İçeriğe atla

Nueva canción

Yeni şarkı hareketi (İspanyolca Nueva Canción) Latin Amerika'da ortaya çıkan bir müzik hareketidir. İlk olarak Güney Amerika'nın güneyinde - Arjantin, Şili ve Uruguay - 1950 ve 1960'larda ortaya çıkmıştır, kısa sürede kıtanın diğer bölgelerinde de tutulmuştur. Geleneksel Latin Amerika halk müziği öğeleri ve bazı durumlarda rock müziği öğelerini, ilerici ve genellikle politik sözlerle birleştirmiştir.

Özellikleri

Yeni Şarkı Hareketi ("La Nueva Canción" veya "Trova"'da olarak da bilinir) protest/sosyal müzik türüdür. Sözler tipik olarak yoksulluk, "Unidad Popular" (Halk Birliği), emperyalizm, demokrasi, insan hakları ve din üzerinedir. İngiliz ve Amerikan pop rock türünden etkilenen yüzlerce şarkı örneği de vardır.

Yeni şarkı hareketi ağırlıklı olarak And müziği, yerli müziği (Música negra), İspanyol müziği, Küba müziği ve Latin Amerika Folklorundan yararlanır. Yeni şarkı hareketi için en önemli kaynak, Şili "cueca", kırsal şarkı biçimidir.

1973 Şili Darbesi türün en çok bilindiği yer olan (tüm müzik hareketleri gizliliğe zorlanıyordu) Şili'de gelişmesine etki etmiştir. Darbe günlerinde, Víctor Jara, ünlü şarkıcı, şarkı yazarı ve belki de Yeni Müzik Hareketinin en çok bilinen müzisyeni, General Augusto Pinochet'in yönetimindeki sağcı askeri rejim tarafından işkence edilip öldürülmüştür. Inti-Illimani ve Quilapayún gibi diğer gruplar darbeden sonra güvenlik için yurtdışına çıkmışlardır. General Pinochet diktatörlüğü 1989 yılına kadar sürmüş ve And enstrümanları Yeni Şarkı Hareketinin önünü kesmek için yasaklamış, baskı altına almıştır. Pinochet'in devrilmesinden sonra, Víctor Jara'nın öldürüldüğü Santiago'daki stada Víctor Jara'nın ismi verilmiştir.

Çoğu şarkıda gitar vardır ve genellikle quena, zampoña, charango veya cajón enstrümanlarını da barındırır. Sözler tipik olarak İspanyolca olup, bazı yerli veya yerel kelimeler kullanılır.

Her ne kadar en çok Yeni Şarkı sanatçısı Şili'de ortaya çıksa da, hareket neredeyse tüm İspanyolca konuşulan Latin Amerika ülkelerinde ve 1970'lerde bir süre İspanya'da ün kazanmıştır.

Müzisyenler

Nueva Canción: Arjantin

Nueva Canción: Brezilya

Nueva Canción: Kanarya Adaları

Nueva Canción: Şili

Nueva Canción: El Salvador

  • Cutumay Camones
  • Banda Tepehuani
  • Yolocamba Ita
  • Los Torogoces de Morazan
  • Luis Lopez y el Grupo Anastacio Aquino

Nueva Canción: Guatemala

  • Alux Nahual
  • Canto General

Nueva Canción: Nikaragua

  • Pancasán
  • Grupo Mancotal
  • Luis Enríque Mejía Godoy
  • Carlos Mejía Godoy
  • Guardabarranco

Nuevo Cancionero: Paraguay

  • Sembrador

Nueva Canción: Porto Riko

  • Haciendo Punto en Otro Son
  • Roy Brown
  • Aires Bucaneros
  • Moliendo Vidrio
  • Atabal
  • Andres Jimenez
  • Antonio Caban Vale (El Topo)
  • Nicole Perez
  • Taone
  • Zoraida Santiago
  • Lourdes Pérez

Nueva Canción: Uruguay

Nueva Canción: Venezuela

  • Alí Primera
  • Soledad Bravo
  • Los Guaraguao

Nueva Trova: Küba

Nueva Canción: Perú

  • Tania Libertad

Canto Nuevo: Meksika

  • Alejandro Filio
  • Fernando Delgadillo
  • Gabino Palomares
  • Amparo Ochoa
  • Mexicanto
  • On'ta
  • Los Folkloristas
  • La Peña Móvil
  • León Chávez Teixeiro
  • Julio Solórzano
  • Cade
  • Anthar y Margarita
  • Oscar Chávez
  • Grupo del Cóndor Pasa
  • Sanampay
  • Escalón
  • Inca-Taki
  • Guadalupe Pineda
  • Grupo Víctor Jara
  • Eugenia León
  • El "Negro" Ojeda
  • Guadalupe Trigo
  • Icnocuicatl
  • La Nopalera
  • Marcial Alejandro
  • Caito

Nova Cançó: Katalunya

  • Joan Manuel Serrat
  • Lluís Llach
  • Sangre Machehual
  • Sabia

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mercedes Sosa</span> Arjantinli şarkıcı (1935-2009)

Mercedes Sosa, Arjantinli şarkıcı.

