonucunda Dünyanın Yeni Yedi Harikasından biri seçilmiştir.

Şehzade Mustafa veya Mustafa Çelebi, Kanuni Sultan Süleyman ve Mahidevran Sultan’ın oğludur. 1533'ten 1541'e kadar Manisa, 1541'den 1553'e kadar ise Amasya valisi olarak görev yapmıştır. 1553 yılında, babasının emriyle idam edilmiştir.

Şehzade Cihangir, Osmanlı Padişahı I. Süleyman'ın Hürrem Sultan'dan olan beşinci oğlu. Babası I. Süleyman, hastalığı sebebiyle Şehzade Cihangir'i sancağa çıkarmayıp yanında tutmuştur. Az sayıda sefere katılmıştır. Şehzade Cihangir ruhen, duygusal bir karakter; fiziksel olarak da zayıf bir yapıya sahip idi. Doğuştan kambur olarak dünyaya gelen Cihangir için babası Sultan Süleyman, cihanı sırtında taşıyan anlamına gelen Cihangir ismini vermiştir.

Hümaşah Sultan, Şehzade Mehmed'in tek çocuğudur, I. Süleyman'ın ve Hürrem Sultan'ın torunu. Babası ölünce İstanbul'a getirildi ve babaannesi Hürrem Sultan'ın yanında yetişti.

II. Yezid Mezyed ya da Yezid bin Ahmet – Şirvanşahlar Devleti'nin 10. şahı ve Kesrani Hanedanı'nın kurucusu olan I. Manuçehr'in babası.

Lahor Kalesi Pakistan'ın Lahor kentinde bulunan bir kaledir.

Lahor Subahı, günümüzde Pakistan ve Hindistan arasında bölünmüş olan orta Pencap bölgesini kapsayan Babür İmparatorluğu'nun bir vilayetiydi. Ekber Şah tarafından 1580 yılında gerçekleştirilen idari reformlar kapsamında Babür İmparatorluğu'nun orijinal 12 Subah'ından biri olarak kurulmuştur. Eyalet, son genel valisi Adina Beg'in 1758'de ölümünden sonra büyük bir kısmı Dürrânîler'e dahil olarak varlığını yitirmiştir.

Mehinbanu Sultan (1519-1562), İran Şahı I. İsmail ile Taçlı Begüm'ün küçük kızıydı. Şah Tahmasb'ın en küçük kız kardeşiydi. Kardeşinin hükümdarlığı sırasında büyük etkisi oldu ve onun siyasi danışmanlığını yaptı.

Elvand Mirza, Karakoyunlu hanedanına mensup olup Musul, Diyarbakır ve Esadabad valisi Kara İskender'in oğludur. Oğlu Pirgulu Bey ile amcası Cihan Şah'ın Yusuf Mirza'nın torunu Hatice Begüm'ün evliliğinden olan halk, Karakoyunlu hanedanının Hint kolunu (Kutbşahlar) kurmuştur.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.