İçeriğe atla

Northrop Grumman B-2 Spirit

B-2 Spirit
TürüBombardıman
Ulusal köken ABD
ÜreticiNorthrop-Grumman
İlk uçuş17 Temmuz 1989
Hizmete girişNisan 1997
DurumuEtkin hizmette
Ana kullanıcıABD Hava Kuvvetleri
Üretim aralığı1988-2000
Üretim sayısı21
Program maliyeti44.75 milyar $
Birim maliyeti737 milyon $

Northrop Grumman B-2 Spirit veya bilinen adıyla Gizli Bombardıman Uçağı, yoğun uçaksavar savunmalarını delmek için tasarlanan, düşük gözlemlenebilir gizlilik teknolojisine sahip bir Amerikan ağır stratejik bombardıman uçağıdır. İki kişilik mürettebatı olan, süpersonik olmayan ve uçan kanat tasarımına sahip bu uçak, Northrop Grumman tarafından tasarlandı ve Boeing, Hughes ve Vought ana alt yüklenicileri olarak 1987'den 2000'e kadar üretildi.[1] Bombardıman uçağı, seksen adet 500-pound class (230 kg) MK-82 JDAM GPS güdümlü bomba ya da on altı adet 2.400-pound (1.100 kg) B83 nükleer bomba gibi konvansiyonel ve termonükleer silahlar atabilir.[2] B-2, gizlilik konfigürasyonunda büyük havadan karaya stand-off silahları taşıyabilen ve hizmette olduğu kabul edilen tek uçaktır.

B-2 Spirit'in geliştirilmesi, Jimmy Carter döneminde başlatılan İleri Teknoloji Bombardıman Uçağı (ATB) projesi kapsamında başladı. Bu proje, saatte yaklaşık 2.400 km hıza (Mach 2) ulaşabilen bir uçak olan B-1A bombardıman uçağı projesinin iptal olmasına sebep oldu ve kaynaklar B-2 Spirit'e aktarıldı. Ancak geliştirme zorlukları ilerlemeyi geciktirdi ve maliyetleri artırdı. Sonuçta, proje kapsamında 21 adet B-2 üretildi ve bu uçakların her biri, geliştirme, mühendislik, test ve üretim masrafları dâhil edildiğinde ortalama 2,13 milyar dolara mâl oldu. Uçağın üretim maliyeti yaklaşık 737 milyon dolarken, toplam tedarik maliyeti, yedek parçalar, ekipman ve yazılım desteği dâhil olmak üzere uçak başına ortalama 929 milyon dolar seviyesindeydi. Projenin yüksek maliyeti, Soğuk Savaş'ın sona ermesi ve Sovyetler Birliği'ne derinlemesine saldırı yapabilen hayalet uçaklara olan talebin azalması nedeniyle ABD Kongresi'nde tartışmalara yol açtı. Bu sebeplerden dolayı kanun koyucular, 1980'lerin sonu ve 1990'larda planlanan 132 uçak alımını 21'e indirdi.

B-2 Spirit, 50.000 fit (15.000 m) irtifaya kadar saldırı görevleri yapabilmektedir; yakıt ikmali yapmadan 6.000 deniz mili (6.900 mi; 11.000 km)'den fazla menzile sahiptir ve havada bir kez yakıt ikmali yaparak 10.000 deniz mili (12.000 mi; 19.000 km)'ni aşan uçuşlar gerçekleştirebilir. Lockheed F-117 Nighthawk saldırı uçağından sonra gelişmiş gizlilik teknolojisiyle tasarlanan ikinci uçak olarak 1997 yılında hizmete girdi. Öncelikli olarak nükleer bombardıman uçağı olarak tasarlanan B-2, ilk kez 1999'da Kosova Savaşı'nda konvansiyonel, nükleer olmayan mühimmat atmak için savaşta kullanıldı. Daha sonraki yıllarda Irak, Afganistan ve Libya'daki askeri operasyonlarda da benzer şekilde konvansiyonel mühimmat kullanarak görev yaptı. Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri'nin 2024 itibariyle hizmette olan 19 adet B-2 bombardıman uçağı bulunmaktadır; bir tanesi 2008'deki bir kazada,[3] bir diğeri ise 2022'deki bir kazada kaybedildi. Hava Kuvvetleri, bu uçakları 2032 yılına kadar kullanmayı planlamaktadır ve daha sonrasında bu uçakların, Northrop Grumman B-21 Raider ile değiştirilmesini hedeflemektedir.[4]