<span class="mw-page-title-main">Şili</span> Güney Amerikada bulunan egemen devlet

Şili (İspanyolca:

Inti-Illimani, Şilili bir müzik grubu. Grubun adı Aymara dilinden gelir: "Inti", aynı zamanda ataları saydıkları yaratıcı tanrı Viracocha'nın oğlu İnka Güneş Tanrısı ve Güneş, "Illimani" de bir kuş olan kondor ve La Paz, Bolivya dolaylarında Illimani Dağı anlamına gelmektedir. Dolayısıyla kelimelerin birleşmesi "Illimani Dağı'nın güneşi" veya "Güneşin kondorları" demektir.

<span class="mw-page-title-main">Víctor Jara</span> Şilili şarkıcı ve müzisyen (1932-1973)

Víctor Lidio Jara Martínez, Şilili şarkıcı ve müzisyen.

<span class="mw-page-title-main">Violeta Parra</span>

Violeta del Carmen Parra Sandoval, Şilili bir folk müziği sanatçısı.

<span class="mw-page-title-main">Augusto Pinochet</span> Şili diktatörü (1973–1990)

Augusto José Ramón Pinochet Ugarte, 1973 yılından 1990 yılına kadar Şili'yi dikta rejimi ile yöneten general. 1973'ten 1998'e kadar Şili ordusunun başkomutanı ve 1973'ten 1981'e kadar Şili Cunta Hükûmeti'nin başkanı.

Latin pop türünde eser veren müzisyenler şu şekildedir:

'El pueblo unido jamás será vencido, 'Nueva Cancion Chilena'(Yeni Şili Şarkısı) hareketinin uluslararası ölçekte en ünlü şarkılarından biridir. Şarkının müziği Sergio Ortega tarafından bestelenmiş, metin Quilapayún tarafından yazılmıştır ve Haziran 1970'te kaydedilmiştir.' Birçok farklı dile çevrilmiş olan şarkının adı Türkçede 'Birleşmiş Halk Asla Yenilmez' ya da müziğe tam uyan hecelere sahip bir şekilde 'Örgütlü bir Halkı Hiçbir Kuvvet Yenemez şeklinde çevrilmektedir. Piyanist Frederic Rzewski, siyasi arka planından da etkilendiği şarkının ana teması üzerine 33 varyasyondan oluşan bir solo piyano eseri yazmış ve şarkı bu haliyle de dünyaca ünlü bir klasik olmuştur.

Quilapayún Şili halk müziği yapan bir gruptur. 1960'ların ortasında Şili'de kurulan grup, Şili Yeni şarkı hareketinde etkili olmuş ve uzun süre bu hareketle birlikte anılmıştır. Salvador Allende'nin başında olduğu Halk Birliği hükûmeti döneminde yaşanan popüler müzik devriminin öncülerindendir. 1973 yılında yaşanan askeri darbe sonucu Fransa'ya sürgün gitmeye zorlanmışlardır.

Şili kültürü gelişme sürecinde bölgesel farklılıklar gösterir. Kuzey Şili, İnka İmparatorluğu için önemli bir kültür merkezi iken, Orta ve Güney Şili bölgelerinde de yerel Mapuçe ve diğer Araukanyalı kültürler gelişmiştir. Şili kültürüne sömürgeci ve erken Cumhuriyetçi dönemlerde İspanyollar hükmetmeye başlamıştır. Diğer Avrupalı kültürlerin etkisi, başta Fransız ve İngiliz olmak üzere, 19. yüzyılda ortaya çıkmış ve günümüze kadar gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Gladys Marín</span>

Plaza de Armas'da bir konuşma yaparken]]

