İçeriğe atla

Novorossiya Federal Devleti

Novorossiya Federal Devleti
Новороссия (Союз Народных Республик) (Rusça)
Новоросія (Союз Народних Республік) (Ukraynaca)
2014-2015
Novorossiya Federal Devleti bayrağı
Bayrak
{{{arma_açıklaması}}}
Arma
Slogan

Воля и Труд! (İstek ve çaba!)[1]
Millî marş
Живи, Новороссия!
Jivi, Novorossiya!
Novorossiya Federal Devleti haritadaki konumu
Novorossiya Federal Devleti konumu
BaşkentDonetsk
En büyükDonetsk
Resmî dil(ler)Rusça
Tanınan bölgesel dil(ler)Ukraynaca
Diğer dillerRusça,Ukraynaca
DemonimÇoğunluk: Ruslar
Ukraynalılar
HükûmetParlamenter cumhuriyet
• Devlet Başkanı
Valeriy Kaurov
• Başbakan
Oleg Tsaryov
Tarihçe 
• Donetsk Halk Cumhuriyeti ve Lugansk Halk Cumhuriyeti'nin konfederasyon kurması
22 Mayıs 2014
• Bağımsızlık ilanı
24 Mayıs 2014
• Projenin askıya alınması
20 Mayıs 2015
Yüzölçümü
• Toplam
16,230 km2
Nüfus
• Tahminî
3,766,483[2][3]

Novorossiya Konfederasyonu veya Yeni Rusya Konfederasyonu, Ukrayna'nın doğusunda bağımsızlıklarını ilan eden Donetsk Halk Cumhuriyeti ile Lugansk Halk Cumhuriyeti'nin 24 Mayıs 2014'te konfederasyon halinde birleştirilmesiye kurulan devletti.[4] Devletin adı olan Novorossiya (Новороссия) sözcüğü, Rusçada "Yeni Rusya" anlamına gelmektedir. Devlet resmi olarak sadece Güney Osetya tarafından tanındı. Konfederasyonda kısmen Sovyet tarzı bir yönetim uygulandı. Bir yıl içinde proje askıya alındı: 1 Ocak 2015'te kurucu liderlik projenin askıya alındığını ve 20 Mayıs'ta kurucu üyeler siyasi projenin dondurulduğunu açıkladı.[5][6]

Tarih

Karadeniz'in kuzeyinde yer alan bölge Donbass olarak adlandırılmaktadır. 18. yüzyılın ikinci yarısında Rus-Türk Savaşları ile hakimiyet mücadelesine sahne olan bölge kısa sürede Rus Çarlığı'nın eline geçti. 19. yüzyıldan itibaren bölgede Rus nüfusu hızla arttı.[7]

Kasım 2013'te Ukrayna hükûmetinin Avrupa Birliği ile ortaklık anlaşmasını askıya almasını bahane eden milliyetçi gruplar Rusya yanlısı hükûmete karşı protesto gösterilerine başladılar. Kiev'de başlayan ve ülkenin batı kesiminden destek alan isyan hareketleri giderek terörize eylemlere dönüştü. Şubat 2014'te Başkan Viktor Yanukoviç'in istifa etmesiyle iktidarı Sağ Sektör denilen güçler devraldı. Yeni iktidarın doğuda Rus azınlığın yoğun olduğu bölgelerde baskıcı bir politika uygulaması Donbass bölgesinde bağımsızlık taleplerinin ortaya çıkmasına sebep oldu.[8] 2014 yılının bahar aylarında doğu ve güneydoğu Ukrayna'da batı yanlısı iktidara karşı protesto gösterileri başladı. Kırım Özerk Cumhuriyeti'nde meclis Ukrayna'dan ayrılma yönünde referandum yapma kararı aldı. 16 Mart 2014'te yapılan referandum sonuçlarına göre Sivastopol halkının %95.60'ı, Kırım Özerk Cumhuriyeti'nin ise %96.77'si Rusya'ya katılma yönünde oy verdi.

