İçeriğe atla

Northrop Grumman E-2 Hawkeye

E-2 Hawkeye
Amerikan Deniz Kuvvetleri'ne ait bir E-2C Hawkeye Mugu'daki Deniz Devriye İstasyonu üzerinde eğitim uçuşunda
Amerikan Deniz Kuvvetleri'ne ait bir E-2C Hawkeye Mugu'daki Deniz Devriye İstasyonu üzerinde eğitim uçuşunda
TürüHavadan Erken Uyarı ve Kontrol (AEW&C)
Ulusal köken ABD
ÜreticiGrumman
Northrop Grumman
İlk uçuş1960
Hizmete girişOcak 1964
DurumuEtkin
Ana kullanıcıAmerika Birleşik Devletleri Deniz Kuvvetleri
Diğer kullanıcılarFransa Deniz Kuvvetleri
Mısır Hava Kuvvetleri
Japonya Hava Savunma Kuvvetleri
Birim maliyeti80 milyon Amerikan doları (Yaklaşık)

Grumman E-2 Hawkeye Amerika Birleşik Devletleri yapımı, tüm hava koşullarında kullanılabilen, kargo uçağı tabanlı bir Havadan Erken Uyarı ve Kontrol((İngilizce:  Airborne Early Warning and Control (AEW&C))) platformudur. Çift torboprop motorlu uçak 1950'lerde E-1 Tracer 'in yerine geçmek üzere Amerikan Deniz Kuvvetleri için geliştirilmiştir. İlk uçuşunu 2007 yılında yapan E-2D modeline kadar uçak kademeli olarak yenilenmiştir. Diğer ülkeler tarafından da küçük miktarlarda kullanılan uçağın en büyük yabancı kullanıcısı Japonya 'dır.

Uçağa "Willy Fudd"(E-1 Tracer) 'un yerine geçmesinden dolayı "Super Fudd" takma adı verilmiştir.[1] Günümüzde çift turboprop motorlarının çıkardığı gürültüden dolayı en yaygın olarak bilinen takma adı "Hummer" 'dir.

Tasarım ve geliştirme

Birleşik Devletler Donanmasında Hawkeye 'ler uçak gemisi muharebe grubunda havadan erken uyarı ile komuta ve kontrol görevleri icra etmektedirler. Ek görevleri arasında yüzeysel izleme koordinasyonu, hava muharebe ve avcı uçaklarının kontrolü, arama/kurtarma ve iletişim aktarımı sayılabilir. Uçak gemisi hava kanadının ayrılmaz bir elemanı olarak E-2C bilgisayarlı algılayıcıları ile erken uyarı, tehdit analizi ile hava ve deniz hedeflerine karşı yapılan harekâtlarda kontrol ve koordinasyon hizmetleri sağlar. Sırtındaki 7.3 m'lik döner radar kubbesi içinde radyo antenleri ihtiva eden yüksek kanatlı bir uçaktır.

1950'lerin ortasında hava radarlarındaki sürekli gelişmeler havadan erken uyarı, komuta ve kontrol uçağı konseptini ortaya çıkardı. Bu görevleri icra eden ilk uçak S-2 Tracker anti-denizaltı uçağının farklı bir modeli olan Grumman E-1 Tracer 'dir. Uçak 1954'ten 1970'lere kadar hizmet vermiştir. E-1'in devamı olan E-2 Hawkeye uçak gemisinden iniş-kalkış yapabilen ilk havadan erken uyarı ve kontrol uçağıdır.

USS John C. Stennis (CVN 74) uçak gemisine iniş yapan Amerikan Donanmasına ait bir E-2C uçağı.