<span class="mw-page-title-main">Stefano Delle Chiaie</span> İtalyan siyasetçi

Stefano Delle Chiaie, İtalyan neo-faşist Avanguardia Nazionale adlı örgütün kurucusudur. İtalya'daki kontrgerilla örgütünün bir parçasıdır ve Latin Amerika'daki Condor Operasyonuna dahil olmuştur. Propaganda Due (P2) Mason locasının başı olan Licio Gelli'nin yakın dostudur. Salazar Portekiz'inde 1965 yılında anti-komünist Fransız paralı asker ve rahip Yves Guérin-Sérac tarafından kurulan ve bir kirli savaş örgütü olan Aginter Press içinde yer alır. 1970 yılında Prens Borghese'nin İtalya'da darbe planının içinde yer alır, darbenin başarısız olması sonucunda Franco İspanyası'na kaçar. Kaçarken beraberinde, gelecekteki İspanyol kontrgerilla gücü GAL örgütünün lideri olacak olan Vincenzo Vinciguerra olacaktır. 20 Haziran 1973 günü Arjantin'e 18 yıllık sürgünden sonra dönen Juan Peron'u karşılamaya gelen kalabalığa ateş açılması olayı olan Ezeiza Katliamında yer alır. 1975 yılında yapmayı planladığı Şili Hristiyan Demokrat Bernardo Leighton suikastı başarısız olur. 1976 yılında İspanya Bask Bölgesinde solculara karşı saldırılara katılır. 1980 yılında darbeyle Bolivya'da iktidara gelecek olan kötü şöhretli Luis García Meza Tejada’nın askerî darbesinde eski Nazi Klaus Barbie ile birlikte yer alır. Chiaie, Pinochet'e bağlı DINA, Arjantin Antikomünist İttifakı ve Bolivya'daki Hugo Banzer diktatörlüğü için çalışmıştır. 1989 yılında Venezuela'nın başkenti Caracas'ta yakalanır. Lakabı olan caccola (kısa), boyu çok kısa olduğu için takılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Venceremos</span> Vikimedya anlam ayrımı sayfası

"Venceremos", Claudio Iturra tarafından yazılan ve Salvador Allende'nin 1970 seçim kampanyası için Sergio Ortega tarafından bestelenen bir Şili şarkısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Nuevo León</span>

Nuevo León, Meksika’nın kuzeydoğu eyaletlerinden biridir. Eyalet, İspanya'daki eski bir krallığa atfen adlandırılmıştır. Kuzeyde ve doğuda Tamaulipas eyaletiyle, güneyde San Luis Potosí eyaletiyle ve batıda Coahuila eyaletiyle komşudur. Kuzeyde, Nuevo León ile ABD'nin Teksas eyaleti arasında 15 km.'lik (9 mi) bir sınır mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Condor Planı</span> 1970li yıllarda Latin Amerikadaki sağ diktatörlüklerin CIA desteğiyle uygulamaya koyduğu operasyon

Condor Planı veya Condor Operasyonu, 1970'li yıllarda Latin Amerika'daki sağ diktatörlüklerin CIA desteğiyle uygulamaya koyduğu operasyon. Bill Clinton döneminde (2000) açıklanan belgeler sonucunda CIA desteği daha açık biçimde ortaya konmuştur.

Bravo, İspanyol müzik grubu. 1982'de kurulmuş ve 1986 yılına kadar aktif olarak müzik kariyerine devam etmiştir. 1984 Eurovision Şarkı Yarışması'nda İspanya'yı "Lady, Lady" adlı şarkıyla temsil etmiş, yarışmayı üçüncü olarak bitirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ángel Parra</span> Şilili şarkıcı ve söz yazarı

Luis Ángel Cereceda Parra ,Şilili şarkıcı ve söz yazarı. Müzisyen Valparaíso, Şili'de 27 Haziran 1943'te doğdu. Avrupa, Kuzey Amerika ve Avustralya'daki Şili'li gurbetçi topluluklarında Nueva Canción geleneğini korumak için yurt dışına gitmiştir. Ülkesi Şili'ye duyduğu hasreti ve sevgiyi dile getiren ikinci albümü, Oratorio para el pueblo yayınlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Viña del Mar Uluslararası Şarkı Festivali</span>

Viña del Mar Uluslararası Şarkı Festivali, Şili'nin Viña del Mar kentinde her yıl şubat ayının 3. haftasında düzenlenen bir müzik festivalidir. 1960'ta başlayan festival, Latin Amerika'nın en büyük ve en ünlü müzik festivalidir.

Alfredo Zitarrosa, Uruguaylı şarkıcı, gitarcı, besteci, şarkı sözü yazarı, şair, gazeteci.

<span class="mw-page-title-main">Marciano Cantero</span> Arjantinli besteci ve müzisyen

Marciano Cantero, Arjantinli şarkıcı, söz yazarı ve müzisyen. Arjantinli pop/rock grubu Los Enanitos Verdes'in solisti ve basçısıydı.