İçeriğe atla

Nuevo León

Nuevo León eyaleti
Nuevo León eyaleti bayrağı
Bayrak
Nuevo León eyaleti arması
Arma
Sloganlar:
İsp, "Semper Ascendens", Lat. "Siempre Ascendiendo", Tr. "Sonsuz Hakimiyet",
Nuevo León'un Meksika'daki yeri
Nuevo León'un Meksika'daki yeri
Ülke Meksika
BaşkentMonterrey
Belediyeler51
En Büyük ŞehirMonterrey
İdare
 • TürEyalet
 • ValiSamuel Alejandro García Sepúlveda
MC
 • Fed. Tems.PAN: 7
PRI: 5
 • Fed. Sen.PAN :2
PRI: 1
Yüzölçümü
 • Toplam64210 km²
Nüfus
 (2005)
 • Toplam4.199.292
Zaman dilimiUTC-06.00 (CST)
 • Yaz (YSU)UTC-05.00 (CDT)
İGE (2004)0.8613 - yüksek
2. sırada
ISO 3166-2MX-NLE
Meksika posta kısalt.N.L.

Nuevo León, (Tr. "Yeni León", ok. "nuebo leon") Meksika’nın kuzeydoğu eyaletlerinden biridir. Eyalet, İspanya'daki eski bir krallığa atfen adlandırılmıştır. Kuzeyde ve doğuda Tamaulipas eyaletiyle, güneyde San Luis Potosí eyaletiyle ve batıda Coahuila (ok. “kvavila”) eyaletiyle komşudur. Kuzeyde, Nuevo León ile ABD'nin Teksas eyaleti arasında 15 km.'lik (9 mi) bir sınır mevcuttur.

Nuevo León'un başkenti Monterrey'dir. Diğer önemli şehirler ise Guadalupe, Santa Catarina ve San Nicolas de los Garza'dır.

Tarihçe

İlk kez Alberto del Canto tarafından kurulan ilk koloniler, bölgede kurulan her türlü yerleşim birimini yıkan ve devamlılığına izin vermeyen kuzey Meksika'nın Kızılderilileri Çiçimekalar tarafından yıkıldı. Alberto del Canto'nun Nuevo León'u iskan etmedeki başarısızlığını takiben Luis Carvajal y de la Cueva, Portekizli ve İspanyol yerleşimcilerin önderi olarak bölgeyi tekrar iskan etmek için dönemin İspanya kralından izin ister ve Yeni León Krallığı -Coahuila, Nuevo Santander ve Teksas ile birlikte- Yeni Kuzey İspanya'nın Doğu İç Bölgeleri'nden birisi oldu.[1][2]

19. yüzyılda Nuevo León büyüme hamlesi yakaladı, ucuz arazi satışları Alman, Slav, Fransız, İtalyan, Yahudi ve Angloamerikan asıllı birçok göçmenin Nuevo León'a yönelmesini sağladı.

Nuevo León'un başkenti Monterrey, Meksika'nın üçüncü büyük şehridir, yaklaşık dört milyon insanı barındırır. Monterrey, çağı yakalamış ve zengin bir şehirdir. Nuevo León uzun zamandır Meksika'nın en sanayileşmiş şehirlerinden birisidir.