Grup 0 olarak bilinen ilk E-2C'ler 1973 yılında hizmete girmiş ve bugüne kadar birkaç yenileme programından geçmiştir. Bunların ilki eski APS-125 radarı ve T56-A-425 motorlarının geliştirilmiş APS-139 ve T56-A-427E-2C ile değiştirildiği E-2C Grup I modelidir. Bu versiyonu kısa süre sonra APS-145 radarı ile donatılmış Grup II versiyonu izlemiştir. Grup II versiyonu nihayetinde, zaman zaman Grup III olarak da anılan E-2C Hawkeye 2000 modeli ile son bulan ve seyrüsefer sistemi, radar ekranı ve bilgisayar güncellemelerinden oluşan bir dizi yenileme programından geçmiştir. Hawkeye 2000 APS-145 radarı ve yeni model bir görev bilgisayarı, Muharebe Bilgi Merkezi iş istasyonları, ayrıca Birleşik Devletler Donanması'nın kullandığı yeni datalink sistemleriyle donatılmıştır. Bunun yanında aviyonikleri soğutmakta kullanılan buhar çevrimli sistemin kapasitesi de artırılmıştır. Grup II modelinin yenilenmiş Görev Bilgisayarı ve Muharebe Bilgi Merkezi İş İstasyonları ile donatılmış modeli MCU/ACIS olarak bilinir. Tüm Grup II uçaklarındaki 1960'lardan kalma demode bilgisayar ve işlemciler aynı fonksiyonlara sahip yeni teknoloji ürünü bilgisayar sistemleri ile değiştirilmiştir. Bu geliştirme Grup II Görev Bilgisayarı Değiştirme Programı olarak adlandırılmıştır. 2007 ve 2008 yıllarında Hawkeye 2000 uçağına daha yüksek işlem hızı, daha büyük depolama kapasitesi ve uydu iletişim ağlarına erişim kabiliyeti kazandıracak olan yeni bir güncelleme paketi eklenmektedir. Hawkeye 2000 kokpitleri ise tamamen sayısal ekranlar, yenilenmiş hava algılama sistemleri ve GPS'li yaklaşma kabiliyeti ile donatılmaktadır. Aynı zamanda havada yakıt ikmal kabiliyeti eklenmesi de test aşamasındadır.

Gelişmiş E-2D Hawkeye

VAW-11 'e bağlı bir E-2A 1966 yılında USS Coral Sea (CV-43) uçak gemisine iniş yapıyor.
VAW-113 'e bağlı bir E-2B 1979 yılında USS Coral Sea (CV-43) uçak gemisine iniş yaptıktan sonra.
VAW-127 'ye bağlı bir E-2C 1989 yılında USS Coral Sea (CV-43) uçak gemisinden kalkış sırasında.
Hawkeye kabini (Grup 0 konfigurasyonu)
VAW-117 'ye bağlı bir E-2C, USS John C. Stennis (CVN 74) uçuş güvertesine son yaklaşmada. Amerikan Donanmasındaki tüm E-2C'lere takılmakta olan yeni sekiz palli pervanesi belirgin olarak görünmekte.

E-2'nin en yeni versiyonu E-2D Advanced Hawkeye halen geliştirilme aşamasındadır ve ilk iki uçak "Delta Bir" ve "Delta İki" 'nin uçuş testleri devam etmektedir. E-2D yeni APY-9 radarı, radyo sistemi, görev bilgisayarı, tümleşik uydu iletişim kabiliyeti, uçuş idare sistemi, geliştirilmiş motorlar, yeni bir "cam" kokpit ve havada yakıt ikmali kabiliyetinden oluşan tamamen yeni bir aviyonik sisteme sahiptir. APY-9 radar kubbesinin içine bir "Aktif Elektronik Taramalı Dizi Radarı"((İngilizce:  Active Electronically Scanned Array (AESA))) yerleştirilmiştir. E-2D her iki pilotun da 4. operatör olarak Görev Ekibinin tüm verilerine erişebilmesine olanak sağlayacak provizyonlara sahip olacaktır. E-2D'nin ilk uçuşu 3 Ağustos 2007'de gerçekleştirilmiştir.[2] The E-2D will undergo Initial Operational Test and Evaluation in 2011.[3]

8 Mayıs 2009'da bir E-2D Advanced Hawkeye bir atış kontrol testi sırasında yeni datalink sistemini kullanarak yerden ateşlenen bir füzeye bir Standard Missile 6 üzerinden ilk olarak bağlantı gerçekleştirmiştir.[4]

