İçeriğe atla

Northrop F-5

F-5A/B Freedom Fighter
F-5E/F Tiger II
TürüAv-Bombardıman
Ulusal köken ABD
ÜreticiNorthrop
TasarımcıEdgar Schmued
İlk uçuş30 Temmuz 1959 (F-5A)
11 Ağustos 1972 (F-5E)
Hizmete giriş1962
Ana kullanıcıABD Hava Kuvvetleri
Filipinler Hava kuvvetleri
Brezilya Hava Kuvvetleri
Güney Kore Hava Kuvvetleri
Üretim sayısı836 A/B/C
1,400+ E/F
Birim maliyeti2,1 milyon $ (Amerikan Doları) (F-5E)
DeğişimleriCanadair CF-5
F-20 Tigershark

F-5A/B Freedom Fighter (Türkçe: Özgürlük Savaşçısı) ve F-5E/F Tiger II (Türkçe: Kaplan II) düşük maliyeti olan ve kolay bakım yapılabilen bir gelişmiş eğitim uçağıdır. SSCB ve Doğu Blokundaki karşılığı Mig-21dir. Birleşik Devletler Hava Kuvvetlerinde Top Gun tarzı savaş eğitim okullarında eğitim uçağı olarak kullanılmaktadır. Ucuz maliyeti olması sebebiyle daha çok zayıf ekonomili ülkelerin tercihi olmuştur. F-5 çok amaçlı bir uçaktır ve çok yüksek manevra kabiliyeti vardır. Hava Savaşları için Sidewinder füzeleri taşıyabilir. Kara saldırıları için de bomba ve roket taşımaktadır. F-5B adında iki kişilik eğitim sürümü ayrıca RF-5 adında bir fotokeşif sürümü vardır. F-5 pek çok ülkede lisans altında üretilmektedir.

F5-N Düşman Modeli

Northrop F-5E (Kuyruk No. 01557) USAF Ulusal Müzesi'nden görüntü

F-5'in diğer türevlerinin yanı sıra F-5N adına yeni bir türev daha bulunmaktadır. ABD donanması eğitim amaçlı kullanmak üzere durumları iyi olan İsviçre Hava Kuvvetleri'nin kullanım dışı 44 adet F-5E Tiger II uçağını satın alarak bazı düşman unsurları ile donatmış ve F-5N Tiger II şeklinde yeni bir türev ortaya çıkarmıştır.[1]

Amerikan Hava Kuvvetlerinin, İsviçre Hava Kuvvetlerinde kullanımdan çıkmış olan 44 adet F5-B Tiger II'i alıp düşman unsurlarıyla donatıp eğitim uçuşlarında kullanmak için geliştirdiği bir türdür. Düşman unsuru olarak, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliğinin ürettiği Mig-25 Foxbat ve diğer Mig unsurlarının donanımları kullanılmıştır. Telsiz konuşmalarında Amerikan Hava Kuvvetleri Mig-25 olarak tanımlar.

Teknik özellikleri

  • Mürettebat: 1
  • Uzunluk: 14.35 m
  • Yükseklik: 4.10 m
  • Kanat açıklığı: 7.85 m
  • Kanat alanı: 17.28 m²
  • Boş ağırlığı: -
  • Yüklü ağılığı: 9.300 kg
  • Motor: 2 x General Electric J-85
  • Itiş gücü:15.5 kN
  • Maksimum hız: 1526 km/s (1.2 Mach)
  • Menzil: 1815 km
  • Çıkabildiği maksimum yükseklik: 15.400 m

Silahlandırma

Türk Hava Kuvvetleri'nin akrobasi timi olan Türk Yıldızları'na ait bir NF-5B, İngiltere'de yapacağı bir gösteri için RAF Fairford Havaalanı'ndan kalkarken.
  • Top:
    • 2x 20 mm M39A2 Top
  • Havadan Havaya Muharebe Füzeleri AAM
    • AIM-9
    • AIM-7
    • AIM-120
    • Python-3
  • Havadan Karaya Taarruz Füzeler AGM
    • AGM-65E
    • AGM-84
    • AGM-88A
  • Bombalar
    F-5 Freedom Fighter

Kullanıcılar

Eski Kullanıcılar

Dipnotlar

  1. ^ "Savunmasanayi.net 66. Sayısı: ABD Donanması'nın içindeki 'düşman'!". 24 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2009. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">General Dynamics F-16 Fighting Falcon</span> Amerikan Üretimi Tek Motorlu 4.Nesil Savaş Jeti