Kiev'deki iktidarın Rus azınlığın federalizm taleplerini dikkate almaması ve Rusçanın yasal olarak kabul edilmesine razı olmaması Harkov, Donetsk ve Lugansk başta olmak üzere Ukrayna'nın doğusundaki şehirlerde kitle gösterilerinin yaşanmasına sebep oldu. Ukrayna hükûmeti seçilmiş valileri görevden alarak bu illere kendi valilerini atadı. Bunun üzerine 6-7 Nisan 2014'te isyancılar valilik binalarını ele geçirdiler. İsyancılar Ukrayna hükûmetine özerklik talebi gibi isteklerini belirten bildiri yayınladılar.[9][10]

Halk Cumhuriyetlerinin İlanı

11 Mayıs 2014'te Donetsk ve Lugansk'ta bölgelerin statüsünü belirlemek amacıyla referandum düzenlendi. Referandum sonuçlarına göre ezici çoğunluk bağımsızlık lehine oy vererek Donetsk Halk Cumhuriyeti ve Lugansk Halk Cumhuriyeti'nin kurulmasını destekledi.

22 Mayıs'ta her iki devlet de Rusya'ya bağımsızlıklarını tanıma çağrısında bulundu. Aynı gün Donetsk halkı tarafından seçilen vali Pavel Gubarev "Yeni Rusya" adıyla bir siyasi oluşumun kurulmasından bahsetti.

24 Mayıs'ta Donetsk Başbakanı Aleksandr Boroday ve Lugansk Halk Cumhuriyeti Başbakanı Aleksey Karyakin "Yeni Rusya" Devleti anlaşmasının imzalandığını bildirdi.[11] Halk Cumhuriyetlerinin liderleri yaptıkları çağrıda Ukrayna'nın diğer bölgelerinin de bu ittifaka katılabileceklerini bildirdi.

24 Haziran'da Novorossiya devletinin yeni birlik anayasası kabul edildi. 26 Haziran'da Oleg Tsaryov Yeni Rusya Halk Cumhuriyetleri Birliği Parlamento Başkanı seçildi.

Ancak Mayıs ve Haziran aylarında Kiev'deki Ukrayna hükûmeti hedef gözetmeksizin Donetsk ve Lugansk bölgelerine havadan saldırıda bulundu. Saldırılarda pek çok sivil hayatını kaybetti.

Donbass Halk Milisleri lideri Pavel Gubarev, Ukrayna'nın doğu ve güneydoğusunda bulunan 6 bölgenin daha birliğe katılmaya hazır olduğunu, bu bölgelerde düzenlenecek referandumlarda birlik lehine sonuçlar çıkacağını belirtti. Gubarev'e göre Dnipro, Zaporijya, Odessa, Nikolayev, Harkiv ve Herson illeriyle birlikte toplam 249.000 km²'lik bir alan birliğe katılmaya hazırdı. Pavel Gubarev Temmuz 2014 itibarıyla konfederasyonun 20.000 kişilik bir askerî birliğe sahip olduğunu bildirdi. Sadece Donetsk'te 200 adet zırhlı araç mevcuttu.

