İçeriğe atla

Norveç başbakanı

Norveç Başbakanı
Norges Statsminister
Norveç Krallığı Arması
Görevdeki
Jonas Gahr Støre

14 Ekim 2021 tarihinden beri
Resmî ikametOslo
AtayanNorveç Kralı
Görev süresi4 yıl, Sınırsız
Oluşum1814
Açılışı yapanFrederik Gottschalk von Haxthausen
WebsitesiResmi site (İngilizce)

Norveç Başbakanı (Norveççe: Statsminister, Devlet Bakanı), Norveç Krallığı'nın hükûmet başkanlığını temsil eden makam. 14 Ekim 2021 tarihinden bu yana bu görevi Jonas Gahr Støre sürdürmektedir.

Norveç başbakanı ve hükûmeti, Norveç Kralı'na, Norveç Parlamentosu'na, kendi partilerine ve seçmenlere karşı sorumludur. Pratikte ise başbakan ve hükûmet, sadece Parlamento tarafından sorgulanabildiği için Parlamento'ya karşı sorumludur.

Anayasal Monarşi ile yönetilen diğer Avrupa Ülkeleri'nin aksine Norveç başbakanı, Mecliste çoğunluğu kaybettiğinde veya güvensizlik oyu aldığında Kral'a Parlamento'yu feshetmesi ve erken seçim kararı alması için tavsiye veremez. Bunun yerine Kral'a istifasını sunar. Kral da teamüller gereği istifayı kabul ederek ülkeyi erken seçime götürür.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Meşrutiyet</span> hükümdarın yetkilerinin anayasayla sınırlandırıldığı yönetim biçimi

Meşrutiyet, meşruti monarşi, anayasal monarşi, anayasal tekerki ya da parlamenter monarşi, hükümdarın yetkilerinin anayasa ve halk oyuyla seçilen meclis tarafından kısıtlandığı yönetim biçimi. Arapça şart kökünden türemiş olan meşrutiyet 19. asırdan itibaren Osmanlı Devleti'nde meclisli saltanat-hilafet anlamında kullanılmıştır. Daha genel ifadesiyle; meşrutiyet, bir hükümdarın başkanlığı altında parlamento yönetimine dayanan yönetim biçimidir.

<span class="mw-page-title-main">Avam Kamarası</span> Birleşik Krallık Parlamentosunun alt kanadı

Avam Kamarası, Birleşik Krallık'ta üyeleri beşer yıllık dönemler için seçimle işbaşına gelen milletvekillerinden oluşan alt meclistir. Kamaranın toplanma yeri, Birleşik Krallık'ın üst meclisi olan Lordlar Kamarası ile aynı yer olan Westminster Sarayı'dır. Bu meclisi oluşturan 650 üye, parlamento dağılana kadar, ülkedeki her seçim bölgesinden oy çokluğu sistemi ile seçilip, seçildikleri bölgeyi temsil ederler.

<span class="mw-page-title-main">1995 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 20. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1995 Türkiye genel seçimleri, 24 Aralık 1995 tarihinde yapılan ve TBMM 20. dönem üyelerinin belirlendiği seçimdir. 79 ilde, 83 seçim çevresinde %10'luk ülke barajlı D'Hondt sistemi uygulanarak yapılan seçimlerde 29.189.146 seçmen toplam 138.608 sandıkta oy kullandı.

<span class="mw-page-title-main">Jens Stoltenberg</span> 34. Norveç başbakanı (2000-2001 & 2005-2013)

Jens Stoltenberg,, Norveçli siyasetçi ve NATO'nun 13. Genel Sekreteri.

<span class="mw-page-title-main">Panhelenik Sosyalist Hareket</span> 1974te kurulmuş siyasi parti

Panhelenik Sosyalist Hareket (PASOK), Yunanistan'da, 1974'te Andreas Papandreu tarafından kurulan siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Mısır Krallığı</span> eski bir krallık

Mısır Krallığı 1922'den 1953'e kadar var olmuş krallık.

<span class="mw-page-title-main">Yürütme erki</span>

Yürütme erki, yasaların uygulanmasından sorumlu olan ve bir devletin yönetiminden genel olarak sorumlu olan hükûmetin bir parçasını tanımlamak için yaygın olarak kullanılan bir terimdir.