Coğrafya

La Huasteca Eyalet Parkı

Nuevo León'un iklimi kuraktır, yıllık ortalama yağış miktarı çok düşüktür. Eyaletin yüzölçümü 64 924 km²'dir ve üç farklı coğrafi bölge mevcuttur; kuzeyde sıcak ve kuru bir iklim, dağlık kesimlerde nispeten ılıman bir iklim, güneyde yarı kurak bir iklim yaşanır. Galeana ve Doctor Arroyo yaylalarına, Iguana, Picacho, Papagayo ve Santa Clara dağ sırasına ve Pilón, Ascensión ve Río Blanco vadilerine şekil veren Sierra Madre Oriental dağ sırası, bölgenin mevcut coğrafi yapısında önemli rol oynar. San Juan Irmağı, El Cuchillo (ok. "el kuçilyo") barajını besler. El Cuchillo barajı Monterrey metropolünün su ihtiyacını karşılar. Bundan başka, Cerro Prieto, La Boca, Vaquerias, Nogalitos, Agualeguas barajları vardır. Laguna de Labradores Nuevo León'un başlıca gölüdür, civarda Pozo del Gavilán doğal kaynağı vardır. Her iki doğal güzellik Galeana belediyesi sınırları dahilindedir. Bölgenin bitki örtüsü düşük rakımda çalılık ve çayırlar, dağlarda çam ve meşe ağaçları şeklindedir. Bölgede yaşayan belli başlı hayvanlar, kara ayı, dağ aslanı, pekari, tilki, kır kurdu, ak kuyruklu geyik ve diğer bazı küçük türlerdir.

Nüfus

Montemorelos'ta Katolik kilisesi

2005 sayımına göre Nuevo León'un nüfusu 4,1 milyon civarındadır. Nüfusun yaklaşık %80'i Monterrey metropolünde yaşar. Nüfusun %94'ü şehirlerde yaşar, şehir nüfusunun bir milyonu ev sahibidir ve bunların %90'ı su, kanalizasyon şebekelerini ve şehir elektriğini kullanır.

Ortalama yaşam süresi erkeklerde 73, kadınlarda 79 yıldır.

Meksikalıların genel eğilimine dahil olarak, halkın büyük kısmı Katolikliğe tabi olduğunu belirtir.

Başlıca yerleşim yerleri

Monterrey'de Neptün Çeşmesi

Eğitim

Eyaletin genelinde hakim olan yüksek yaşam kalitesi, eğitim durumu gibi kimi istatistikî ölçütlerde kendini göstermektedir. Eyalette orta öğretim mezunu oranı yaklaşık %100'dür. Her 100 kişiden 13'ü lisans düzeyinde eğitimlidir. Eyaletin okuma-yazma bilmeme oranı %2,8 ile Distrito Federal'den sonra ikinci sıradadır.

Yüksek eğitim kuruluşları:

  • Instituto Tecnológico y de Estudios Superiores de Monterrey (ITESM)
  • TecMilenio Üniversitesi
  • Universidad de Montemorelos
  • Universidad de Monterrey (UDEM)

Ekonomi

Nuevo León yüksek oranda endüstrileşmiş bir eyalettir, yaşam koşulları Hırvatistan, Slovakya ve Polonya ile emsâldir. 2007 yılı kişi başı GSYİHsi, Tayvan ile eşdeğerdedir ve AB ülkeleri Slovakya ile Macaristan'dan fazladır. 26.658 $ ile -Federal Merkez hariç olmak üzere- Meksika'nın en yüksek GSYİH düzeyine sahiptir, bu hâliyle Meksika ortalamasından yukarıdadır (2007 GSYİH kişi başı ortalaması 14.119 $'dır).[3][4]

Eyalete dâhil belediyelerden San Pedro Garza García, Meksika'nın en yüksek kişi başına düşen gelir ortalamasına sahiptir. Bu şehir ülkenin en büyük şehirlerinden birisi ve birçok dev holdingin merkezidir. Cemex (LaFarge ve Holcim'den sonra dünyanın üçüncü büyük çimento şirketidir), Bimbo (fırıncılık ve pastacılık), Maseca (gıda ve tahıl), Banorte (Meksika'da tamamen Meksikalılara ait tek genel banka), Alfa, i-service (bilgisayar teknolojileri bilgi desteği), Vitro SA (cam), FEMSA (Coca-Cola'nın Latin Amerika etiketi), Cervecería Cuauhtémoc Moctezuma (Sol, Tecate, XX, Bohemia, Indio ve Nochebuena biralarının üreticisi).

Nuevo León zengin bir tarımsal üretim alanına sahiptir, "turunç kuşağı" da denilen bu yöre Allende, Montemorelos, Hualahuises (ok. valavises), General Teran, Linares belediyelerinden müteşekkildir. Küçük fakat üretken tesisler genellikle turunçgil ve tahıldan oluşan hasatı tarım sanayisine kazandırarak yöreye gelir sağlar.