25 Eylül 2014'te Rusya Dışişleri Bakanlığı Donetsk ve Lugansk bölgelerini ilk kez "Novorossiya" olarak adlandırdı.

Kaynakça

  1. ^ "Факел Новороссии – Воля и труд!". Wikireading.ru. 12 June 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 June 2019. 
  2. ^ "Archived copy" (PDF). 16 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 October 2018. 
  3. ^ "Archived copy" (PDF). 26 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 October 2018. 
  4. ^ "«Русская весна» в документах. Какие акты приняла Донецкая народная республика". 4 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2017. 
  5. ^ "Russian-backed 'Novorossiya' breakaway movement collapses". Ukraine Today. 20 Mayıs 2015. 21 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2015. Vladimir Dergachev; Dmitriy Kirillov (20 Mayıs 2015). Проект «Новороссия» закрыт [Project "New Russia" is closed]. Gazeta.ru (Rusça). 22 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2015. 
  6. ^ "Why the Kremlin Is Shutting Down the Novorossiya Project". Carnegie Endowment for International Peace. 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2015. 
  7. ^ "В. М. Хмарський. НОВОРОСІЙСЬКИЙ КРАЙ. // Енциклопедія історії України: Т. 7: Мі-О / Редкол.: В. А. Смолій (голова) та ін. НАН України. Інститут історії України. — К.: В-во «Наукова думка», 2010. — 728 с.: іл". 28 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2017. 
  8. ^ "Что запретили и ограничили украинцам новым законом?". BBC Украина. 16 Ocak 2014. 26 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2016. 
  9. ^ "Сторонники федерализации Украины собрались в центре Харькова на митинг". РИА Новости. 12 Nisan 2014. 26 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2017. 
  10. ^ "Сепаратисты Луганска: Если наши требования не выполнят, мы начнем открытое противостояние. Видео". ГОРДОН (интернет-издание). 7 Nisan 2014. 1 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2016. 
  11. ^ "Донецкая и Луганская республики объединились в Новороссию". 26 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Donetsk</span> Ukraynadaki bir şehir

Donetsk (Ukraynaca: Донецьк, Rusça: Донецк), 1928'deki Harkiv yazımına göre Donetske (Ukraynaca: Донецьке) olarak da adlandırılan, eskiden Aleksandrovka, Yuzivka (Hughesovka) ve Stalino olarak bilinen, Ukrayna'nın doğusunda Donetsk Oblastı'nda Kalmius Nehri üzerinde bulunan bir sanayi şehridir. Nüfusun şehir merkezinde 901.645, metropolitan alanda ise 2 milyonun üzerinde olduğu tahmin edilmektedir. Donetsk, 2001 nüfus sayımına göre Ukrayna'nın en büyük beşinci şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Rusya-Ukrayna Savaşı</span> Rusya ve Ukrayna arasında Şubat 2014te başlayan uzun süreli çatışma

Rusya-Ukrayna Savaşı, bir yanda Rusya, Beyaz Rusya ve Rus yanlısı güçlerin, diğer yanda Ukrayna'nın dahil olduğu, sürmekte olan bir savaştır. Yevromaydan'ın ardından görevden alınan Ukrayna Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç'in Kırım'daki gerginlik nedeniyle Rusya'dan bölgeye asker göndermesini istemesinin ardından 2014 yılında başlayan ve Şubat 2022'de büyüyen askerî hareketliliktir. Bu savaşa Rusya'nın Kırım'ı ilhakı (2014), Donbass Savaşı (2014-günümüz), siber savaş ve siyasi gerilimler de dahildir. Rusya'nın bölgedeki jeopolitik çıkarlarını, vatandaşlarını ve konuşlandırılmış askerlerini koruduğunu iddia eden Devlet Başkanı Vladimir Putin, müdahale için parlamentodan onay almıştır. 21 Şubat 2022 de Rusya Donetsk ve Luhansk Halk Cumhuriyetlerini resmen tanıdığını açıkladı.24 Şubat 2022 tarihinde ise Rusya lideri Putin Ukrayna'yı istilaya başladıklarını televizyondan duyurdu. 2021'de diplomatik krizin ardından Ukrayna sınırlarına yakın bölgelere askeri yığınak yapan Rusya, 24 Şubat 2022'de geniş çaplı bir şekilde Ukrayna'yı işgal etmeye başladı.