Görev tarihçesi

1964 yılında E-1'in yerini aldıktan sonra Hawkeye'ler "donanmanın gözleri" olmuştur. Vietnam savaşındaki muharebe rolünden sonra E-2 bütün dünyada Birleşik Devletler Donanmasına hizmet vermiştir. USS America 'dan havalanan VAW-123 "Burgu Kapaklar" filosuna ait Hawkeye'lar Donanmaya ait iki uçak gemisinin 1986 yılında Libya hedeflerine saldırı düzenlediği El Dorado Kanyonu Operasyonu sırasında devriye görevi yapan F-14 Tomcat'lerin yönetimini üstlenmiştir. Daha yakın geçmişte E-2C'ler Körfez Savaşı 'nda yer ve hava hedeflerine düzenlenen operasyonlarda komuta ve kontrol görevi yapmışlardır. E-2C uçakları uyuşturucu tacirleriyle yapılan mücadelede Birleşik Devletler Sahil Güvenlik ve Sınır Güvenlik kurumlarıyla birlikte çalışmışlardır. Birleşik Devletler Sahil Güvenliğe ait bir E-2C'nin ölümlü bir kazası Sahil Güvenliğin Donanmadan ödünş alınan E-2C uçaklarını iade etmesine neden olmuştur.[5]

Irak'ı Özgürleştirme Harekatı 'nda on adet Hawkeye filosunun tamamı kara hedefleri üzerine sorti gerçekleştirmiştir. Düşman yer hedeflerine yapılan ataklarının sevk ve idaresi, yakın hava desteği koordinasyonu, muharebe esnasında arama-kurtarma sevk ve idaresi, hava sahası idaresi, ayrıca kara ve deniz kuvvetleri için datalink ve iletişim aktarımı gibi hizmetler vermişlerdir. Katrina Tayfunu sırasında şehirlerin tahliye edilmesinde Ordu, Donanma, Hava Kuvvetleri, Deniz Piyadeleri, Sahil Güvenlik ve Ulusal Muhafızlar 'a ait helikopterli kurtarma ekiplerinin sevk ve idaresi ayrıca üç eyaleti kapsayan hava trafik kontrol görevlerini ifa etmişlerdir.

Hawkeye 2000'ler ilk olarak USS Nimitz (CVN-68) 'teki VAW-117 "Duvar Patlatıcılar" ve CVW-11 filolarında kullanılmaya başlandı. NP2000 programının parçası olarak Birleşik Devletler Donanması'na ait E-2C Hawkeye'ler sekiz palli pervane ile donatılmış olup yeni pervane ile ilk uçan VAW-124 "Ayı Aslar" filosudur. Son versiyon uçaklar 400 mil' lik (650 km) bir menzilde aynı anda 20,000 farklı hedefi saptayıp 2,000 farklı hedefi izleyebilmekte ve eşzamanlı olarak 40 ila 100 önleme görevine kılavuzluk edebilmektedir.

Bir ara yerine 'Ortak Destek Uçağı 'nın geçmesi düşünülmüşse de daha sonra plan değişmiştir ve yakın gelecekte E-2'nin Donanmanın birincil AEW uçağı rolüne devam etmesi öngörülmektedir.

ABD Dışında kullanımı

E-2'ler ilk olarak Mısır, Fransa, Israil, Japonya, Tayvan ve Singapur tarafından teslim alındı.[6] Birleşik Devletler haricinde bir tek Fransa Donanması tarafından uçak gemisi üzerinde kullanılmaktadır.[7]

İsrail Hava Kuvvetleri'nde 4 adet E-2 1994 yılına kadar hizmet vermiştir. Havada yakıt ikmali ekipmanı takan ilk kullanıcıdır. 2002 yılında bir yenileme paketi monte edildikten sonra dört İsrail Hawkeye'sinden üçü Meksika'ya satılmış diğeri İsrail Hava Kuvvetleri Müzesine konulmuştur.

