JavaScript, HTML ve CSS ile birlikte World Wide Web'in temel teknolojilerinden biri olan programlama dilidir. Web sitelerinin %97'sinden fazlası, web sayfası hareketleri için istemci tarafında JavaScript kullanırlar ve kullanılan kodlar genellikle üçüncü taraf kitaplıkları içerir. Tüm büyük web tarayıcılarında, kaynak kodunu kullanıcıların cihazlarında yürütebilmek için özel bir JavaScript motoru bulunur.
Ford Mustang, Ford tarafından Ford Falcon modelinden esinlenerek üretilen otomobil, ilk kez 9 Mart 1964'te Ford'un Michigan Dearborn'daki tesislerinde üretilmiştir. 17 Nisan 1964 yılındaki New York Fuarında görücüye çıkan otomobil 1964 yılında başrolünde Sean Connery'in oynadığı James Bond Goldfinger(Altın Parmak) filminde boy göstermiştir. Ayrıca 17 Şubat 2008'de ABD'de gösterime giren Knight Rider sinema filminde de kendi kendine hareket edebilebilen, konuşabilen akıllı otomobil KITT ise 5. nesil Ford Mustang GT500KR Shelby kullanılmaktadır.
jQuery, John Resig tarafından 2006 yılında geliştirilmiş ve şu an geniş bir jQuery ekibi tarafından gelişimi sürdürülen bir açık kaynak JavaScript kütüphanesidir.
AngularJS Google tarafından desteklenen, dünya genelinde yazılımcılar tarafından katkı sağlanan açık kaynak kodlu web uygulama çatısıdır. Javascript ile yazılan Angular, MVC prensiplerine sadık kalınarak tek sayfalık uygulamalar yazmayı mümkün kılmaktadır.
Ember.js, açık kaynak kodlu web uygulama çatısı. Ember.js, uygulama geliştiricilerine ölçeklenebilir tek sayfalık web uygulamaları geliştirmeye olanak tanır. MVC prensiplerine bağlı kalınarak, Javascript dili ile yazılan Ember.js, 2011 yılından bu yana geliştirilmektedir.
Node.js, açık kaynaklı, genelde sunucu tarafında çalışan ve ağ bağlantılı uygulamalar için geliştirilmiş bir çalıştırma ortamıdır. Node.js uygulamaları genelde istemci tarafı betik dili olan JavaScript kullanılarak geliştirilir.
Composer, PHP programlama dili için tasarlanmış çoklu platform (cross-platform) bir paket yönetim sistemidir. PHP uygulamaları ve uygulama içerisinde kullanılan kütüphaneler için bağımlılık yönetimi sağlar. Nils Adermann and Jordi Boggiano, tarafından geliştirilmiş olup ilk sürümü 1 Mart 2012 tarihinde yapılmıştır. Composer geliştirilirken Node.js'in "npm" ve Ruby'nin "bundler" sistemlerinden esinlenilmiştir.
Paket yönetim sistemi ya da paket yöneticisi; yazılım paketlerinin ve kütüphanelerinin kurulum, güncelleme, konfigürasyon, kaldırılması işlemlerinin tutarlı ve stabil bir şekilde yürütülmesini sağlayan olan sistemlerdir. Tipik olarak paket ve kütüphanelerin hangi versiyonunun kurulduğunu ve birbirlerine olan bağımlılıklarını da hesaba katarlar. Modern paket yöneticilerinin birçoğu merkezi bir kaynaktan yazılım ve kütüphanelerin indirilip yüklenmesi işlevine sahiptirler.
Backbone.js JavaScript dili ve model–view–presenter (MVP) mantığı ile geliştirilen, açık kaynak kodlu web uygulama çatısı ve uygulama tasarım paradigması. Backbone.js kullanan siteler arasında USA Today, rdio, Wordpress.com, Foursquare, Khan Academy gibi örnekler yer almaktadır.