<span class="mw-page-title-main">Donbas Savaşı</span> Ukrayna ve Rusya destekli Novorossiya Federal Kuvvetleri arasındaki savaş

Donbas Savaşı ya da Ukrayna'nın doğusunda savaş, Rusya destekli Novorossiya Federal Devleti ile Ukrayna Silahlı Kuvvetleri arasında 6 Nisan 2014'ten beri Ukrayna'nın Donbas bölgesinde sürmekte olan savaştır.

<span class="mw-page-title-main">Donetsk Halk Cumhuriyeti</span> Ukraynadan ayrılarak kurulan eski bir devlet

Donetsk Halk Cumhuriyeti (DHC), Donbass Savaşı'nda Ukrayna'dan ayrılarak kurulan de facto devlet. DHC, Ukrayna yönetimini sivilleri katletmek ve savaş suçu işlemekle itham edip bağımsızlığını gerekçe olarak göstermiştir. Donbass Savaşı sırasında 7 Mayıs 2014'te Ukrayna'da özerk, egemen bir cumhuriyet olarak kuruldu. 11 Mayıs'ta bağımsızlık referandumu yapıldı ve bağımsızlığı halk tarafından onaylandı. 12 Mayıs'ta resmen bağımsızlığını ilan etti. 24 Mayıs 2014'te ise Lugansk Halk Cumhuriyeti ile Novorossiya Federal Devleti adında bir konfederasyon oluşturmuştu ancak 1 Ocak 2015'te bu konfederasyonu feshettiler ve rafa kaldırdılar. 21 Şubat 2022'de Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, hem Luhansk hem de Donetsk Halk Cumhuriyetlerini bağımsız devletler olarak tanıdığını açıkladı. 27 Eylül 2022 tarihinde yapılan referandum sonucunda 30 Eylül 2022 tarihinde Rusya tarafından ilhak edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Lugansk Halk Cumhuriyeti</span> Rusyanın işgalindeki Ukrayna toprakları

Lugansk Halk Cumhuriyeti ya da Luhansk Halk Cumhuriyeti, Doğu Avrupa'da bir de facto devlettir. Donbass Savaşı sırasında 28 Nisan 2014'te Ukrayna'da özerk, egemen bir cumhuriyet olarak kuruldu. 11 Mayıs'ta bağımsızlık referandumu yapıldı ve bağımsızlığı halk tarafından onaylandı. 12 Mayıs'ta resmen bağımsızlığını ilan etti. 24 Mayıs 2014'te ise Donetsk Halk Cumhuriyeti ile Novorossiya Federal Devleti adında bir konfederasyon oluşturmuştu, ancak 1 Ocak 2015'te bu konfederasyonu feshettiler ve rafa kaldırdılar.

<span class="mw-page-title-main">Rusya'nın Kırım'ı ilhakı</span>

Kırım'ın ilhakı, Ukrayna'ya bağlı bir yarımada olan Kırım'ın, 18 Mart 2014'te Rusya tarafından ilhak edilmesi olayıdır. O tarihten beri yarımadada Kırım Cumhuriyeti ve Sivastopol federal şehri olmak üzere iki federal birim bulunmaktadır. Bu federal birimler 2016'ya kadar Kırım Federal Bölgesi'ni oluştururken günümüzde Güney Federal Bölgesi'nin parçasıdır. 2014 Doğu Ukrayna protestolarının bir sonucu olan ilhaktan önce, 2014 Ukrayna devriminin sonrasında Rusya'nın Kırım'a askerî müdahalesi gerçekleşti.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Donetsk Havalimanı Muharebesi</span>

İkinci Donetsk Havalimanı Muharebesi, Rus yanlısı ayrılıkçılar ile Ukrayna Ordusu arasında stratejik öneme sahip Donetsk Uluslararası Havalimanının kontrolünü ele geçirmek için yapılan muharebedir.

