İçeriğe atla

Nur (füze)

Nur

Nur
Çeşidi Gemisavar seyir füzesi
Uyruğu  İran
Kullanıcılar İran, Suriye[1]
Üretim tarihi
Tasarlandığı tarih 1990'lar
Çeşitleri Nur, Kader
Özellikler
Ağırlık 3,450 kg
Uzunluk 8,86 m
Namlu Çapı 0,61 m

Motor turbojet
Harekat menzili 30-170 km

Nur (Farsçaنور), İran yapımı bir gemisavar seyir füzesidir. Füze, Çin yapımı C-802 füzelerinin ABD baskısı sonucu İran'a satışından vazgeçilmesi üzerine bu füze temelinde geliştirilmiştir.[2] Füzenin geliştirilmiş modelleri ile birlikte yaklaşık 30–200 km menzili bulunmaktadır.

Nur füzesi için taşıyıcı kurucu başlatıcısı

Gelişim tarihçesi

İran, Çin C-802 füzelerinin ilk ihracat müşterisiydi. Çin ve İran arasındaki anlaşma 1995 yılında imzalandı, ancak 60 füze teslim edildikten sonra ABD'nin baskısı nedeniyle iptal edildi.[3]

Bundan sonra İran C-802 füzenin tersine mühendislik yapmak için bir plan yaptı. 2001 yılında İran geliştirilmiş C-802 füzeyi bir askerî tatbikatta denedi. Resmi yetkililerin belirttiğina göre füzenin menzili 30 km'den 130 km'e artmıştır.[4] Motoru geliştirilmş Fransız bir füzenin İranlı nüshasıdır.[5]

2006 yılın Ocak ayında Nur füzenin menzili 170 km'e artmıştır.[6][7] 2011 yılında bu füzenin yeni bir türü ortaya çıktı. Gadir adıyla tanıtılan yeni füze, yaklaşık 200 km menzili bulunmaktadır. Bu füze Kıyı hedeflerine saldırma yeteneğine sahiptir.[8]

2012 yılında yeni geliştirilmiş Nur füze ortaya çıktı. İran'ın düzenlediği tatbikatta yeni bir Gader füze de denenmiştir.[9]

Kullanıcılar

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Trade Registers". 10 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2017. 
  2. ^ "Defense & Security Intelligence & Analysis: IHS Jane's - IHS". 1 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2017. 
  3. ^ "Defense & Security Intelligence & Analysis: IHS Jane's - IHS". 13 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2022. 
  4. ^ "Defense & Security Intelligence & Analysis: IHS Jane's - IHS". 19 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2022. 
  5. ^ "نیروی هوایی ایران (iranianairforce)". 3 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2022. 
  6. ^ "Defense19". www.india-defence.com. 5 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2022. 
  7. ^ "تسليحات نظامي ايران (37) : موشك كروز دريايي نور". Erişim tarihi: 10 Mart 2022. 
  8. ^ "رونمايي از اژدر بومي و موشک قادر+عکس". 12 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2022. 
  9. ^ "موشك فوق پيشرفته 'نور' با موفقيت شليك شد". www.irna.ir. 10 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2022. 
İran tarafından geliştirilen füze sistemleri

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tomahawk</span> Uzun menzilli, sesten yavaş seyir füzesi

Tomahawk, tam adı BGM-109 Tomahawk, stratejik bir seyir füzesidir.

<span class="mw-page-title-main">Fajr-3</span>

Fajr-3, İran yapımı askeri füze. 30 km dahilindeki hedefler üzerinde etkilidir. Fajr-4 45 km menzilli, Fajr-5 75 km menzillidir. İran'ın 2007 ocak ayında düzenlediği tatbikatta 75 km menzilli "Fecir 5" füzeleri de denenmiştir. Fajr-3, menzili tam olarak bilinmese de tahmini olarak 2.000 km orta menzilli İran yapımı bir balistik füzedir.