Modeller

W2F-1
Hawkeye'in ilk adı, 1962'de E-2A olarak değiştirildi.
E-2A
İlk üretim versiyonu, 1962'den önce W2F-1 olarak geçiyordu.
TE-2A
Personel taşıyıcıya dönüştürülmüş iki adet E-2A.
YC-2A
C-2 Greyhound'un prototipi olarak dönüştürülen iki adet E-2A.
E-2B
E-2A benzeri fakat yükseltilmiş işlem kabiliyeti, büyütülmüş dış kanatçıklar ve havada yakıt ikmali provizyonu eklenmiş model. E-2A'dan dönüştürülmüştür.
YE-2C
E2-C prototipi olarak dönüştürülen iki adet E-2A.
E-2C
E-2B benzeri fakat tamamen yeni elektronik sistemler, hava tarama radarı ile takip radarı eklenmiş model. 63 adet üretilmiştir. "Plus" modellerinde geliştirilmiş güç üreteci kullanılmaktadır.
E-2C Hawkeye 2000
E-2C'nin yeni güncellenen versiyonu.
E-2D
Uçuş testleri devam ediyor. Tamamen yenilenmiş aviyonik sistemler, geliştirilmiş motorlar, yeni bir "cam kokpit" ve havada yakıt ikmali kabiliyeti ekleniyor. Tahmini hizmete giriş tarihi 2011.
E-2K
E-2C Hawkeye 2000'in aynısı. Tayvan tarafından E-2K olarak adlandırılmış.
E-2T
Tayvan için üretilen E-2C dönüşümü.

Kullanıcılar

Fransız Donanmasına ait bir Hawkeye Fransız uçak gemisi Charles de Gaulle (R 91)'ün uçuş güvertesinde görülüyor.
VAW-123 Havadan Erken Uyarı filosuna bağlı bir Burgu Kapaklı E-2C Hawkeye, pas geçişte.
Singapur Hava Kuvvetlerine ait bir E-2C Hawkeye.
 Tayvan
  • Çin Cumhuriyeti(Taiwan) Hava Kuvvetleri
    • 78. Filo ROCAF: : E-2T (4 adet hizmette), E-2K (2 adet hizmette).[8]
 Mısır
  • Mısır Hava Kuvvetleri: 6 adet hizmette, E-2 Hawkeye 2000 standardına dönüştürülme programı devam ediyor.
 Fransa
  • Deniz Filosu
    • 4. Filo: E-2 2000 (3 adet hizmette, 1 adet alınması planlanıyor)
 İsrail
  • İsrail Hava Kuvvetleri
    • 192. Filo IDFAF: 1994 yılına kadar 4 adet uçak hizmette kaldı.
 Japonya
  • Japon Hava Savunma Gücü
    • 601. Filo JASDF: E-2C (13 adet hizmette).
 Meksika
  • Meksika Donanması: Israil'den alınan 3 adet E-2C hizmette.
 Singapur
  • Singapur Cumhuriyeti Hava Kuvvetleri
    • 111. Filo: E-2C (4 adet hizmette).
 ABD
  • Birleşik Devletler Donanması
    • "VAW-77" Gece Kurtları (Donanma Yedek Kuvvet Filosu)
    • "VAW-78" Savaşan Salyangozlar (Donanma Yedek Kuvvet Filosu, faal değil)
    • "VAW-88" Pamuk Toplayıcılar (Donanma Yedek Kuvvet Filosu, faal değil)
    • "VAW-110" Ateş Kuşları (Donanma Yedek Kuvvet Filosu, faal değil)
    • "VAW-111" Gri Kuşlar (faal değil)
    • "VAW-112" Altın Şahinler
    • "VAW-113" Kara Kartallar
    • "VAW-114" Hormel Hawgs (faal değil)
    • "VAW-115" Özgürlük Zilleri
    • "VAW-116" Güneş Kralları
    • "VAW-117" Duvar Patlatıcılar
    • "VAW-120" Gri Şahinler (Donanma Yedek Kuvvet Filosu)
    • "VAW-121" Mavi Kuyruklar
    • "VAW-122" Çelik Dişler (faal değil)
    • "VAW-123" Burgu Kapaklar
    • "VAW-124" Ayı Aslar
    • "VAW-125" Kaplan Kuyruklar
    • "VAW-126" Deniz Şahinleri
    • "VAW-127" Deniz Yarasaları (faal değil)
  • Birleşik Devletler Sahil Güvenlik
    • CGAW-1[9] (faal değil)