B-2 Spirit teknik özellikleri

Northrop B-2 Spirit'in ortografik olarak yansıtılan diyagramı.
Sekiz adet F/A-18 Hornet ve Super Hornet uçağıyla birlikte uçuş yapan bir B-2
  • Mürettebat: 2 personel
  • Kanat açıklığı: 52,4 m
  • Uzunluk: 21,0 m
  • Yükseklik: 5,18 m
  • Boş ağırlık: 71.700 kg
  • Yüklü ağırlık: 152.200 kg
  • Kalkış sırasındaki maksimum ağırlık: 170.600 kg
  • En yüksek hız: 1.020 km/h
  • Motorlar: 4x General Electric F118-GE-100 turbofans
  • İtiş gücü: 4x 77 kN

Silahlandırma

  • Bombalar
    • 80x Mk 82
    • 16x Mk 83
    • 16x Mk 84
    • 80x Mk 36 Sualtı Bombası
    • 36x M-117 Napalm
    • 36x CBU-87
    • 36x CBU-89
    • 36x CBU-97
    • 8x GAM-11
    • 16x GAM-84
    • 16x JDAM
  • Havadan Karaya Taarruz Füzeler AGM
    • AGM-142 Nave Nap
    • AGM-129
    • AGM-158 JASSM
  • Ayrıca Nükleer Silah Olarak

B-2 listesi

B-2 (ortada) F/A-18 Hornet (solda) ve iki F-16 Savaşan Şahin (sağda) ile yan yana
IsimTail #Adı
AV-182-1066Spirit of America
AV-282-1067Spirit of Arizona
AV-382-1068Spirit of New York
AV-482-1069Spirit of Indiana
AV-582-1070Spirit of Ohio
AV-682-1071Spirit of Mississippi
AV-788-0328Spirit of Texas
AV-888-0329Spirit of Missouri
AV-988-0330Spirit of California
AV-1088-0331Spirit of South Carolina
AV-1188-0332Spirit of Washington
AV-1289-0127Spirit of Kansas
AV-1389-0128Spirit of Nebraska
AV-1489-0129Spirit of Georgia
AV-1590-0040Spirit of Alaska
AV-1690-0041Spirit of Hawaii
AV-1792-0700Spirit of West Virginia
AV-1893-1085Spirit of Oklahoma
AV-1993-1086Spirit of Kitty Hawk
AV-2093-1087Spirit of Pennsylvania
AV-2193-1088Spirit of Louisiana
AV-22–AV-135 İptal Edildi

Kaynakça

  1. ^ Thornborough, A.M.; Stealth, Aircraft Illustrated special, Ian Allan (1991).
  2. ^ "B-2 Spirit". United States Air Force. 25 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2023. 
  3. ^ Rolfsen, Bruce. "Moisture confused sensors in B-2 crash." Air Force Times, 9 Haziran 2008. Erişim tarihi: 13 Eylül 2009.
  4. ^ admin (9 Şubat 2018). "USAF to Retire B-1, B-2 in Early 2030s as B-21 Comes On-Line". Air & Space Forces Magazine (İngilizce). 17 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">General Dynamics F-16 Fighting Falcon</span> Amerikan Üretimi Tek Motorlu 4.Nesil Savaş Jeti

F-16 Fighting Falcon, çok amaçlı, tek jet motorlu, 4. nesil savaş uçağı. General Dynamics şirketi tarafından, ABD Hava Kuvvetleri için geliştirilmiştir. Hafif avcı uçağı olarak tasarlanmış olmasına rağmen birçok başka amaç için de kullanılmakta olan avcı uçağıdır. Geniş kullanım alanı ve yüksek manevra kabiliyeti sayesinde birçok ülkeye ihraç edilmiştir. Faal olarak çeşitli ülkeler tarafından kullanılmaktadır. II. Dünya Savaşı sonrası üretilen uçaklar içinde, MiG-21'den (10,000+) ve F-4 Phantom-II'den (5.195) sonra en çok üretilen 3'üncü savaş uçağıdır. Temmuz 2016 itibarıyla 4.573 adet üretilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">McDonnell Douglas F-4 Phantom II</span> Amerikan yapımı savaş uçağı

McDonnell Douglas F-4 Phantom II, McDonnell Douglas Firması tarafından ilk olarak Amerika Birleşik Devletleri Donanması için geliştirilmiş, tandem iki koltuklu, çift motorlu, tüm hava koşullarına uygun, uzun menzilli süpersonik, 3. nesil jet önleme ve avcı-bombardıman uçağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Focke-Wulf Fw 190</span> Alman yapımı savaş uçağı

Focke-Wulf Fw 190, Alman yapımı II. Dünya Savaşı uçağı.

<span class="mw-page-title-main">Avro Lancaster</span> Büyük Britanya ağır-bombardıman uçağı

Avro Lancaster, II. Dünya Savaşı Büyük Britanya ağır-bombardıman uçağı.