Nuevo León'un "turunç kuşağı"nın yüksek gelir getiren tarım endüstrisinin aksine Galeana, Arramberri, Zaragoza, Doctor Arroyo ve Mier y Noriega'dan oluşan güney kesim, daha kırsal ve daha az üretkendir. Eyaletin güney kesiminin büyük bir bölümü ziraaî verimliliğe ve hayvancılığa engel teşkil eden yağmursuz bir iklim altındadır.

2007 itibarıyla Nuevo Leon'un ekonomisi Meksika toplam GSYİH'sinin %11,4'ünü teşkil etmektedir (105 milyar $).[5] Nuevo Leon'un ekonomisi ihracat odaklı ağırlıklı üretim dayanır (Örn;maquiladora / INMEX)). 2005 itibarıyla eyalette 431.551 kişi üretim sektöründe çalışıyor.[6] 2005 itibarıyla Nuevo Leon'a doğrudan dış yatırım 1.213.1 milyon $.[7] Son yıllarda eyalet yönetimi havagemiciliği, mekatronik, biyoteknoloji, bilgi işlem teknolojisi sahalarında etkili yatırımları çekmek için Araştırma ve Teknoloji Buluş Parkı'nı (PIIT, Parque de Investigación e Innovación Tecnológica) kurmuştur. Bu tesiste, bilimsel araştırma-geliştirme ve buluşlar yapılması amaçlanıyor. Bu tesis, Monterrey'i uluslararası Bilgi Şehri yapma programının temel projesidir. Tesis, Monterrey metropolünün Apodaca belediyesinde yer alır. Monterrey Uluslararası Havalimanı'ndan 10 km uzaklıktadır, 70 hektarlık bir alanı kaplar. Arazinin yarısı Ar-Ge kuruluşlarına verilmiş durumdadır. Geri kalan 35 hektarlık alan ise Ar-Ge kuruluşları ve tesisin amaçlarına uygun diğer iş merkezlerine teslim edilmeyi beklemektedir.[8][9]

Belediyeler

Nuevo León 51 belediyeye ayrılır. Belediyelerin tamamının isimleri, belediye merkezinin olduğu kent ile aynıdır. En meşhur belediye Monterrey'dir. Monterrey bir metropoldür ve şu belediyeleri de içine alır; Apodaca, Escobedo, Guadalupe, San Nicolás de los Garza, San Pedro Garza García ve Santa Catarina.

Kaynakça

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ Gerhard, Peter. The North Frontier of New Spain. Princeton, Princeton University Press, 1982.
  2. ^ En los albores de la independencia: Las Provincias Internas de Oriente durante la insurrección de don Miguel Hidalgo y Costilla, 1810-1811. Isidro Vizcaya Canales
  3. ^ INEGI, Población total por entidad federativa según sexo, 2000 y 2005 and PIB estatal
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 25 Mart 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2009. 
  5. ^ Industrial Costs in Mexico - A Guide for Foreign Investors 2007 1 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Mexico City: Bancomext, 2007, s. 96
  6. ^ Industrial Costs in Mexico - A Guide for Foreign Investors 2007 1 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Mexico City: Bancomext, 2007, s. 92
  7. ^ "Nuevo Leon Regional Investment Guide". UnderstandMexico. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2008. 
  8. ^ "Research and Technology Innovation Park PIIT". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  9. ^ "Monterrey, city of knowledge". 30 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Meksiko</span> Meksikanın başkenti

Meksiko, Meksika'nın 32 federal yapılanmasından biri, ülkenin başkenti ve nüfus bakımından en büyük şehri. "Alfa" bir küresel şehir olup, Amerika kıtasının en önemli finansal merkezlerinden biridir.