Kazalar

  • 2007 Harry S. Truman E2C kazası

Teknik Özellikler (E-2C)

Genel özellikler

  • Mürettebat: 5 (2 pilot, 3 deniz uçuş subayı - muharebe bilgi merkezi subayı, hava kontrol subayı, radar operatörü)
  • Uzunluk: 57 ft 7 in (17,55 m)
  • Kanat açıklığı: 80 ft 7 in (24,56 m)
  • Yükseklik: 18 ft 4 in (5,59 m)
  • Kanat alanı: 700 ft2 (65 m2)
  • Boş ağırlık: 37.678 lb (17.090 kg)
  • Brüt ağırlık: 55.000 lb (24.948 kg)
  • Güç kaynağı: 2 × Allison T56-A-425 yada -427 turboprop, her biri 5.100 hp (3.800 kW)

Performans

  • Maksimum sürat: 326 kn (375 mph, 604 km/sa)
  • Menzil: 1.395 nmi (1.605 mi, 2.583 km)
  • Azami irtifa: 30.800 ft (9.400 m)
  • Tırmanma oranı: 2,515 ft/dak (0,01278 m/s)
  • Kanat yükü: 72,7 lb/ft2 (355 kg/m2)
  • Güç/kütle: 0,32 kW/kg

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Notlar

  1. ^ Koppmann, George C. Carrier Airborne Early Warning. George C. Koppmann (LT, USNR - inactive)home page. [1] 14 Kasım 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Retrieved: 13 December 2006.
  2. ^ "Northrop Grumman E-2D Advanced Hawkeye Completes First Flight" 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Northrop Grumman, 3 August 2007.
  3. ^ "E-2D Begins Next Phase of Flight Tests" 24 Şubat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Avionics magazine, 10 June 2009.
  4. ^ "Integrated Live-Fire Test Demonstrates Future Weapons System Capability". 11 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2009. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2009. 
  6. ^ Donald, David, ed. "Grumman E-2 Hawkeye/TE-2/C-2 Greyhound". The Complete Encyclopedia of World Aircraft. Barnes & Nobel Books, 1997. ISBN 0-7607-0592-5.
  7. ^ Eden, Paul, ed. "Northrop Grumman E-2 Hawkeye, Eyes of the fleet". Encyclopedia of Modern Military Aircraft. Amber Books, 2004. ISBN 1-904687-84-9.
  8. ^ "E-2 Hawkeye". 11 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2009. 
  9. ^ "CGAW-1 and Airfac Norfolk article". 10 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2009. 

Bibliografya

  • Donald, David, ed. "E-2 Hawkeye". Warplanes of the Fleet. AIRtime, 2004. ISBN 1-880588-81-1.
  • Winchester, Jim, ed. Military Aircraft of the Cold War (The Aviation Factfile). London: Grange Books plc, 2006. ISBN 1-84013-929-3.
  • Neubeck, Ken. E-2 Hawkeye Walk Around. Squadron/Signal Publications, 2008. ISBN 0-89747-555-0.

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Northrop Grumman E-2 Hawkeye ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">General Dynamics F-16 Fighting Falcon</span> Amerikan Üretimi Tek Motorlu 4.Nesil Savaş Jeti