<span class="mw-page-title-main">2014 Ukrayna'daki Rusya yanlısı protestolar</span>

2014 Ukrayna'daki Rusya yanlısı protestolar veya Rus baharı, Şubat 2014 tarihinde Yevromaydan hareketi ile 2014 Ukrayna Devrimi'nin ardından Ukrayna'nın doğu ve güney bölgelerindeki büyük şehirlerde Rus yanlısı ve hükûmet karşıtı gruplar tarafından düzenlenen protesto gösterileridir. İlk aşamada Kırım bölgedeki kriz sonrasında askeri müdahale ve uluslararası eleştirilere neden olan bir referandum sonucunda Rusya tarafından ilhak edildi. Donetsk ve Luhansk oblastlarında protestolar silahlı bir ayrılıkçı isyana dönüşmüş olup Ukrayna hükûmetinin isyancılara karşı müdahalesi Donbass Savaşı'na neden oldu.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandr Hodakovski</span>

Aleksandr Sergeyeviç Hodakovski, 2014 yılında Donetsk Oblastı'nda başlayan Donbass Savaşı'nda yer alan isyancı grupların komutanı. İsyan sırasında Rusya yanlılarını ve bazı sosyalist grupları toparlamasıyla bilinir. Günümüzde Donetsk Halk Cumhuriyeti Güvenlik Bakanı'dır.

<span class="mw-page-title-main">Oleg Tsaryov</span>

Oleg Anatolyeviç Tsaryov - - Rus politikacı. 26 Temmuz 2014'ten beri Donetsk ve Lugansk Halk Cumhuriyeti'nin birleşmesiyle kurulan Novorossiya Federal Devleti'nin parlamento başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Rusya</span> Rus İmparatorluğunun Karadenizin kuzeyindeki bir bölgeyi belirten tarihi bir terimdir

Yeni Rusya, Rus İmparatorluğu'nun Karadeniz'in kuzeyindeki bir bölgeyi belirten tarihi bir terimdir. 1764 yılında Güney Hetmanlığı'nın bazı kısımlarıyla birlikte Rusya'nın yeni bir imparatorluk bölgesi olarak Osmanlılara karşı savaşa hazırlık amacıyla kuruldu. Çeşitli zamanlarda Moldova, modern Ukrayna'nın Karadeniz kıyısındaki bölgeleri, Zaporojya, Tavriya, Azak Denizi kıyılarını, Kırım, Kuban Nehri ve Çerkesya'yı da kapsamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Lugansk Halk Cumhuriyeti'nde COVID-19 pandemisi</span>

COVID-19 pandemisinin Mart 2020'de Luhansk Halk Cumhuriyeti'ne yayıldığı doğrulandı. Luhansk Oblastı ve Ukrayna'nın geri kalanı için Ukrayna'da COVID-19 pandemisi sayfasına bakınız.

<span class="mw-page-title-main">Rus irredantizmi</span>

Rus irredantizmi, günümüzde Rusya'da Rus İmparatorluğu ve Sovyetler Birliği'ne öykünen irredantist bir düşünce hareketidir.

<span class="mw-page-title-main">Minsk Protokolü</span> Anlaşma

Minsk Protokolü, Ukrayna'nın Donbass bölgesindeki savaşı durdurmak için Ukrayna, Rusya Federasyonu, Donetsk Halk Cumhuriyeti, Luhansk Halk Cumhuriyeti ve Avrupa Güvenlik ve İş Birliği Teşkilatı (AGİT) temsilcileri tarafından 5 Eylül 2014 tarihinde imzalanan bir anlaşmadır. AGİT himayesinde Belarus'un Minsk kentinde yapılan kapsamlı görüşmelerin ardından imzalandı. Donbass'taki çatışmayı durdurmak için daha önce yapılan çok sayıda girişimin ardından gelen anlaşma, acil bir ateşkes uyguladı. Protokol, Donbas'taki savaşı durdurmayı başaramadı ve bunu 12 Şubat 2015'te kabul edilen Minsk II adlı yeni bir tedbir paketi takip etti. Minsk II'de çatışmayı durduramadı, ancak Minsk anlaşmaları, Normandiya Formatı toplantısında kararlaştırıldığı gibi, çatışmaya gelecekteki herhangi bir çözüm için temel olmaya devam ediyordu.