F-16 Fighting Falcon, çok amaçlı, tek jet motorlu, 4. nesil savaş uçağı. General Dynamics şirketi tarafından, ABD Hava Kuvvetleri için geliştirilmiştir. Hafif avcı uçağı olarak tasarlanmış olmasına rağmen birçok başka amaç için de kullanılmakta olan avcı uçağıdır. Geniş kullanım alanı ve yüksek manevra kabiliyeti sayesinde birçok ülkeye ihraç edilmiştir. Faal olarak çeşitli ülkeler tarafından kullanılmaktadır. II. Dünya Savaşı sonrası üretilen uçaklar içinde, MiG-21'den (10,000+) ve F-4 Phantom-II'den (5.195) sonra en çok üretilen 3'üncü savaş uçağıdır. Temmuz 2016 itibarıyla 4.573 adet üretilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">McDonnell Douglas F-4 Phantom II</span> Amerikan yapımı savaş uçağı

McDonnell Douglas F-4 Phantom II, McDonnell Douglas Firması tarafından ilk olarak Amerika Birleşik Devletleri Donanması için geliştirilmiş, tandem iki koltuklu, çift motorlu, tüm hava koşullarına uygun, uzun menzilli süpersonik, 3. nesil jet önleme ve avcı-bombardıman uçağıdır.

<span class="mw-page-title-main">AIM-9 Sidewinder</span> ısı güdümlü, Amerikan havadan havaya muharebe füze sistemi

AIM-9 Sidewinder, pek çok modern jet tarafından kullanılan, ısı güdümlü, Amerikan yapımı havadan havaya muharebe füze sistemidir (AAM). Etkili bir patlayıcı başlığa ve kızılötesi yol gösterici sisteme sahiptir. Birim fiyatı 90.000 dolardır.

<span class="mw-page-title-main">North American F-100 Super Sabre</span> Amerikan yapımı savaş uçağı

F-100 Super Sabre ; ilk prototip uçuşu 25 Mayıs 1953'te gerçekleştirilen, North American firması tarafından geliştirilen ve tasarımı F-86 Sabre'a dayandırılan bir av-bombardıman uçağıdır. Rus muadili Mikoyan-Gurevich MiG-19'dur.

<span class="mw-page-title-main">Askerî uçak</span> askeri amaçlar için yapılmış hava taşıtları

Askerî uçak ve helikopterler, savaşlarda kara ve su üstündeki hedefleri bombalamak, diğer uçakları tahrip etmek, keşif yapmak, personel ve mühimmat taşımak gibi amaçlarla silahlı kuvvetler tarafından kullanılan hava taşıtları. Özellikle av ve bombardıman görevlerinde kullanılanlar savaş uçağı ve saldırı helikopteri olarak adlandırılırlar. Askerî uçaklar av, bombardıman, av-bombardıman ve nakliye gibi kategorilere ayrılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Grumman F-14 Tomcat</span> Amerikan yapımı hava üstünlük uçağı

F-14 Tomcat, Northrop Grumman tarafından üretilen süpersonik, çift motorlu ve değişken geometrik kanatlı bir av önleme ve hava üstünlük uçağıdır.

<span class="mw-page-title-main">McDonnell Douglas F-15 Eagle</span> ABD yapımı dördüncü nesil savaş uçağı

F-15 Eagle her türlü hava şartlarında görev yapabilen, yüksek manevra yetenekli ve hava muharebelerinde üstünlük sağlamak üzere tasarlanmış bir avcı uçağı ve hava üstünlük uçağı'dır.

<span class="mw-page-title-main">McDonnell Douglas F/A-18 Hornet</span> ABD yapımı dördüncü kuşak savaş uçağı

F/A-18 Hornet,, McDonnell Douglas ve Northrop şirketleri tarafından müşterek olarak tasarlanan ve 1982 yılında üretilmeye başlanmış olan bir muharebe uçağıdır. 1997'den beri Boeing tarafından üretilmektedir. Rus muadili SU-33 model savaş uçağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Lockheed Martin F-22 Raptor</span> ABD yapımı beşinci kuşak savaş uçağı