Kohabitasyon terimi, Fransa Cumhuriyeti'nde Cumhurbaşkanının ve Başbakanın birbirinden farklı siyasi gruplara ait oldukları dönemi tanımlar. Yarı başkanlık sistemine sahip olan ve yürütme ile yasama organlarını radikal bir şekilde ayıran Fransa'da Başbakanı atama yetkisi halk tarafından seçilen Cumhurbaşkanındadır. Cumhurbaşkanı kendisinden ayrı seçilen Fransız parlamentosunun alt kanadı olan Assemblée Nationale'a karşı sorumlu olmasa da atadığı Başbakan ve bu Başbakan ile beraber görevlendirdiği hükûmet parlamentoya karşı sorumludur ve Assemblée Nationale güven oylaması sonucunda hükûmeti istifaya zorlayabilir. Dolayısıyla parlamento kendi çoğunluğunun siyasi görüşüne uygun bir Başbakan seçilmesini sağlayabilir. Oluşan bu kohabitasyon döneminde Cumhurbaşkanının hareket alanı birçok yetkisini Başbakan ile paylaştığı için çok daralır. İlk kohabitasyon 1986-1988 arasında Sosyalist Cumhurbaşkanı François Mitterrand ile Merkez Sağcı başbakan Jacques Chirac dönemi, ikinci kohabitasyon 1993-1995 yıllarında François Mitterrand ile merkez sağcı başbakan Édouard Balladur yönetimi ve son kohabitasyon ise Cumhurbaşkanı Jacques Chirac ile Sosyalist başbakan Lionel Jospin dönemi idi. Ayrıca bu dönem en uzun süre yaşanmış kohabitasyondur.

Hükûmet başkanı veya hükûmetin başı, egemen bir devletin, federasyonel bir devletin veya özerk bir bölgenin yürütme organında en yüksek veya ikinci en yüksek yetkili kişidir. Genellikle bir kabineyi, bakanları veya sekreterleri yöneten ve yönetim departmanlarını yönlendiren bir grup olarak da kabine toplantılarına başkanlık eder. Diplomasi alanında, "hükümet başkanı" terimi, "devlet başkanı"ndan ayrılır, ancak bazı ülkelerde, örneğin Amerika Birleşik Devletleri'nde veya Türkiye'de aynı kişi olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Parlamenter sistem</span> ülke yönetim sistemi

Parlamenter sistem veya parlamenterizm, yürütme organının, yasama organının denetiminde olduğu demokratik bir yönetim sistemidir. Parlamenter sistemlerde devlet başkanı veya cumhurbaşkanı, ülke yönetiminde etkin olmayan sembolik mevkilerdir ve devleti temsil ederler. Ülke yönetiminde etkin makam başbakandır, yürütme gücü parlamentodan çıkan başbakan ve kabinesi tarafından yürütülür. Parlamenter sistemde, parlamento belirleyici üst organdır ve başbakan yasama organı tarafından denetlenmekle birlikte yönetimde yüksek güce sahiptir. Genel olarak başbakan olarak bilinen hükûmetin başı, ülkelere göre şansölye gibi isimler alabilir.

<span class="mw-page-title-main">Finlandiya Parlamentosu</span>

Finlandiya Parlamentosu, 9 Mayıs 1906'da kurulan Finlandiya'nın tek kamaralı yüksek yasama organıdır. Finlandiya Anayasası uyarınca, egemenlik halka aittir ve bu güç Parlamentoya verilmiştir. Parlamento, her dört yılda bir, D'Hondt sistemi kullanılarak seçilen 200 üyeden oluşur. Bu üyelerin 199'u Finlandiya'dan 1 tanesi ise Åland'dan seçilir.

1. Georges Pompidou Hükûmeti Beşinci Cumhuriyet'in 2. hükûmetidir. 14 Nisan 1962 tarihinde cumhurbaşkanı Charles de Gaulle tarafından başbakan Georges Pompidou atanmış, ardından 15 Nisan 1962 tarihinde de bakanlar kurulunun diğer üyeleri atanmıştır. Hükûmete 5 Ekim 1962 tarihinde güvensizlik oyu verilmiş ancak hükûmetin hemen istifa etmesi gerekirken, cumhurbaşkanı meclisi feshedip ülkeyi erken seçime götürmesi üzerine hükûmet 28 Kasım 1962 tarihinde istifa etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ömer Rezzaz</span> Ürdünlü siyasetçi

Ömer Ahmed Munif er-Rezzaz ya da kısaca Ömer Rezzaz, Ürdünlü siyasetçi. Rezzaz, Orta Doğu'da bulunan Ürdün'de 14 Haziran 2018 - 12 Ekim 2020 tarihleri arası başbakanlık görevinde bulunmuştur.