F-16 Fighting Falcon, çok amaçlı, tek jet motorlu, 4. nesil savaş uçağı. General Dynamics şirketi tarafından, ABD Hava Kuvvetleri için geliştirilmiştir. Hafif avcı uçağı olarak tasarlanmış olmasına rağmen birçok başka amaç için de kullanılmakta olan avcı uçağıdır. Geniş kullanım alanı ve yüksek manevra kabiliyeti sayesinde birçok ülkeye ihraç edilmiştir. Faal olarak çeşitli ülkeler tarafından kullanılmaktadır. II. Dünya Savaşı sonrası üretilen uçaklar içinde, MiG-21'den (10,000+) ve F-4 Phantom-II'den (5.195) sonra en çok üretilen 3'üncü savaş uçağıdır. Temmuz 2016 itibarıyla 4.573 adet üretilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">McDonnell Douglas F-4 Phantom II</span> Amerikan yapımı savaş uçağı

McDonnell Douglas F-4 Phantom II, McDonnell Douglas Firması tarafından ilk olarak Amerika Birleşik Devletleri Donanması için geliştirilmiş, tandem iki koltuklu, çift motorlu, tüm hava koşullarına uygun, uzun menzilli süpersonik, 3. nesil jet önleme ve avcı-bombardıman uçağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Askerî uçak</span> askeri amaçlar için yapılmış hava taşıtları

Askerî uçak ve helikopterler, savaşlarda kara ve su üstündeki hedefleri bombalamak, diğer uçakları tahrip etmek, keşif yapmak, personel ve mühimmat taşımak gibi amaçlarla silahlı kuvvetler tarafından kullanılan hava taşıtları. Özellikle av ve bombardıman görevlerinde kullanılanlar savaş uçağı ve saldırı helikopteri olarak adlandırılırlar. Askerî uçaklar av, bombardıman, av-bombardıman ve nakliye gibi kategorilere ayrılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Grumman F-14 Tomcat</span> Amerikan yapımı hava üstünlük uçağı

F-14 Tomcat, Northrop Grumman tarafından üretilen süpersonik, çift motorlu ve değişken geometrik kanatlı bir av önleme ve hava üstünlük uçağıdır.

<span class="mw-page-title-main">McDonnell Douglas F-15 Eagle</span> ABD yapımı dördüncü nesil savaş uçağı

F-15 Eagle her türlü hava şartlarında görev yapabilen, yüksek manevra yetenekli ve hava muharebelerinde üstünlük sağlamak üzere tasarlanmış bir avcı uçağı ve hava üstünlük uçağı'dır.

<span class="mw-page-title-main">McDonnell Douglas F/A-18 Hornet</span> ABD yapımı dördüncü kuşak savaş uçağı

F/A-18 Hornet,, McDonnell Douglas ve Northrop şirketleri tarafından müşterek olarak tasarlanan ve 1982 yılında üretilmeye başlanmış olan bir muharebe uçağıdır. 1997'den beri Boeing tarafından üretilmektedir. Rus muadili SU-33 model savaş uçağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mikoyan-Gureviç MiG-21</span> Sovyet yapımı süpersonik jet avcı/önleyici uçağı

MiG-21, Sovyetler Birliği'nde Mikoyan Gurevich Tasarım Bürosu tarafından tasarlanan ve üretilen süpersonik jet avcı/önleyici uçağıdır.
Uçağın görünüşünün bu ünlü Rus telli müzik aletine benzerliği sebebiyle "balalayka" takma ismini almıştır. Polonyalı (Leh) pilotlar tarafından da gövde şeklinden dolayı ołówek (kalem) olarak isimlendirilmiştir. İlk versiyonları ikinci nesil jet avcı uçağı olarak nitelense de sonraki versiyonları üçüncü nesil jet avcı uçağı olarak kabul edilir. MiG-21, dört kıtada ellinin üzerinde ülke tarafından uçurulmuştur ve ilk uçuşunun üzerinden yarım yüzyıldan fazla süre geçmesine rağmen hala bazı ülkelerde hizmet vermektedir. Bu savaş uçağı, havacılık tarihinin en çok üretilen süpersonik jet uçağı, Kore Savaşı'ndan bu yana en çok üretilen savaş uçağı ve bütün versiyonlarda 1959'dan 1985'e kadar en uzun üretim süresine sahip savaş uçağı olmak üzere bir dizi modern havacılık rekorunu elinde bulundurmaktadır. Her tipten 11,496 adet MiG-21 üretilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Suhoy Su-24</span> Sovyet yapımı hava tecrit ve saldırı uçağı