React, kullanıcı arayüzü oluşturmaya yarayan açık kaynak kodlu bir javascript kütüphanesidir. Facebook önderliğinde bir geliştirici grubu tarafından geliştirilmekte olan React, Model-View-Controller prensibine uygun olarak oluşturulmuştur. React ile single-page olarak adlandırılan sayfalar geliştirilebileceği gibi React-Native ile mobil uygulamalar da geliştirilebilir.
Bu liste kayda değer Javascript kütüphanelerinin adlarını içermektedir.
D3.js açık kaynak kodlu, sayısal verileri web tarayıcılarına uygun şekilde görselleştirebilen Javascript kütüphanesi. Verileri SVG, HTML5 ve CSS bileşenlerini kullanarak görsel hale getiren D3.js, Protovis çatısının devamı olarak geliştirilmektedir.
LESS, CSS formatına derlenebilen açık kaynak kodlu dinamik bir biçim dilidir. LESS sunucu veya istemci tarafından çalıştırılabilir. LESS SASS'tan esinlenilerek Alexis Sellier tarafından tasarlanmıştır ve SASS'ın yeni bir versiyonu olan SCSS'e ilham kaynağı olmuştur. İlk versiyonu Ruby ile yazılmış olmakla beraber ilerleyen versiyonlarda Javascript'e geçilmiştir. LESS'in sahip olduğu mekanizmalar; değişkenler, iç içe geçme, mixin'ler, operatör ve fonksiyonlar olarak listelenebilir. LESS'in diğer CSS ön-derleyicilerinden farkı LESS'in tarayıcı tarafında çalışan less.js ile gerçek zamanlı derleme imkânı sunmasıdır.
V8, Chromium Projesi kapsamında geliştirilen özgür ve açık kaynak kodlu bir JavaScript motorudur. Danimarkalı bilgisayar programcısı olan Lars Bak tarafından yaratılmıştır. V8'in ilk sürümü 2 Eylül 2008 tarihinde Google'ın Chrome Tarayıcısı ile aynı zamanda yayınlanmıştır. V8, Node.js ve MongoDB gibi projelerde de kullanılmaktadır.
Underscore.js ücretsiz ve açık kaynak kodlu JavaScript kütüphanesi. Underscore.js, Javascript programlamada kullanıcılara kolaylık sağlayabilecek birtakım fonksiyon ve metotları bünyesinde barınmaktadır.
ECMAScript veya ES, Ecma International tarafından ECMA-262 ve ISO/IEC 16262 notasyonuyla standartlaştırılmış ve markalaşmış bir betik dili spesifikasyonudur. Şu anda kendisini izleyen Javascript tabanlı olarak geliştirilmiştir. Yaygın olarak Dünya Çapında Ağ (www) için istemci taraflı betik dili olarak kullanılır. ECMAScript'in diğer uygulamaları JSCript ve ActionScript'tir.
Vue.js kullanıcı arayüzleri ve tek sayfa uygulamalar inşa etmek için kullanılan açık kaynak Javascript iskeleti. 2013 yılında geliştirilmeye başlanan framework'ün güncel versiyonu 3.2'dir.
Deno, V8 JavaScript motoruna ve ek olarak Rust programlama diline dayanan JavaScript ve TypeScript için bir çalıştırma ortamıdır. Node.js'in yaratıcısı Ryan Dahl tarafından güvenlik ve üretkenliğe odaklanılarak geliştirilmeye başlanmıştır. 2018'de Dahl tarafından "Node.js Hakkında 10 Pişman Olduğum Şey" konuşmasında duyuruldu. Deno, ayrı bir paket yönetim sistemi gerektirmez, bunun yerine tek bir dosya içinde hem çalışma ortamı hem de paket yöneticisi rolünü üstlenir.
Ryan Dahl bir yazılım mühendisi ve Node.js, JavaScript çalışma ortamının geliştiricisidir.
/ 28 Ağustos 2024