Gürcistan Hükûmet, Gürcistan'nın iç ve dış politikalarını uygulayan en üst düzey yürütme organıdır. Başbakan - hükûmet başkanı - ve bakanlardan oluşur ve Gürcistan Parlamentosu'na karşı hesap verebilir ve sorumludur. Hükûmetin mevcut yetki ve sorumlulukları, 2017 ve 2018 yıllarında kabul edilen Gürcistan Anayasası değişikliklerine tabidir. 14 Mayıs 1991'den 9 Kasım 1996'ya kadar Gürcistan hükûmeti, Gürcistan Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu olarak anılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ürdün'de siyaset</span>

Ürdün'de siyaset, çok partili bir parlamenter monarşi çerçevesinde yürütülmektedir. Ürdün, 8 Ocak 1952 tarihinde ilan edilen anayasaya dayalı bir anayasal monarşidir. Kral, yetkisini Parlamento önünde sorumlu olan atadığı hükûmet aracılığıyla kullanır.

<span class="mw-page-title-main">Geçici Churchill Hükûmeti</span> Birleşik Krallık hükûmeti

Geçici Churchill Hükûmeti, İkinci Dünya Savaşı'nın ikinci aşamalarında, 23 Mayıs'tan 26 Temmuz 1945'e kadar kısa vadeli bir Birleşik Krallık (BK) hükûmetiydi. Başbakan, Muhafazakar Parti lideri Winston Churchill'di. Bu hükûmet, 10 Mayıs 1940'ta ilk kez başbakan olarak atanmasından sonra oluşturduğu ulusal koalisyonun yerini aldı. Koalisyon Muhafazakar, İşçi ve Liberal partilerin önde gelen üyelerinden oluşuyordu ve Nazi Almanyası'nın yenilgisinden kısa bir süre sonra sona erdi, çünkü koalisyon tarafları Japonya'nın yenilgisine kadar devam edip etmeme konusunda anlaşamadılar.

<span class="mw-page-title-main">Churchill Savaş Hükûmeti</span> Birleşik Krallık hükûmeti

Churchill savaş Hükûmeti, 10 Mayıs 1940'tan 23 Mayıs 1945'e kadar İkinci Dünya Savaşı'nın çoğunda Birleşik Krallık'ın koalisyon hükûmetiydi. Neville Chamberlain'in istifasının ardından Kral VI. George tarafından Başbakan olarak atanan Winston Churchill tarafından yönetildi.

<span class="mw-page-title-main">Cezayir cumhurbaşkanı</span> Cezayirin devlet başkanı

Cezayir Demokratik Halk Cumhuriyeti cumhurbaşkanı, Cezayir'in devlet başkanıdır ve aynı zamanda Cezayir Halk Ulusal Silahlı Kuvvetlerinin başkomutanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Çekya başbakanı</span> Çekyanın hükûmet başkanı

Çek Cumhuriyeti Hükûmeti'nin başkanı, Türkçede genellikle Çek Cumhuriyeti'nin başbakanı olarak anılır, Çek Cumhuriyeti Hükûmetinin başkanıdır. Başbakan ve kabine, politikalarından ve eylemlerinden toplu olarak Temsilciler Meclisine karşı sorumludur. Mevcut başbakan, ODS lideri Petr Fiala, 28 Kasım 2021'de cumhurbaşkanı tarafından atandı ve makamdaki 13. kişi olarak görev yapıyor.

<span class="mw-page-title-main">Tunus başbakanı</span> Tunusun hükûmet başkanı

Tunus başbakanı Tunus hükümetinin yürütme organının başıdır. Başbakan, cumhurbaşkanı ile birlikte yürütme organını yönetir ve başbakanın kabinesi ile birlikte Halk Temsilcileri Meclisine, başbakanın siyasi partisine ve nihayetinde yürütme ve yasamanın politikaları ve eylemleri için seçmenlere karşı sorumludur.