Lockheed Martin F-22 Raptor, Lockheed Martin kuruluşu tarafından, hava üstünlüğü odaklı, düşük radar izi ile yüksek görünmezlik sağlamaya yönelik üretilen, Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri (USAF) için geliştirilmiş tek koltuklu, çift motorlu, her türlü hava koşuluna uygun taktik savaş uçağıdır. USAF'ın Gelişmiş Taktik Avcı programının bir sonucu olarak, uçak bir hava üstünlüğü savaşçısı olarak tasarlanmış, ancak aynı zamanda kara saldırısı, elektronik harp ve sinyal istihbarat yeteneklerine de sahiptir. Ana yüklenici Lockheed Martin, F-22'nin gövde ve silah sistemlerinin çoğunu üretip son montajı gerçekleştirirken, Boeing kanatları, arka gövdeyi, aviyonik entegrasyonunu ve eğitim sistemlerini sağlamıştır. Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri'ne (USAF) bağlı F-22 uçakları, Birleşik Devletler Küresel Saldırı Görev Gücü'nün (US-GSTF) önemli bileşenlerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Mikoyan MiG-29</span> Sovyet yapımı savaş uçağı

Mikoyan MiG-29, Mikoyan Gureviç tarafından 1977 yılında üretilmiştir. Dördüncü jenerasyona ait, üstün manevra yetenekli bir kısa menzil hava muharebe ve savunma uçağıdır. Birçok ilklere imza atan MiG-29, ilk iki alternatifli hava alıklarına sahip uçaktır. Ham zeminli pistlerden kalkış yaparken yerden fırlayan yabancı cisimlerin motora zarar vermemesi için ön hava emişlerini kapatıp gövde üstünde, kokpitin iki yanındaki klapeleri açarak emiş yapar. MiG-29 aynı zamanda ilk turbofan motorlu hava muharebe uçağıdır. Tek kişilik ve çift motorlu bu uçağın NATO ve batıdaki karşılıkları F-15, F-16 ve F-18'dir. 28 ülkede kullanılmaktadır. Su-27’lerle birlikte Rus Hava Kuvvetleri’nin ana avcı gücünü oluşturmaktadır. En son modelleri olan MİG-29SMT ve iki kişilik MiG-29UBT’ler HUD, MFD, HOTAS gibi modern elektronik cihazlarla donatılmış, menzili 3500 km’ye çıkarılmış; kara saldırı görevlerini üstlenebilecek tarzda modernize edilmiştir. Havada bir sefer yakıt ikmali ile menzili 5500km’ye çıkmaktadır. Üstün manevra yeteneğine sahiptir. Dünyanın ilk kaska monteli nişanlama sistemine sahip uçağıdır. Motoru nükleer bir saldırıdan sonra da uçabilecek şekilde dizayn edilmiştir. 11G Manevra kabiliyetine sahiptir ki bu manevradan fazlasına MiG-29 izin vermediği için değil hiçbir pilot 11G'nin üzerine dayanamadığı için çıkılamamıştır, gerçekte MİG-29'un tam manevra sınırı bilinmemektedir. Ayrıca MİG-29'un "Cobra" veya burun kaldırma denen bir manevrası vardır ki özellikle itdalaşında ona ezici bir üstünlük verir. Pilot fırlatma koltuğu yere 200 metre mesafede dahi çalışmaktadır. Bu da pilot güvenliğini artırıcı bir etkendir. Her biri kilotonluk olmak üzere 6 tane nükleer bomba taşıma kapasitesine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">AGM-45 Shrike</span>

AGM-45 Shrike, radar vericilerini imha ve home için yapılmış havadan atılan anti-radyasyon füzesi. AGM-45 olarak adlandırılır. İlk anti-radar füzesi olan AGM-45 Shrike'ın ilk versiyonu 1958'de ABD NWC'de üretilmiştir. SA-2 Guideline SAM hava savunma bataryalarına karşı geliştirilmiştir. Özellikle Vietnam Savaşı'nda adından sıkça söz ettirmiştir. Savaşın başlarında hedef tespit ve imha yeteneği üst seviyede iken zamanla SAM bataryalarına yakalanma ve hedeften sapma oranının beklenenin üzerinde olması füzenin geliştirilmesi gerekliliğini ortaya koymuştur. ABD ve İsrail Hava Kuvvetleri envanterine katılmıştır. İsrail tarafından Arap-İsrail savaşlarında Mısır'ın SA-2 Guideline ve SA-3 Goa SAM bataryalarına karşı kullanılmış ve başarılı olmuştur. F-16CJ Wild Weasel, F-4G, F-15, A-4, A-6, A-7 ve F-105'ler tarafından taşınabilmektedir. Üretimin sona erdiği 1982'ye kadar A ve B versiyonlarından 18500 adet AGM-45 Shrike üretilmiştir. 1983'ten itibaren yerini daha modern ve pahalı olan AGM-88 HARM'a bırakmıştır. Türk Hava Kuvvetlerinin de envanterinde bir miktar AGM-45 Shrike bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Fairchild Republic A-10 Thunderbolt II</span> Amerikan yapımı ilk yakın hava desteği sağlayan hava platformu