Suhoy Su-24 1970 ve 1980'li yıllarda Sovyetler Birliği 'nin her türlü hava koşulunda görev yapabilen en gelişmiş havadan tecrit ve saldırı uçağıydı. İki koltuklu, çift motorlu uçak Rusya 'nın ilk entegre sayısal seyrüsefer/atak sistemiyle donatılmıştı. Su-24'ün konfigürasyonu F-111 ile benzerlikler ihtiva eder. Eski Sovyet cumhuriyetleri hava kuvvetleri ve ayrıca başka birkaç ülkede daha halihazırda kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Boeing 707</span>

Boeing 707 1950'li yıllarda üretime başlanan dört jet motorlu dar gövdeli sivil yolcu uçağı modelidir. Ünlü "Seven oh Seven" diye bahsedilen efsanevi yolcu uçağı olarak bilinir. Boeing tarafından 1010 adet üretildi, 1960 ve 1970 yılları arasında uluslararası uzun uçuşlarda yolcu taşımacılığında kullanıldı. İlk jet motorlu yolcu uçağı olan de Havilland Comet'ın başarısız ve sonu ölümle biten kazalarından sonra havacılık tarihinde başarılı olmuş ve yeni tasarımlara ilham vererek yolcu taşımacılığında jet uçağı çağını başlatmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Suhoy Su-30</span> Rusya yapımı çift motorlu askeri hava aracı

Suhoy Su-30, Rusya merkezli Suhoy tarafından geliştirilen çift motorlu, iki koltuklu süper manevra kabiliyetine sahip bir savaş uçağıdır. Her türlü hava koşulunda, havadan havaya ve havadan yüzeye, derin hava üstünlüğü görevleri için üretilmiş çok amaçlı bir süpersonik savaş uçağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Boeing E-3 Sentry</span>

Boeing E-3 Sentry Amerika Birleşik Devletleri üretimi bir Havadan Erken Uyarı ve Kontrol uçağıdır. ABD, Birleşik Krallık, Fransa, Suudi Arabistan ve NATO hava savunma kuvvetlerinde her türlü hava şartında gözetleme, komuta, kontrol ve iletişim görevlerinde kullanılmaktadır. Toplam 68 adet üretildikten sonra 1992 yılında üretimi sona ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Türk Hava Kuvvetleri</span> Türk Silahlı Kuvvetlerinin hava gücü

Türk Hava Kuvvetleri, Türkiye'yi havadan gelebilecek her türlü saldırıya karşı korumakla görevlidir. Türk Silahlı Kuvvetleri komutası altındaki en büyük 3. kuvvettir. Türk Hava Kuvvetleri, barışta hava sahasını korumak ve gözetlemek, savaşta ise kara ve deniz kuvvetlerine destek olmak amacıyla kurulmuştur. Türk Hava Kuvvetleri'nin karargâhı Ankara'da bulunmaktadır. 2024 sayımlarına göre envanterinde 537 uçak ve 78 helikopter ile birlikte çok sayıda insansız hava aracı bulundurmaktadır. Avrupa ülkeleri arasında en kalabalık insansız hava aracı filosuna sahiptir. Göktürk-1 ve Göktürk-2 isimli uydular da hava kuvvetleri tarafından kullanılmaktadır. Göktürk-3 ise geliştirme aşamasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Northrop Grumman</span> Amerikan hava ve savunma teknolojisi şirketi

Northrop Grumman Corporation bir Amerikan çok uluslu havacılık ve savunma teknoloji şirketidir. Yaklaşık 90 bin çalışanı ve 30 milyar doları aşan yıllık geliri ile dünyanın en büyük silah üreticileri ve askeri teknoloji sağlayıcılarından biridir. Firma, Amerika'nın en büyük şirketlerinin sıralandığı 2020 yılına ait Fortune 500 listesinde 96. sırada yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Northrop Grumman E-8 Joint STARS</span>