<span class="mw-page-title-main">Leonid Paseçnik</span>

Leonid İvanoviç Paseçnik (d. 15 Mart 1970), Ukraynalı siyasetçi. Paseçnik, Donbass Savaşı'nın ardından Ukrayna'dan ayrılarak bağımsızlığını ilan eden ancak hiçbir ülke tarafından tanınmayan Lugansk Halk Cumhuriyeti'nde (LHC) 2018 yılında bu yana devlet başkanlığı görevini yürütüyor.

Somali Taburu, Ukrayna'da kendi kendini ilan eden Donetsk Halk Cumhuriyeti'nin Donbass Savaşı'nda ve Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinda Ukrayna'ya karşı savaşan seçkin bir ayrılıkçı askerî birliğidir. Taburun tam adı 1.Bağımsız Tank Taburu Somalidir. Taburun Somali ismini almasının sebebi eski komutan Mihail Tolstıh'a göre mensuplarının Somalililer kadar korkusuz olması. Givi'ye göre tabur personelinin %70'i daha önce 1.Slavyansk Tugayı'nda savaşmıştı.

<span class="mw-page-title-main">Donetsk Halk Cumhuriyeti-Rusya ilişkileri</span>

Donetsk Halk Cumhuriyeti - Rusya ilişkisi, coğrafi ve tarihsel ortaklıkları bulunan Donetsk Halk Cumhuriyeti ile Rusya Federasyonu'nun uluslararası ikili ilişkileri ve politikaları ifade eder. Bu iki devlet arasındaki ilişkilerin başlaması 1918'de Donetsk Cumhuriyeti'nin bağımsızlığına kadar uzanmaktadır. 2014 yılında Donetsk Halk Cumhuriyeti'nin bağımsızlık ilanı Rusya Federasyonu tarafından hemen tanınmamış ve iki taraf 2022 yılına kadar resmi olarak diplomatik ilişki kurmamıştır.

Lugansk ve Donetsk'in bağımsızlıklarının uluslararası tanınması ve tanınma tepkilerini içeren maddedir.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna'daki Rus halk milisleri</span>

Donetsk Halk Cumhuriyeti Halk Milisleri ve Luhansk Halk Cumhuriyeti Halk Milisleri, Rusya Federasyonu'nun genel kontrolü altında, Ukrayna'nın doğusundaki Donbas bölgesindeki Rusya yanlısı paramiliter güçlerdir. Rusya-Ukrayna Savaşı'nın ilk aşaması olan Donbas Savaşı (2014-2022) sırasında, tek taraflı bağımsızlıklarını ilan eden Donetsk Halk Cumhuriyeti ve Lugansk Halk Cumhuriyeti'ne bağlıydılar. 2022'de Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sırasında Ukrayna Silahlı Kuvvetlerine karşı Rus Silahlı Kuvvetlerini desteklediler. Eylül 2022'de Rusya, Donetsk Halk Cumhuriyeti ve Lugansk Halk Cumhuriyeti'ni ilhak etti ve paramiliterler, Rus ordusunun Güney Askerî Bölgesi'ne entegre edildi. Ukrayna hükûmeti tarafından terörist grup olarak nitelendirilmektedirler.

<span class="mw-page-title-main">Donetsk Bölgesel Devlet İdaresi Binası</span>

Donetsk'teki Donetsk Bölgesel Devlet İdaresi Binası, Ukrayna'nın doğusunda bulunan bir bölge olan Donetsk Oblastı'nın birincil hükûmet merkezidir. Puşkin Bulvarı boyunca, şehrin Voroşilov Rayon'unda yer almaktadır. Bina şu anda de facto olarak Donetsk Halk Cumhuriyeti tarafından kontrol edilmektedir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.