<span class="mw-page-title-main">C-802</span>

C-802,, Çin yapımı bir gemisavar füzesidir. İran da, teknoloji transferi yoluyla bu füzeye sahip olmuştur. 2006 yılındaki İsrail-Lübnan savaşı sırasında Hizbullah tarafından da kullanılmıştır. İran'dan gizli yollarla temin edildiği sanılan füzeyle, bir İsrail korvetine ciddi hasar verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Balistik füze</span> nükleer, kimyasal, biyolojik başlık taşıyabilen uzun menzilli güdümlü veya güdümsüz füzedir

Balistik füze, nükleer, kimyasal, biyolojik başlık taşıyabilen uzun menzilli güdümlü veya güdümsüz füzedir. Bu füzeler tek bir nükleer başlık taşıyabilecekleri gibi, birden fazla başlık taşıyarak bu başlıkları farklı hedeflere yollayabilirler. Bu silahlar, motorlu uçuşta aerodinamik olarak yönlendirilen seyir füzelerinden farklı bir kategoridedir.

<span class="mw-page-title-main">Seyir füzesi</span> Jet motorundan faydalanan güdümlü, antigemi füze sistemidir

Seyir füzesi kaldırıcı kuvvet olarak kanatçıklarının yardımıyla havanın dinamik yapısından, sürüklenmeyi dengelemek için de çekiş kuvvetlerinden bunun içinde jet motorundan faydalanan güdümlü bir füze sistemidir. Kruz füzesi genel olarak içerisinde klasik patlayıcı veya nükleer bomba bulunan savaş başlıklarını yüzlerce kilometre taşımak üzere tasarlanmıştır. Gelişmiş kruz füzeleri süpersonik veya yüksek sesaltı hızla ilerleyen, kendi kendine sevk edebilen, radara yakalanmamak için çok alçak irtifadan uçabilen araçlardır. Genel olarak bu araçlar savaş başlığı taşımaları ayrıca keşif veya gözetleme değil saldırı amacı taşıdıklarından insansız hava aracı sınıfına girmezler.

<span class="mw-page-title-main">AT-2 Swatter</span> SSCB yapımı güdümlü tanksavar füzesi

NATO rapor adı AT-2 Swatter olan 3M11 Fleyta SSCB tarafından geliştirilen ve MCLOS sınıfı güdümleme sistemi bünyaseindeki radyo sinyalleri sayesinde hedefini bulan bir tanksavar füzesidir.

<span class="mw-page-title-main">AT-7 Saxhorn</span> SSCB yapımı güdümlü tanksavar füzesi

9K115 Metis SSCB tarafından geliştirilen ve SACLOS sınıfı güdümleme sistemi sayesinde hedefini bulan bir tanksavar füzesidir. Füzenin NATO rapor adı AT-7 Saxhorn dir.

<span class="mw-page-title-main">MIM-104 Patriot</span> Amerikan menşeli yüksek irtifa uzun menzilli hava savunma sistemi

MIM-104 Patriot, uçaklara, seyir füzelerine ve taktik balistik füzelere karşı koruma sağlamak üzere tasarlanmış uzun menzilli, her irtifada, her türlü hava koşuluna uygun bir hava savunma sistemidir. Amerika Birleşik Devletleri merkezli bir savunma ve havacılık şirketi olan Raytheon Technologies tarafından üretilmektedir. Öncelikle Amerika Birleşik Devletleri ve dünyadaki diğer bazı ülkeler tarafından kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">S-300</span> Rusya yapım orta ve kısa menzilde balistik ve benzeri hava saldırılarından korunmak için kullanılan bir hava savunma füze sistemi

S-300 S-300, ilk S-300P versiyonuna dayalı olarak Almaz-Antey tarafından üretilen bir dizi başlangıçta Sovyet ve daha sonra Rus uzun menzilli Karadan Havaya Füze sistemleridir. S-300 sistemi, Sovyet Hava Savunma Kuvvetleri için uçak ve seyir füzelerine karşı savunma yapmak üzere geliştirildi. Balistik füzeleri durdurmak için sonraki varyasyonlar geliştirildi. S-300 sistemi ilk olarak 1979'da Sovyetler Birliği tarafından büyük endüstriyel ve idari tesislerin, askeri üslerin hava savunması ve düşman saldırı uçaklarına karşı hava sahasının kontrolü için tasarlanmıştı. Sistem tamamen otomatiktir, ancak manuel gözlem ve çalıştırma da mümkündür. Bileşenler, merkezi komuta karakolunun yakınında veya 40 km kadar uzakta olabilir. Her radar, merkezi komuta noktası için hedef belirleme sağlar. Komuta merkezi, 80 km mesafeye kadar olan hedefleme radarlarından alınan verileri karşılaştırarak yanlış hedefleri filtreler. Merkezi komuta yeri hem aktif hem de pasif hedef tespit modlarına sahiptir. Hedefi vuruş kabiliyeti oldukça yüksek olan bu füzeler aralarında NATO üyesi Bulgaristan, Slovakya ve Yunanistan'ın da bulunduğu birçok ülke tarafından kullanılmaktadır.