<span class="mw-page-title-main">North American F-100 Super Sabre</span> Amerikan yapımı savaş uçağı

F-100 Super Sabre ; ilk prototip uçuşu 25 Mayıs 1953'te gerçekleştirilen, North American firması tarafından geliştirilen ve tasarımı F-86 Sabre'a dayandırılan bir av-bombardıman uçağıdır. Rus muadili Mikoyan-Gurevich MiG-19'dur.

<span class="mw-page-title-main">Askerî uçak</span> askeri amaçlar için yapılmış hava taşıtları

Askerî uçak ve helikopterler, savaşlarda kara ve su üstündeki hedefleri bombalamak, diğer uçakları tahrip etmek, keşif yapmak, personel ve mühimmat taşımak gibi amaçlarla silahlı kuvvetler tarafından kullanılan hava taşıtları. Özellikle av ve bombardıman görevlerinde kullanılanlar savaş uçağı ve saldırı helikopteri olarak adlandırılırlar. Askerî uçaklar av, bombardıman, av-bombardıman ve nakliye gibi kategorilere ayrılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Grumman F-14 Tomcat</span> Amerikan yapımı hava üstünlük uçağı

F-14 Tomcat, Northrop Grumman tarafından üretilen süpersonik, çift motorlu ve değişken geometrik kanatlı bir av önleme ve hava üstünlük uçağıdır.

<span class="mw-page-title-main">McDonnell Douglas F/A-18 Hornet</span> ABD yapımı dördüncü kuşak savaş uçağı

F/A-18 Hornet,, McDonnell Douglas ve Northrop şirketleri tarafından müşterek olarak tasarlanan ve 1982 yılında üretilmeye başlanmış olan bir muharebe uçağıdır. 1997'den beri Boeing tarafından üretilmektedir. Rus muadili SU-33 model savaş uçağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Lockheed Martin F-22 Raptor</span> ABD yapımı beşinci kuşak savaş uçağı

Lockheed Martin F-22 Raptor, Lockheed Martin kuruluşu tarafından, hava üstünlüğü odaklı, düşük radar izi ile yüksek görünmezlik sağlamaya yönelik üretilen, Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri (USAF) için geliştirilmiş tek koltuklu, çift motorlu, her türlü hava koşuluna uygun taktik savaş uçağıdır. USAF'ın Gelişmiş Taktik Avcı programının bir sonucu olarak, uçak bir hava üstünlüğü savaşçısı olarak tasarlanmış, ancak aynı zamanda kara saldırısı, elektronik harp ve sinyal istihbarat yeteneklerine de sahiptir. Ana yüklenici Lockheed Martin, F-22'nin gövde ve silah sistemlerinin çoğunu üretip son montajı gerçekleştirirken, Boeing kanatları, arka gövdeyi, aviyonik entegrasyonunu ve eğitim sistemlerini sağlamıştır. Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri'ne (USAF) bağlı F-22 uçakları, Birleşik Devletler Küresel Saldırı Görev Gücü'nün (US-GSTF) önemli bileşenlerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Boeing B-52 Stratofortress</span>

B-52 Stratofortress, Amerikalı Boeing şirketi tarafından üretilmiş uzun menzilli stratejik bombardıman uçağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Northrop F-5</span> Gelişmiş eğitim uçağı

F-5A/B Freedom Fighter ve F-5E/F Tiger II düşük maliyeti olan ve kolay bakım yapılabilen bir gelişmiş eğitim uçağıdır. SSCB ve Doğu Blokundaki karşılığı Mig-21dir. Birleşik Devletler Hava Kuvvetlerinde Top Gun tarzı savaş eğitim okullarında eğitim uçağı olarak kullanılmaktadır. Ucuz maliyeti olması sebebiyle daha çok zayıf ekonomili ülkelerin tercihi olmuştur. F-5 çok amaçlı bir uçaktır ve çok yüksek manevra kabiliyeti vardır. Hava Savaşları için Sidewinder füzeleri taşıyabilir. Kara saldırıları için de bomba ve roket taşımaktadır. F-5B adında iki kişilik eğitim sürümü ayrıca RF-5 adında bir fotokeşif sürümü vardır. F-5 pek çok ülkede lisans altında üretilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Fairchild Republic A-10 Thunderbolt II</span> Amerikan yapımı ilk yakın hava desteği sağlayan hava platformu

A-10 Thunderbolt II, Amerikan Fairchild Republic şirketi tarafından üretilen; kara birliklerine yakın hava desteği sağlama görevi için ABD Hava Kuvvetleri için özel olarak geliştirilmiş bir saldırı uçağıdır. Orijinal takma adı "Warthog" olmasına rağmen II. Dünya Savaşı'nda kara birliklerine yakın hava desteği sağlamış olan P-47 Thunderbolt'a izafeten aynı isimle anılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Rockwell B-1 Lancer</span> Bombardıman Uçağı

B-1 Lancer, ABD Hava Kuvvetleri'nde serviste bulunan uzun menzilli stratejik bombardıman uçağı. B-52 Stratofortress ve B-2 Spirit ile beraber ABD uzun menzilli bombardıman kuvvetinin belkemiğini oluşturur.

