İçeriğe atla

Notitia Dignitatum

1436'da Pietro Donato tarafından sipariş edilmiş Notitia Dignitatum ortaçağ kopyasından, askeri komutanlıkların geç Roma sicili Magister Militum Praesentalis II kalkanlarını tasvir eden sayfa. Bodleian Kütüphanesi, Oxford
Filistin ve Şeria Nehri, Notitia Dignitatum

Notitia Dignitatum, Roma imparatorluk kayıtlarından günümüze ulaşabilmiş ender örneklerden biri olan ve Doğu ve Batı Roma İmparatorluklarının askeri ve idari yapılanmaları, İmparatorluk saraylarında ve eyaletlerde bulunan resmî görevler (Officium) hakkında detaylı bilgi veren resmî imparatorluk dokümanı. Eser adını Notitia dignitatum continet omnium tam civilium quam militarium dignitatum utriusque imperii occidentis orientisque şeklinde başlayan metinden alır. Genellikle 4. yüzyıl başlarına tarihlenir.

Notitia İmparatorluğun her iki yarısı içinde tüm yüksek makamları, bulundukları yerler ve kesin görevleri açısından sıralar. Şu şekilde düzenlenmiştir;

  • Saray görevlileri (Praetorian Prefectler de dahil tüm üst düzey görevliler).
  • Praetorian prefecture ve dioecesisler için atanmış Vicarlar ve eyalet valileri,
  • Askerî komutanlar (magistri militum, comites rei militaris ve dux), tam rütbeleri ve komuta ettikleri birliklerin konumlarını ile birlikte.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Konuyla ilgili yayınlar

  • Notitia Dignitatum, edited by Robert Ireland, in British Archaeological Reports, International Series 63.2.
  • Westermann Großer Atlas zur Weltgeschichte contains many precise maps
  • Pauly-Wissowa.
  • A. H. M. Jones, The Later Roman Empire, 284–602. A Social, Economic and Administrative Survey, The Johns Hopkins University Press, 1986, 0-8018-3285-3

Dış bağlantılar

El yazmaları

Latince, web versiyonlar

Edisyonlar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Septimius Severus</span> Roma imparatoru

Septimius Severus, sadece Severus olarak da anılır, 193'ten 211'e kadar Roma imparatoruydu. Afrika eyaletinin Leptis Magna şehrinde doğdu. Afrika kökenli ilk Roma imparatorudur. Marcus Aurelius ve Commodus'un hükümdarlıkları döneminde devlet kademelerinde yükseldi. Beş İmparator Yılı'nda İmparator Pertinax'ın ölümünü takiben Severus gücü ele geçirdi.

<span class="mw-page-title-main">Pertinax</span>

Publius Helvius Pertinax, 193'te kısa bir süre için Roma imparatoru oldu.

<span class="mw-page-title-main">Balbinus</span>

Decimus Caelius Calvinus Balbinus - 22 Nisan 238'den ölümüne kadar olan sürede Pupienus' la birlikte görev yapan iki imparatordan biridir. Roma Senatosu tarafından selefi I. Gordianus ve II. Gordianus başarısız olunca İmparator seçildi ve eski imparatorlardan Maximinus Thrax'ı yendi.

<span class="mw-page-title-main">Vitellius</span> Roma İmparatoru (15-69)

Aulus Vitellius Germanicus, Dört İmparator Yılı olarak bilinen MS 69 yılında 17 Nisan'dan aynı yılın 22 Aralık tarihine kadar görev yapan Roma imparatorudur. Lucius Vitellius'un oğlu olup Sextilia ile evlidir ve Genç Lucius Vitellius adında bir kardeşi vardır.

<span class="mw-page-title-main">III. Gordianus</span>

Marcus Antonius Gordianus Pius, 238 - 244 arası Roma imparatoru. I. Gordianus'un kızı ve II. Gordianus'un kızkardeşi Antonia Gordiana'nın oğludur. Babasını adı bilinmemektedir ve kendi adını 238'de dedesinden almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tiberius</span> İkinci Roma imparatoru

Tiberius Caesar Augustus, doğumda; Tiberius Claudius Nero, Augustus'un 14 yılında ölümünün ardından Roma İmparatorluğu tahtına çıkan ikinci Roma imparatoru. Tiberius Claudius Nero ve Livia Drusilla'nın oğlu olan Tiberius doğuştan Claudius ailesinin mensubuydu. Annesi, babasından boşanarak MÖ 39 yılında Augustus ile yeniden evlenmiştir. Tiberius, sonradan Augustus'un kızı ve üvey kız kardeşi Yaşlı Julia ile evlenmiş ve ardından Augustus tarafından evlat edinilerek Julius ailesi mensubu olmuştur. Tiberius'un ardından gelen imparatorlar bu iki aile arasındaki karışımı gelecek 40 yıl boyunca devam ettirmişler, tarihçiler de bu hanedanı Julio-Claudian hanedanı olarak adlandırmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Macrinus</span>

Marcus Opellius Macrinus, 217 ve 218 yılları arasında 14 aylık Roma imparatoru. Macrinus, Afrika'daki Roma eyaleti Mauretanya'dan gelen ilk Roma imparatorudur.