Atmaca, ROKETSAN tarafından geliştirilmekte olan azami olarak 220–280 km menzilli gemisavar ve/veya seyir füzesi.

<span class="mw-page-title-main">9K33 Osa</span> Sovyet düşük irtifalı, kısa menzilli amfibi uçaksavar füze sistemi

9K33 Osa, bir Sovyet düşük irtifalı, kısa menzilli amfibi uçaksavar füze sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Halic-i Fars</span> İran yapımı bir gemisavar balistik füzesi

Halic-i Fars, İran yapımı bir gemisavar balistik füzesidir. Füze, Fatih-110 füzesi temelinde geliştirilmiş olup 300 km menzili bulunmaktadır ve 650 kg'lık bir savaş başlığı ve bir önlemeyi engelleyici kılavuz sistemi ile donatılmıştır.

Zilzal-2, İran yapımı bir 610 mm'lik ağır topçu roketidir. Roketin 1990'larda Sovyet FROG-7 füzesi temelinde geliştirildiği düşünülmektedir. 600 kg savaş başlığı taşıyabilmekte ve 210 km menzile sahiptir.

Tufan, İran yapımı bir güdümlü tanksavar füzesidir. Füze, ABD yapımı BGM-71 TOW füzesi temelinde geliştirilmiştir. Füzenin 3.5 km'den fazla menzili bulunmaktadır ve daha fazla vurucu güce sahip başka birçok varyant da geliştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Raad-500 (füze)</span>

Raad-500 füzesi, Zohair olarak adlandırılan kompozit motorla donatılmış bir Kısa menzilli balistik füzedir. Raad-500, gövdesi metalden yapılmış önceki İran füzesi Fatih-110 ile karşılaştırıldığında yarı ağırlıkta tasarlanmıştır ama buna rağmen bu yeni İran balistik füzesinin menzili Fatih-110'dan iki yüz kilometre daha fazladır. Raad-500'ün menzili 500 kilometredir.

Kevser (füze), İran yapımı bir gemisavar füzesidir. Bu kısa menzilli füze, anti-radar ve kızılötesi güdüm sistemlerden kullanmaktadır. Bu sistemler füzenin sabit bir rotada ilerlemesini sağlar. Kevser füzesi radar ve televizyon kılavuz sistemi kullanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Gadır (füze)</span> gadır nedir

Gadır, İran yapımı bir gemisavar seyir füzesidir.

Sayyad-4 İran yapımı bir karadan havaya füzesidir. Füzenin 300 km menzili bulunmaktadır. Bu füzenin fırlatma mekanizması dikey atımdır. Sayyad 4B, katı yakıtla çalışmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Fettah (füze)</span>

Fettah füzesi, İran'da üretilmiş hipersonik füzedir. Fettah füzesinin hızı 13-15 Mach, menzili ise 1400 kilometredir. İran Devrim Muhafızları Ordusu Hava Kuvvetleri tarafından üretilmiş bu füze 6 Haziran 2023 tarihinde İran cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin katılımıyla Tahran'da tanıtıldı. Bu füzenin adı İran İslam Cumhuriyeti lideri Seyyid Ali Hamenei tarafından seçilmiştir. Fattah füzesi, farklı yön ve yüksekliklerde hareket etmesi nedeniyle hiçbir füze tarafından yok edilemez.

Talaiye füzesi, İran yapımı 1000 km'den fazla menzile sahip füze sistemidir. Akıllı bir füze olan Talaiye füzesi yön değiştirme ve füzenin kendisi aracılığıyla istenen hedefleri seçebilme yeteneğine sahiptir. Bu ana sistemin hedeflerini şaşırtma yeteneği yüksektir. Bu füze 24 Aralık 2023 tarihinde Tahran'da tanıtıldı.