Northrop Grumman E-8, Amerika Birleşik Devletleri üretimi bir Müşterek gözetim hedef saldırı radar sistemi uçağıdır. Uçağın ana görevleri yer üstündeki araçların ve bazı hava taşıtlarının izlenmesi, görüntülenmesi ve konum bilgilerinin savaş veya barış zamanında bölge komutanlarına aktarılmasıdır. Uçak sadece Amerika Birleşik Devletleri Ordusunda de görev yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İran Hava Kuvvetleri</span>

İran Hava Kuvvetleri, İran'ı havadan gelebilecek her türlü saldırıya karşı korumakla görevlidir. İran Silahlı Kuvvetleri komutası altındaki en büyük 2.kuvvettir.

<span class="mw-page-title-main">Boeing F/A-18E/F Super Hornet</span> Savaş jeti

Boeing F/A-18E veya F/A-18F Super Hornet, McDonnell Douglas F/A-18 Hornet'i temel alan çift motorlu, taşıyıcı özellikli, çok amaçlı savaş uçağı varyantlarıdır. F/A-18E tek kişilik ve F/A-18F tandem koltuk çeşitleri, F/A-18C ve D Hornet'in daha büyük ve daha gelişmiş türevleridir.

<span class="mw-page-title-main">Boeing EA-18G Growler</span> elektronik savaş uçağı

Boeing EA-18G Growler, iki kişilik Boeing F/A-18F Süper Hornet'in özel bir versiyonu olan Amerikan uçak gemisi tabanlı elektronik savaş uçağıdır. EA-18G, Birleşik Devletler Donanması ile hizmet veren Northrop Grumman EA-6B Prowler'ın yerini aldı. Growler'ın elektronik savaş kabiliyeti öncelikle Northrop Grumman tarafından sağlanmaktadır. EA-18G, 2007'de üretime başladı ve 2009'un sonlarında ABD Donanması ile operasyonel hizmete girdi. Ayrıca Avustralya, 2017'de Avustralya Kraliyet Hava Kuvvetleri ile hizmete giren on iki EA-18G satın aldı.

<span class="mw-page-title-main">EADS/Northrop Grumman KC-45</span>

EADS/Northrop Grumman KC-45, Airbus A330 MRTT'ye dayalı olarak önerilen bir havadan yakıt ikmali tankeri uçağıydı. Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri (USAF), şu anda hizmette olan eski Boeing KC-135 Stratotanker tankerlerinin değiştirilmesinin ilk aşamasında 179 adet KC-45A sipariş etmişti. Ancak, Boeing'in ödülü protesto etmesinin ardından yarışma Temmuz 2008'de yeniden açıldı. Yeni yarışmaya yanıt olarak, 8 Mart 2010'da Northrop Grumman CEO'su revize edilmiş teklif şartının Boeing'i desteklediğini belirterek, yeni sözleşme teklifinden vazgeçtiğini açıkladı. 20 Nisan 2010'da, EADS yarışmaya yeniden katıldığını duyurdu ve KC-45 ile teklif verdi. Sonunda, Amerika Hava Kuvvetleri Boeing KC-46 Pegasus'u seçti.

Kooperatif Katılım Yeteneği, CEC donanımlı birimlerdeki birden fazla muharebe kuvveti hava arama sensöründen gelen verileri tek bir gerçek zamanlı olarak birleştirerek muharebe kuvveti hava ve füze savunma yeteneklerini önemli ölçüde geliştirmeyi amaçlayan entegre atış kontrol kabiliyetine sahip bir sensör ağıdır. Bu, elektronik karıştırmayı daha zor hale getirerek ve savaş grubu bazında savunma füzeleri tahsis ederek filo hava savunmasını büyük ölçüde artıracaktır.

Lorient Güney Brittany Havalimanı, Lorient-Lann-Bihoué Havalimanı olarak da bilinir, Lorient şehrine hizmet veren havalimanıdır. Lorient'in 5 km batı-kuzeybatısında, Fransa'nın Brittany bölgesindeki Morbihan bölgesinin bir komünüdür.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.