<span class="mw-page-title-main">Officium</span>

Officium, Antik Roma'da, "hizmet", "görev bilinci", "nezaket", "seremoni" ve benzer anlamlarda kullanılan Latince kelime.

<span class="mw-page-title-main">Castra Praetoria</span>

Castra Praetoria, Roma İmparatorluğu döneminde Praetorian muhafızların Roma'nın hemen dışında bulunan kışlası (castra).

<span class="mw-page-title-main">İtalya (eyalet)</span> Antik Roma döneminde İtalya yarımadasının ismix

İtalya (Italia), Roma Cumhuriyeti ve ardından gelen Roma İmparatorluğu döneminde İtalya yarımadasına verilen isim.

XIII. Lejyon, tarihsel olarak Roma Lejyonları'nın en dikkat çekici lejyonlarından biridir. XIII. Lejyon, Jül Sezar'ın Galya seferinde ve hemen ardından Roma iç savaşında çok önemli roller üstlenmiştir. Sezar'ın 10 Ocak MÖ 49 tarihinde Rubicon'u birlikte geçerek iç savaşın başlamasına neden olduğu lejyon, Lejyon XIII Gemina'dır. Lejyon varlığını 5. yüzyıla kadar sürdürmüş olup sembolü aslandı.

<span class="mw-page-title-main">Vicarius</span>

Vicarius, Latince vekil ya da yardımcı anlamına gelen sözcük. İngilizce "vicar" ve Farsça wazīr kelimelerinin kökenidir.

Lejyon X Gemina, Jül Sezar tarafından Galya'nın MÖ 58 yılında işgali sırasında kullanılan dört lejyondan biridir. X Gemina adlı lejyonun 5. yüzyıl başlarında da bile Viyana'da görev yaptığına dair kayıtlar mevcuttur. Lejyonun sembolü boğadır. Lejyon, Sezar lejyonerleri süvari olarak kullandığı için başlangıçta X Equestris (bindirilmiş) adıyla bilinir.

Logothetis tu dromu ,cursus publicus idaresinin başı ve Bizans İmparatorluğunun en kıdemli maliye bakanlarından (Logothetis) biri.

<i>Notitia Urbis Constantinopolitanae</i>

Notitia Urbis Constantinopolitanae, II. Theodosius'un hükümdarlığında 5. yüzyılda Konstantinopolis'te bulunan abideleri, kamu binaları ve sivil memurlarını içeren listeyi içeren kadim "rehber". Liste, Konstantinopolis'i Böyle marketler, tiyatrolar, kiliseler, saraylar, hamamlar ve havuzlar gibi büyük kamu binaları ile birlikte 14 bölgeye bölmüştür. Terimin gerçek anlamı ile ilgili bir belirsizlik mevcut olsa da "ev" (domus) sayısı da listelenmiştir. Son olarak, her bölgenin küratörleri, mesleki kuruluş (collegia) başları ve mahallelerin başları (vicomagistri) dahil sivil memurları listeler.

<span class="mw-page-title-main">Dioecesis Aegypti</span>

Dioecesis Aegypti Geç Roma İmparatorluğu Mısır ve Sirenayka eyaletlerini kapsayan dioecesis'i. Başkenti İskenderiye idi ve valisi, sıradan vicarius yerine, eşsiz praefectus augustalis unvanını aldı. Dioecesis başlangıçta Dioecesis Orientis'in bir parçasıydı, ancak ayrıldığı yaklaşık 380'den, 640'lı yıllarda Müslümanların Mısır'ı fethine kadar ayrı bir varlık halinde kaldı.

Logothetis tu geniku sıklıkla genikos logothetis ya da kısaca ho genikos, makliyeden sorumlu bakandır, orta dönem Bizans İmparatorluğu'nda genikon logothesion.

Byzacena, geç Roma eyaletidir, günümüzde yaklaşık Tunus'a karşılık gelir, Africa Proconsularis'dan ayrılmıştır.

Barbarlar Bürosu, Roma İmparatorluğu/Bizans İmparatorluğu'nda bir hükûmet departmanıdır. İlk olarak beşinci yüzyılın Latince: Notitia Dignitatum dokümanında kaydedilmiştir ve Latince: magister officiorum kontrolündeydi.Latince: Notitia, Ya Latince: agentes in rebus mevcut birliklerinden ya da diğer bürolardan gelen dört sekreterin, Doğu İmparatorluğu'nun dört büyük idari bölümünün her biri için atandığını kaydeder. Bunlar, "Barbarlar" ile ilgili herhangi bir konu için protokol ve kayıt tutma konuları ile uğraşırlardı. Barbar devletlerinden ziyaret misyonları için çeviri hizmetlerinde de rol oynamış olabilirler. J. B. Bury, ofisin Konstantinopolis'i ziyaret eden tüm yabancılara nezaret yaptığına ve Logothetis tu dromu denetimi altında olduğuna inanıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Europa (Roma eyaleti)</span>

Europa, Trakya Piskoposluğu'na bağlı bir Roma eyaletiydi.