Meksika Yahudileri ülkede engizisyonlardan beri yaşamaktadır. Çoğu Meksika şehrinde olmak üzere cemaatin 50,000 üyesi vardır. Diğer Yahudiler Jalisco eyaletinin Guadalajara ve çevre şehirlerinde ve Monterrey, Veracruz, Culiacán ve Tijuana'da yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kripto-Yahudilik</span>

Kripto-Yahudilik veya Gizli Yahudilik, gizlice Yahudiliği uygulamak fakat topluma karşı farklı bir dini uyguluyormuş gibi görünmektir; bu dinin takipçilerine, "gizli" anlamına gelen Yunanca κρυπτός (kriptos) sözcükten gelir "kripto Yahudiler" denir. Kripto Yahudi terimi atalarının bazı Yahudi geleneklerini takip eden fakat genelde Katoliklik gibi farklı bir dinden gözükenlere de denir. Bu fenomen Orta Çağ'da Yahudilerin 1492'de İspanya'dan kovulmasıyla başladı.

<span class="mw-page-title-main">León, Meksika</span>

León, Meksika eyaletlerinden Guanajuato'nun bir şehri. León belediye bölgesinin de merkezi konumundadır. Ayrıca Bajío'nun büyük bölgesinin de bir parçasıdır. Şehirde güçlü bir deri endüstrisi vardır. Ayakkabı, bot, kemer, ceket ve diğer deri ürünleri ulusal ve uluslararası pazarlarda yer bulmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Guadalupe, Nuevo León</span>

Guadalupe, Meksika'nın Nuevo León eyaletinde bulunan bir şehirdir. Şehir, Monterrey metropol alanının bir parçasıdır. Yüzölçümü 151.3 km² olan şehrin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 491.434'tür.

<span class="mw-page-title-main">San Nicolás de los Garza</span>

San Nicolás de los Garza, Meksika'nın Nuevo León eyaletinde bulunan bir şehirdir. Şehir, Monterrey metropol alanının bir parçasıdır. Yüzölçümü 86.8 km² olan şehrin nüfusu 2005 yılı itibarı ile 476,761'dir.

<span class="mw-page-title-main">San Pedro Garza García</span>

San Pedro Garza García, Meksika'nın Nuevo León eyaletinde bulunan bir şehirdir. Şehir, Monterrey metropol alanının bir parçasıdır. Yüzölçümü 69.4 km2 olan şehrin nüfusu 2005 yılı itibarı ile 122.009'dur. 20 Kasım 1596 tarihinde kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Santa Catarina, Nuevo León</span>

Santa Catarina, Meksika'nın Nuevo León eyaletinde bulunan bir şehirdir. Şehir, Monterrey metropol alanının bir parçasıdır. Yüzölçümü 984.5 km² olan şehrin nüfusu 2005 yılı itibarı ile 259,896'dır.

<span class="mw-page-title-main">Apodaca</span> Meksikanın Nuevo León eyaletinde bulunan bir şehir

Apodaca, Meksika'nın Nuevo León eyaletinde bulunan bir şehirdir. Şehir, Monterrey metropol alanının bir parçasıdır. Yüzölçümü 183.5 km² olan şehrin nüfusu 2005 yılı itibarı ile 418.784'tür.

<span class="mw-page-title-main">Guadalupe Victoria</span> Meksikanın ilk devlet başkanı

Guadalupe Victoria, Meksikalı siyasetçi, asker ve avukat.

<span class="mw-page-title-main">Sierra de San Fransico Kaya Resimleri</span>

Sierra de San Francisco Kaya Resimleri, Meksika'daki Baja California Sur eyaletinin kuzey bölgesinde Mulegé Belediyesinin Sierra de San Francisco sıradağlarında bulunan tarih öncesi kaya resim piktogramlarıdır.

Gamesa, PepsiCo 'ya ait, Meksika'nın en büyük çerez üreticisidir. Şirket ayrıca un, tahıl ve diğer ilgili ürünler yemeye hazır hale getirir. Merkezi Nuevo León, San Nicolás de los Garza 'da bulunmaktadır ve Meksika genelinde sekiz eyalette ve bir de Kolombiya'da üretim tesislerine sahiptir. 1990'da Meksika'daki Pepsi, Sabritas ve Sonric'in sahibi olan PepsiCo tarafından satın alındı.