A-10 Thunderbolt II, Amerikan Fairchild Republic şirketi tarafından üretilen; kara birliklerine yakın hava desteği sağlama görevi için ABD Hava Kuvvetleri için özel olarak geliştirilmiş bir saldırı uçağıdır. Orijinal takma adı "Warthog" olmasına rağmen II. Dünya Savaşı'nda kara birliklerine yakın hava desteği sağlamış olan P-47 Thunderbolt'a izafeten aynı isimle anılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Lockheed F-117 Nighthawk</span>

Lockheed Martin F-117A Nighthawk ; radara yakalanmama teknolojisiyle geliştirilmiş ve hizmete girmiş ilk hava aracı. Körfez Savaşı döneminde kullanılması nedeniyle basında geniş yer bulmuş ve popüler kültür içerisinde de yayılmıştır. Dünyada sadece ABD Hava Kuvvetleri tarafından kullanılmıştır, ancak ABD Hava Kuvvetleri, elindeki F-117'leri daha başarılı olan yeni nesil F-22'lerle değiştirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Jetfighter V</span>

Jetfighter V, 3B hava simülasyon savaş oyunudur.

<span class="mw-page-title-main">Azarakeş</span> iran yapımı savaş uçağı

Azarakeş, İran'ın ilk yerli yapım savaş uçağıdır. Sözcük "şimşek" anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Alpha Jet</span>

Alpha Jet, Fransız Dassault ve Breguet ile Alman Dornier firmalarının müşterek ürettiği iki kişilik hafif taarruz ve jet eğitim uçağıdır.

<span class="mw-page-title-main">AGM-88 HARM</span>

AGM-88 HARM Amerikan Raytheon firması tarafından üretilen bir havadan karaya taktik saldırı füzesidir. İlk olarak Texas Instruments tarafından geliştirilen HARM füzesi, radar sistemlerinden yayılan sinyallere odaklanabilmekte ve böylelikle özellikle düşman uçaksavar sistemlerine karşı doğrudan saldırı gerçekleştirilmesine olanak sağlamaktadır. Daha önce aynı amaçla geliştirilmiş olan AGM-45 Shrike ve AGM-78 Standard füzelerinin yerine geçen HARM füzesi, Texas Instruments firmasının silah sistemleri departmanının Raytheon tarafından satın alınmasını takiben bu firma tarafından geliştirilip üretilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">AGM-65 Maverick</span> ABD yapımı, güdümlü bir havadan karaya taktik taarruz füzesi

AGM-65 Maverick, Amerikalı Hughes firması tarafından geliştirilen yakın hava desteği, düşman hava savunmasının bastırılması, kritik düşman birimlerinin imhası gibi görevlerde kullanılan güdümlü bir havadan karaya taktik taarruz füzesidir.

<span class="mw-page-title-main">Boeing F/A-18E/F Super Hornet</span> Savaş jeti

Boeing F/A-18E veya F/A-18F Super Hornet, McDonnell Douglas F/A-18 Hornet'i temel alan çift motorlu, taşıyıcı özellikli, çok amaçlı savaş uçağı varyantlarıdır. F/A-18E tek kişilik ve F/A-18F tandem koltuk çeşitleri, F/A-18C ve D Hornet'in daha büyük ve daha gelişmiş türevleridir.

<span class="mw-page-title-main">Hava üstünlüğü avcı uçağı</span>

Hava üstünlüğü avcı uçağı, düşman hava sahasına girmek ve ele geçirmek için tasarlanmış, düşmanın hava kuvvetleri üzerinde tam bir hakimiyet kurmayı amaçlayan avcı uçağı. Hava üstünlüğü avcı uçakları, diğer avcı uçaklarına kıyasla öncelikle düşman avcı uçakları ile etkin bir şekilde mücadele etmek üzere tasarlanmıştır, ancak havadan yere saldırı gibi ikincil rollere sahip olabilir.