JDAM Boeing tarafından üretilen müşterek doğrudan taarruz mühimmatıdır. Kuyruk bölümünde bulunan INS/GPS sistemleri sayesinde uçaktan bırakıldıktan sonra hedefin belirlenen koordinatına doğru uçuşunu bağımsız olarak gerçekleştiren sistemdir. Pilota, yoğun bulutlu ve sisli/dumanlı ortamlarda, düşman hava savunma sistemlerinin etkili menziline girmeden, güvenli bir mesafeden taarruz edebilme kabiliyeti kazandıran müşterek doğrudan taarruz mühimmatı JDAM, halen mevcut serbest düşüşlü mühimmatıları, hedefi büyük bir doğrulukla güdümleyerek birer akıllı mühimmat haline getirmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Seyir füzesi</span> Jet motorundan faydalanan güdümlü, antigemi füze sistemidir

Seyir füzesi kaldırıcı kuvvet olarak kanatçıklarının yardımıyla havanın dinamik yapısından, sürüklenmeyi dengelemek için de çekiş kuvvetlerinden bunun içinde jet motorundan faydalanan güdümlü bir füze sistemidir. Kruz füzesi genel olarak içerisinde klasik patlayıcı veya nükleer bomba bulunan savaş başlıklarını yüzlerce kilometre taşımak üzere tasarlanmıştır. Gelişmiş kruz füzeleri süpersonik veya yüksek sesaltı hızla ilerleyen, kendi kendine sevk edebilen, radara yakalanmamak için çok alçak irtifadan uçabilen araçlardır. Genel olarak bu araçlar savaş başlığı taşımaları ayrıca keşif veya gözetleme değil saldırı amacı taşıdıklarından insansız hava aracı sınıfına girmezler.

<span class="mw-page-title-main">Northrop YF-23</span> Advanced Tactical Fighter/ATF) yarışması için geliştirilen uçak

Northrop/McDonnell Douglas YF-23, Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri için tasarlanmış tek kişilik, çift motorlu hayalet avcı uçağı ve teknoloji göstericisidir. Tasarım, Lockheed YF-22 ile birlikte hava kuvvetlerinin Gelişmiş Taktik Avcı yarışmasında üretim sözleşmesi için iki finalistten biri oldu. Black Widow II ve Gray Ghost adlı iki YF-23 prototipi üretildi.

<span class="mw-page-title-main">Northrop Grumman</span> Amerikan hava ve savunma teknolojisi şirketi

Northrop Grumman Corporation bir Amerikan çok uluslu havacılık ve savunma teknoloji şirketidir. Yaklaşık 90 bin çalışanı ve 30 milyar doları aşan yıllık geliri ile dünyanın en büyük silah üreticileri ve askeri teknoloji sağlayıcılarından biridir. Firma, Amerika'nın en büyük şirketlerinin sıralandığı 2020 yılına ait Fortune 500 listesinde 96. sırada yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Douglas A-4 Skyhawk</span>

Douglas A-4 Skyhawk, Douglas Aircraft Company ve daha sonra McDonnell Douglas tarafından üretilmiş ABD yapımı delta kanatlı tek koltuklu turbojet motorlu bir hafif saldırı uçağıdır. Uçak Amerikan Deniz kuvvetleri tarafından A-4D olarak adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Boeing F/A-18E/F Super Hornet</span> Savaş jeti

Boeing F/A-18E veya F/A-18F Super Hornet, McDonnell Douglas F/A-18 Hornet'i temel alan çift motorlu, taşıyıcı özellikli, çok amaçlı savaş uçağı varyantlarıdır. F/A-18E tek kişilik ve F/A-18F tandem koltuk çeşitleri, F/A-18C ve D Hornet'in daha büyük ve daha gelişmiş türevleridir.

<span class="mw-page-title-main">B-21 Raider</span>

B-21 Raider, Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri (USAF) için Northrop Grumman tarafından geliştirilmekte olan bir Amerikan stratejik bombardıman uçağıdır. B-21, konvansiyonel ve nükleer silah taşıyabilen uzun menzilli, büyük ve ağır stratejik bir bombardıman uçağıdır. B-21 Raider, bombardıman uçağının 2026-2027 yılına kadar hizmete girmesi bekleniyor.