<span class="mw-page-title-main">Celso Piña</span> Meksikalı sanatçı

Celso Piña, Meksikalı şarkıcı-şarkı yazarı, aranjör ve akordeon sanatçısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Monterrey Uluslararası Havaalanı</span>

Monterrey Uluslararası Havaalanı,, , resmi adı General Mariano Escobedo Uluslararası Havaalanı, Apodaca, Nuevo León, Meksika'da bulunan uluslararası bir havaalanıdır. Del Norte Uluslararası Havaalanı ile birlikte Monterrey şehri ve metropol alanı için yurtiçi ve yurt dışı operasyonları gerçekleştirmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Tepotzotlán</span>

Tepotzotlán Meksika'nın Meksika eyaletinde bir şehir ve belediyedir. Bölge İspanyol yönetimi altında "Kızılderili Cumhuriyeti" nin parçası olmuştur. Kasaba, Cizvitlerin San Francisco Javier Koleji'ni kurdukları sömürge döneminde önemli bir eğitim merkezi haline geldi. 1580'deki başlangıcından itibaren büyüyen kolej kompleksi, 1914'e kadar bir eğitim merkezi olarak kalacaktı. Bugün bu kompleks, bu döneme ait en büyük sanat koleksiyonlarından ve diğer nesnelerden biri ile Museo del Virreinato'ya ev sahipliği yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tapalpa</span>

Tapalpa (Spanish:ta'palpa) Meksika'nın orta batısındaki bir eyalet olan Jalisco'da bir kasaba ve belediyedir.

<span class="mw-page-title-main">Santa Catarina Juquila</span>

Santa Catarina Juquila, Meksika'nın Oaxaca eyaletinde bulunan bir şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Parras de la Fuente</span>

Parras de la Fuente veya kısaca Parras, Meksika'nın Coahuila eyaletindeki Parras belediyesinin belediye merkezidir. Laguna Metropolitan Bölgesi'nin bir parçasıdır. 1598'de kuruldu ve böylece Mapimí ve Cuencamé ile birlikte La Laguna'daki ilk İspanyol kasabalarından biri oldu. Şehir, Amerika Kıtası'ndaki ilk şarap mahzenine sahip olması ve I. Madero Francisco'nun doğum yeri olmasıyla tanınmaktadır. 1998'de Tarihi Anıtlar Bölgesi ilan edildi ve 2008'de Pueblos Mágicos olarak kategorize edildi.

<span class="mw-page-title-main">San Cristóbal de las Casas</span>

San Cristóbal de las Casas veya Tzotzilce de Jovel Meksika'nın Chiapas eyaletindeki Chiapas platosunda bulunan bir şehir ve belediyedir. 1892 yılına kadar eyaletin başkenti olan San Cristóbal de las Casas hâlâ daha Chipas'ın kültürel başkenti olarak kabul ediliyor. Bölge çoğunlukla dağlık araziden oluşuyor ancak şehir tepelerle çevrili küçük bir vadide konumlandırılmıştır. Şehrin merkezi, kırmızı kiremitli çatıları, Arnavut kaldırımlı sokakları ve genellikle çiçekli ferforje balkonlarıyla İspanyol sömürgesi olduğu zamanlarının düzenini ve kültürel mimarisinin çoğunu muhafaza ediyor. Şehir ekonomisinin büyük paylarını turizm, ticaret ve hizmet sektörü oluşturmaktadır.

Alejo Garza Tamez ya da daha çok bilinen adıyla Don Alejo, Meksikalı bir iş adamı, çiftlik sahibi ve eğlence avcısıydı. Don Alejo, Tamaulipas'ta Ciudad Victoria yakınlarındaki çiftliğini savunmak için Los Zetas karteline karşı son bir direniş gösterdikten sonra ün kazanmıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.